Morgunblaðið - 14.03.1963, Side 3

Fimmtudagur 14. marz 1963
MORGV 1S BL AÐIÐ
3
!
,
f DAG eru teknar í notkun
nýju skurðstofurnar 1 Landa-
kotsspítala, en fjórða hæðin
á nýju byggingunni er öll not
uð undir skurðlækningar.
Verður þarna allt önnur
vinnuaðstaða fyrir lækna og
húkrunarlið en verið hefur,
enda er gólfflöturinn einn 10
sinnum stærri en á gömlu
skurðstofunni eða 754 fermetr
ar að’ flatarmáli.
Dr. Bjarni Jónsson, yfir-
lœknir, tjáði fréttamanni blaðs
ins að nú væri thægt að vinna
«ð uppskurðum í tveimur
ílokkuim í einu ,auk þess sem
augnlæknar og háls-, nef- og
eyrmalæknajr gætu unnið í
sínum stofuim, þar sem hing-
eð til hefur hver orðið að
taka.við af öðruim og uppskurð
ir staðið yfir alian daginn.
Karl Jóhasson, læknir, var að skoða nýja skur ðarborðið ásamt priorinnunni og tveimur skurð-
stofuhjúkrunarkonum, þegar ljósm. blaðsins, Sv. Þorm., kom í nýju skurðstofumar í gær-
morgun.
j.iWV.'.vWJ.V.V.WXÍWAXWY'W'.V.VAy.'OT.WJ.V*;'.

Pirorinnan, systir Hildigard
•ýndi okkur nýju skurðstof-
urnar en hún var ásamt öðru
starfsliði að koma þar öllu
fyrir í gær. Skurðstofurnar
sjálfar eru tvær og sótthreins-
umarherbergi á milli. Þar
sagði hún að þeir mundu
vinna skurþlæknarnir Bjarni
Jónsson, Halldór Hansen, Ól-
afur Helgason, Karl Jónasson,
Riohard Thors, Páll Sigurðs-
son og Stefán Björnsson, og í
3. stofunni, semi er minni,
ynni háls-, nef- og eyrnalækn
irinn Stefán Ólafsson. En augn
læknarnir, þeir Kristján
Sveinsson, Bersveinn Ólafsson
og Ulfar Þórðarson væru
með sínar handlækningar yfir
í hinum spítalanum. Vegna
þessa aukna rýmis hafa þeg-
ar verið ráðnar tvær nýjar
skurðstofuihjúkrunarkonur, en
Alma Thorarensen, er svæf-
ingalæknir sjúkrahússins.
Auik skurðstofanna sjálfra
eru margskonar vinnuher-
bergi, svo sem framköllunar-
herbergi og geymsluherbergi
með skápa og skúffurými fyr-
ir áhöld og einnig eru nú í
fyrsta skipti á sjúkrahúsinu
bæði sérstakt svæfingaher-
bergi hjá skurðstofunum og
sérstakt herbergi þar sem
sjúklingarnir eru þangað til
þeir eru aftur vaknaðir.
Ýmis ný og fullkomin tæki
eru í skurðstofunni. Nýtt
skurðarborð er í annarri
skurðstofunni, og uppi yfir
báðum borðunum stórir og
miklir lampar, sem hægt er
að koma fyrir í myndatöku-
tækjum og sjónvarpstækjum,
en þau eru erlendis mikið
notuð við kennslu. í herberg-
Snu milli skusrðstofanna er
komið stórt og vandað sótt-
hreihsunartæki, sem systir |
Hildigard var sýnilega mjög
hrifin af, en sótthreinsað er
með yfirhitaðri guifu.
Eftir að sburðstofuhæðin 1
nýju Landakotsbyggingunni
hefur nú verið tekin í notkun,
er aðeins eftir að Ijúka
fimmtu hæðinni, þar sem
verða einstaklingsherbergi.
Á spítalanum eru um 200
sjúklingar, en 30 eru ennþá
í gamla spítalanum, sem ekki
losnar í bráð vegna svo mikill-
ar aðsóknar, að því er prior-
innan sagðt okkur. Kvaðst
hún eins og allir á sjúkrahús-
inu vera mjög ánægð yfir að
þessum áfanga er náð.
Hjúkrunarkona og ganga-
stúlka að fægja skurdstofu-
gluggana.
— Fráhvarf eða
Framh. af bls. 1
verið um að ræða einhverja
þróun í átt tii meira frjáis-
ræðis þegnanna, en var fyrir
1953, þá hljóti að draga mjög
úr henni.
