Morgunblaðið - 11.05.1965, Blaðsíða 3

^ Þriðjudagur 11. maí 1965
MOVGUNBLAÐIÐ
Fyrrum kanzlari Austurríkis
dr. LeopoSd Figl látinn
• Dr. Leopold Figl, fyrrum
kanzlari Austurríkis, lézt á
sunnudagsmorgun, 62 ára að
aldri. Hafði hann fengið in-
flúcnzu um miðjan sl. mánuð
og eftir útihátíðahöldin 26.
april sl. í tilefni þess, að 20
ár voru þá liðin frá því Aust-
urjiki lýsti yfir sjálfstæði
sínu, fékk hann slæma lungna
bólgu. Einnig hafði Dr. Figl
um nokkurt skeið verið hald-
inn kransæðastíflu og krabba-
meini í nýrum. Til stóð, að
Dr. Figl tæki mikinn þátt í há-
tíðahöldunum um helgina í
tilefni af uppgjöf Þjóðverja.
» Dr. Deopold Figl varð fyrsti
kanzlari Austurríkis eftir
heimsstyrjöldina síðari og var
það talið honum hvað mest að
þakka að Austurríki endur-
heimti sjálfstæði sitt og hélzt
óskipt. Þegar hann tók við
eftir kosningarnar í nóvemiber
1945 var landinu skipt í fjögux
hernámssvæði Bandamanna.
Hann varð leiðtogi samsteypu-
stjómar, er að stóðu íhalds-
sami þjóðarflokkurinn, sem
Gunnfríður Rögnvaldsdóttir og Jónas Eyvindsson.
DEMANTSBRtíÐKAUP
varð Figl forseti Þjóðarráðs
hann tilheyrði, og Sósíal-demó
kratar. Þegar hann lét af em-
bætti kanzlara árið 1953 og
varð utailríkisráðherra, hafði
lýðræði verið tryggt í landinu
oig efnahag þess komið á góð-
an kjöl.
Tveim árum síðar vartS Figl
einn af austurrísku stjórnar-
nefndar'mönnunum, sem fengu
loks loforð Sovétstjórnarinnar
um að fallast á friðarsamninga
við Austurríki og skrifaði
hann undir þá 15. maí 1955
ásamt þeim Molotov, John
Foster Dulles, " Harold Mac
millan og Afttonie Pinet. Síðar
sama ár lýsti Austurriki yfir
hlutleysisstefnu.
Eftir stjórnarskiptin 1959
Austurríkis en 1962 dró hann
sig í hlé og gerðist ríkisstjóri
í Neðra-Austurríki.
Framhald á bls. 31
Þytur íékk 3 flugvélor í gær
HINN 11. maí 1906 fór fram
hjónavdgsla í Bárunni, uppi. Séra
Friðrik Friðriksson gaf þar sam-
an í heilagt hjónaband ungfrú
Gunnfríði Bögnvaldsdóttur og
Jónas Eyvindsson. f>au voru
bæði nýlega orðin 21 árs. Um
50 gestir samiglöddust hinum
ungu og glæsilegu hjónum og
óskuðu þekn hamingju,
„Báran“ var þá eitt helzta
samkomuhús bæjarins, þótt vegg
ir væru þar eigi skrautiegir né
glæstar súilur e'ða háir speglar,
evo sem nú þykir svo sj'álfsagt í
Reykjavílk, að varia er eftir tek-
ið. En innan veggja Bórunnar
ríkti sú gleði og bjartsýni þetta
kvöld, sem engin umgjörð önnur
fær fremur fram kallað. Veiting- !
arnar voru kaffi og kökur með,
og kampavín væri ekki í dag
betur þegið. Ráði máttur óska og
bæna einihverju um framtíð
xnanna, þá hefur sá kraftur ver-
ið óvenjumikill á þessari hátíðar
stund, því að hann hefur dug-
éð í 60 ár og er ríkjandi afl enn
þann dag í dag.
Meiginskilyrði allrar gæfu búa
í manninum sjálfum, og það voru
ánægð og hamingjusöm hjón, sem
hófu búskap sinn í 25 fermetra
herbergi að Vitastíg 9. Veraldar-
auður var enginn annar en
rúm, borð og 4 stólar og svo
einn servantur, sem enn er til.
En þó voru efnin mikil, þau sjálf.
Eiginmaðurinn’ ungi átti vinnu-
fúsar hendur og eiginlleikana
6amvizkusemi, kjark og heiðar-
leik, og eiginkonan þá kosti
bezta, er prýða mega hiúsfreyju
og móður, og þá um fram allt
það lundaríar, sem er í ætt við
birtu og yl, — sem gléður og
eefar og þekkir þau markmið
ein.
