Morgunblaðið - 13.03.1963, Blaðsíða 12

IS
r MORCVTSBLAÐ1Ð
Miðviku'dagur 13. marz 1963
JMropittMitátáfr
Útgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson. .
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson, .»
Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthías Johannessen,
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
í lausásölu kr. 4.00 eintakió.
JON SIGUBÐSSON
OG TÍMINN
Sú var tíðin, að Þjóðviljinn
hafði ekki við að túlka
álit og óskir „þjóðarinnar" á
öllum sviðum. „Þjóðin" vildi
þetta og „þjóðin" vildi hitt,
sagði Þjóðviljinn. Upp úr því
var farið að tala um „þjóðina
á Þórsgötu 1“ og síðan hefur
þessi rembingur minnkað í
kommúnistablaðinu, enda
hafa kosningar sýnt, að „þjóð-
inni“ fer fækkandi með
hverju ári sem líður.
Tíminn hefur lært margt af
Þjóðviljanum. Upp á síðkast-
ið hefur hann ekki haft við að
tönnlast á’óskum og kröfum
„þjóðarinnar." Og nú er svo
komið, að hann er á góðri
leið með að gera Jón Sigurðs-
son að aðalstuðningsmanni
stjórnarandstöðu Framsókn-
arflokksins. Tíminn veit ná-
kvæmlega hvernig hann hefði
brugðizt við í öllum þeim
vandamálum, sem steðjað
hafa að íslenzku þjóðinni á
undanförnum árum og blaðið
vflar ekki fyrir sér að nota
nafn hans sjálfu sér og flokki
sínum til framdráttar í stjórn
málabaráttu líðandi stundar.
Eins og stjórnmálabarátta
Tímans hefur verið á undan-
fömum mánuðum gæti varla
komið flatt upp á nokkurn
mann, þó að Tíminn fullyrti
fyrir kosningar að sá íslend-
ingur, sem ekki styddi Fram-
sóknarflokkinn, væri and-
stæðingur Jóns Sigurðssonar
eða jafnvel hatursmaður
hans.
Efnahagsbandalagið átti að
verða aðalkosningabomba
Framsóknarflokksins að
þessu sinni. Hún sprakk í
höndunuin á honum sjálf-
um. Á sínum tíma voru
Framsóknarmenn staðráðn-
ir í því að nota Iandhelgis-
samninginn við Breta í kosn-
ingabaráttu sinni. Samning-
urinn hefur reynzt einn sá
heillavænlegasti sem íslend-
ingar hafa gert og virðast
Framsóknarmenn hafa gert
sér þá staðreynd ljósa fyrir
alllöngu, því að ekki hefur
verið ymprað • á „svikum í
landhelgismálinú' um langt
skeið í blaðinu. Gífuryrði
Framsóknarmanna á þingi,
þegar landhelgissamningur-
inn var til umræðu og Tím-
ans fyrst eftir að samningur-
inn var gerður, væru fyrir
Framsóknarmenn sjálfa bezt
geymd þar sem þau nú eru,
í gleymsku sögunnar.
Sannleikurinn er sá, að
með samningnum við Breta
uxmu íslendingar mikinn og
góðan sigur. Þeir tryggðu sér
fulla og endanlega viðurkenn-
ingu á 12 mflna fiskveiðiland-
helginni og hefur samningur-
inn reynzt þýðingarmikil
vemd fyrir fiskveiðar báta-
flotans við landið, enda hafa
þær farið vaxandi síðustu
árin, bæði á þorsk og síldveið-
um. Það er því hægt að taka
undir orð Davíðs Ólafssonar,
sem hann viðhefur í Morgun-
blaðinu í gær, þegar hann
segir:
„Reynslan af þessum samn-
ingi þau tvö ár, sem hann
hefur verið í gildi, er í öllu
eins og við var búizt. Allar
hrakspár andstæðinga samn-
ingsins hafa því reynzt hald-
lausar.“
Nú er aðeins eftir eitt ár,
þar til síðasta erlenda fiski-
skipið hverfur úr fiskveiði-
landhelgi íslendinga og þeir
hafa full og óskipt afnot land-
helgi sinnar. Þegar sá dagur
rennur upp mun íslenzka
þjóðin fagna því af heilum
hug, hversu vel viðreisnar-
stjóminni tókst að halda á
málunum, þegar í óefni var
komið eftir óreiðu og henti-
stefnu vinstri stjómarinnar.
FRELSI
/\kkur, sem alin erum upp
” við frjálsa hugsun og full
komið lýðræði, þykir eðlilegt
að deila um hvaðeina og reifa
þau mál, sem eru efst á baugi,
án ótta við stjórnarvöld eða
lögreglu.
Þetta gildir ekki aðeins um
stjómmál, heldur einnig öll
menningarmál og svonefnd
dægurmál. Eitt er nauðsyn-
legt: að „rökræða vandamál-
in“, sagði Georg Brandes.
Enda þótt umræðurnar á
fundi Stúdentafélags Reykja-
víkur um listir nú ekki alls
fyrir löngu hafi þótt heldur
óuppbyggilegar, áttu þær í
fyllsta máta rétt á sér. Og sá
stóri hópur fólks, sem sat um-
ræðufund þennan, sýndi svart
á hvítu, að íslendingar hafa
mikinn áhuga á öllum umræð-
um um menningarmál. Ekki
er það nein ný bóla hér á
landi, enda er svo fyrir að
þakka, að við höfum af kost-
gæfni varðveitt þann arf frá
forfeðrum okkar, sem er hvað
dýrmætastur, þ.e. skilyrðis-
lausa kröfu til frjálsrar hugs-
unar og lýðræðislegra vinnu-
bragða.
