Morgunblaðið - 26.11.1961, Blaðsíða 5

Morgunblaðið - 26.11.1961, Blaðsíða 5
Sunnudagur 26. nóv. 1961 MORGVNBLAÐIÐ 5 í Jóhann Hjálmarsson Langt nef og Som eu mila var hans hjarta, som ett mörker var hans sjal — FYRIR nokkrum dögum lést sænska Ijóðskáldið Nils Ferlin eftir langvarandi og erfið veikindi. Hann fæddist í Karlstad II. desember 1898, sótti skóla í Filipstad og eftir að hafa lokið gagnfræðanámi þar, lagði hann á stað í ævin- týraleit nestislaus með slitna skó. Bæði heima og erleudis stundaði hann misjafna vinnu, meðal annars var hann sjó- maður um skeið eins og J leiri (þekkt sænsk skáld. Seinna gerðist Ferlin leikari, og þeg- ar hann komst að raun um hæfileikaleysi sitt í þá átt, snéri hann sér að ljóðagerð. Fá sænsk skáld, nema vera Skyldu Bellman og Fröding, hafa með kvæðum sínum náð jafn sterkum tökum á al- menningi og Nils Ferlin. Hann var vinsælasta ljóðskáld Sví- þjóðar þegar hann féll frá. Ljóð hans voru (og verða) sungin uon gervalla Svíiþjóð við lög þeirra Lille Bror Söderlundh og Jósefs Briné. Hættir þeirra létu vel í eyr- um. Þau voru einföld að gerð og fjölluðu um kunn fyrir- bæri mannlífsins af hógværð og gamansemi þroskaðs manns. Ekki svo að skilja að Nils Ferlin hafi ekki átt til djúpa alvöru. Hann gat ein- mitt orðið ráðvandur, en aldr- ei smámunalegur. Skilning sinn á lífinu bar 'hann fram á trúverðugan hátt. Innilegra skáld getur varla. Teiknine af Ferlin. Yrkisefnin sótti Nils Ferlin í eigið líf. Fyrir honum var skáldskapur og veruleiki eitt og hið sama. Langa nefið og döpru augun voru allsstaðar á ferli í ljóðum hans. Hann var ekki söngvari gleðinnar. Það er rétt að í heimi hans nefndist konungurinn ótti og drottningin hryggð. Glasið var oftar huggun en góðu hófi gegndi. Á það eink- um við um yngri ár Ferlins. I gamla Klarahverfinu eyddi hann mörgum stundum við skál í hópi félaga sinna, og varð snemma kunnur fyrir svall. Hann reikaði þreyttur um götur og torg, bölsýnn vopnaður bitru háði, sem skaut borgurunum skel'k í bringu, en gladdi þá líka, því alltaf hafa þeir af því lúmskt gaman að sjá sjálfa sig neglda á krossinn. Hann var uppreisn armaður og heimsádeiluskáld sem fyrirleit þá sem komust vel áfram, eins og kallað er. Heldur vildi hann drepast en fylla flofekinn þann. Vinir hans voru meðal beiningar- mannanna, lírukassaspilaranna og rónanna. Utangarðsmenn- irnir áttu hug hans allan. Hann orti fallega um trúða, berfætt börn og ketti. Þótt hann væri ekki trúaður mað- ur, státaði hann stundum af því að afi sinn hefði verið prestur, og biblíuefni setti svip á kvæði hans. Ljóðabækur hans voru: En döddansares visor, 1930; Barfotabarn, 1933; Goggles, 1938; Med mánga kulörta lyktor, 1944; Kejsarens pape- goja, 1951; og Frán mitt ekorrhjul, 1957. Strax í fyrstu bókinni kynnumst við þeirri grundvallarskoðun hans að allt sé eftirsókn eftir vindi. Ljóðið fræga um sérvitra lávarðinn, geymir þessar hendingar: En sökare var han som letat all jordens kanter omkring att finna — vad förr man vetat att allting ar ingenting. Heimkominn frá Afríku, Indlandi og Kína, kveikir lá- varðurinn sér í ópíumpípu á kvöldin. A kátum