Morgunblaðið - 04.11.1962, Blaðsíða 20
20
MOXCrNfíT. 4Ð1Ð
Sunnudagur 4. nóvember 1962
arilyn Monroe
eftir Maurice Zolotov IQj
Hún leit út um gluggann og
svo á mig brosandi. „Líklega er
þetta sælasti dagur í lífi mínu“,
svaraði hún. „Það er líkast því
þegar ég var lítil telpa og var
að láta, sem eitthvað dásamlegt
vseri að gerast fyrir mig. Nú er
það kómið fram“.
Jafnvel ekki nú vildi hún láta
fól'k gleyma, að hún væri veslings
Norma Jean Mortenson, munað-
arleysinginn litli.
Sviðið fyrir utan kvikmynda-
húsið var skreytt á skrílslega
óhófslegan hátt, eins og gengur
og gerist á svona frumsýningum.
!Fimm húslengdir til allra hliða,
hafði umferðinni verið beint frá
og enginn óboðinn gat komið inn
fyrir þau endimörk. Heljarstór
kastijós á vörubilum svifu í
thringi og köstuðu ljóskeilum sín-
um um allt, rétt eins og þau
.væru að leita að óvinaflugvélum.
Beggja vegna við leikihúsið
höfðu verið settir upp stöðupall-
ar til bráðabirgða og þar stóð
fólk þúsundum saman. 'æir, sem
höfðu komið Of seint, þrengdu
sér þar sem bezt vildi verkast.
!Hver viðhafnarbíllinn kom á fset-
ur öðrum. Múgurinn æpti og
gerði athugasemdir við persónu
Og klæðaburð hverrar kvik-
■myndahetju, sem birtist. Þetta
var eins og krýningardagur 1
konungsríki. Ok loks kom sjálf
‘drotningin, klukkan tíu mínútur
yfir níu. öskrin í skrílnum kom-
ust á hámark. Marilyn. .Marilyn!
Þarna er hún!
Það er hún. . Marilyn Mari-
lyn!
Og hún var ekki einu sinni
með nafn, sem hún ætti sjálf!
Hún fann þennan dularfulla
æsing, sem stafar af svita Og
fjöldaást skrijsins. Það er ein-
hver svimatilfinning, sem gerir
mann algjörlega frá sér numinn.
Jæja, þetta var það þá, sem þú
hefur verið að ljúga, svíkja og
þræla fyrir öll þessi ár! Þessi
einkennilega fjölda-taugaveiklun
fór um hana alla, þegar hún gekk
ínn um dyrnar og inn í forsalinn.
Blossaljósin frá ljósmyndurum
um sprungu, hvert á fætur ann-
arri við hvert skref hennar.
Blaðamenn réðust að henni með
spurningar. Hljóðnemum var
þrýst í hönd hennar. Sjónvarps-
vélar miðuðu á hana. En drottn-
ingin hafði engan eiginmann með
sér!
Hún hafði verið boðin í mörg
kvöldverðarboð eftir frumsýn-
inguna, en hún var þreytt. Bíll-
inn kvikmyndaversins fór með
hana í verið — sem nú var hér
um bil manntómt, Aðstoðarkona
beið hennar í búningsherberg-
inu. Það var næstum miðnætti og
tími kominn að ljúka þessum
grímudansleik. Hún losaði sig við
skóna, eyrnahringina, hanzkana
og kjólinn. Falska andlitið var
núið af henni með smyrslum og
pappírsþurrkum. Nú leit hún aft-
ur út eins og ung stúlka með
feimnislega og ófullgerða feg-
urð, og hefði. getað verið innan
við tvítugt. Hún var minni og
tilkomuminni þegar hún var orð-
in laus_ við háu hælana og síða
kjólinn. Nú leit hún út eins og
mannleg vera. Hún fór í síðbux-
ur sportskyrtur og inniskó. Setti
handstúkuna og loðskinnslagið
niður í öskjur, bar þær út í bíl-
inn og fleygði þeim þar í aftur-
sætið. Hún var þreytt en ekki
syfjuð. Einhver órói fór um hana
alla. Hún ók út með sjónum og
þaut þannig eftir veginum langa
stund Þegar heim kom drakk
hún glas af appelsínusafa og tók
þrjá skammta af seconal. Brátt
varð óróinn að þungum dásvefni.
