Morgunblaðið - 16.03.1961, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 16. marz 1961
MORGllTSBL AÐIÐ
omið ■ ve
beldi ráði úr
Útvarpsræða Péturs
Sigurðssonar
ir
MEÐAN ég hlýddi á ræðu hv. 3.
þgm. Norðurlands Eystra, Gísla
Guðmundssonar, hér áðan, rifj-
aðist upp fyrir mér sá einstæði
atburður, er hv. 4. landskjörinn
þgm. Hannibal Valdimarsson í
málþófi stjórnarandstöðunnar,
gerði verkfall hér í ræðustólnum
og þagði langa stund. Nji er
ég fyrstur manna til að viður-
kenna, að þegar þessi hv. þgm.
þegir þá sýnir hann sína beztu
íhlið, en því datt mér þetta í hug,
að hv. þgm Gísli Guðmundsson,
þagði allt málþófið, en lét þó
bugast að lokum og sagði já og
nei á viðeigandi stöðum. Nú
tókst hinsvegar að lemja þennan
annars íhugula þingmann til
fylgilags við hina rauðblesóttu
hjörð í Framsóknarfjósiny, enda
foáru marghrakin rök hans þess
glöggan vott.
Það væri æskilegt að ræða
itarlega þann boðskap sem full-
trúar beggja kommúnistaflokk-
anna fluttu hér í gærkvöldi.
Ræður þeirra um verkalýðs-
atvinnu- og kjaramál gætu orðið
athyglisverð undirstaða þess, að
eýnt yrði fram á hvernig flár-
áðir menn hugsa og tala í mynd
gífuryroa og blekkinga.
Tveir arkitektar alheimssæl-
unnar háttvirtir þingmenn Eð-
varð Sigurðsson og Björn Jóns-
son ræddu nokkuð þessi mál.
Enginn tími er til að rekja ræð-
ur þeirra, en ég vil minnast á
atriði sem kom fram í ræðu hv.
þgm. Eðvarðs Sigurðssonar er
hann sagði: „að verkalýðshreyf-
ingin á íslandi mundi meta
hverja lækkun ríkisstjórnarinn-
ar á vöruverði, sem hækkuð
laun“.
Blekking Eðvarös
Hver trúir þessum fullyrðing-
um Eðvarðs eftir að hafa hlust-
að í rúmt ár á einhliða áróður
hans og félaga hans í þá átt, að
óhjákvæmilegar verðhækkanir
gengisfellingarinnar hafi komið
með fullum þunga á launþega og
allir þeirra kröfuútreikningar
byggðir einmitt á því. Það er
gengið fram hjá því sem kom á
móti, fjölskyldubótum, stór-
hækkuðum elli- og örorkustyrk
og lækkun útsvara og skatta.
Það hefir aldrei verið dregin dul
á, að þrátt fyrir þetta væri um
kjaraskerðingu að ræða, sem öll
þjóðin yrði að taka á sig meðan
við kæmumst yfir erfiðasta
hjallann. En hvenær hafa þessir
herrar slegið upp sem kjarabót,
niðurfellingunni á skerðingar-
ákvæðum ellilauna gamla fólks-
ins og barnalífeyri um síðustu
áramót? Það gera þeir ekki, því
með því var framkvæmt gamalt
loforð kommúnista sjálfra, sem
þeir sviku eins og önnur hags-
munamál íslenzkrar alþýðu með
an þeir sátu í ríkisstjórn Her-
manns Jónassonar.
Hættunni bægt frá
Samkomulagið við Breta er
talin ástæða þeirrar vantrausts-
tillögu sem hér er til umræðu.
í sambandi við það hljóta að
vakna ýmsar spurningar þar á
meðal hvort nokkur nauðsyn
hafi verið á að semja við Breta.
Það tel ég einmitt að við höf-
um orðið að reyna, til að fyrir-
byggja þá hættu sem sjómönn-
um okkar var búin á miðunum
meðan þessi deila stóð.
Svo er fyrir að þakka, að Al-
þingi er skipað þeim mönnum
að meirihluta, sem hvorki hugsa
né tala eins og einn óif þing-
mönnum kommúnista gerði í
umræðunum um landhelgina
fyrr í vetur, en þá sagði hv.
þgm. Finnbogi Valdimarsson ,,að
íslenzkir sjómenn væru svo
vanir hættunum að þá munaði
ekki um, þótt þessi hætta væri
lögð á þá til viðbótar." Þetta var
verðug kveðja kommúnista til
ísl. sjómanna. Að vísu viður-
kenndi sami hv. þgm. að þessi
hætta væri fyrir hendi þá, þótt
hann vildi hinsvegar ekkert gera
til að afstýra henni.
