Morgunblaðið - 08.01.1965, Page 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 8. janúar 1965

ic Örlagarikir dagar
f>að var raunar lítill munur
á árnaðaróskum milli manna í
Ólafsfirði á nýjársdag 1944, frá
því sem verið hafði á nýjársdög-
um á liðnum árum.
En í hugum margra, og ekki
sízt þeira, er faíin hafði verið
forsjá byggðarlagsins, var áreið-
anlega djúptækari ósk um giftu-
drjúgan framgang mála en oft
áður, sem stafaði af þeirri vit-
und margra, að á næstu mánuð-
Ásgrímur Hartmannsson, bæjarstjóri;
Ólafsfjörður kaupstaður í 20 ár
um réðist mjög um framtíð
Ólafsfjarðar.
Á undanförnum árum hafði
verið haldið uppi harðri baráttu
fyrir framgangi mesta hagsmuna-
máls Ólafsfjarðar, hafnargerð, er
allir voru sammála um að væri
mál málanna.
Hreppsnefndin stóð einhuiga að
þVí máli, svo og hafnarnefnd,
sem hafði unnið ósleitulega að
framgangi þess, bæði innan sveit-
ar og utan. Margsinnis höfðu
Ásgrimur Hartmannsson
bæjarstjóri
Á fundi hreppsnefndar daginn
eftir, upplýsti oddviti, að þeir
þingmenn, sem hann hefði átt 'tal
við, teldu rétt að reyna þessa
leið, og meiri likur væru fyrir
því, að samþykkt yrði að Ólafs-
fjörður fengi bæjarréttihdi, ef
farið væri fram á það.
Samþykkti því hreppsnefnd að
boða til almenns borgarafundar
um málið. I>ann 26. febr. var svo
samþykkt á almennum borgara-
fundi að óska bæjarréttinda, með
99 atkv. gegn 2, en 2 sátu hjá.
Síðar var svo þingmönnum kjör-
dæmisins falið að flytja frum-
varp þar um.
Einhugur Ólafsfirðinga var sér-
stæður um þessi baráttumál,
hafnarmálið, og síðar bæjarrétt-
indamálið, ekki sízt þegar þess
er gætt, að vitaí var, að bæjar-
réttindi myndu auka útgjöld
sveitarsjóðs, og byggðarlagið
verða af ýmissi fjárhagslegri að-
stoð sýslu- og ríkis, sem hrepps-
félög nutu.
En þótt einhugur ríkti um bæði
þessi mál hjá almenningi, hér og
innan hreppsnefndar og hafnar-
nefndar, þá þurfti meira til.
Nauðsynlegt var að fylgja fram-
gangi þessara mála fast eftir á
æðri stöðum, og það hygg ég að
hafi verið gert af dugnaði mikl-
um og hyggindum, af fyrrnefnd-
um Þorsteini og Magnúsi, og svo
auðvitað oddvitanum, Þórði
Jónssyni, og eiga þeir sérstakar
þakkir skildar fyrir, svo og þing-
menn kjördæmisins, er veittu
margvislega fyrirgreiðslu fyrir
framgangi þessara mála, og þá
einkum þeir Bernharð Stefáns-
son og Garðar heitinn Þorsteins-
son.
•Á Fyrsta árið
Þórður Jónsson tók að sér
að vandasama starf, að verða
fyrsti bæjarstjóri Ólafsfjarðar-
kaupstaðar. Átti það vel við,
bæði vegna þess að hann hafði
áður verið oddviti, svo og vegna
þess að hann bjó á Þóroddsstöð-
um, en eftir nafni þeirrar jarðar
hét hreppurinn áður Þórodds-
staðahreppur.
ár Já eða nei
Þegar ég nú minnist þeirra
tuttuigu ára, sem Ólafsfjarðar-
kaupstaður á að baki, kemur
margt fram í hugann um menn
og málefni er vert væri að minn-
ast og hollt að rifja upp, en mér
mun ekki ætlað rúm til þess nú,
og því bíður það betri tíma.
Eftir að Þórður lét af bæjar-
stjórastarfinu eftir eitt ár, féll
það í min hlut að taka við, gerði
ég það með hálfum huga, því mér
var ljóst, að erfiðleikar marg-
víslegir voru framundan, en ég
var hvattur til þess og lét til-
leiðast.
Fyrsta minnisstæða afgreiðsla
mín sem bæjarstjóra, var
skömmu eftir að ég tók við, og
var í sambandi við fyrirhugaða
skólahúsbyggingu. Form. skóla-
nefndar, Jóhann Kristjánsson,
héraðslæknir, kom til mín og
innti mig eftir því, hvort tryggt
væri að bæjarsjóður gæti greitt
þær 80 þús. kr., sem skráð væri í
bæjarreikningi, sem skólabygg-
ingarsjóður.