Athyglisvert verður að telja
þann hluta ráeðunnar, er fjall-
ar um helztu ráðamenn á tíma
Stalins- Sérstaklega má nefna
þann hluta ræðunnar, er fjall-
ar um Lavrenti Beria, yfir-
mann lögreglunnar á tíma
Stalins, og Geori M. Malen-
kov, .fyrrverandi forsætisráð-
herra.
Beria var tekinn af lífi í
desember 1953, nokkrum
mánuðum eftir fráfall Stalins,
og Malenkov vék úr embætti
forsætisráðherra 1955. Er hon-
um nú borið á brýn af Krú-
ajeff að hafa viljað leggja
niður kommúnismann í Á-
Þýzkalandi.
í ræðu sinni sagði Krúsjeff,
•ð mjög mörgum rithöfund-
um hefði orðið á sú skyssa á
síðari árum að líta algerlega
fram hjá því, sem áunnizt
hefði á valdatima Stalins.
Skrif þeirra einkennist um of
•f „lögbrotum, undirferli og
misnotkun valds“. Þá sagði
Krúsjeff, að of mörg handrit
lem fjalla um pólitískar fanga
búðir, hafi verið lögð fram til
birtingar. Síðan sagði forsæt-
isráðherrann, orðrétt:
„Þetta er mjög hættulegt
mál og erfitt“. Síðan lýsti
bann því yfir, að öll slík skrif
yrðu hagnýtt af vestrænum
þjóðum, til að sverta Sovét-
ríkin. j
Beria,
svikari við kommúnismann?
Þrátt fyrir gagnrýni þá, sem
gætti í ræðunni, á mistök
Stalins, tók Krúsjeff upp fyrir
hann hanzkann.
Hann sagði, að Stalin hefði
fylgt kenningum Lenins, og
hefði barizt gegn Trotskyist-
um og fylgismönnum Zino-
nyevs og Buoharins.
Gregory Y Zinoyev og Niko
lai I. Bucharin stóðu í sam-
bandi við Trotsky, en voru
báðir teknir af lífi, er út-
rýmingarherferð Stalins stóð
yfir.
Þá drap Krúsjeff á eitt við-
kvæmasta mál, sem um ræðir
í Sovétríkjunum, handtökur
þúsunda sovézkra borgara,
sem Stalin kallaði „óvini þjóð
félagsins-"
„Þeirri spurningu hefur ver
ið varpað fram“, sagði Krú-
sjeff, „hvort ráðamenn flokks
ins hafi vitað um þessar
handtökur. „Já, þeir vissu um
þær. Vissu þeir líka, að hér
var um saklaust fólk að ræða?
Nei, það vissu þeir ekki. Þeir
trúðu á Stalin, og gátu ekki
látið sér til hugar koma, að
um ógnaraðgerðir væri að
ræða“.
Síðan sagði Krúsjeff: „Við
kynntumst þessari misnotk-
un valds ekki, fyrr en eftir
andlát Stalins. Þá kynntumst
við einnig glæpum Beria,
þessum mikla óvini alþýðunn-
ar og flokksins, þessum njósn
ara og hryllilega undirróðui’s-
manm.“
„Beria“, sagði Krúsjeff, „gaf
ekki einu sinni látið vera að
lýsa gleði sinni við líkbörur
Stalins. Valdafíkn Beria var
geysileg“.
Þá kom Krúsjeff að þætti
Beria og Malenkovs í því að
afnema kommúnismann í A-
Þýzkalandi. Lýsti hann því,
hvernig þessir tveir menn
hefðu viljað láta kommúnista
flokk A-þýskalands leggja
niður þá stefnu sína, er mið-
aði að því að tryggja veg sós-
íalismann í landinu.
„Flokkurinn hafnaði þess-
um sviksamlegu tilraunum
þegar í stað, og tili’æðismenn-
irnir fengu makleg mála-
gjöld“, sagði Krúsjeff.
Hann lét þá að því liggja,
að eitthvert samband kunni
að hafa verið milli Malenkovs
og Beria og uppreisnarverka-
manna í A-Þýzkalandi í júní
1953, en hún var brotin á bak
aftur af sovézkum hermönn-
um. Beria var handtekinn 10-
júlí það ár, og er sagður hafa
verið skotinn 5 mánuðum síð-
ar.
Þá lýsti Krúsjeff því, að
þótt tekið hefði verið fyrir
framhald þeirra glæpa, sem
drýgðir hefðu verið á tima
Stalins, þá „Þýðir það ekiki,
að allt eigi að reka á reiðan-
um, að áhrif flokksins fari
minnkandí, að þjóðarskútan
eigi að berast með öldunum
og að allir eigi að hafa frelsi
til hvers, sem þeir vilja. Nei“,
sagði forsætisráðherrann.
