Morgunblaðið - 02.04.1964, Síða 1
28 síður
MYNDIN er af hinu mikla eld
gosi í Surtsey í fyrrakvöld og
var tekin í þann mund er eld-
urinn var hvað mestur, en það
var á tíunda tímanum. Þetta
var mesta eldgos sem á eynni
hefur orðið hingað til. —
Myndin er tekin af Breiða-
bakka, sem er sunnan til á
Heimaey.
Sigurður Þórarinsson, jarð-
fræðingur, og fleiri fóru á báti
að eynni í gærdag, en þá var
lítill sem enginn eldur í
henni og gos fremur lítil.
Myndina tók Sigurgeir
lónasson.
Læknaverk-
fall I Belgíu
Briissel, 1. apríl (NTB)
BELGÍSKIR læknar hófu verk
fall kluþkan sjö í morgun til að
mótmæla aðgerðum stjórnarin.n-
®.r varðandi kjör laeknanna og
•larfsskilyrði. Belgíska stjórnin
evaraði f kvöld með því að saka
Jæknana um að stefna heilsu-
fari þjóðarinnar í voða. Segir í
kynningtinnd, seim gefin var ú.t
erftir ríkisstjórnarfund að stjórn-
>n muni gTÍpa tii hverra þeirra
•ðgerða, er hún telji nauðsyn-
legaor, em áður hafði Theo Lef-
evre, forsætisráðherra hótað því
•ð láta kalla alla læknana í her-
ínn.
VenkfaMið nær t»l um 90%
(dira lækna landsins.
Á meðan á verkfallinu stend-
l»r veita læknar aðetoð í áríð-
•ndi tilfellum eingöngu. Gáfu
Jeekmar út tilkynningu um þetta
*>fi jafnframt að allir vaaru var-
•ðir við því að beita læknana
hefndaraðgerðum. Ef um hefnd-
•raðgerðir yrði að ræða, sagði
t tilikynningunni, þýddi það að-
eins að tafarlaust yrði hætt við
*l'la neyðaraðstoð við sjúkling-
•na, og þjóðdn mœitti þá sætta
•ig við algjört læknaieysi.
Bylting í Brnsilíu
Lppreisnarmenn vilja
,,sópa“ kommúnistum
burt úr landinu
Rio de Janeiro, 1. apríl (NTB)
BYLTING hefur verið gerð í
Brasilíu. og standa að henni
fylkisstjórar 13 af 22 fylkjum
landsins. Fregnir frá gangi
byltingarinnar eru óljósar, en
vitað er að byltingarherinn
hefur tekið virkið Copacab-
ana við mynni flóans, sem
Rio de Janeiro stendur við.
Virðist sem stjórnarherinn
hafi ekki varizt sókn bylting-
armanna.
Leiðtogi byltingarmanna er
Adhemar de Barros, fylkis-
stjóri í Sao Paulo. Sagði hann
í útvarpsræðu í dag að bylt-
ingarherinn væri í sókn til
Rio og tilgangurinn væri að
hrekja kommúnista út úr
Brasilíu.
Joao Goulart, forseti Bras-
ilíu, fór í dag frá Rio de
Janeiro, en ekki er vitað
hvert. Hins vegar er vitað að
stjórnarherinn hefur öll ráð
í höfuðborginni Brasilía, og
er talið sennilegt að forsetinn
hafi haldið þangað.
Svo virðist sem uppreisnar-
hernum berist stöðugt liðs-
auki.
Ekki er vitað til þess að mann-
fall hafi orðið í átökum herja
stjórnarinnar og byltingarmanna.
Þó herma óstaðfestar fregnir að
einn maður hafi fallið við töku
Copacabana virkisins. Einnig er
vitað að til átaka kom í fylkinu
Minas Gerais, en frekari fréttir
hafa ekki borizt þaðan.
700 millj.
manna
ólæsar og
óskrifandi
París, 1. apríl (NTB).
SÉRFRÆÐINGANEFND kom
í dag saman í París tM tíu
daga fundarhalda um hvað
unnt sé að gera til að draga
úr menntunarleysi í heimin-
um. Er ráðstefna þessi hald-'
in á vegum UNESCO, menn-
ingar- og menntamálastofn-
unar Sameinuðu þjóðanna.
