Morgunblaðið - 29.04.1962, Blaðsíða 10

10
*/ /» p ÍT r? V n r '4 » f Ð
Sunnudagur apríl 1962
1 3
OOG TÆKNI
\J
Rannsóknir í djúpunum
„hinum innra geimi“
ÞEGAR Kennedy Bandaríkja
forseti bað þingið um fjár-
veitingu til hafrannsókna,
nefndi hann hið stóra flaemi,
sem liggur undir hafi „hinn
innri geim“.
Sú nafngrift er ekki illa
valin nú, þegar eytt er mikl-
um fúlgum í rannsóknir í
geimnum, og vegna þess, að
mannkynið veit sáralítið um
það, sem undir því er. Eigi
að síður innihalda hafdjúpin
fjársjóði, sem ekki hefur ver
ið hreyft við, og í framtíð-
ixmi verður mannkyninu
nauðsynlegt, að öðlast þekk-
ingu á þessum hluta jarðar-
innar.
Forsetinn hitti naglann á
höfuðið er hann sagði: „Þekk
ing á höfunum er ekki aðeins
forvitnileg. Líf mannkynsins
getur oltið á henni.“
Enn sem komið er hefur
mjög lítið verið kortlagt af
hafsbotninum, og þau svæði
eru öll á landgrunninum.
Vitað »r, að í hafsbotni eru
ógrynni af málmum. Ljós-
myndir, sem amerískir og
rússneskir leiðangrar hafa
tekið hafa leitt í ljós, að á
ýmsum svæðum er mikið um
mangan, kóbalt og nikkel. í
framtíðinni má búast við, að
málmar verði unnir úr sjó.
Nú þegar er magníum unnið
úr sjó orðið samkeppnisfært
við magníum unnið í nám-
um.
Líffræðingar hafa lengi
haft í huga möguleikann á
að rækta hafið, til að auka
fæðubirgðir mannkynsins. —
Einnig mætti rækta fisk í
grunnum flóum, sem girtir
væru frá hafinu. Þar mætti
hafa fulla stjórn á hita og
efnasamsetningu sjávarins.
Enn er langt í land, að
menn öðlist viðhlítandi þekk
ingu á áhrifum sjávar á lofts
lagið, þótt lengi hafi verið
álitið, að heitir eða kaldir
hafstraumar hafi áhrif á
loftslag strandhéraða. Stung-
ið hefur verið upp á, að bæta
loítslag sumra strandhéraða
með því að sökkva kjarna-
ofnum, sem væru nægilega
stórir til að geta myndað
heitt uppstreymi, fyrir
ströndinni.
Rannsóknatæki
1 köfunarkúlum hefur ver-
ið farið niður á 13000 metra
dýpi, en þær geta ekki hreyft
sig úr stað. Til að losna við
þessar takmarkanir hafa
Bandaríkjamenn hafið smíði
50 feta alúmíníum kafbáts,
sem kallast Aluminaut. Hann
á að verða nógu sterkur til
að þola hinn gífurlega þrýst-
ing hafdjúpanna, en nógu
léttur til að geta komið upp
af eigin rammleik.
RUM er í aðalatriðum skriðdreki með griparmi og ueð-
ansjávar sjónvarpsmyndavél. ________^
Aluminaut á að geta kafað
á 5000 metra dýpi og siglt
þar um 80 mílur við botninn.
Reiknað er með, að um 60%
hafsbotnsins verði rannsökuð
með tæki með þessa eigin-
leika. Aluminaut getur kom-
ið upp af 5000 metra dýpi á
20 mínútum, en venjulegir
kafbátar þyrftu 114 tíma til
þeirrar ferðar — ef þeir
gætu komist svo djúpt. Hraði
kafbátsins verður 3,8 sjómíl-
ur og köfunartími hans 72
stundir. Ekki er þó áætlað að
Svona kemur hinn fyrirhugaði Aluminaut til að líta út. —
ítöisk hljóðfæri nýkomin
Nýkomnir ítalskir saxófónar Orsi
Allt og Tenór gullhuðaðir.