Ég vissi, að á svari mínu
mundi velta, hvort byrjað yrði
á bygginigu skólans það ár eða
ekki, en jafnframt var mér ijóst,
að engir peningar voru til í bæj-
arsjóði og hvergi lán að fá, en
sagði þó já.
Vissulega olli það mér lengi
kvíða, hvernig til tækist að
standa við þetta loforð, en ein-
hvern veginn tókst það, og bæj-
arstjórn fann aldrei að þessari
ábyrgðarlitlu afgreiðslu minni.
Á Og svo liðu árin
Á hverju ári í ævi þessa 20
ára bæjar hefur verið háð hörð
barátta fyrir lífi hans Oig sigrar
og ósigrar skipzt á. Sérstaklegat
voru fyrstu árin erfið, afkoma al~
mennings léleg, aflaleysi og at-
vinnuleysi oft tímunum saman.
Oft mátti varla á milli sjá
hvort sjálfstæði bæjarins yrði
bjargað eða ekki.
En þrátt fyrir allt verður þvl .
ekki neitað, að miklar fram-
kvæmdir hafa orðið hér sl. 20 ár,
bæði á vegum bæjarins og ein-
staklinga. Tel ég að einhugur
íbúanna og óbilandi trú þeirra á
bæinn sinn, hafi miklu ráðið uxn
ákjósanlegan framgang mála.
Á Hvað er framundan?
Enn stöndum við um þessi
áramót á örlagatímamótum, og
enn er framtíðin hvað mest háð
framvindu hafnarmálsins.
Fæst það langþráða skjól inn-
an hafnarinnar, sem vonir standa
til um, með þeirri framkvæmd,
sem nú stendur yfir? Og vitað er,
að þrátt fyrri það, þótt nokkur
bót fáist með nefndri aðgerð,
þá er aðalátakið eftir, svo við-
unandi hafnaraðstaða fáist hér
fyrir útgerð hinna stærri fiski-
báta, sem fara stækkandi.
Og svo er spurningin: hvenær
léttir af því aflaleysi, sem lengi
hefur verið og sem stöðugt herð-
ir meir og meir að öllu atvinnu-
lífi hér og þrengir kost atvinnu-
rekenda.
En við skulum vona það bezta,
en loka þó ekki augunum fyrir
því, að vá er fyrir dyrum, en ef
við stöndum áfram saman um
helztu hagsmunamál bæjarins og
missum ekki trúna á byggðar-
lagið og okkur sjálf, þá munum
við sem fyrr hrósa sigri að lok-
um, og „þá mun aftur morgna."'
Við munum sjá þróttmikinn
og vaxandi útgerðarbæ, iðnaðar-
bæ, derðamannabæ og bæ menn-
ingarskilyrða, menntunar oig fé-
lagslega séð, og umfram allt, baa
einstaklinga og drengilegra ibúa.
Ég vil svo að endingu, í tilefni
20 ára afmælis bæjarins, færa
öllum Ólafsfirðingum innileg-
ustu þakkir fyrir allt, sem þeir
hafa vel gert fyrir byggðarlags-
ins hag.
Sérstaklegar þakkir færi ég
þeim, sem á þessu 20 ára tíma-
bili hafa starfað í bæjarstjóm
og nefndum bæjarins, ég þakka
Framhald á bls. 21
þeir Þorsteinn heitinn Símonar-
son, sem var formaður hafnar-
nefndar, og nefndarmaður hans
þar, Magnús Gamalíelsson, farið
til Reykjavíkur og dvalið þar
langtímum, til að vinna þessu
máli fylgi og fyrirgreiðslu hjá
æðstu ráðamönnum þjóðarinnar.
Að tilstuðlan hafnarnefndar
höfðu þegar verið samin hafnar-
lög fyrir ólafsfjörð, fengin kostn-
aðar- og byggingaráætlun, sam-
þykki vitamálastjóra, loforð um
15 þús. kr. fjárveitingu og láns-
loforð til byrjunarframkvæmda,
ef áskildar ábyrgðir fengjust.
En svo kom reiðarslagið, sýslu-
nefnd Eyjafjarðarsýslu synjaði
um ábyrgð. __
Á" Hvað var nú til bjargar?