Undanfarið hefur þess ver-
ið minnzt, að 10 ár eru liðin
frá dauða eins mesta kúgara,
sem sagan þekkir, Jóseps
Stalíns. Okkur, sem höfum
búið við lýðræði, kemur harla
einkennilega fyrir sjónir,
JL
Líkan af sýningarsvæðinu í New iork. Fremst á myndinni er sýingarskáli Fordverksmiðjanna.
Heímssýningin í New York 1964
HAFIZT er nú handa um
undirbúning heimssýningar,
sem halda á í New York frá
1964—1965. Að sögn forseta
sýningarnefndar Roberts Mos-
es verður þetta stærsta heims
sýning, sem haldin hefur ver-
ið. Á sýningunni verða 200
sýningarskálar og gert er ráð
fyrir að 70 milljónir manna
sjái hana. Robert Moses segir,
að sýningin verði — auk þess
að vera sú stærsta — hin íburð
armesta, sem haldin hefur
„Unisphere", tákn sýning-
arinnar í New York.
verið. Það er aðeins eitt, sem
hann segir að muni verða til ‘
þess að rýra gildi sýningar-1
innar, en það er, að Rússar |
hafa hætt við að byggja þar J
sýningarskála- Sameinuðu'
þjóðirnar munu ekki hafa |
neina sýningu og ekki verða |
neinir sýningarskálar þar sem i
hægt verður að fylgjast með ,
þróun læknisfræði, lögfræði,,
kjarnorku eða geimferða.
Tákn sýningarinnar í New ,
York nefnist „Unisph«re“, lík-
an af jörðinni gert út stáli.
T.v. sýningarskáli tryggingárfélaga í smíffum- T.h. líkan af sýningarskálanum, en þar sýna |
I tryggingarfélög sigur mannanna frá steinöld til atómaldar.
hversu mjög það er nú útbás-
únað, að nokkrar tilslakan-
ir hafi átt sér stað í Rússlandi.
Krúsjeff er jafnvel lofaður
fyrir það, að fólk skuli geta
farið að sofa án þess þurfa að
óttast að öryggislögregla hans
knýi dyra og sendi það blá-
saklaust austur í Síberíu. Og
það þykir jafnvel hróss vert
að skáld og listamenn í Rúss-
landi skuli ekki búa við þau
kjör og andlegu áþján, sem
var á dögum Stalíns. Samt
ber þess að gæta, að hinir
nýju valdhafar hafa, þrátt
fyrir nokkrar tilslakanir,
fundið upp ,nýja aðferð til að
drepa ■ áhrifum listamanna á
dreif, þ.e. að setja þá á geð-
veikrahæli. En slík framkoma
í Sovétríkjunum þykir ekki
tíðindum sæta, ekki einu
sinni nú á dögum hinnar and-
stalínsku herferðar. Sann-
leikurinn er sá, að kerfið býð-
ur upp á ofbeldi og einræði,
án þess fellur það um sjálft
sig.
Á KROSSGÖTUM
Sovétríkin eru nú á kxoss-
götum. Krúsjeff verður
að fara að taka ákvörðun um
það, hvort ekki sé nauðsyn-
legt að fjötra rússneskt þjóð-
félag aftur í þær viðjar, sem
Stalín hélt því í. Svo mikill
þrýstingur er nú frá mennta-
mönnum í Sovétríkjunum,
svo háværar kröfur til vald-
hafanna um aukið frelsi, að
ekki er séð fyrir endann á
því hvert stefnir, ef stjórnar-
völdin grípa ekki í taumana.
Sannleikurinn er sá, að
kommúnisminn þolir ekki
hina minnstu glætu af sól
frelsis og lýðræðis, án þess
að kerfið sé-í stórhættu
En þrátt fyrir allt er því
miður ekki svo að sjá, að nein
hugarfarsbreyting hafi orðið
hjá valdhöfum Sovétríkjanna.
Þeir hafa að vísu gefið eftir
fyrir háværum kröfum fólks-
ins um meira frelsi, þeir hafa
slakað nokkuð til í því skyni
að vinna hylli almennings, en
það getur orðið dýrt spaug.
Valdamönnum Sovétríkjanna
er áreiðanlega kunn sú stað-
reynd. Aðrir þurfa að gera
sér ljóst að andi Stalíns er
núverandi forystumönnum
Sovétríkjanna kærari en þeir
vilja vera láta. Adsjubei, rit-
stjóri Izvestia og tengdasonur
Krúsjeffs, hefur nýlega verið
í Rómaborg. Hann virðist á
margan hátt geðfelldur mað-
ur. En þó sýnir blaðamanna-
fundur sá, er hann hélt með
fréttamönnum í Róm, og þau
ummæli, sem hann viðhafði
þar, svart á hvítu, að hann
hefur ekki vaxið upp úr kenn
ingum og þröngsýni Stalíns-
tímabilsins. Flest urnmæli
hans á fundinum hefðu getað
verið sögð á dögum Stalíns.
Hvergi örlar á frjálslyndi,
hvergi samúð með neinu máli
né málstað nema yfirlýstri
stefnu og óbilgjörnum kröfum
Sovétríkjanna. Jafnvel Past-
ernak fékk ekki að vera í friði
fyrií tengdasyni Krúsjeff-
ismans.
Aðalfundur
Múrarameistara-
félags Rvíkur.
Múrarameistarafélag Reykja-
víkur hélt aSalfund sinn 25. febr.
s.l. Á fundinum var stjórn fél-
agsins öll endurkjörin, en hana
skipa: Formaður Guðmundur St.
Gíslason, varaform. Jón Berg-
steinsson, ritari Þórður Þórðar-
son, vararitari Sigurður J. Helga
son og gjaldkeri Óilafux Þ. Fáls-
soo.