Morgunblaðið - 06.07.1962, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 6. júlf 196a
Hvers vegna farast
skipin „án áfalla"?
ÞAB þykir jafnan miklum ag
' dapurlegum tíðindum sæta, þeg-
ar skip ferst, hvort sem það er
stórt eða lítið. Einkum er þetta
þó tilfinnanlegt lítilli fiskveiði-
þjóð, sem á afkomu sína að þýð-
ingarmiklu leyti undir gengi
fiskiskipaflota síns. Og þótt
mannskaðar séu alitaf þyngri en
tárum taki, hiýtur bátstapi einn
út af fyrir sig að vera mikið
tjón og snerta afkomu- margra á
tilfinnanlegan hátt um lengri eða
skemmri tíma. Auk þess er í
flestum tifellum mjög undir hæl-
inn lagt, hversu til tekst hverju
sinni um björgun áhafna.
Allt eru þetta svo augljós sann
indi, að ekki þarf um að ræða.
Hingað til hefir það- fyrst og
fremst verið sett í samband við
ill veður og náttúruhamfarir, að
skip færust, en nú í seinni táð
virðist sem möguleiki sé orðinn
á því, að slíkt geti hent „án
áfalla“. Það eru ekki margir
mánuðir síðan nýr og stór bátur
fórst í sæmilegu veðri, vafalaust
miklu betra heldur en sexæring-
arnir gömlu evömluðu áfallalaust
gegn um, jafnvel fjögurra og
tveggja manna för. Og þótt við
tökum fullt tillit til þess og trú-
um því, að „lágum hlífi hulinn
verndarkraftur", verður að telja
þvílík undur á þessari öld ná-
kvæmrar tækni, mælinga og út-
reikninga býsna erfiða staðreynd
að kyngja.
Og nú eru nýkomnir skips-
lausir, heilir á húfi fyrir guðs
m-ildi, 11 myndarlegir og dug-
miklir íslendingar, sem lenigi
höfðu lagt nótt með degi til þess
að komast sem fyrst til veiða.
Allir gleðjast innilega ytfir end-
urkomu þeirra, þótt með öðrum
(hætti yrði en eðlilegt var að bú-
ast við. Ekki er þó ólíklegt, að
hugur mangra hvarfli að ýmsuim
atriðum, sem snerta skipstapann,
meðan starfshæf áhöfn hins
týnda skips býður þess í óvissu,
hvað hún geti gert af sér, á sama
tíma og meining þeirra var að
afla sér og sínum og þjóðarbú-
inu í heild verðmæta úx djúpi
hafsins. Þó er svo ósegjanlega
þakkarvert að hafa þá alla heil-
brigða irieðal okkar. Lexían um
hvarf skips þeirra hefði orðið
nokkuð þungbær — og flerrum
en nánustu ástvinum þessara
rnanna— ef þeir hefðu horfið í
djúpið með farfcosti símnm....
Hvað kom til? Skipið var ný-
standsett, 80 rúml. að stærð, á
ledð tíl veiða í sæmilegiu veðri.
,,Ekkert sérstakt hafi komið fyr-
ir, skipið hafi aðeins lagzt á hlið-
ina og síðan sokkið,“ eins og
segir í frásögn af réttarhöldun-
um í dag. Ójá, AÐEINS það. Rétt
arhöLdunum er að vísu ekki 'lok-
ið, þegar þetta er skrdfað, en
tæplega er líklegt, að þetta breyt
ist í meðförunum í framhaldi
þeirra.
Er þetta hægt? eins og oft er
spurt nú til dags. Eigum við að
láta okkur slíkar upplýsingair
nægja — duga til þess að sætta
okkur við þann orðna hlut, sem
hér blasir við? Ég er einn af
þeim sjálfsagt mörgu, sem segja:
Nei. Við krefjumst nánari skýr-
inga og nokkurra aðgerða af
slíkiu tilefni, sem því miður er
ekki alveg einsdiæmi. Þetta er
alvarlegra mál en svo, að við
því verði þagað og látið sem lít-
ið eða ekkert sé.
Það eru nokkrar mikilvægar
spurningar, sem ég vil koma á
framfæri. Mér finnst vissulega
.tímabært, að aknenningur fái
eirnhverja vitneskju um það ör-
yggi, sem ísenzikir sjómenn eiga
við að búa, einmitt núna, þegar
skuggi ömurlegs atburðar grúfir
enmþá yfir.
1. Hvað er yfirleitt gert til þess
að prófa sjóhæfni íslenzkra
fiskiskipa:
a. iþeiirra, sem byiggð eru er-
lendds
b. þeirra, sem byiggð eru inn-
anlands?
2. Hvað er gerttil þess að fylgj-
ast með og prófa áhrif alls
konar breytinga á fiskiskip-
um á sjóhæfni þeirra?