ítalskir Orsi trompetar.
Rafmagnsgítarar, fjórar gerðir frá kr. 2200,00
Gítarar, kr 352.00, kr. 449.00, kr. 585.00
Ilarmonikur:
Italskar:
Zero-Zette, model 1962
120 bassa Kr. 7500,—
Scandalli 80 bassa — 4800.—
Serenelli 120 b. — 4900.—
Borsini 120 bassa — 5800,—
Scandolli 120 b. 4700,—
Tombolini 120 b. — 4600,—
Accordiana 120b. — 5800,—-
Accordiana 120 b. — 6200,—
Póstsendum
Þýzkar:
Weltmester 80 b. Kr. 3200,-
Weltmester 120 b. — 5200',-
Rogalstandard 32 b. 2700,-
Rogaistandard 60 b. 3200,-
Tirotti 12 b. — 4920,-
Melodia 80 b. — 4800,-
Barna harmonikur
frá kr. 79,—
Barna saxófónar
nýkomnir kr. 37,00
Verzlunin RÍN
Njái.sgötu 23 — Sími 17692
Ódýrustu bílarnir
Fiat 500 llytur fólk og vörur
Fiat, 600 er bíll f jölskyldunnar
Verð frá kr. 80.000,00.
Stuttur afgreiðslufrestur.
•> í" V :i
hafa hann í kafi nema 30
stundir í einu við rannsókn-
ir. Aluminaut á að geta bor-
ið tveggja manna áhöfn og
tvo vfeindamenn. Meðal
tækja hans verða sterk ljós,
sjónvarpsmyndavélar, berg-
málstæki, sem draga um 180
metra, talstöðvar og grip-
armar.
Sæhvolpurlnn
Annar rannsóknakafbátur
verður Seapup VI (Sæhvolp
ur), 19x18 fet að stærð. —
Hann á að geta svifið yfir
hafsbotninum, eða staðið á
honum, meðan unnið er með
gripörmunum. Hann á að
geta borið tvo menn neðan-
sjávar í tólf stundir á allt
að 2000 metra dýpi. Sérlega
mikið hagræði verður að því,
hve léttur hann er í lofti,
þyngd hans með öllum venju
legum útbúnaði verður að-
eins 514 tonn.
Meðal annarra taekja eru
RUM (Remote Underwater
Manipulator) og Solaris.
RUM getur farið niður á
allt að 6000 metra dýpi, far-
ið upp brekkur með 60%
halla og hoppað yfir 30 cm
háar hindranir. Á honum er
langur, beygjanlegur grip-
Framh. á bls. 23
é'b^4Q'rav\lbQ)'eV-'&\r
IVAR PETERSEN
Hljóðfærasmiður.
BANKASTRÆTI 6.
X. O. G. V.
St. Víkingur nr. 104.
Fimdur mánudag kl. 814 e.h.
í G.T.húsinu.
Venjuleg fundarstörf.
Kvikmyndasýning, mætið vel.
Stúkan Dröfn nr. 55.
Fundur annaðkvöld. Systra-
fundur. Fjölbreytt dagskrá.
ÆT
Barnastúkan Æskan
heldur fund í G.T.húsinu I dag
kl. 2. Rætt verður um ferðalög.
Spurningakeppni og hringakast-
keppni. Teknar verða myndir.
Mætum öll á þennan síðasta
fund vetrarins.
Gæzlumenn.
Ungtemplarafélag
Einingarinnar
heldur aðalfund sinn að Frí-
kirkjuvegi 11 (bakhúsi) í dag
kl. 4.
1. Venjuleg aðalfundarstörf,
2. önnur mál. Stjórnin.
GUNNARJÓNSSON
LÖGMAÐUR
við undirrétti og hæstarétt
hingholtsstiæti 8 — Sími 18259