Á fundi hreppsneíndar 22.
febr. 1944, var rætt á víð og
dreif um þetta alvarlega viðhorf,
og hreyfði ég þá því, hvort ekki
væri reynandi að sækja um bæj-
arréttindi, en upplýst hafði verið
að þá_ nægði ríkisábyrgð ein sér,
og að hún myndi fást. Engar
ákvarðanir voru teknar, en odd-
vita, Þórði Jónssyni, falið að
spyrja um álit þingmanna kjör-
dæmisins þetta varðandi.
ÍC TOL/LURINN AFNUMINN
ÞÁ hafa hinar erlendu kon-
ur, sem hafa verið að skrifa
mér að undanförnu, loksins
fengið ósk sína uppfyllta. Eitt
dagblaðanna upplýsti það sem
sagt í gær, að í framtíðinni yrðu
jólabögglar ekki tollaðir, ef
innihald þeirra færi ekki fram
úr fimm hundruð krónum að
verðmæti. Og sé verðmætið
meira leggst tollurinn einungis
á það, sem er umfram tilgreinda
upphæð. Erlendar ömmur barna
á íslandi geta því farið að
prjóna og sauma til næstu jóla
— áhyggjulausar.
* EKKI MEÐ PÍPUHATT
Ég sá það í einu New York
blaðanna á dögunum, að John-
son forseti ætlar að varpa öll-
um tepniskap fyrir borð, þegar
hann tekur formlega við em-
bætti við upphaf nýs kjörtíma-
bils í lok þessa mánaðar. Þetta
á að verða mjög óformleg at-
höfn og ekki er ætlazt til að
fólk mæti þar í sínu stífasta
stássi, eins og oft áður.
Sjálfur ætlar Johnson að
mæta í gráum fötum með við-
eigandi hatt, en ekki fara í kjól
og hvítt Oig bera pípuhatt, eins
og forsetarnir hafa oft gert við
þetta tækifæri, síðast Kennedy
fyrir fjórum árum. Kennedy
bar endranær aldrei pípuhatt,
en fyrir innsetningarathöfnina
var honum gefinn hattur til þess
að bera þennan dag. Hann
kunni samt ekki betur við hatt-
inn en svo, að hann hélt á hon-
um lengst af.
* HVAÐ GERIR JOHNSON?
Ástæðan til þess að fréttin
um hina „óformlegu“ athöfn
Johnson hefur vakið athygli
vestra, er sú, að í Hvíta húsinu
var tilkynnt, að nú væri ráð-
gert að hverfa aftur til And-
rew Jacksons-tímabilsins, til
gamalla og góðra bandarískra
erfðavenja, eins og það var
orðað.
Og nú er vitnað til þess, að
þegar Andrew Jackson hefði
á sínum tíma tekið við for-
setaembætti, hefði hann að at-
höfninni lokinni farið ríðandi
gæðingi sínum, berhöfðaður,
frá þinghöllinni til Hvíta húss-
ins.
Fólk er að velta því fyrir
sér, hvort Johnson ætli að gera
hið sama, því hestamaður er
hann mikilL Svo mikið er vist.
★ SJÓNVARP
Frá því var greint í gær
hér í blaðinu, að sjónvarpstæki
væru á a.m.k. fimm þxisund
íslenzkum heimilum. Sjónvarp
er orðið allalgengt og sjón-
varpsloftnetin eru tilsýndar
eins og skógur í sumum hverf-
um Reykjavíkur. — Ég hef
stundum verið að velta þvl
fyrir mér hve mikil notkun
væri að meðaltali á sjónvai'pi
á íslenzkum heimilum, hvert
hlutfallið væri milli íslenzka
xitvarpsins og sjónvarpsins þar.
Ýmsir óttast (eins og mang-
sinnis hefur komið fram) að
hlutur útvarpsirxs sé harla lítill
þar sem sjónvarpið er á annaff
borið komið inn og væri ekki
óeðlilegt, að útvarpið léti kanna
þetta í framhaldi af talningu
sj ón varpslof tneta.
Tvennar sögur fara af vin-
sældum sjónvarpsins. Heyrt hef,
ég, að sumar fjölskyldur sætu
stjarfar fyrir framan sjónvarp-
ið kvöld eftir kvöld — a.m.k.
þar til nýjabrumið fer af þesa
ari tækninotkun. Ég hef líka
hitt fóik, sem orðið hefur fyrir
vonbrigðum, er hætt að horfa
— að mestu — og vill gjarna
selja apparatið aftur.
B O S C H
rafkerfi
er í þessum bifreiðum:
BENZ SAAB
DAF TAUNUS
NSU VOLVO
OPEL VW
Við höfum varahlutina.
BRÆÐURNIR
ORMSSON HF.
'Vesturgötu 3. — Sími 11467.