Þetta kvöld var hún frægasta
konan í Hollywood.
Frá því, að lokið var við „How
to Marry a Millionaire“-og fram
að nýnefndri frumsýningu, liðu
hér um bil fjórir mánuðir. Á
þeim tíma lék Marilyn stjörnu-
hlutverk móti Robert Mitcfhum í
„River of No Return“, sem kom
annars ekki á markað fyrr en
í maí 1954 og hefði aldrei kom-
ið, ef kvenhetja vor hefði mátt
ráða. Þeir, sem áhuga hafa á
ferli hennar, eru á einu máli um,
að þetta sé versta myndin henn-
ar. Sumir munu vafalaust mót-
mæla þessu og segja, að „Don’t
Bother to Knock“ taki hinni
fram í viðvaningshætti og sein-
læti, eða „No Business Like
'Show Business" í hversdagsleik
og smekkleysi, en athugull grann
skoðandi mun nú samt afhenda
„River of No Return“ verðlaun-
in. Þar óð uppi ósannfærandi
leikur, upptuggur persóna og
söguefnis, smekkleysur á hverju
strái og auk þess var öll myndin
hundleiðinleg. Marilyn sjálf hef-
ur sagt um hana, að þetta sé
þriðja flokks kúrekamynd, þar
sem leikurinn kemur í þriðja
sæti á eftir sviðunum og Cinema-
Scope.
„River of No Return" var gerð
á tímamótunum milli mjótjalds-
ins og CinemaScope-upptöku.
Almenningur hafði sýnt sig fúsan
að greiða stórfé fyrir það, sem
var ekkert annað en „Ferða-
myndir eins og „This is Ciner-
ama“ og aðrar slíkar, en svo
hafði hann líka verið fús á að
greiða vel fyrir að sjá Marilyn
Monroe í hvaða mynd sem vera
vildi. Og félagið lagði í þessa
ómerkilegu mynd í stað þess að
bíða eftir eirahverri góðri mynd
og góðum leikstjóra. Hún var lát-
in gerast í Norðvesturlandinu og
sýndi stór svið frá Klettafjöllun-
um, stóra skóga og hættulegar
ár.
Marilyn lék þarna slæma
stúlku, sem góður maður tekur
sig til og forbetrar. Enda þótt
hún hefði sýnt það hvað eftir
annað, að heni lét ekki að leika
neina „örlagadís", var henni feng
ið hlutverk Kay Weston, dans-
knæpustúlku, sem syngur tví-
ræða söngva og sendir mönnum
knæpunum svefnherbergis-
augnagotur. Dulúðin, sem þær
Marlene Dietrich, Jean Harlow
og Theda Bara höfðu til að bera
virðist ganga eins og draugur í
aðalskrifstofum allra kvikmynda
félaga.
Og ekki bætti samkomulag
hennar við leikstjórann úr skák.
Þau Otto Preminger komust þeg-
ar í stað á öndverðan meið og
samkomulagið fór hríðversnandi
eftir því sem á leið upptökuna.
Preminger er ráðríkur einræðis-
herra, eins og flestir miklir leik-
stjórar enda á leikstjórinn að
geta verið allsráðandi. En svo eru
aðrir leikstjórar, sem geta falið
ráðríki sitt undir hógværri fram-
komu.
Marilyn var þegar hér var
komið, öruggari með sjálfa sig en
nokkru sinni fyrr, enda hafði
hún þegar séð sýnishorn af „How
to Marry a Millionaire“ og vissi,
að hún var alveg stórkostleg þar.
Hún var því ekki í neinu skapi
til að láta einn eða neinn þveita
sér fram og aftur að eigin geð-
'þótta. Nunally Jöhnson og Neg-
ulesco höíðu litið á Tatasha
Lytess sem heillastoð, en Pre-
minger vildi alls ekki hafa hana
neinsstaðar nærri. Hann þóttist
ekki þurfa neinar heillastoðir.
Hann heimtaði aðeins, að leik-
endurnir hlýddu sér skilyrðis-
laust. En slíkt á ekki vel við
Marilyn.
