Morgunblaðið - 29.08.1965, Page 11
Sunnudagur 29. ágúst 1965
MORG U N BLAÐIÐ
11
h
yngri en 26 ára. Eftir það er-
um við allir gaimlir afar.
í>egar ég hóf þátttöku í
©rraisbunni um Bretland, var
nofckuð liðið á hana. ELnn
bræðra minna féll stkötmimu
eftir að styrjöldin hófst og
móðir min bað þýzka flug-
málaráðuneytið að hlífa mér
við árásarferðum. Það tók
mig fjóra mánuði að fá þá til
eð senda mdig aftur í mína
sveit.
Þátbtaika mín í orruetunni
byggðisit fyrst og fremst á því
eð fylgja eftir ME 109
eprengj'utflugvélum, sem héldu
uppi árásum á Lumdúnaihöin.
Aliar flugvélarnar komu sam-
an yfir Frakikilandi í 5 þús.
metra bæð (22 þúis. fetum).
Við flugum inn ytfir Land úr
eusturátt; vörpuðum sprengj-
uim og snerum síðan til vinstri
í átt til strandar. Ferðirnar
tóku oftast um 70 mimútur.
Það þar sjaLdan við, að á akk-
I ur væri ráðizt áður en við
böfðuim varpað sprengjunum.
Meisserschmibt 109 E (Emil)
var mjög góð véil, en Spitfire
vélin var nökikurn veginn
jafningi hennar. Hraðinn var
isá sami. Ég minnist þess,
að einu sinni, er Spitifire elti
mig og við flugum lágt, að
hraðamæiirinn sýndi 470 km.
á kiluikikuistund.
Við vorum lemgst af í vörn
1940. Við gátum ekiki giert ár-
ásdr, og það er siæmt fyrir
orrustuflugmy&nn. En svona
varð þetta að vera vegma
þess hve fast við urðum að
fyiigja sprengjuÆlugvékmum
eftir. Við reyndum nokikrum
sinnum að steypa okikur i von
um að Bretarnir myndu koma
og berjast, en þeir gerðu það
eklki. H ershöfðingj ar þeirra
voru hyggnir og spöruðu
orrustuflugvélarnar til að
mæta sprengjuárásunum
í Rússlandi gáttim við hins
vegar gert árásir, en flugmenm
irnir voru etokj einis snjailir
og þeir brezku, höfðu litia
reynslu og við áttum auðvelt
með að sikjóta þá niður.
Skipulagið var öðruvífíi en
í brezka fluglhemum. Þar
hætitu fflugmennirnir að fljúga
villa um fyrir þýzkum fallhlifahermönnum. Á myndinni sjást skilti, sem telcin voru af
vegum í Surrey og Kent.
etftir ákrveðinm ferðatfjölda, og
að vissu marki var það gatt
fyrirkomulag, því að þá gátu
þeir kiennt yngri fflmigmönnuim.
En við fluigum allitaf og etftir
því sem við flugum otftar öðl-
uðuimst við meiri reynslu. Ég
flaug öll styrjaildarárin, ef frá
eru taildir sex mánuðiir, sem ég
lá í sj'úkraihiúsi. Ég missti 14
fliuigvélar, flestar atf kæru-
leysi.
Við vissum gjörla hvaða
fflugmienn oikikar voru dugleg-
astir í arrustummi um Bret-
land. Það var auðviitað Gaill-
and og Möldens. Wieck. Balt-
hasar og MarseiiHe. Það voru
venjulega fjórir liðstforingjar
í flugsveit. Bsekietöð oklsar
var nálægt Calais, aðeins ak-
uir ag hús í náigrenni hans.
Ég ihatfði aldrei á tiltfinnimg-
unni, að orrustan 1940 hefði
úrslitaiþýðinigu, og við viss-
um etóki að við hetfðum tapað
ihienná. Við vissum, að við
ihöfðum orðið fyrir mitelu
tjóni, en við hötfðum al'Ls etóki
misst móðinm. Sem flugimaður
geri ég mér niú grein fyrir úr-
silitaiþýðingu orrustunnar, en
bá vissi ég etóki af bivaða
ástæðum við bæfctum að berj-
ast.
