Morgunblaðið - 04.12.1962, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 4. des. 1962
Bezt skipulag um framkvæmd
vegamála, er að leysa
þau öll í einu lagi
Á FUNDI efri deildar Alþingis í
gær urðu alllangar umræður um
frumvarp þriggja þingmanna
Framsóknarflokksins um 10 millj
kr. lántöku til vegagerða á Vest
fjörðum og Austfjörðum, en
meirihluti samgöngumálanefnd-
ar lagði til, að því yrði vísað
til ríkisstjórnarinnar, þar sem
hún hefur nú til athugunar frum
varp milliþinganefndar um vega
míl, en búizt er við, að það frum
varp verði lagt fyrir Alþingi í
vetur. Atkvæðagreiðslu um frum
varpið var frestað.
Vísað til ríkisstjórnarinnar.
Bjartmar Guðmundsson (S)
iavað frumvarpið hafa verið til
uimræðu á síðasta þingi og þá
vísað til ríkisstjórnarinnar. Rök-
stuðningurinn fyrir þvi þá var
sá, að í endurskoðun væru öll
álfevæði í lögum um vegi og bú-
izt væri við, að frumvarp frá
endurskoðunarnefnd vegalaga
kæmi fram á því þingi, er nú
situr. En samkvæmt þingsálykt-
un frá því 1961 átti nefndin m.a.
að gera tillögur um aukið fé til
vegagerða í heild.
Það er að sjálf
sögðu óumdeilan
legt, að mikil
þörf er á aukn-
um vegagerðum
og bættum sam-
göngum í öllum
k j ördæmum
landsins. Að at-
huguðu má'li í
fyrra þótti ein-
boðið að reyna að gera tilraun til
að leysa öll þessi mál í einu lagi,
en etoki eitt og eitt fyrir sig. Á
þann hátt næðist bezt skipulag
um framkvæmd vegamála í land
inu og skipulag, sem væri til
frambúðar. Þetta var m.a. ein-
dregið álit vegamálastjóra, sem
er þessum máium allra kunnast-
ur. Nú er það af þessu að segja,
að milliþinganefind sú, er vega-
lögin hefur til endursfeoðunar,
hefur að mestu lokið störfum og
skilað áliti til rítoisstjórnarinnar
og frumvarpi til nýrra vegalaga,
sem felur í sér margar mjög
mikils verðar breytingar frá því,
sem verið hefur, m.a. breytingar
um öflun fjár til vegafram-
kvæmda í aulknum mæli.
Meirihlutinn leggur því etoki
ti'l, eins og á stendur að sam-
þykkja frumvarpið. Það væri að
taka einn þátt þessa yfirgrips
mitola máls út úr samhengi við
aðra þætti þess og afgreiða hann
út af fyrir sig á undan öðrum.
En rökrétt framlhald af þeirri af
greiðslu, er frumvarpið fétok í
■fyrra, er að því sé öðru sinni
vísað til rikisstjórnarinnar, með
an hún hefur í athugun tillögur
þær, sem frá milliþinganefnd
hafa toomið.
Vestfirðir og Austfirðir ’
ver settir.
Sigurvin Einarsson (>F) lagði
fyrir hönd minnihluta samgöngu
málanefndEir ti'l, að frumvarpið
yrði samlþytokt. 1958 hefir Al-
þingi samþyfefet þingsályktun
þess efnis, að vegamálastjórn
semdi skýrslu um ástand vega-
mála og sýndi sú Skýrsla ljós-
lega, að þessir tveir landsfjórð-
ungar, Vestfirðir og Austfirðir,
hefðu dregizit aftur úr, þess vegna
væri þessi tillaga fram komin.
Enda hefðu flutningsmenn séð,
að þess væri ekki að vænta, að
hlutfallið yrði leyst á annan veg.
Þetta væri nú fjórða árið í röð,
sem frumvarpið væri lagt fyrir
Alþingi. Á siðasta þingi hefði því
verið vísað til
ríkisstjórnarinn-
ar undir því yf-
irskini, að stjórn
akipuð nefnd
væri að endur-
stooða vegalög.