Það vildi formaður Framsókn-
arflokksins hinsvegar. Hann hóf
máls á því í utanríkismálanefnd
eftir að síðari Genfarráðstefn-
unni lauk, að Islendingar krefð-
ust, að bandarískur sjóher, yrði
hér til staðar og berðist við
Breta, ef þeir hæfu herhlaup að
nýju, inn fyrir 12 mílur.
Furðuleg yfirlýsing
í umræðunum um samkomu-
lagið, hefur stjórnarandstaðan
með hinn nýja milliríkjameist-
ara Framsóknar hv. 7. þgm.
Reykvíkinga í broddi fylkingar
haldið uppi furðulegum blekk-
ingum, þess efnis, að efnisleg
viðurkenning Breta á 12 mílun-
um hafi fengizt, er þeir kölluðu
herskip sín og togara út fyrir,
áður en síðari Genfarráðstefnan
hófst, og að öll hætta af ásókn
þeirra inn fyrir 12 mílur 'hafi
þar með verið liðin undir lok.
Sannleikurinn er hinsvegar sá,
að frá því að síðari ráðstefnunni
lauk og fram að því að sam-
komulag náðtst, voru það að-
gerðir hæstv. ríkisstjórnar, sem
héldu þeim fyrir utan 12 míl-
urnar.
Fyrst sakaruppgjöfin — síðan
viðræðurnar við fulltrúa brezku
ríkisstjórnarinnar.
Það er staðreynd, sem allir
skynibornir menn viðurkenna,
að ef samkomulag hefði ekki
náðst, þá hefðu brezkir togarar
í tugatali ráðizt inn fyrir 12 míl
urnar án minnsta tillits til veið-
arfæra eða fiskibáta og haft í
för með sér stórhættur fyrir líf
og eigur íslenzkra sjómanna.
En nú er líka gengið fram hjá
þeirri staðreynd að krafa hv. 2.
þgm. Vestfirðinga um erlenda
herskipaíhlutun gegn Bretum
innan lögsögu okkar hefði aðeins
verið sú fyrsta, sem fram hefði
komið, ef svo hefði til tekizt að
skaptrylltir brezkir togaramenn
hefðu orðið þeir ólánsmenn að
valda fjörtjóni á íslenzkum
fiski eða varðskipsmönnum.
Það er með þetta í huga, sem
kommúnistar hafa reynt að
standa gegn öllu því, sem verða
mætti til að eyða þessari hættu-
legu deilu.
Þeir sáu fram á, að með sína
stefnu að leiðarljósi í landhelgis-
málinu, mátti halda svo á því,
að við segðum okkur úr Atlants-
hafsbandalaginu eyðilegðum fyx
ir okkur þá þýðingarmiklu mark
aði, sem eru að skapast í Vestur-
Evrópu, yrðum bundnir vöru-
skiptalöndunum austan tjalds
ekki aðeins í viðskiptalegu held
ur og pólitísku tilliti.
Þetta hefði einmitt tekizt eftir
að við hefðum afneitað þeim
grundvelli, sem skráður er í
stofnskrá Sameinuðu þjóðanna
og smáþjóðir heims ásamt ís-
lendingum hafa og verða að
byggja tilveru sína á, þeirri, að
viðræður, samningar og alþjóða
lög komi í stað hótana og of-
beldis þeirra sterku.
Slíkur grundvöllur er ekki
lengur fyrir hendi, þegar þjóðin
tekur undi’r með samkór komm-
únistaflokkanna og segir að
samningar séu svik.
Fátt sannar betur sýndar-
mennskuna, en fullyrðingar þess
ara flokka nú um að stækkun
fiskveiðilögsögunnar 1958 hafi
ekki stuðzt við alþjóðalög eða
reglur, en hinsvegar hafi réttur
itum
Pétur Sigurðsson
fslands samkvæmt sömu lögum
og reglum verið ótvíræður til
þeirra þýðingarmiklu grunn-
línubreytinga, sem fást nú viður
kenndar af okkar aðalandstæð-
ing, með samkomulaginu.
Ég vil vekja athygli fiski-
manna úr öllum landshlutum,
sem hagsmuna eiga að gæta í
Faxaflóa og á Selvogsbanka
vegna vetrarveiðanna, á því, að
fyrir 214 ári síðan taldi núver-
andi stjórnarandstaða sig hafa ó
tvíræðan rétt til þessarar þýð-
ingarmiklu útfærslu, en sveikst
um að gera það. Og þeir feng-
ust við fleiri svik.
Svik á svik ofan
Þeir svikust um að reka herinn
burt og þeir svikust um að stöðva
verðbólguna þótt þetta tvennt
væru þeirra höfuðstefnumál.