vordegi geispar hann golunni og er borinn til hvílu í kirkjugarð- inum. Ooh svalor oeh másar susa som fordom kring Englands strand, och bambustánglarna brusa dar borta i Osterland — Det var den excentriske lor- den som bodde pá Midnight Hili. — En slaktare köpte gárden oen byggde en váning tilt Magnús Asgeirsson þýddi fáein ljóð eftir Nils Ferlin á íslensku. Meðal þeirra er Einn dári kvað: Er grund og tindi glóey heit tók gullna sveiga að vefa, einn dári kvað, er Ijósblik leit um ljóra á dáraklefa: Hæ, sól með björtu baug- unum, þú burðast við að skína, — en ef að ég loka augunum, er úti um birtu þína! Háð Ferlins er víða leiftr- andi. Ljóði um hlutleysis- mann, lýkur hann snögglega með því að láta hann þakka kærlega fyrir matinn. Annað Ijóð sem Magnús þýddi líka er mjög einkenn- andi fyrir skáldskap Ferlins. Boðskap þess má hæglega túlka með orðum Steins Stein arrs, sem að mörgu leyti er skyldur Ferlin: „Mér hefur aldrei fundist ég vera raun- verulegur borgari þessa heims . . . Þegar ég var lítill dreng ur, var ég stund-um sendur í kaupstaðinn, eifts og það var kallað. í raun og veru finnst mér ég ennþá vera í einhverri slíkri kaupstaðarferð, langri og yfirnáttúrulegri kaupstaðar ferð. En ég hefi gleymt því, hver sendi mig, og einnig því hvað ég átti að kaupa.“ Ljóð- ið heitir Du har tappat ditt ord á frummálinu, en hefur verið skýrt Mannsbarn, á ís- lensku: Þú misstir á leiðinni miðann þinn, þú mannsbarn, sem einhver sendí A kaupmannsins tröppum . með tárvota kinn þú titrar með skilding í hendi. í þessari grein er fjallað uni sænska ljóðskáldið Nils Ferlin, sem lést fyrir skömmu. Var hann stór eða lítill, lappi sá, — með ljótri eða fallegri hendi? Vertu fljótur að muna — eða mjakastu frá, þú mannsbarn, sem einhver sendi! Þótt ljóð Nils Ferlins séu rituð með dökku bleki, hans eigin kvalda blóði, fela þau í sér bjartsýni hans og lífs- vilja. Þau eru sigurvegarar tómleikans. Skáldið berst gegn einmanakenndiiini og sigrar hana með hennar eig- in beittu vopnum. Ljóðið sem dvelur hvað mest við skugga- hliðar tilverunnar, getur sýnt okkur mikilleik mannshugans á ljósastan hátt. Kvæði Ferlins En död, sem hann mun hafa ort um skáld- Í bróður sinn Dan Anderssön. gæti einnig verið eftirmæli hans sjálfs. Som en mila var hans hjarta, som ett mörker var hans sjal — Se, dá mötte honom döden som hans báste ván i nöden; sláckt ár mörkret, sláckt ár glöden som förbránner och förtár — Han har kolat ut sin mila, och nu bárs han bort att vila i den djupa stumma jorden dár alls ingen oro ár. (Heimildir: Olof Lager- crantz, Áke Runnquist og fleiri). I BJÖRIM LANDSTRÖM Yfirlit yfir sögu skipsins frá hinum frumstæða flota til hins kjarn- orknuknúða kafbáts með lýsing- um í teksta og myndum. SKIBET „Skibet“ .lýsir i texta og myndum „SKIBET“ er algerlega einstakt 6000 ára siglingasögu, hin full- verk. komnasta og fallegasta bók um ,,SKIBET“ kostar: sögu skipsins, sem til er. Gull- náma fyrir þá, sem hafa áhuga í alshirtingi kr. 875.00 í skinnb. kr. 1015.00 á sögu siglinganna og Fæst í flestum bókabúðum. yldendal.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.