Bæði eru þau komin af mann-
kostafólki. Gunnfríður er dóttir
Rögnvaldar Jlónissonar, útrvegs-
bónda á Skálatanga á Akranesi,
og seinni konu hans, Arnbjargar
Jónsdóttur. Jónas er slíkur Reyk
víkingur, að hann er fæddur að
Lindargötu 10, en móðir hans í
Þingholtunum, María Ólafsdótt-
ir. Fa'ðir hans var Eyvindur Ey-
vindsson, sjómaður, ættaður úr
Grímsnesinu. Jónas á ekki dugn-
að sinn langt að sækja, því að
einnig móðir hans vann hörðum
höndum fyrir heimilinu og lét
sig ekki muna að bera kolapoka
á Eyrinni. Þó heilsaðist henni
vel, varð nær 86 ára gömul, en
faðir hans varð 84 ára gamall.
Jónas hefur þjóna'ð Reykja-
yík á næsta einstæðan hátt. í
50 ár vann hann að þvi að koma
á sem beztu sambandi milli
Reykvíkinga. Hann var fyrsti ís-
lendingurinn, sem ráðinn var til
Bæjarsímans, 1904, og vann þar
sem verkstjóri og yfirverkstjóri
í hálfa öld. En í áratugi vann
hann önnur störf að venjulegum
og löngum vinnudegi loknum við
símalagningar. Þannig vann hann j
á hverju kvöldi í 15 ár í Gamila
Bíó, er það var í Fjalaklettinum, ;
sem dyravörður og lengi jafn-
framt sem „mótoristi“ Og síðan
urðu raflagnir hans aukavinna. 1
Hann gerði allt, sem í hans valdi
stóð, til að skapa fjölskyldu
sinni sem bezt lífsskilyrði. Hann
byggði 3 hús, gott, betra og
bezt. Og fallegt er heiimili þeirra
hjóna að Sjafnargötu 7, þar sem
þau hafa búið síðan 1931, og vel
eru þau að því komin.
Þótt sorgin hafi einnig sótt þau
heim, því að báða drengina sína
misstu þau unga, þá láta þau nú
til baka með þakkHátum huga í
návist tveggja umhygigjusamra
dætra sinna og tengdasona. Þær
óskir og vonir, sem fylltu hugi
manna í Bárunni fyrir 60 árum,
þær bergmála í hjörtum þeirra,
sem samgleðjast þeim í dag.
Sveinn Ásgeirsson.
í GÆR komu til Reykjavikur
méð ms Selfossi þrjár nýjar flug
vélar til Flugskóians Þyts. Sam-
setning vélanna hófst þegar í
gær. Hór er um að ræða nýjar
flugvélar, allar af árgerðinni
1965, tvær Cessna Skyhawk (fjög
urra sæta) og eina Cessna 150
(tveiggja sæta). Flugskólinn Þyt-
ur á von á einni enn af gerðinni
Sinueldar við
Hafnarfjörð
ATlLMIKiLIR sinueldar urðu í
námundá við Hafnarfjörð á mánu
dag. Fyrsti eldurinn varð við
Óbrynnishóla, austan Krísuvíkur-
vegar, og er talið, að hann hafi
kviknað af mannavöldum.
Annan kveiktu böm við Skála
berg í Garðahreppi og hinn þriðja
kveiktu börn einnig. Var hann
við Álfaskeið, og brann þar m.a.
kofi.
Þórhallur
Tryggvason
setfur hankastj.
Bunaðarbanka
*
Bslands
Þórhallur Tryggvason.
ÞÓRHALLUR TRYGGVAiSON,
skrifstofustjóri Búna'ðarbanka
íslands, hefur verið settur banka
stjóri við bankann í sitað Magn-
úsar Jónssonar, sem hefur verið
skipaður fjármálaráðtherra.
Þóihallur Tryggvason er fædd-
ur í Reykjavík 21. maí árið 1917,
sonur Tryggva Þórhallssonar o@
konu hans, önnu Klemenzdóttur.
Þórhallur hefur starfað í Búnað-
arbanka íslands um langt ára-
bdJ og verið skrifstofustjóri bank
ans um 20 ára skeið.
Cessna 160. Nýju flugvélarnar
verða notaðar til kennslu og
leiguflugs.
Bílvelta við Foss-
vogskirkjugarð
Á MÁNUDAGSKVÖLD vaít
fólksbifreið út af veginum og of-
an í skurð við Fossvogskirkju-
garð. Ökumaður var einn í bíln-
um og meiddist hann ékkert, en
bíllinn kom niður á þakið og
skemmdist töluvert. Bílstjórinn
var að fara fram úr öðrum bíl
og mun hafa ekið of hratt, svo
að hann missti alla stjórn á farar-
tæki sínu.
Endurkjörinn
formaður LÍV.
5. ÞINGI Landssambands ís-
lenzkra verzlunarmanna lauk á
Selfossi á sunnudagskvöld. Sverr
ir Hermannson var endurkjörinn
formaður og með honum í fram-
kvæmdastjórn eftirtaldir menn:
Björgúlfur Sigurðsson, Björn
Þórhallsson, Hannes Þ. Sigurðs-
son, Óskar Jónsson, Ragnar Guð-
mundsson, Sigurður Sturluson,
Sæmundur Gíslason og Örlygur
Geirsson. Nánar verður sagt frá
þinginu og ályktunum þess síðar.
ti mbúðakössu m
stolið
UMBÚÐAKÖSSUM, að verð-
mæti 7000 krónur, hefur verið
stolið af baklóð við Bolholt 4.
