Morgunblaðið - 04.02.1965, Side 27
t'immtudagur 4. febrúar 1965
MOHGUNBLADID
27
Starfsmenn við uppsetningu sjálfvirka sambandsins: (frá vinstri) Kristinn Kristjánsson, sim-
virki, Vignir Erlendsson, verkstjóri, Ragnar Benediktsson, verkstjóri, Þorvarður Jónsson, verk
fræðingur, Torsten Joliansson, verkfræðingur, Malte Andersson, simvirki, og Gunnar Schram,
símstjóri.
— S/m/nn
Framh. af bls. 28
menn geta eftir sem áður pant-
að símtal milli sjálfvirku stöðv-
anna fyrir milligöngu langlínu-
im'ðstöðva (02), ef þeir óska þess.
Víðast hvar á opinberum skrif
stofum t.d. hjá öllum stofnunum
Akureyrarbæjar, í skólum og víð
ar, hafa verið settir upp lásar við
símatækin, þannig að ekki er
ihægt að velja númer utanbæjar,
- Jarlinn
Framhald af bls. 28
ínsson, skipstjóri (36 ára), 2.
stýrimaður Valdimar Karlsson,
(35 ára), 1. vélstjóri Guðmund-
ur Guðmundsson, (48 ára) og
Bent Nilson (26 ára) háseti, til
heimilis í Kaupmannahöfn, á-
kærðir fyrir smygl. Ákæran gegn
skipstjóranum var byggð á því,
að hann sem stjórnandi skipsins
hefði í förinni til Marokko og
þaðan til Hollands og Svíþjóðar
fest kaup á áfengi í því augna-
miði að flytja það til íslands og
selja. Áfengið var keypt í Mar-
okko og Hollandi. Innkaupin
voru gerð í samráði við hina á-
hafnarmeðlimina, sem flæktir
eru í málið, og áttu þeir að fá
hluta af fyrirhuguðum ágóða af
sölunni á íslandi. I>eir höfðu
einnig lagt af mörkum fé við
kaup áfengisins, og hjálpað til
við að smygla því um borð í
Jarlinn.
Skipsfélagarnir fjórir viður-
kenndu allir sök sína í réttinum
í dag. Sækjandinn, Victor Jacob-
sen, lögreglufulltrúi, gerði kröf-
ur að gera upptækt allt áfengið,
sem fannst í skipinu, og auk þess
úm fjársektir. Fyrir milligöngu
Hallgríms Thomsens, hæstaréttar
lögmanns, fulltrúa útgerðarinnar,
Kjeld Landgrens, hrl. verjanda
skipsmanna, varð að samkomu-
lagi, að útgerðinni yrði gefinn
kostur á að greiða með milli-
göngu sendiráðsins 95 þús. d. kr.
eða setja fullnægjandi tryggingu
fyrir greiðslu þeirrar fjárhæðar.
Því næst var rétti frestað til
mánudagsins 8. febrúar, og gefa
þannig útgerðarfélaginu kost á
að leysa skip og áhöfn út með
réttarsátt, ef þeir geta reitt fram
féð fyrir þennan tíma.
G?ein Guðrúnar
Jacobsen
ATHUGASEMDIN, sem er aftan
við grein Guðrúnar Jacobsen í
gær, er viðbót frá Guðrúnu við
greinina, en ekki atfhugasemd frá
Mbl. Nafn Guðrúnar, sem vera
átti undir athugasemdinni, féll
því miður niður.
nema lásinn sé opnaður með
lykli, eða símtal pantað í gegn-
um langlínumiðstöð.
Næstu framkvæmdir Land-
simans hér nor’ðanlands er sjálf-
virkt samband við Dalvík í marz,
við Húsavík litlu síðar og við
Raufarhöfn sennilega í maí. í
júlí verður tekin í notkun 500
númera viðbót við Bæjarsímann
á Akureyri og verða númer hér
þá 2500. Með haustinu kemur
— Flugfélagið
Framhald af bls. 28
í samanburðartölum innanlands-
flugs, að árið 1963 lamaðist starf-
semin tvisvar vegna verkfalla,
en á sl. ári ríkti vinnufriður.
Flugið í heild
Samanlagður fjöldi farþega
Flugfélags íslands á áætlunar-
leiðum innan lands og milli
landa árið 1964 varð því 106.786.
Allmargar leiguferðir voru farn-
ar á árinu, þó færri en árið á
undan, og voru farþegar samtals
í þeim 5.529. Tala farþega í áætl-
unarflugi og leiguflugi méð flug-
vélum Flugfélags íslands s.l. ár
er því 112,315.