Þessi og mörg önnur svik þess-
ara manna eiga nú að vera Sjálf-
stæðisflokknum að kenna —
flokknum sem þá hafði verið úti-
lokaður frá öllum áhrifum á gang
opinbera mála, eftir því sem Her-
mann Jónasson sagði sjálfur.
Er hægt að ganga lengra í
þjóðlygi, en þegar þessi stjórn-
arandstaða er að brigzla öðrum
um þjóðsvik.
Ég vil sérstaklega lýsa ánægju
minni yfir því atriði samkomu-
lagsins, sem tryggir að við fram
tíðaraðgerðir okkar í landhelgis-
málinu, hefur verið komið í veg
fyrir að ofbeldi stórveldis ráði
úrslitum. í staðinn verði ágrein-
ingnum, ef um hann er að ræða,
vísað til Alþjóðadómstólsins til
ómetanlegs öryggis, — ekki fyr-
ir þá sem hafa atvinnu sína af
málæði, heldur þeirra sem vinna
sín þjóðnýtu skyldustörf á fiski-
miðunum umhverfis landið.
Til að viðhalda þeim góðu lífs-
kjörum, sem við höfum búið við
og til þess að bæta þau nú á
næstu árum þurfum við að hafa
þrjú megin atriði í huga: Við
verðum að búa við heilbrigt efna
hagskerfi og rétta skráningu
krónunnar.
Framþróun útflutningsfram-
leiðslunnar verður að eiga sér
stað, helzt aúkinn afli, en skil-
yrðislaust betri nýting hans og
full vinnsla í sem ríkustum mæli
— og það sem ekki er síður rnik-
ilsvert, auka og bæta markaðs-
möguleika útflutningsframleiðsl-
unnar. Fá hátt verð fyrir útflutn
inginn en kaupa inn góða og
ódýra vöru. Þetta er efalaust
fljótvirkasta og öruggasta leiðin
til að efla almenna velmegun hér
á landi. Margir hafa gert sér
fulla grein fyrir þessu, en hinir
eru þó fleiri, sem líta á afla-
magnið sem eina atriðið, en
markaðsmöguleikana sem algert
aukaatriði.
Nærtækasta dæmið um þetta, er
flokksályktun Fi’amsóknarflokks
ins, sem glennt var sl. sunnudag
yfir marga dálka í Tímanum, með
það að meginstefnu að tvöfalda
þyrfti framleiðsluna á næstu
tveim árum.
En flokksráð Framsóknar-
manna afgreiðir öll markaðs-
og viðskiptamál með fjórum
að of-
línum, sem segja ekki neitt.
Markaðshorfur
Þótt við lítum framhjá þeirri
staðreynd að fyrir togarana er
hin verðhái brezki ferskfisk-
markaður stór mikilvægur og
nauðsynlegt að hann opnist a.
m. k. hluta úr hverju ári, þá ber
okkur hinsvegar að hafa í huga
að megineinkenni íiskneyzlunn-
ar í Vestur-Evrópu, er aukin eft-
irspurn á fiskafurðum tilbúnum
til matreiðslu og neyzlu, til dæm-
is frosnum fiökum og niðursuðu
vörum.
Neytendurnir gerast vandlát-
ari á gæði og fullkomnun vörunn
ar með vaxandi efnahagslegri vel
megun.
Eins og er, finnst þessi neyzlu-
breyting frekast í hinum háþró-
uðu iðnaðar löndum V-Evrópu
og Bandaríkj'unum og í náinni
framtíð má slá því föstu, að aukn
ing eftirspurnar á frosnum fisk-
flökum og niðursuðuvörum verði
bundin þessum ríkjum. Einmitt
þeim ríkjum sem stjórnarandstað
an hefur bent sérstaklega á, að
byggju við þá almeimu velmeg-
un, sem æskilegt væri fyrir okk-
ur að ná.
Þessi þróun í V-Evrópu verður
bezt skýrð með því að benda á,
að fyrir nokkrum árum var sára-
lítill útflutningur á frosnum flök
um til Bretlands, 1959 var harin
1500 tonn en 1960 6300 tonn. Og
á sl. ári keypti engin þjóð af
okkur fyrir stærri upphæð en
Englendingar og þ. á. m. 13% af
öllum sjávarafurðum okkar.
Framtíðarmöguleikar á góðum
mörkuðum í V-Evrópulöndunum
fyrir afurðir vélbátaflotans, upp
bygging kæliflutningakeðju um
meginlandið, niðurfelling tolla og
skatta á afurðir okkar, væntan-
leg þátttaka í markaðsbandalög-
um, allt þetta getur og hefur svo
stórkostlega þýðingu fyrir fiskiðn
aðinn og allan almenning í land-
inu, að einskis má láta ófreistað
til að fylgjast með í þeirri þró-
un. Það ber jafnframt að hafa í
huga að þátttaka Norðmanna í
sínu markaðsbandalagi hefur þeg
ar veitt þeim lækkun tolla og
hærra verð fyrir fisk sinn en við
fáum.