Milli atriðanna sat hún í fýlu
í búningsherberginu sínu og bar
sig upp við Natasha, Gladys og
„Whitey“ Snyder. Einnig sagði
hún nokkur vingjarnleg orð við
Robert Mitohum, sem er félags-
lyndur almennilegheita maður,
en svo leit hún ekki við neinum
öðrurA í hópnum, en lokaði sig
svona inni með klíku sinni.
Snyder segir frá því, að meðan
á öllu þessv stóð, hafi hún fund-
ið upp á ýmsum krakkaleikjum,
sér til afþreyingar. „Stundum
kom hún út úr herberginu sínu
á morgnana og æpti: „Whitey, ég
skal fara í kapphlaup við þig út
að símastaurnum!“ Það var einar
þrjár húslengdir. Milli atriða gat
— Ég sé að ég verð að hætta að leyfa ykkur að hlusta á lögin
við vinnuna.
hún líka stundum setið niðri við
ána og flutt kerlingar. Alveg
eins og krakki, skilurðu! Ég man
að einu sinni komu þarna tveir
strákar á hjóli, og höfðu auðvitað
ekki hugmynd um, hver hún var.
Hún spyr, hvort hún megi fá
lánað hjólið. Það var velkomið.
Svo þaut hún af stað og kom
ekki aftur fyrr en eftir klukku-
tíma.“
Hún virtist líka hafa ánægju
af því að kvelja Preminger smá-
vegis. Einn daginn hafði Prem-
inger verið allan seinnipartinn
að undirbúa atriði, sem átti að
taka á „töfrastundinni", en það
er kvikmyndanafn á vissum tíma
síðdegis, sem stendur ekki nema
svo sem fimm mínútur. Það er
þegar sólin er einmitt að ganga
til viðar, en samt er nógu bjart
til þess að greina fjarlægðir og
gefa í skyn á skáldlegan hátt, að
nótt sé komin. Þessi stund finnst
með því að horfa vandlega á
Ijósmæli. Fyfri hluta síðdegis-
ins hafði Preminger verið að
segja þeim Marilyn og Mitchum
fyrir um, hvað þau ættu að gera.
Loksins voru aðstoðarmennirnir
og ljósamennirnir búnir að ;etja
allt upp, en það tekur tivær eða
þrjár klukkustundir. Marilyn og
Mitchum voru tilbúin, á sínum
stað. Aðstoðarléikstjórinn hvæsti:
„Þögn! Tilbúin!" Það varð akjör
þögn og leikstjórinn skipaði ljós-
myndaranum að setja vél sína
af stað, og um leið og brennandi
sólin hvarf niður, æpti hann á
leikarana að hefjast handa. /
aHÍItvarpiö
Sunnudagur 4. nóvember
8.30 Létt morgunlög.
9.20 Morgunhugleiðing um músík:
Ingólfur Kristjánsson les á ný
úr „HÖrpu minninganna“, ævi-
sögu Árna Thorsteinssonar tón-
skálds.
9.35 Morguntónleikar.
11.00 Messa í Hallgrímskirkju (Prest-
ur: Séra Jakob Jónsson. Organ-
leikari: Páll Halldórsson).
12.15 Hádegisútvarp.
13.15 Tækni og verkmening; II. er-
indi: Jarðhiti á íslandi og nýt-
ing hans (Sveinn S. Einarsson
verkf ræðingur).
14.00 Miðdegistóílleikar: Frá tónlistar
hátíðinni í Salzburg. Útdráttur
úr óperunni „II Trovatore" eftir
Verdi (Leontyne Price, Franco
Corelli, Giulietta Simionato, Ett-
ore Bastianini, Nicola Zaccaria
o.fl. syngja með kór Ríkisóper-
unnar í Vín og kammerkór Salz-
burg-hátíðarinnar; Fílharmoní-
usveit Vínarborgar leikur. Stjórn
andi: Herbert von Karajan. —
Guðmundur Jónsson kynnir
verkið).
15.30 Kaffitíminn. a) Magnús Péturs-
soin og félagar hans leika. b)
Erwin Halletz og hljómsveit
leika ungversk lög.
16.15 Á bókamarkaðinum (Vilhjálmur
Þ. Gíslason útvarpsstjóri).