Sem fyrr segir, gekk starfsemi
félagsins vel á árinu. Flugvélar
þess voru á lofti samtals 10.104
klst. og samanlagt flugu ,,FAX-
ARNIR“ nokkuð yfir þrjár millj.
kílómetra.
Fyrir tuttugu árum
Á yfirstandandi ári eru tuttugu
ár liðin síðan Flugfélag íslands
hóf millilandafug. Sumarið 1945
fór Kutalína flugbáturinn TF-
ISP þrjár ferðir milli Islands og
útlanda.
Farþegar Flugfélagsins milli
landa þetta sumar voru 56.
Þetta voru fyrstu millilanda-
flug íslendinga með farþega og
póst. (Frá F.Í.),
Þrennt fyrir
bílum
TVÆR konur og einn drengur
urðu fyrir bifreiðum í Reykja-
vík og nágrenni í gær, en eftir
því sem virðist, munu mei'ðsli
þeirra allra fremur smávægileg.
Laust fyrir hádegi varð Þor-
björn R. Gíslason, 5 ára dreng-
ur fyrir bíl í Ártúni í Garða-
hreppi. Um kl. 1. varð Erla Har-
aldsdóttir fyrir bíl á Laugavegi
og meiddist á höfði. í gærkveldi
um kl. 21 varð svo Lára Eðvarðs
dóttir fyrir bíl á Miklatorgi. Allt
var þetta fólk flutt í Slysavarð-
stofuna og siðan heim til sín.
svo sjálfvirkt samband við Hjáit-
eyri, Hrisey, Ólafsfjörð og Sigiu-
fjörð.
Gunnar Schram hefur átt ann-
ríka daga áð undanförnu, en
daginn í dag var mikill sigur-
dagur í lífi hans, þegar lang-
þráðum áfanga var náð. Hann
hefur verið símstjóri á Akureyri
síðan í apríl 1924, og hefur ver-
ið í þjónustu Landssímans síðan
Mjólkurumbúð-
irnar notaðar í
Ameríku
í FRÉTT sem birtist í blaðinu
í gær um nýjar mjólkurumbúðir
Varð sú missögn að sagt var að
Gylfi Hinriksson hefði fundið
þær upp. Þessar umbúðir, sem
nú á að fara að reyna á Akur-
eyri, hafa aftur á móti verið
notaðar í Ameríku í mörg ár, en
hafa ekki verið notaðar í Evrópu
fyrr. En Gylfi Hinriksson kemur
með þær hér á markaðinn.
— Laos
Framhald af bls. 1
Víða var barizt á götum Vienti
ane í dag, og skemmdust margar
byggingar af skothríð stórskota-
liðs. Borgarar héldu sig lítt úti
við, enda margir flúnir frá bong-
inni minnugir sprengjukastsins
þar 1961.
í kvöld stóðu málin þannig, að
stjórnarherinn hafði mestalla
borgina á valdi sínu, en uppreisn
armenn réðu þó einum bæjar-
hluta og flugvellinum skammt
utan hennar.
Forsætisráðherra hlutlausra,
Souvanna Phouma, sakaði í dag
varaforsætisráðherrann, Nosavan
að hafa staðið að baki uppreisn-
inni til þess að komast sjálfur
að völdum.
Talið er að Kham Khong, hers
höfðingi, stjórni her uppreisnar-
manna í sjálfri Vientiane, en
Bounleut Sykosy, ofursti, stjórni
liðinu við flugvöllinn. Báðir eru
nánir vinir Phoumi Nosavan,
varaforsætisráðherra.
Uppreisnarmenn í sjálfri Vienti
ane eru taldir um 200 talsins, en
Sykosy ofursti hefur yfir 300
mönnum að ráða við flugvöllinn.
Souvanna Phouma, forsætisráð
herra, var staddur í konungs-
höllinni í Vientiane, er skothríð-
in hófst þar í daig. Var skotum
m.a. beint að höllinni, en forsætis
ráðherrann leitaði skjóls í sjúkra
húsi í nágrenninu ásamt fleiri
ráðherrum stjórnarinnar.
Ástandið er nú þannig í Laos
að erfitt er að vita hvað snýr
þar upp og hvað niður. Málin
flæktust enn frekar, I dag,
er herflokkar, sem staðið
höfðu með upreisnarmönnum
fyrr um daginn, snerust í lið með
stjórnarhernum, er lögreglan,
sem fyrr var hlynnt stjórnarhern
um, gekk á hönd uppreisnar-
mönnum!
Eins og fyrr getur brauzt upp-
reisnin út um helgina. Segja for-
inigjar uppreisnarmanna að þeir
hafi stefnt að því að styrkja
herinn, en ekki að veikja stjórn
Souvanna Phoma!
