Morgunblaðið - 21.04.1965, Side 8

8
MORG U N BLAÐIÐ
Miðvikudagur 21. apríl 1965

8 8 8 í jj 8 B 8 I
llfl^ [filfl 1

Loðdýrarækt — HúsnæðismáSastofnun ríkisins
—- Ráðstafanir vegna sjávarútvegsins
1 gær var enn haldið áfram í
Neðri deild 2. umræðu um loð-
dýrarækt og varð henni ekki lok
ið. Kom þar fram enn frekari
gagrnrýni en áður, að frumvarp
ið skuli ekki hafa verið sent nátt
úruverndarráði til umsagnar. I>á
urðu einnig í Neðri deild nokkrar
umræður um frumvarp um Hús-
næðismálastofnun rikisins. Enn
fremur voru þar til 1. umræðu
frumv. um Myndlista- og handíða
skóla fslands, frumv. um breyt-
ingu á lögum um brunatrygging-
ar í Reykjavík og frumv. um eft-
irlit með útlendingum og var
þeim öllum vísað til 2. umræðu
og nefnda. Frumvarp um breyt-
ingu á lögum um dýralækna var
vísað til 3. umræðu og frumvarp
nm fjölgun nefndarmanna í þing
fararkaupsnefnd úr 5 í 7 var
afgreitt sem lög..
f Efri deild urðu nokkrar um-
ræður um frumvarp. um ráðstaf-
anir vegna sjávarútvegsins og
gerði Jón Árnason þar grein fyr
ir áliti sjávarútvegsmálanefndar
um frumvarpið, sem vísað var til
X umræðu. Þá var frumvarp
varðandi ráðstöfun erfðafjár-
skatts og erfðafjár ríkisins til
vinnuheimila einnig afgreitt til
S. umræðu.
LOÐDÝRARÆKT
Benedikt Gröndal (Al'þfl.) tal-
aði fyrstur í umræ'ðum um
frumv. um loðdýrarækt, en þá
fór fram í Neðrideild 2. umræðu
um það og varð ekki lokið. Sagði
hann, að fyrr í þessum umræðum
hefði komíð fram mikil gagnrýni
á því, að ekki hefði verið leitað
álits náttúruverndarráðs um
þetta frumvarp og bar hann fram
tilmæli um, að það yrði gert nú. |
Sagði hann enn fremur, að þetta
mál hel'ði verið rætt fyrir páska
hjá fundi í Náttúrufræðingafélag
inu og hefði þar komið fram m.a.,
að ganga mætti út frá þeirri fo*r-
sendu, að minkar myndu alltaf
sleppa úr haldi hversu tryggilega,
sem um minkabúr yrði búið.
Benedikt sagði að lokum, að
engin ný rök hefðu komfð fram
frá því 1951, er minkarækt var
lögð niður, sem mæltú með því
að nú yrði tekin upp minkarækt.
Halldór Ásgrímsson (F) gat
þess m.a. að þegar minkaeldi var
lagt niður, voru um 5—7 minka-
bú enn hokrandi hér á landi og
það þrátt fyrir allar hinar óvenju
legu og hagstæðu kringumstæð-
ur fyrir minkarækt hér á landi
áð áliti talsmanna frumvarpsins.
Halldór sagði enn fremur, að það
væri athyglisvert, að flytjendur
tfrumvarpsins færu fram á, að
einungis 5 minkabúum yrði fyrst
um sinn leyft að starfa. Sýndi
þetta vissan ýmigust hjá frum-
varpsmönnum og að í þeim væri
einihver hrollur gagnvart mink-
um. Sagði hann að lokum, að
hann gæti vel sætt sig vi'ð það,
að frumvarpið yrði vísað til rikis
stjórnarinnar í þeirri von að hún
myndi sitja sem fastast á því.
Kvaðst hann og herma, að þetta
mál hefði ekki verið sent til um-
sagnar náttúruverndarráðs.
Var umræ'ðum um frumvarpið
síðan enn frestað.
HÚSNÆÐISMÁLASTOFNUN
RÍKISINS
Nokkrar umræður urðu um
frumvarp stjórnarinnar um hús
næðismálastofnun rí'kisins, en.
i Emil Jónsson félagsmálaráðherra
mælti fyrir frumvarpinu í Neðri
deild í gær. Hefur verið gerð
ítarleg grein fyrir þessu frum-
varpi áður hér í blaðinu, en Efri
deild hefur þegar samþykkt þáð.
Rakti ráðherrann efni frumvarps
ins og nýmæli í því. Á meðan á
meðferð þess stóð í Efri deild,
var sett inn í frumvarpið ákvæði
um það, hvernig aflað skyldi 40
millj. kr. framlags, sem frumvarp
ið gerði rá'ð fyrir af hálfu ríkis-
ins til byggingarsjóðs. Sagði ráð
herrann að lokum, að með þessu
frumvarpi væri aðstaða þeirra,
sem væru að koma sér upp íbúð,
gerð betri en nokkru sinni áður
í tið nú’gildandi laga um þetta
efni.