Nú yrði þeirri
ástæðu etoki við
komið, þar sem
þeirri endursfcoð
un væri lokið. í nefndaráliti
meirihlutans væri á það minnst,
að minnihlutinn hefði efeki vilj-
að fallast á, að nefndin biði með
afgreiðslu frumvarpsins, þar til
betur yrði séð en nú er, hvað
fram kæmi til lausnar því máli,
er um ræddi. Kvað alþingismað
urinn enga atkvæðagreiðslu hafa
farið fram um þetta í nefndinni
en hinsvegar hafi meirihlutinn
viljað drepa málið. Hins vegar
varpaði hann fram þeirri spurn-
ingu, hvað fælist í tiUögum milli
þinganefndarinnar. Bf þar væri
að finna stóraukin framlög til
Austfjarða og Vestfjarða, gæti
vel komið til mála, að frumvarp
ið yrði dregið til baka.
Á FUNDI neðri deildar Aþingis
í gær var frumvarp um innflutn
ing á hvalveiðiskipi samþykkt við
3. umræðu og sent forseta neðri
deildar til afgreiðslu. Þá voru
frumvörp um bráðabirgðabreyt-
ingu og framlenginu nokkurra
laga og um búnaðarmálasjóð sam
þykkt óbreytt við 2. umræðu. —
Frumvörp um lánsfé til húsnæð-
ismála og um efnahagsmál voru
felld, en frumvarpi um Áætlunar
ráð ríkisins vísað til 2. umræðu.
%
Efnahagsmál.
Jóhann Hafstein (S) hafði orð
fyrir meirihluta fjárhagsnefndar,
varðandi frumvarp þingmanna
Framsóknarflokksins um efna-
hagsmál. Kvað hann þar um að
ræða grundvallarmun á afstöðu
stjórnar og stjórnarandstöðu til
efnahagsmála Meiri'hluti nefndar
innar hefði verið andvígur frum
varpinu í fyrra og væri það enn,
að öðru leyti kvaðst þingmaður-
inn ekki sjá ástæðu til að orð-
lengja um frumvarpið.
Skúli Guðmundsson (F) hafði
orð fyrir 1. minnihluta. Frum-
varp samhljóða þessu hefði kom
ið fram á síðasta þingi, frá fjár-
hagsnefnd tvö nefndarálit, en
lengra hefði afgreiðslu ekki ver
ið komið, er þingi lauk. Felur
frumvarpið í sér lækkun vaxta,
niðurfellingu heimilda Seðla-
bankans til að innheimta fé af
innlánsstofnunum inn á bundinn
reikning o.fl. Lagði þingmaður-
inn til, að frumvéirpið yrði sam-
þykkt.
Lúðvík Jósefsson (K) kvaðst
samþykkur frumvarpinu svo
langt, sem það næði, en það gengi
bara allt of skammt. En þing-
menn Alþýðubandalagsins hefðu
lagt fram frumvarp, er fæli í sér
róttækari breytingar.
Bændahöllin.
Gunnar Gíslason (S) kvað land
búnaðarnefnd hafa borizt skýrsla
framkvæmdastjóra byggingar-
nefndar Bændahallarinnar, Sæ-
mundar Friðrikssonar, sem nefnd
in hefði falið sér að lesa upp. En
þar sagði m.a., að ástæður þess,
hve lág áætlunin var, eða um 25
millj., voru m.a. þær, að upphaf-
lega var ráðgert að byggja miklu
minna. Einnig hafi byggingar-
feostnaður hækkað gífurlega, ver
ið keypt tæki og vélar til hótel-
rekstrar upp á 20 millj. kr. o.fl.,
svo að nú mun BændahöUin
a.m.k. kosta 100 millj. kr. Fram
lög til byggingarinnar næmu Eills
VegafrEimkvæmda mikil þörf
Bjartmar Guðmundsson (S)
kvaðst vilja vekja athygli á, að
fram hefði toomið í nefndinni sú
uppástunga, að frumvarpið yrði
etoki afgreitt úr henni, fyrr en
séð yrði, hvaða afdrif vegalaga-
frumvarpið fengi. Á þetta hefði
minnihlutinn etoki viljað fallazt
og þvá væri sönnu nær að segja
að fyrir honum sjálfum hefði vak
að að drepa málið strax. Kvaðst
alþingismaðurinn reiðubúinn að
viðurkenna, að mikil þörf væri
vegaframkvæmda á Vestfjörðum
og Austfjörðum, en einnig í hin-
um kjördæmunum öllum, — og
nefndi hann m.a. þar til dæmis
Siglufjarðarveg. En ef eitt eða
tvennt yrði þar tekið út úr, hlyti
margt annað að kalla um leið.