Útgerðarmenn skipta um möst-
ur, umturna yfirbyggingum,
brjóta upp fasta kjölfestu, setja
„slingurbretti“ á bliðar og við-
hafa ótalmargit annað „helvítis
fikt“, sem ekfci tjáir nöfnum að
nefna. Áður fyrr a. m. k. settu
menn upp einn eða fleiri gálga
á bátana — stórar „davíður" í
stað lítilla beggja vegna í stað
annars vegar, settu 1 þær stóra
báta í stað lítilla, svo í stað eins
o s. frv. o. s. frv. Og nú er síð-
asta fyrirbærið voldugar og
þungar „kraftblokkir", sém vel
gætu sennilega dugað til fleira
en síldardráps, einkum á minnstu
bátunum.
Fleira en eitt af þessu, sem
upp var talið, hafði verið gert
við nú sokkinn bát.
í einu dagblaðanna stendur orð
rétt í dag:
„HAMAR brann mikið í vetur
og hefir verið endurbyggður.
Var í vor sett á hann nýtt hús,
sem ÚTGERÐARMAÐUR full-
yrðir, að sé ekki þyngra en það,
sem fyrir var. Sömuleiðis var
sett í hann kraftblökk og marg-
víslegar aðrar viðgerðir fram-
kvæmdar“. SvO mörg eru þau
orð — a. m. k. En svo kernur
áframhald frásagnar blaðsins:
„Ekki er samt annað vitað en
AL.LT SÉ í LAGI með hinar
nýju TEIKNINGAR, og þær
samþykktaT af skipaskoðuninni.“
ÞETTA er sagt, þegar viðkom-
andi SKIP er nýlagzt á hafsbotn.
En með TEIKNINGARNAR er
„allt í Iagi“. ÞÆR hafa það
sjálfsaigt gott í skúffum eða á
skrifborðum eigenda sinna og
herra á þurru landi. Það er
kannske nóg?
3. Hefir Skipasfkoðuin ríkisins
samþykkt allar breytingar á
íslenzkum fiskiskipum — og
ef svO er, hvað gerir þá em-
bsettið tdl þess að fylgjast með
framkvæmd samlþyk'ktra verk
tei'kninga og prófa verkanir
þeirra á sjóhæfni viðkomandi
skipa, sem er ætlað að þola
Framh. á bls. 8.
Ný, nákvæm tæki notuð við stillingu bifreiðanna.
IMý þjónusta
trésmiðju
Borgamesi 5. júlí.
NÝLEGA hefúr bifreiða- og
trésmiðja Bargarness sett upp
hjá sér ýmiss konar tæki til
rarinsókna ag viðigerða á bif-
reiðum, svo sem stýrisstill-
ingatæki, bifredðalyftu, mjög
vel útbúna til viðgerðaþjón-'
ustu, jatfnvægisstillitæki fyrir
hjól og hjólbarða, tæki til at-
hugunar á rafkerfi bifreiða.
Tæknilegur ráðunautur við
uppsetningu tækjanna var
Gylfi Hinriksson.
Tæki þessi aufca mjög og
bæta þjónustu BTB. við bif-
reiðaeigendur, en þjónusta
þess hefuir ávallt verið til
fyrirmyndair.
Þjónusta sú, sem BTB veit-
ir nú er m. a. alUfconar bif-
Bifreiða- og
Borgarness
reiða og landbúnaðarvélavið-
gerðir, yfirbyiggingair bitfreiða,
réttingar og bifreiðamálun,
smurstöð, varaihluta og hjól-
barðasölu.
Trésmiðja BTB annast alls
fconar smíðar, svo sem inn-
réttingar, hurða- og glugga-
smíðar og margt fleira. Gólf-
flötur fyrirtækisins er ca.
3000 fermetrar. Hjá fyriætæk-
inu starfa að jafnaði 2ð
manns. Það er álit flestra sem
við BTB skipta að óvúða á
landinu muni vera betri þjón-
usta við bitfreiðaeigendur. —
Framkvæmdastjóri BTB er
Finnbogi Guðlaugsson, kunn-
ur athafnamaður I Borgar-
fjarðarhéraði. — Hörður.

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

• LfTIL FERÐASAGA.
Hd. Jó, sfcrifar:
Það gerist ekki oft að ég tafci
mér leiguhíl til að komast ferða
minna, en þó kemur það fyrir.
Nú nýverið þurfti ég að hraða
för minni stutta leið, og hringdi
eftir bíl á nærliggjandi bílastöð.