Skúli Guðmundsson (F) gagn
rýndi, að lán samkv. frumvarp-
inu ættu að vera vísitölubundin,
á meðan það væri ekki orðin al-
menn regla um önnur lán. Þá
sagði hann, áð sér væri kunnugt
um, að þetta ákvæði um vísitölu
trygginguna væri þegar komið til
framkvæmda. Sér væri ekki ljóst
■hvar væri að finna lagaheimild
fyrir því og kvaðst hann vilja
skora ó félagsmálaráðherra að
upplýsa þetta atriði.
Emil Jónsson félagsmálaráð-
herra svaraði á þá lei'ð, að fé-
lagsmálaráðuneytið hefði talið,
að þessa heimild væri að finna í
6. gr. laga frá 1957 um Húsnæðis
miálastofnun ríkisins, þar sem
greint væri frá hinum ýmsu at-
riðum varðandi þessi lán.
Sigurvin Einarsson (F) tók
einnig til máls í þessum umræð-
um og kváð það nauðsynlegt að
fá úr því skorið, hvort útilokað
' væri að fá lán, frá húsnæðismála
stofnunni, ef menn hefðu ekki
fengið loforð um lán óður en þeir
byrjuðu að byggja íbúð sína. Enn
fremur kváðst Skúli Guðmunds
son ekki getað fallizt á skýringu
ráðherrans varðandi vísitölu
tryggingu lánanna. Varðandi um
mæli Sigurvins sagði ráðherrann
að nauðsyn hefði verfð á að áliti
sérfróðra manna að halda hó-
marki nýbygginga innan vissra
takmarka, þannig að ekki væri
byrjað á fleiri íbúðum en unnt
væri að veita lán til og því væri
það gert að skilyr'ði, að menn
sæktu um lán áður en þeir hæf
ust handa um ílbúðarbyggingu.
Enn fremur ítrekaði hann um-
mæli sín áður um heimild fyrir
vísitölu tryggingu á lánum hús-
næðismiálastofnunnarinnar. Var
frumvarpið að lokum afgreitt til
3. umræðu.
RÁÐSTAFANIR VEGNA
SJÁVARÚTVEGSINS
Jónas Áraason (S) gerði grein
fyrir áliti sjávarútvegsmálanefnd
ar um frumvarp um ráðstafanir
vegna sjávarútvegsins, sem var
til 2. umræðu í Efri deild, en
Neðri deild hefur þegar sam-
þykkt það. Sagði Jón, að nefndin
hefði orðið sammála að mæla
með samþykkt frumvarpsins, en
hefði þó komi’ð með eftirfarandi
breytingartillögu: Á árinu 1965
heimilast að greiða úr ríkissjóði
til skreiðarframleiðenda 10 millj.
kr, til verðuppbóta á hluta skreið
arframleiðslu eftir reglum, sem
sjávarútvegsmálaróðuneytið set-
ur.
Jón minntist enn fremur nokk
úð á það, að sarrtkv. frumvarp-
inu væri áætlað að verja 22 millj.
kr. til uppbóta á linu- og hand-
færafiski, en frá því að sú áætl-
un var gerð hefði orðið all mikil
breyting frá því, sem fyrirhugað
var a.m.k. hvað snerti línufisk,
því áð gera mætti ráð fyrir afla-
rýrnun vegna verkfallsins í janú-
ar hjó bátunum og vegna hafís
in,s fyrir Norðurlandi, sem hefði
torveldað veiðiskap mjög. Sam-
kvæmt upplýsingum Fiskifélaga
fslands væri línuaflinrt um helm
ingi minni en á sama tíma í fýrra
miðað við mánuðina janúar og
febrúar. Kæmu greiðslur ríkis-
sjóðs til með að lækka um 3—
3 V2 millj. kr. af þessum sökum.
Mætti því gera ráð fyrir, að
nokkuð af þeirri upphæð, sem
verja skal til skreiðarframleiðsl-
unnar samkv. tillögu nefndarinn
ar verði fyrir hendi vegna sam-
dráttar, sem átt hefur sér stað
í línuaflanum.
Jónas Árnason sagði a‘ð lok-
um, að verðuppbót sú á línu- og
handfærafiskinn, sem í frumvarp
inu fælist, væri mikils verð á-
kvörðun sem bæri að fagna. Þar
væri verið að verðlauna þann
sjávarafla sérstaklega, sem að
allra dómi hefði tryggt bezt þau
méðmæli, sem íslenzki fiskurinn
hefði áunnið sér á erlendum
markaði.