Eftir því sem menn komast
næst er hér fremur um að ræða
„fjölskyldustríð“ milli einstakra
áhrifahópa innan hersins en upp-
reisn gegn stjórn landsins.
— Rábsiafanir
Framh. af bls. 1
jafnan í huga afstöðu þeirra
landa í samskiptum sínum við
ísrael..
Talið er að vestur-þýzka stjórn
in hafi á fundi sínum í dag einn-
ig rætt um hugsanlegan fund Er-
hards kanzlara og Eshkol, for-
sætisráhðerra ísrael. Vegna af-
stöðu Araba og þeirrar staðreynd
ar að stjórnmálasamband er ekki
milli landanna, yrði fundur þessi
að fara fram í þriðja landinu,
væntanlega hlutlausu. Hermt er
að fundúr þessi kunni að eiga sér
stað í marz, er Eshkol fer til
London, en af opinberra hálfu
hafa menn ekkert viljað segja
um þetta atriði.
Samkvæmt fréttum í blöðum í
Kaíró er ráðgert að Ulbricht
muni í heimsókn sinni opna form
lega skóla í þýzku og á skóli
þessi að verða miðstöð nýrrar
menningarmiðstöðvar að sögn.
Myndu þá Austur- og Vestur-
Þýzkaland verða keppinautar á
þessu sviði, því Vestur-Þjóðverj-
ar reka þegar menningarmiðstöð
í Kaíró. Þá munu Austur-Þjóð-
verjar ræða um lendingarleyfi
fyrir flugfélag sitt Interflug á
meðan á heimsókn Ulbrichts
stendur.
— Knútur
Framh. af bls. 2
ingur, og Björgvin Vilmundar-
son, hagfræðingur.
Varastjórn: Sigurður Bjarna-
son, ritstjóri, Þórarinn Þórarins-
son, ritstjóri, og Sigurður Guð-
mundsson, skrifstofustjóri Al-
þýðuflokksins.
— Utan úr heimi
Framh. af bls. 14
Vegna óraunsæis skipulaigs-
ins og lélegrar framkvæmda-
stjórnar, sem einkennir sov-
ézkt efnahagslíf gegnum
þunnt og þykkt, eru vöruhús
landsins full af lélegum varn-
ingi, en hinsvegar fyrirfinnast
þar ekki þær vörur, sem neyt-
endur raunverulega vanhagar
um og þeir vilja.
Að auki, eins og Pravda
bendir á, verður erfitt að
koma á fót þeim endurbótum,
sem augljóst er að nauðsyn-
legar eru, sökum þess að nauð-
synlegt er að breyta grund-
vallarhugmyndum og verzl-
unarháttum á öllum sviðum
efnahags- og verzlunarmála í
Sovétríkjunum, en þau mál
eru flestum öðrum þyngri og
erfiðari í vöfum.
Vandamál hafa þegar kom-
ið upp í sambandi við tilraun-
ir á nútíma framieiðslu í
tveimur fataverksmiðjum, í
Gorky og í Moskvu. Verk-
smiðjur þessar reyna að
framleiða igæðavörur með því
að vera í stöðugu sambandi
við fataverzlanir, og fara eftir
ábendingum þeirra. Vöru-
magnið, sem þær framleiða,
er hinsvegar lítið, og verðið
of hátt fyrir venjulega við-
skiptavini.
Málum er svo komið nú,
segir Pravda, að skipulagning
„að ofan frystir hæfileika
verksmiðjanna til að reyna
nýjar leiðir“ og á sama tíma
séu einstök fyrirtæki „mjög
trag til þess að 'auka á fjöl-
breytni, úrval og gæði fram-
leiðslu sinnar sökum þess að
þetta .... leiði oft til auk-
ins ...... framleiðslu og
sfcipulagskcGlinaðar".
Pravda harmaði einnig
hinn nær algjöra skort á
markaðsrannsóknum í Sovét-
ríkjunum, en það ástand
verður oft ástæða alvarlegra
reikningsskekkja, afpantana
á vörum og tapi verksmiðj-
anna.
Pravda bætti því við, að
eigi að leysa þann vanda, sem
nú steðji að, sé ekki aðeins
nauðsynlegt að „auka fram-
leiðslugæðin“ heldur ag að
veita einstökum fyrirtækjum
„meira sjálfstæði í skipu-
lagningu og að vekja áhuga
þeirra frá efna'hagslegu sjón-
armiði á framleiðslu gæða-
vara“. í grein, sem birtist 1
Pravda 23. nóvember Sl., við-
urkenndi blaðið að hinn nú-
verandi háttur, sem í þvi
felst að greiða verkamönnura
og verksmiðjustjórnum „bón-
us“ sé beinlínis háður því „að
uppfylla takmark áætlana og
jafnvel yfirfylla þær. Þessi
siður hefur í för með sér til-
hneiigingar til þess að setja
takmarkið lágt í áætlunum."