Bíllinn var kominn fyrr en mig
varði og flutti mig skemmstu
leið á áfangastað. Það var í
alla staði óaðfinnanlegt ferða-
lag. Bíllinn var svo til af nýj-
ustu árgerð, sem til er á heims
markaðinum, með dúnmjúkum
sætum og dúndrandi hita að ó-
gleymdri músik frá útvarpi
Keflavíkurstöðvarinnar. Ég
greiddi með ánægju 32.00 kr.
fyrir reisuna.
ökumaðurinn teigði sig yfir
sætið og opnaði fyrir mér hurð
ina innan frá. — Þetta var
myndarlegur ungur maður, sem
hafði mjmd af hálfnaktri dans-
mey límda á mælaborðið fyrir
framan sig. Reglulega viðfeld
inn pii: jr, sem trúlega las ósköp
in öll, þegar tími gafst til, og
hafði mikið af Vi'kunni, Satt,
Evu og Eros í framsætinu. Ég
vildi mjög gjarnan sitja í bíln-
um öðru sinni.
Hálfri stundu síðar ðk ég
sömu leið til baka, í svo til al-
veg jafn góðu farartæki. öku-
maðurinn var miðaldra mað-
ur, sem reyfcti stóran vindil.
Ég reyfci sjálfur og geri mér
engar rellur út af vindlalykt
— síður en svo. En þó fór nú
samt svo að ég var búinn að
fá nægju mína, þegar komið
var á leiðar enda. Að vísu var
mér í sjálfsvald sgtt að opna
glugga, en lét það ógert, en
bílstjórinn Skrúfaði niður rúðu
sem snöggvast, enda var hann
búinn að fá hósta og þurfti
nokkru síðar að hrækja í tví-
gang út á götuna. Þetta var ó-
sköp vingjarnlegur bílstjóri og
hefði eflaust viljað ræða margt
og mikið við mig ef tími hefði
leyft, en svo var „því miður"
ekki. Við vorum komnir á leið-
arenda eftir andartak. Um leið
dró hann niður rúðuna og
hrækti út. Bílstjórinn tók við
greiðslunni kr. 45.00, skrifaði
upphæðina hjá sér í vasabók,
stakk síðan bðkinni undir
teygjuband á sólskyggninu og
á meðam virti ég fyrir mér
nábleikar glanðbornar pappírs
rósir, sem hafðar /voru til
skrauts í litlum blómavasa á
miðri rúðunni. — Jæja, góði
ég skal opna fyrir þig, sagði
bílstjórinn og teygði sig þvert
yfir bílinn að vinstri aftur-
hurðinni. — Verið þér sælir,
sagði ég og tók ofan fyrir
þessum vingjarnlega manni,
um leið og ég smeygði mér út
úr farartæki hans. — Já, vertu
blessaður góði, og hann skellti
hurðinni aftur og var farinn.
• TILEFNI TIL HUGLEIÐ-
INGA.
Þetta mun mjög hversdagsleg
saga, og ég er ekki að hafa orð
á þessari ferð minni og við-
skiptum við þessa tvo vingjam
legu samferðamenn, til að býsn
ast yfir þjónustu þeirra eða
þjónustu yfirleitt. Sú stétt
manna er sjálfsagt upp og ofan
eins og gengur og gerist með
menn í öllum stéttum. En eftir
á fór ég að hugleiða framkomu
manna sem vinna svo almenna
þjónustu. Ég hefi sjálfur átt
kost á að njóta samskonar þjón
ustu í fjórum löndium. Og sá
samanburður er löndum mín-
um svo óhagstæður að mér
rann það mjög til rifja.
• MIKIÐ ÓLÆRT VARÐ-
ANDI SAMSKIPTI.
Og nú velti ég fyrir mér
þeirri spumingu — hvort við
eigum flest það ólært sem aðr-
ar þjóðir telja til almennrar
Iháttvísi á flestum sviðum í við
skiptum og daglegum samskipt-
um hvorir við aðra. En leigu-
bílstjórar eru langt því frá að
vera einir um að „teygja sig
þversum" til að veita þjónustu
sína, skv. þjóðlegri venju og
háttvísi. Hvar sem maður kem
ur eða fer má finna hliðstæð-
ur um „þversummennsku“ i
þjónustu og umgengnismenn-
ingu. — Hvað viltu? spyr af-
greiðslustúlka og talar gegnum,
tuggublöðru. — Það kemur mér
and&fcotann ekkert við hvað
þeir hafa sagt á hinni ^krifstof--
unni, hefur verið við mig sagt á
ríkisskrifstofu, þú verður að
standa ofckur ífcil á þessu og
svo geturðu rövlað við hina and
skotana á eftir. Hversdagslegur
afgreiðslumáti eða er ekki svo?
Það er óþarft að taka fleiri
dæmi. En svo virðist sem við
eigum miikið ólært varðandi
samskipti manna.