Því tovaðst aiþingismaðurinn
efcki geta séð, að óeðlilegt sé að
leysa þetta allt í einu lagi. En
SigvE hefði ektoi viljað biða til-
lagna vegamálanefndarinnar, ef
þar hefði verið að finna tillögur,
er gengju í sömu átt og frum
varpið yrði drepið strax.
Urðu síðan allmiklar umræð-
ur um frumvarpið, og tóku eftir
taldir aiþingismenn til máls:
Páli Þorsteinsson (F), Magnús
Jónsson (S), Jón Þorsteinsson
(A) og Hermann Jónasson (F),
auk framsögumannanna beggja.
76 millj. Þar af væru 15,8 millj.
frá Stéttarsambandi bænda og
Búnaðarfélaginu, framlög bænda
námu rúml. 10 millj. og erl. fast
lán 35 millj. o.s.frv. Húsið hefur
allt verið leigt fyrirfram og eru
leigutekjur áætlaðar 8,5 millj. á
ári, en þó mun byggingin sjálf
hafa hótelreksturinn með hönd-
um þar til hótelið er fullgert. Var
í skýrslunni lögð áherzla á, að
nauðsynlegt væri fyrir fjárhag
byggingarinnar, að gjaldið yrði
framlengt.
Gísli Jónsson (S) þakfeaði al-
þingismanninum upplýsingEirnar
og var frumvarpið síðan sam-
I TILEFNI af grein próf. Níelsar
Dungal í Mlbl. í gær, þar sem
hann í svari til sr. Sveins Vík-
ings sveigir að frú Láru Ágústs-
dóttur og barni hennar á mjög
óviðeigandi hátt, er mér sem
verjanda hennar í þann tíð bæði
rétt og skylt, að koma nofckrum
aths. á framfæri:
1. Þegar prófessorinn segir, að
frúin hafi árið 1941 verið dæmd
í fangelsi, þá er þar hallað réttu
máli nokkuð svo, þar eð Hæsti-
réttur lét þvert á móti svo fyrir
mælt, að fangelsisrefsing skyldi
ekki beita.
2. Þar sem undirréttardóminum
var að þessu o. fl. leyti breytt
í Hæstarétti, virðist þar með
staðfest, að miðilshæfileikar og
miðilsfyrirbæri frúarinnar hafi
gegnum málsrannsóknina þótt
nægilega sönnuð til þess að
fangelsisrefsing yrði etoki dæmd,
þrátt fyrir misfellur þær, sem
fyrir lágu.
3. Prófessorinn vitnar í álits-
gerð dr. Helga Tómassonar, sem
talið hafi miðilsstarfsemina
„hreinan leikaraskap" etc. Sann-
leitourinn er só, að enda þótt
doktorinn væri frúnni mjög mót-
snúinn viðurkenndi hann þó í
umsögn sinni, að mörg hinna
„óekta“ fyrirbrigða hafi vel
getað verið henni að meira eða
minna leyti ósjálfráð, og því ekki
vísvitandi.
4. Fyrst prófessorinn fer að
vitna í vísindamenn, sem rann-
Stuðningsmenn rítoisstjórnarinn*
ar lögðu sem fyrr segir á það
áherzlu, að rétt væri að bíða
frumvarps um vegalög, er væru
í athugun hjá rítoisstjórninni, en
þess væri að vænta, að það felldi
í sér ýmsar breytingar, er ábrif
gætu haft á afgreiðslu þessa máls,
bæði hvað snerti vinnubrögð og
ifjárveitingiar. StjórnarancW æð-
ingar lögðu hins vegar áherzlu
á, að vegamál Vestfjarða.og Aust
fjarða yrðu efeki leyst með öðru
móti, að því er séð yrði.