Ef sú þróun heldur áfram,
munu þeir með verðjöfnun geta
undirboðið okkur á öllum okkar
beztu mörkuðum.
Óhagstæð viðskipti
Rússar minnka nú árlega fisk-
innflutning sinn og stefna að því
að verða sjálfum sér nógir. Við-
skiptin við þá hafa að mörgu
leyti verið hagkvæm þótt þau
jafnist ekki á við hina frjálstt
markaði.
A. m. k. má telja að sá við-
skiptamáti, sem tíðkazt hefur
við önnur lönd austan )árntajlds,
sá, að fá hækkun á fiskverði, en
jafnframt sömu hækkun á þeirri
vöru sem við verðum að kaupa
þaðan í vöruskiptum, sé fordæm-
anlegur
Það var upplýst fyrir skömmu
í dagblaði einu að almenningur
hér borgaði 2 kr. 50 meira fyrir
kílóið af sykri vegna vöruskipt-
anna, heldur en ef hann væri
keyptur frá V-Evrópu.
Nú væri gaman að spyrja hv.
þ.m. Eðvarð Sigurðsson og þá
þ.m. Alþýðúbandalagsins, sem
hér tala á eftir, hvort þeir teldu
það kjarabót fyrir ísl. verka-
lýð að borga kr. 2,50 minna fyrir
kílóið af sykri, en hann gerir nú,
ef með fylgdi að sykurinn væri
keyptur frá einhverju NATO-
landanna. Það efa ég að þeir geri.
Hr. forseti.
Eftir blaðaskrifum og öðrum
yfirlýsingum beggja kommúnista
flokkanna, að dæma, þá hefur
verið reynt og verður reynt í enn
ríkara mæli að skapa hér fjölda-
skoðun, sem yrði blanda haturs
og þjóðernisstolts, og mun telja
sig óbundna gerðum réttkjörins
og lýðræðislegs þingmeirihluta.
Óbundna því, að gangast undir
velhugsað og hagkvæmt sam-
komulag, sem er grundvöllur var-
anlegrar lausnar á hættulegri
deilu, í anda vináttu og friðar við
framtíðarviðskiptaþjóð.
Stjórnarandstaðan mun reyna
hvaö hún getur til að fá þennan
rangskapaða og rangtúlkaða hóp-
vilja til að hindra, bæði að deil-
um í þessu máli ljúki og enn-
fremur að viðreisnarstefna rík-
isstjórnarinnar fái að sanna gildi
sitt.
Ef reynt verður með ólýðræð-
islegum athöfnum að hindra fram
gang þessa eða annarra nauð-
synjamála, þá er gott að hafa í
huga, að við höfum nú stjórn.
sem þorir að taka mannlega af-
stöðu til raunsærra vandamála.
Við skulum einnig hafa í huga,
að stjórnendur sem gera skyldu
sína, verða oft að ganga beint
gegn flóðbylgju kjósendahyllinn
ar vegna yfirsýnar sinnar og
matshæfileika, sem hefur komið
þeim í þessar trúnaðarstöður.
Með hinni efnahagslegu við-
reisn þurfti þessa einmitt með,
en þá lögðu stjórnarflokkarnir
allt kjósendafylgi sitt að veði
fyrir því að verið sé á réttri leið.
Fleiri og fleiri sýna þeim aðgerð-
um og stjórninni traust sitt, eins
verður um landhelgismálið. Það
sanna viðbrögð þeirra sjómanna
og útvegsmanna sem lýstu sínu,
trausti áður en niðurrifsöflin
tóku til, við að brjála dómgreind
almennings.
Yngstu nemendurnir á dansnámskeiði Heiðars Ástvaldssonar
í Vestmannaeyjum sýna foreldrum og aðstandendum sinum,
hvað þeir hafa lært hjá Heiðari.
Dansnámskeið í Eyjum
VESTMANNAEYJUM, 8 marz:
— Fyrir forgöngu skólastjóra
gagnfræðaskólans, Þorsteins _ Þ.
Víglundssonar, kom Heiðar Ást-
valdsson, danskennari hingað
skömmu eftir áramót og hóf að
kenna nemendum gagnfræðaskól
ans dans. Nemendur barnaskól-
ans bættust brátt við. Þátttaka í
dansnámskeiðum var mjög mikil,
líklega nær allir nemendur
beggja skólanna.
Að loknu námskeiðinu efndi
Heiðar til nemendasýningar fyrir
foreldra og aðra aðstandendur
barnanna. Nemendunum voru
bæði kenndir nýju og gömlu
dansarnir. — Bj. G.