Síðan hafnaði hann „þeirri
gruggugu hugsun, sem nefnd
er frelsi", og bætti við:
„Að mínum dómi, þá getur
aldrei orðið um að ræða al-
gert frelsi einstaklingsins .. “
STAKSTEI^AR
Skipulagið lio’ir ekki
listirnar
Þeir menn, sem kynnu að hafa
haldið, að listir og bókmenntir
fengju að þróast í Sovétríkjun-
um eftir að Stalín leið, hafa nú
fengið svarið svart á hvítu. Sjálf
ur Krúsjeff hefur skorið upp
herör gegn listamönnum. og er
ekki myrkur í máli. Hann segir
m.a.:
„Friðsamleg samhúð á sviði
listanna er tilræði við Marx-
Leninismann, tilræði við mál-
stað verkamanna og hænda“.
Og hann bætir við:
„Við lifum í skipulögðu sósíal-
ísku þjóðfélagi, þar sem hags-
munir einstaklingsins eru hags-
munir samfélagsins... í listum
mun flokkurinn krefjast algerrar
hlýðni við stefnu sína“.
Þannig þurfa menn ekki leng-
ur að fara í grafgötur um það,
að frjálst bókmennta- og lista-
Uf á ekki upp á pallborðið í
ríki Krúsjeffs fremur en Stalíns.
Ráðamennirnir í Kreml hafa
gert sér ljósa grein fyrir því,
að skipulag ofbeldisins þolir
ekki tjáningu listarinnar. Ef
mönnum er veitt frjálsræði á
því sviði, fylgir fleira í kjöl-
farið, þá losnar um ógnarstjórn-
ina og svo kynni að fara, að hug-
sjónir frelsis styrktust svo með
borgurunum, að veldi kommún-
ismans yrði ógnað.
Hvað segja listamemi?
Það • er engin furða, þótt
þeirri spurningu sé varpað fram,
hvað þeir ir.;nn segi, sem hér
á landi fást við bókmenntir og
listir og njóta til þess frjálsræðis
lýðræðisskipulagsins, en styðja
samt í orði og verki harðstjórn
kommúnismans. Það er ekki
furða, þótt vakin sé athygli á
því, að þessir menn eru gcðlitlir.
Þeir hafa ekki þá afsökun, að
þeir viti ekki, hvernig þeir menn
eru leiknir í Ráðstjórnarríkjun-
um, sem reyna að tjá hugsanir
sínar í listunum. Þess vegna eru
það lítilssigldar sálir, sem enn
berjast fyrir framgangi koir.m-
únismans, þótt þeir sjálfir séu
listamenn. Sem betur fer fækk-
ar þessum mönnum, og sú tíð
mun koma að í hópi listamanna
finnist ekki áhangendur ofbeldis-
ins. Og íslendingar eru umburða-
lyndir menn, og þess vegna líta
þeir á þá, sem enn eru ánetj-
aðir komir.ánismanum með vork-
unnsemi.
Malenkov,
er vlldi sömuleiðis binda
endi á sósíalismann í
A-Þýzkalandi?
Skarpskyggni Fram-
sóknarjjingmannsins
Einn af þingmönnum Fram.
sóknarflokksins hefur í hnitmið-
uðu máli túlkað afstöðu flokks-
ins til millirikjamála og sam-
skipta við aðrar þjóðir. Hann
segir orðrétt:
„Eina örugga vörnin gegn því
að ekki verði samið af sér, er
að greiða atkvæði gegn öllum
samningxun, hverju nafni sem
nefnast“.
Sá sem þessi orð sagði er Ingv-
ar Gislason, alþingismaður Fram
sóknarflokksins, og hann lét þau
falla í sambandi við afgreiðslu
samkomulagsins við Breta um
lausn landhelgisdeilunnar. Eftir
skrifum Tímans að dæma að
undanförnu gætu þessi orð ver-
ið „motto“ fyrir alla aisböðu
Framsóknarflokksins í milliríkja
málum. Þeir telja ir.?ginatriðið
að fjandskapast við aðrar þjóðir
og einangra íslendinga sem mest
Þeir gera sér enga grein fyrir
þvi, að á síðari helmingi 20.
aldarinnar hafa samskipti þjóð-
anna aukizt jafnt og þétt og allir
beztu menn mannkynsins keppa
að því að laða þjóðirnar til sam-
starfs og draga úr þjóðrembingi
og árekstrum þjóða á milli.