Gils Guðmundsson (Alþbl.)
sagði m.a. að það myndi ekki
vekja furðu neins, að nú væri
komið fram frumvarp um aðstoð
til handa sjávarútveginum. Það
hefði vakið meiri furðu, að að-
stoð hefði þurft með í fyrra, þeg
ar um miki'ð aflaár var að ræða
auk hækkandi verðlags á íslenzk
um sjávarafurðum erlendis. Gils
hvaðst sérstaklega hafa hvatt sér
'hljóðs vegna þeirra ráðstafanna,
sem með þessu frumvarpi væru
ráðgerðar vegna togaraútgerðar-
innar. Sagði hann, að frá sínu
sjónarmi'ði mætti íslenzk togara
útgerð með engu móti leggjast
niður og væru ástæðurnar fyrir
því í fyrsta lagi, að togararnir
væru þau skip, se-n veitt gætu
á þeim miðum, sem bátar yfir-
leitt gætu ekki náð til og í öðru
lagi væru togararnir öðrum skip
um hæfari til þess að veiða á
þeim tímum, sem bátarnir væru
bundnir við annað, það er að
segja á milli vertíða o>g væri
það mjög mikilsvert fyrir fisk-
iðnaðinn í landinu.
Var frumvarpinu síðan vísað
til 3. umræðu og breytingartillög
ur nefndarinnar samþykktar.
Blómasölu Þórðar á Sæbóli
lokað með lögregluvaldi

I.angferðabíllinn, sem fór út af í Skaftáreldahraun! á skírdag.
(Ljósnu Björn Ólafsson).
Slys á ferðamönnum,
bíll fór út af á Skaft-
áreldahrauni
Á FÖSTUDAGINN langa lét
bæjarfógetinn í Kópavogi loka
Blómaskálanum við Nýbýlaveg,
en þar rekur Þórður á Sæbóli
blómaverzlun sína. Allar dyr
verzlunarinnar og áfastra bygg-
inga voru innsiglaðar þá um
morguninn, en nokkru síðar var
þó opnað til þess að Þórður og
starfsfólk hans gæti unnið og
forðað blómunum frá skemmd-
um. Að morgni páskadag lét bæj-
arfógetinn loka verzlun Þórðar á
nýjan leik og innsigla allar dyr.
Telur bæjarfógetinn í Kópavogi
ólöglegt með öllu að selja blóm
á fyrrnefndum helgidögum.
Þórður telur sig hins vegar
vera í fullum rétti með að hafa
blómasölu sína opna fyrir hádegi
þessa daga og byggir þá skoðun
sína aðallega á því, að í fyrra
hafi fulltrúi bæjarfógeta úrskurð
að blómasölu á páskadag og föstu
daginn langa falla undir undan-
þáguákvæði laga frá 1926 um
almannafrið á helgidögum þjóð-
kirkjunnar.
Bæjarfógeti skýrði blaðinu
hins vegar svo frá, að fulltrúi
sinn hefði aldrei kveðið upp
þennan úrskurð, heldur hefði
hann aðeins látið niður falla á-
kæru á hendur Þórði fyrir blóma
sölu í fyrra.
Þórður á Sæbóli boðaði blaða-
menn á sinn fund í gærmorgun.
Sagði hann m.a., að hann hefði
fengizt við blómasölu undanfarin
36 ár og þá jafnan selt blóm á
föstudaginn langa og páskadag.
„Þetta hefi ég ekki gert. af fé-
græðgi einni saman. Blómasalan
er mitt ævistarf, og ég hef alltaf
viljað veita viðskiptavinum mín-
um eins góða þjónustu og unnt
er“, sagði Þórður.
Þá sagði Þórður, að í fyrra
hefði hann fengið kæru fyrir að
selja blóm á fyrrnefndum helgi-
dögum. Fulltrúi bæjarfógeta
hefði þá kveðið upp þann úr-
skurð, að blómasalan bryti ekki
í bága við lög, og hefði hann
beðið sig afsökunar á þessu og
lofað, að hann fengi að vera í
friði framvegis. Með þetta í huga
kvaðst Þórður síðan hafa birgt
sig upp af blómum fyrir hátíð-
arnar. Á föstudaginn langa hefði
hins vegar bæjarfógeti látið loka
verzluninni og innsigla allar dyr.
Hefði' hann þá verið að ganga frá
blómum, sem áttu að fara á lík-
kistu út á land, en sér hefði verið
meinað það. Því hefði hann
hringt í dómsmálaráðherra, sem
hefði komið því í kring, að Þórði
og starfsmönnum hans var leyft
að vinna það, sem eftir var dags.