17.30 Barnatími: Skátar sl^emmta með
* * *
S AGA Bí RLIIMAR
M
* * -X
1 tvo mánuði voru Rússar einráðir
í Berlín. Það var tími skelfingar og
hryllmgs. Engin kona frá sautján ára
til sjotugs var óhult fyrir rússnesku
hermönnunum.
Drukknir Rússar og Síberíumenn
fóra um með ránum og manndráp-
um dag og nótt. Það var ruddaleg
aus'.urlenzk hefnd. Mundi nokkru
sinui endir á þetta bundinn?
1 ; úlí hittust Churchill, Stalín og
Trumann (Roosevelt var dáinn) í
Cáeilienhof í Potsdam. rétt utan við
Berhn til þess að ræða íriðarsamn-
ing við Þýzkaland. Á ráðstefnunni
tók Attlee sæti Churchills, sem tapað
hafði í kosningum.
Aður höfðu íbúar Berlínar fagnað
Churchill, sem var þó svo stuttu áður
erkióvinur Þýzkalands. vegna þess að
þeir vonuðust til, að hann stöðvaði
viiiimennsku Rússanna.
söng, frásögnum og leikþátt-
* um og minnast 50 ára starfsemi
sinnar á íslandi. Aðalumsjón
hefur Hrefna Tynes skátafor*
ingi.
18.20 Veðurfregnir.
18.30 ,,Sú rödd var svo fögur'*: Gö'mlu
lögin sungin og leikin.
19.00 Tilkynningar. — 19.30 Fréttir og
íþróttaspjall.
20.00 Eyjar við ísland; XIII. erindi:
Drangey eftir Björn Jónsson
hreppstjóra í Bæ (Tryggvi Gísla
son ^lytur).
20.25 Tónleikar I útvarpssal: Karel
Snebergr prófessoc. frá Prag og
Árni Kristjánsson leika saman
á fiðlu og píanó, a) Sónata i
G-dúr eftir Paganini, b) Róm«
ansa eftir Svends^n, c) Melódía
eftir Gluck-Kreisler, d) Melódía
eftir Kubelik, e) Saknaðarljóð
og Ballata eftir Dovrák.
20.oO Spurt og spjallað í útvarpssal.
— Þátttakendur: Níels Dungal
prófessor, Ólafur Tryggvason
frá Akureyri, Sigurjón Björns-
son sálfræðingur og séra Sveinn
Víkingur. Umræðum stjórnar
Sigurður Magnússon.
22.00 Fréttir og veðurfr. — 22.10 Dane
lög. — 23.30 Dagskrárlok.
Mánudagur 5. nóvember
8.00 Morgunútvarp.
12.00 Hádegisútvarp.
13.15 Búnaðarþáttur: Á tilraunar-
stöðinni á Sámsstöðum (Agnar
Guðnason ráðunautur á ferð með
hljóðnemann).
13.15 „Við vinnuna“: Tónleikar.
14.40 „Við, sem heima sitjum“: Svan-
dís Jónsdóttir les úr endurminn-
ingum tízkudrottningarinnar
Schiaparelli.
15.00 Síðdegisútvarp.
17.05 Tónlist á atomöld (Þorkell Sig-
urbjörnsson).
18.00 Þjóðlegt efni fyrir unga hlust-
endur (Stefán Jónsson rithöf-
undur).
18.20 Veðurfregnir. — 18.30 Þingtfrétt-
ir. — 18.50 Tilkyningar.
20.00 Um daginn og veginn (PáU
Kolka læknir).
19.30 Fréttir.
20.20 Frá tónleikum í Austurbæjar-
bíói 25. sept. sl.: La Salle kvart
ettinn frá Bandaríkjunum leik-
ur Strengjakvartett nr. 1 eftir
Gunther Schuller.
20.40 Spurningakeppni skó4anemenda
(1): Kvennaskólinn í Reykja-
Trík og Flensborgarskólinn í
Hafnarfirði keppa. Stjómendur:
Árni Böðvarsson cand. mag. og
Margrét Indriðadóttir.
21.15 Einsöngur: Ivan Petrov syng-
ur rússnesk þjóðlög.
21.35 Útvarpssagan: „Felix Krull" etft
ir Thomas Mann; HI. (Kristjáa
Árnason).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Hljómplötusafnið.
23.00 Skákþáttur (Ingi R. Jóhann®-
son), —■ 23.% Dagskrárlok-