Nokkrum dögum síðar birti
Pravda aðra grein um hið
óviðunandi ástand varðan^i
neyzluvörur Sovétborgara.
Blaðið gaf þá í skyn að það
væri nauðsynlegt fyrir við-
skiptavini „að leita að hlut af
tiltekinni stærð og gerð um
þvera og endilaga borgina“
Kvartanir frá almenningi hafa
raunar sýnt fram á, að jafnvel
svo umfanigsmikil leit ber
sjaldnast árangur.
Pravda varar yfirleitt við
því í fjölmörgum greinunx,
sem nýlega hafa birzt, að
meiriháttar breytingar á nú-
verandi skipulagi verði að
eiga sér stað ef efnahagurinra
eigi að breytast til batnaðar
svo nokkru nemi.
25. október sl. upplýsti
Pravda í fréttagrein frá frétta-
ritara sínum. í Odessa, að
vefnaðarverksmiðja í þeirri
borg framleiði stöðugt fata-
efni, sem fatasaumaverksmiðj-
ur neiti jafnan að taka við.
En efnahagsráð viðkomandi
svæðis ákvað hinsvegar, í
stað þess að reyna að bæta úr
ástandinu, að breyta fram-
leiðslu verksmiðjunnar gjör-
samlega, en til þess var verk-
smiðjan gjörsamlega óhæf.
Fregn fréttaritarans í Odessa
gerði öllum það ljóst, að verði
þessari ákvörðun viðkomandi
efnahagsráðs ekki breytt,
verða vandamál umræddrar
verksmiðju jafnvel erfiðari
1965 en þau voru 1964.
11. nóvember sl. birti
Pravda aðra fregn um vanda-
mál þau, sem steðja að sovézk-
um neytendum og þá stað-
reynd, að það virðist nær
ómögulegt að bæta úr ástand-
inu eftir þeim leiðum, sem nú
eru fyrir hendi. Móðir, sem
heima á í borginni Kostroma
hafði kvartað yfir því, að það
væri ómöguleigt að finna á
barn sitt kápu, sem væri
hvorttveggja í senn, falleg og
rétt saumuð. Kápurnar, sem
fengust í verzlunum borgar-
innar, voru greinilega mis-
heppnaðar og gallaðar, saigði
konan. Sumar höfðu vasa á
ómögulegum stöðum. Á öðr-
um voru saumar skakkir og
löf teygð og ójafnt saumuð.
Er málið var rannsakað,
skelltu verzlanirnar skuldinni
á saumastofurnar. Saumastof-
urnar skelltu skuldinni hins-
vegar á vefnaðarverksmiðj-
urnar, en þær ásökuðu hins-
vegar efnahagsráð staðarins.
Efnahagsráð staðarins kenndi
síðan Efnahaigsráði lýðveldis-
ins, en það háa ráð reyndi
hinsvegar að koma sökinni
yfir á stofnanir þær, sem
skipuleggja efnahagsmálin í
Sovétríkjunum í heild! Eln
æðstu embættismenn þeirra
stofnana sögðu, að þeir hefðu
aðeins samþykkt samhæfðar
um neyddist Pravda til að
áætlanir hinna ýmsu stað-
bundnu efnahagsráða! Að lok-
um neyddist Pravda til að
viðurkenna að skrifstofubákn
kommúnismans gerði það að
verkum, að ómögulegt væri að
ganga úr skugga um hver ætti
sök á málinu!
Ef menn hafa þessi dæmi á
bak við eyrað, er ekki ólík-
legt að þeir geti lesið á milli
lína í boðskap þann, sem
Pravda flutti í ritstjórnar-
grein 6. desember sl., en þar
gefur blaðið í skyn að það
kunni að vera hagkvæmara í
framtíðinni að Komúnista-
flokkurinn gæfi sig eingöngu
að því að móta stefnuna, en
eftirléti þjálfuðum fram-
kvæmdastjórum stjórn efna-
hagsmáiarma.
t
GUNNAR RÚNAR ÓLAFSSON
andaðist að heimili sínu Bergstaðastræti 4 29. jan.
Jarðarförin fer fram frá Fossvogskirkju laugardaginn
6. febrúar kl. 10,30 f.h.
Vandamenn.
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og
jarðarför móður okkar og eiginkonu minnar
SIGRÍÐAR ÞORGEIRSDÓTTUR THORSTEINSON
Birgir, Gunnar og Axel Thorsteinsson.
1915. — Sv. P.