Á páskadag sagði Þórður hið
sama hafa endurtekið sig. Lög-
reglumenn hefðu þá um morgun-
inn komið og rekið alla viðskipta
vini hans út svo og Þórð sjálfan
og skyldulið hans. Áfast við
blómaskálann er eldhús, þar sem
Þórður og kona hans matast, og
kvað Þórður lögreglumennina
hafa rekið alla út. Hefðu þeir
jafnvel gengið svo langt að bera
út steikina, sem var í ofninum.
Taldi Þórður sig hafa orðið
fyrir tilfinnanlegu tjóni vegna
þessarar lokunar. Kvað hann
beint fjártjón hafa verið metið á
um 160 þús. kr., og hefði það
mestmegnis stafað af því, að
blómin hefðu ofhitnað og skræln
að í sterku sólskini á páskadag.
Kvaðst Þórður mótmæla harð-
lega þessari lokun, og þó sérstak-
lega því, að brotin hefðu verið
lög á sér og fjölskyldu sinni með
því að vísa þeim út af þeirra
eigin heimilú
Blaðið átti í gær stutt samtal
við Sigurgeir Jónsson, bæjar-
fógeta í Kópavogi, um þetta mál.
Sagði hann, að með því að selja
blóm á þessum tveimur helgi-
dögum þjóðkirkjunnar hefði ver-
ið framið freklegt lagabrot. Eng-
in ákvæði væru í lögreglusam-
þykkt Kópavogs um lokunartíma
sölubúða, og mættu kaupmenn
þar því hafa verzlanir sínar opn-
ar- eins lengi og þeim sýndist,
enda hefði aldrei verið amazt við
því. Um stærstu hátíðisdaga
þjóðkirkjunnar gegndi hins veg-
ar allt öðru máli, landslög væru
skýr í því efni og hér hefði því
verið um augljóst lögbrot að
ræða. Þar sem engar fortölur
hefðu dugað og Þórður ekki vilj-
að hlýða því með góðu að selja
ekki blóm þessa daga, hefði því
orðið að grípa til þess neyðarúr-
ræðis að loka með valdi. Sér
kæmi ekki til hugar að amast við
því, að Þórður og starfelið hans
ynnu í gróðrarstöðinni þessa
daga; hér hefði aðeins átt að
koma í veg fyrir verzlun, sem
ekki var lögleg.
Um þá mótbáru Þórðar á Sæ-
bóli, að í fyrra hefði verið kveð-
inn upp úrskurður í þessu efni,
sagði bæjarfógetinn, að um ranga
staðhæfingu væri að ræða. Hið
eina, sem gerzt hefði i þá átt,
væri það, að þúverandi fulltrúi
sinn hefði látið kæru á hendur
Þórði fyrir verzlun á þessum
dögum niður falla, en enginn
dóm-ur eða úrskurður hefði verið
kveðinn upp í þessum efnum.
Þá sagði bæjarfógeti, að enda
þótt eldhús væri í sama húsi og
blómasalan, gæti það engan veg-
inn talizt heimili Þórðar. Lög-
heimili Þórðar væri Sæból, og
hefði Þórður staðfest það fyrir
rétti síðast í gær. Blómasalan
væri hins vegar allt annað hús.
Á SKÍRDAG fór langferðabíll
út af þjóðveginum yfir Skaftár-
eldahraun, skammt fyrir vestan
Kirkjubæjarklaustur, og slösuð-
ust þrír menn.
Bíllinn, sem var alveg nýr og
íullur af farþegum, var á vegum
ferðaskrifstotfu Úlifars Jacobsens.
Þegar bíllinn kom að slæmri og
ómerktri S-laga beygju þarna á
veginum, munu hemlarnir hafa
bilað. Bílstjórinn náði fyrri
beygjunni, en treysti sér ekki í
hina síðari, enda hefði bíllinn þá
að öllum líkindum oltið. í stað
þess ók bílstjórinn beint áfram
og út atf veginum, þegar að
seinni beygjunni kom. Lagðist
bíllinn að nokkru á hægri hlið,
og skemimdist yfirbyggingin tölu
vert.
Þrír menn slösuðust. Fram-
tennur brotnuðu úr einum, en
annar rifbeinsbrotnaði og hlaut
fleiri meiðsli. Sá þriðji marðist
á fæti og baki. Sat hann fremst
í hílnum við hlið bílstjóra og
tók á móti fólkinu, þegar það
fleygðist fram í bílinn, svo að
það lenti ekki á framrúðunnL
Meiddist hann við það. Haldið
var áfram til Kirkjubæjarklaust-
urs, og flutti ferðamannahópur
frá Guðmundi Jónassyni hinn
rifbeinsbrotna þangað. Áætlunar
flugvél frá Flugaýn var á leið
til Reykjavíkur frá Egilsstöðum,
og var flugmaðurinn beðinn að
koma við á Klaustri og taka slaa
aða manninn með sér suöur,
Gerði hann það.