„Bylting á Kúbuu
HEIMSKRINGLA hefur sent á
markaðinn bók eftir Magnús
Kjartansson ritstjóra sem hann
nefnir „Byltingin á Kúbu“. Bók-
in er 187 bls. ásamt heimilda-
skrá og myndasíðum, sem eru
24 talsins. Loks er stórt kort af
Kúbu og nágrannaeyjunum. —•
Bókin er í 20 köflum, þar sem
skýrt er frá mánaðardvöl höf-
undarins á Kúbu á liðnu sumri
og gerð grein fyrir viðhorfum
hans til þeirra atburða sem þar
hafa orðið á síðustu árum. Gísli
B. Björnsson gerði káputeikn-
þykkt sem fyrr segir við 2. umr.
og vísað til 3. umræðu.
Áætlunarráð ríkisins.
Einar Olgeirsson (K) fylgdi úr
hlaði frumvarpi sínu um Áætlun
arráð ríkisins, en hann kvaðst
hafa lagt fyrir Alþingi frumvarp
svipað þessu ár eftir ár í hálfan
annan áratug og allt komið fyrir
ekki. En eins og nú sé málum
stillt á íslandi, virðist aðeins
tveggja kosta völ. Annars vegar
að tooma á heildarstjórn á
þjóðarbústoapnum, — fyrst og
fremst á fjárfestingunni, en helzt
á öllum þjóðarbúskapnum, sam-
kvæmt fyrirfram gerðum áætlun
um til 5 og 10 ára, svo og eins
árs áætlunum. Hinn kosturinn sé
að gefast upp við að stjóma ís-
landi sem sjálfstæðu rítoi og inn-
lima það sem nokkurs konar dreif
býlishrepp í Efnahagsbandalagi
Evrópu.
sökuðu frú Láru, hefði hann f
leiðinni mátt geta umsagnar ann-
arra og fleiri slíkra, t. d. próf.
Guðm. Thoroddsen og Jóns
Hjaltalíns, sem báðir töldu sig
hafa staðreynt ósvikin (t. d.
teleplasma-) fyrirbrigði hjá
henni ,enda höfðu þeir fleiri
sömueða álika sögu að segja.
5. Þá er það tiltæki prófessors-
ins stórvítavert, að fara að draga
inn í þessar umræður barn frú
Láru, þá 12 ára. Slíkt er ónær-
gætni, og smekklaust úr hófi.
6. Margt fleira í grein pró-
fessorsins þyrfti leiðréttingar við,
þótt þetta verði látið nægja að
sinni. Hinsvegar mætti benda
honum á það í lokin, að með
þessum skrifum er hann sjálfur
orðinn stórbrotlegur við lög, og
rótttækur undir dóm og refsingu
miklu þyngri en þá, sem hann er
að reyna að núa þessari mann-
eskju upp úr, 20—30 ár aftur i
tímann. Samtov. XXV. kafla
hegningarlaganna, 2i37., 234. gr.
og 2. mgr. 236 gr., á engum að
líðast það lengur, að bera fólk
brigzlum, án tilefnis Eif þess
hendi, og getur slíkt varðað
fangelsisrefsing, án skilorðs,
Sama er að segja um hinar ofsa-
legu ærumeiðingar prófessorsint
í garð sr. Sveins Víkings, sem
hann mun að vísu einfær um að
svara, á veiðeigandi hátt.
1. des. ’62.
Sigurdur Ólason.
GABOOIM
— FYBIRLIGGJANDI —
Stærðir: 4x8 fet. — Þykktir: 16, 19 og 22 mm.
Sendum gegn póstkröfu um allt land.
KRISTÁN SIGGEIRSSON H.F.
Laugavegi 13. — Sími 13879.
ingu.
Bændahöllin o. fl.
rætt á Alþingi í gær
Vítaverð skrif
prófessors Dungals um mál
Láru Ágústsdóttur miðil