Hér var um kassa að ræða, sem
endursenda þurfti til útlanda. —
Kassarnir voru merktir B%P
Reykjavík, flestir um 2ja metra
langir. Þeir, sem gætu gefið upp-
lýsingar um hvarf kassanna, eru
vinsamlega beðnir að láta lög-
regluna vita eða hringja í síma
36920.
STAKSTEIiVAR
Sameining
sveitarfélaga
Æ of tar ber nú á góma nauðsyn
þess að sameina lítil sveitarfélög
í stærri og þar með sterkari heild^
ir. Páll Guðmundsson, bóndi að
Gilsárstekk í Breiðdal, ræðir"
þessi mál nokkuð í Þór, blaðl
Sjálfstæðismanna á Austurlandi.
Páll segir m.a.:
„Frá minum bæjardyrum séð er
þetta jafnsjálfsagt og stækkun
kjördæmanna var á sínum tíma,
og hníga að þvi mjög hin somu
rök, sem ekki er ástæða til aS
taka hér fram.
Það er orðin barnaleg fásinna
að viðhalda þessum sveitarfélaga
fjölda, sem mörg hver eru orðin
svo fámenn, að ekki verður skip-
að þar í hin lögboðnu embætU
nema raða öllu á sömu mennina,
og við þessi „embætti" er svu
nánast ekkert að starfa, bæði
vegrna fólksfæðarinar og algers
getuleysis.
Það er kominn meir en timi t3f
að breyta þessu, og ekki ábyrgðar
laust að draga það lengi úr þessn,
m.a. vegna þess að vanmáttug
sveitarfélög ráðast í fjárfrekar
framkvæmdir, sem á næstunni
eru algerlega vonlaus fyrirtæki,
og má þar benda á félagsheimili,
skóla, kirkjur o.fl. Ennfremur
byggir ríkið embættismannabú-
staði, sem enga framtið eiga og
drabbast niður.
Batnandi samgöngumöguleikar
og gjörbreytt félagsmálagjöggjöf
gerir þessa breytingu sjálfsagða.
Lágmarkstala íbúa í byggðaheild
væri 4—5 hundruð, og víða er
aðstaða til að þessar heildir væra
miklu fjölmennari. Æskilegast
væri að sýslunefndir eða svo-
nefnd fjórðungsþing hefðu fonv
göngu um þessa nauðsynlegu
Dreytingu, en ef dráttur verður
enn á, að tillögur komi úr liinum
dreifðu byggðum, þá verður
Samb. ísl. sveitarfélaga og félags-
málaráðuneytið að koma málinn
áleiðis til Alþingis". •*
Fjármálastjórnin
Vísir ræðir nokkuð um fjár-
malastjórnina undanfarin ár i
sambandi við ráðherraskiptin í
ríkisstjórninni. Blaðið segir ™...»
>,AHt fram til þess að við-
reisnarstjórnin tók við völdum
var ríkisbúskapurinn iðulega
rekinn með h’alla. 1 þessu efni
varð stefnubreyting eftir að við-
reisnarstjórnin tók við völdum og
hafa fjárlög jafnan verið afgreidd
hallalaus undanfarin ár. Ábyrgð-
ir ríkissjóðs voru í hinu mesta
ófremdarástandi við upphaf þessa
tímabils, og varð ríkissjóður einr-
att að greiða tugi og jafnvel
hundrað milljónir í vanskila-
skuldir lántakenda. Á þessu var *
gerð gagnger breyting í fjármála-
ráðherratíð Gunnars Thoroddsen,
þannig að áfallnar ríkisábyrgðir
hafa minnkað. Mörg önnur atriði
mætti hér nefna varðandi um-
bætur til hins betra í fjármálum
ríkisins, víðtækar tollalækkanir,
bætt skipulag á fjármálum sveit-
arfélaga og svo mætti lengi telja.
AHgóður mælikvarði á fjár-
málastjórn hvers ríkis er það
traust, sem erlendis er borið til
endurgreiðsluhæfni ríkisins í
lánamálum og gjaldmiðils þess.
Það traust var vart finnanlegt,
þegar núverandi ríkisstjóm tók
við völdum. í átta ár hafði AI-
þjóðabankinn ekki talið ísland
lánhæft ríki og enginn banki er-
lendis fékkst til að taka við ís-
lenzku krónunni úr hendi is-
lenzkra ferðamanna. Með nýrri
fjármalastefnu varð á þessu gjör-
breyting. Lán til hitaveitunnar
fékkst strax frá bankanum árið
1961 og nú er í fyrsta sinn, ára-
tugum saman, unnt að skipta ís-
lenzku krónunni í erlendum
bönkum. Traustið á gjaldmiðlin-
um og fjármálastjórn ríkisina
befur ótvírætt verið endurvakið".