Sérfræðingarnir eiga að
undirbúa tíu ára herferð til
að lækka tölu ólæsra í heim-
inum, en álitið er að um 700
milljónir fullorðinna séu nú
ólæsar og óskrifandi. Fjölgar
þessum mönnum um 20—25
milljónir árlega. Áætlað er
að þessi tíu ára herferð kosti
um 1.900 milljónir dollara
(kr. 81.700 milljónir). Eru sér
fræðingarnir frá 18 ríkjum,
og forseti ráðstefnunnar kjör-
inn dr. Koshy frá Indlandi.
Fjórir fulltrúar eru frá
Afríku, fjórir frá Asíu, fjórir
frá Suður Ameríku, þrir frá
Evrópu, tveir frá Arabaríkj
unum og einn frá Norður
Ameríku.
Aðalstöðvar uppreisnarmanna
eru í Sao Paulo. Útvarpsstöðvar
þar sendu í allan dag út her-
göngulög og þess á milli tilkynn-
ingar um sókn uppreisnarmanna.
Snemma tilkynntu uppreisnar-
menn að hersveitir stjórnarinnar,
sem sendar voru frá Rio til að
stöðva sókn uppreisnarhersins
hafi ekki snúizt til varnar, held-
ur gengið í lið byltingarmanna.
— Útvarpsstöðvar stjórnarinnar
báru frétt þessa til baka. Sögðu
talsmenn stjórnarinnar að upp-
Framhald á síðu 27
Síðustu
fréttir
GOULARX FLÚINN?
Rio de Janeiro, 1. apríl (NTB)
Seint í kvöld var uppi orð-
rómur um það í Rio de Jan-
eiro að Joao Goulart forseti
hafi gefizt upp fyrir uppreisn
armönnum og sagt af sér em-
bætti. Fylgdi það fréttinni að
Goulart hafi haldið á hrott
úr landi flugleiðis, ta ekki
sagt hvert. Einnig var sagt aff
kona Goularts og börn
þeirra tvö hafi fariff til Spán-
ar. Ekki var unnt að fá fregn
þessa staðfesta.
Krúsjeff svarar Kínverjum
Byltingin lítils virdi eff þjóðin
fær ekki óskir sínar uppfylltíir
Budapest, 1. apríl — (NTB)
NIKITA Krúsjeff, forsætis-
ráðherra Sovétríkjanna, sem
í gær kom til Ungverjalands
i tíu daga opinbera heim-
sókn, flutti í dag ræðu yfir
fimm þúsund verkamönnum
í verksmiðju í Búdapest, þar
sem framleiddar eru ljósa-
perur. Sagði forsætisráðherr-
ann m.a. að verkamennirnir
hefðu orðið furðu lostnir ef
Lenin hefði snúið sér til
þeirra með sömu orðum og
talsmáta og kínverskir komm
únistar nota í dag. Er þetta
í fyrsta sinn sem Krúsjeff
víkur að skoðanaágreiningi
Kínverja og Rússa síðan á
mánudag, þegar Kínverjar
veittust óvenju hart að Krús-
jeff persónulega.
í ræðu sinni forðaðist Krúsjeff
þó beinlínis að nefna Kína eða
kínverska kommúnista. En ekki
fór milli mála við hverja hann
átti þegar hann talaði um menn,
sem kölluðu sig Marx-Leninista,
en héldu því jafnhliða fram að
ekki ætti að berjast fyrir bættum
lifskjörum.
— í augum þessara manna er
aðeins eitt, sem gildir — þ. «.
byltingin. En hvers konar bylt-
ing er það, sem þeir tala um?
Hvernig áttum við að geta beðið
bændurna og verkamennina að
bylta stjórn auðvalds og eigna-
manna, ef við ekki hétum þeim
einhverjum umbótum eftir bylt-
inguna, spurði Krúsjeff, og var
margsinnis gripið inn í ræðu
hans með lófaklappi.
— Þess konar bylting hefði
litla þýðingu fyrir framtíðina,
sagði Krúsjeff. Ef þjóðin hefði
ekki fengið óskir sínar uppfylit-
ar eftir að arðræningjunum var
steypt af stóli, hefðum við litlu
áorkað. Aðalatriðið er að útvega
meiri mat, gott gullasch, fleiri
skóla, betri íbúðir og meiri ba)l-
ett-dans. Hve mikið auka ekki
þessi atriði gildi mannlífsins?
Það er þess virði að berjast og
Framihald á bls. 27