Ráðgert var, að við sigruð-
um orruistuvéJaflota Breta og
næðium yfirhöndinni í lotfti. Á
prjóniunum vax áætlun um
innrás í Engiand og ég heim-
sótti natókiar sveitir land-
hersdns, sem voru að boía sig
undir hana. Bátarnir voru til-
búnir. Engin stóýring féktósit á
því, hiven«er eða hivernig var
fallið fré áæitkuninni, hvort
það var vegna ánása á Rúss-
land eða af einhverjum öðr-
um ásita&ðum.
i
i
!
,
— Svavar Gests
Framhald af bls. 2
mig allan fram. Mig hefur
aldrei vantað í vinnu öll
þessi ár, viðurkenni að hafa
komið einu sirmi of seint.
— Þú verður þó veikur
eins og annað fólk?
— Já, ég hef líka oft unn-
tð veikur, en vanalega batn-
að á miðjum dansleik.
— En hvaða tegund dans-
laga hefur fallið þér bezt í
geð á þessu tuttugu ára tíma-
bili?
— Ég veit það ekki satt að
aegja. Við hljómsveítarmenn-
I irnir fáum yfirleitt leið á
vinsælustu lögunum áður en
’ÓLAFUR STEPHENSEN
löggiltur skjalaþýðandi
ENSK BRÉFAVIÐSKIFTI
BAFNARSTRÆTI 22 SÍMI 21285
Schannongs minnisvarðar
Biðjið um ókeypis verðskrá
Kþbenhavn 0.
0. Farimagsgade 42
þau hafa rimnið sitt skeið —
og ein hljómsveit getur ekki
látið eigin smekk í lagavali
ráða nema að vissu takmarki.
Hér ráða kröfur og smekkur
áheyrenda. Annars geri ég
ráð fyrir að jazzinn eigi sterk
ust ítök í huga allra hljóð-
færaleikara, en ég lít aldrei
á hann sem danshljómlist.
— En hefur ekki orðið tölu
verð breyting á hljómsveitar-
starfinu í Eevkjavík á þess-
um tuttugu árum?
— Jú, og ég tel að dans-
hljómsveitir vinni mun betur,
miklu betur en fyrr. Öreglu-
semi meðal bljóðfæraleikara
við vinnu þekkist varla nú
orðið, en íyur tuttugu árum
kippti enginn sér upp við
það þótt hjjóðfæraleikarar
væru drukknii- við vinnu.
— Og eftir að hafa virt
fyrir þér fóik á skemmtistöð-
um í tuttugu ár — hver er
breytingin?
— Margir tala um áfeng-
isneyzlu og telja hana fara
stöðugt vaxandi. En unga
fólkið neytir ekki meira á-
fengis núna en fyrir 10, 15
eða 20 árum. Það er meiri
menningarbragur yfir
skemmtunum fólks á öllum
aldri, já, meiri en áður. Nú
þykir það eíni í blaðafrétt, ef
lögreglan er kölluð að
skemmtistað í borginni. Aður
var fréttnæmt, ef ekki þurfti
að kalla á lögregluna til að
skakka slagsmál. Ástandið
hefur breytzt mikið við til-
komu hinna íburðarmiklu
skemmtistaða, því umhverfið
hefur geysimikil áhrif á hegð
un fólks. Og áfengisneyzla
þarf ekki endilega að standa
í beinu sambandi við
skemmtistaði. Ef unglingun-
um er sköpuð aðstaða til að
skemmta sér án lögreglueft-
irlits og hafta, þó með á-
kveðnu aðhaldi og ef tekið
er tillit til þeirra eins og
hverra annarra viðskiptavina
en ekki litið á þá sem smá-
krakka, þá minnkar vanda-
málið smátt og smátt. Það er
mín skoðun. En, þegar verið
er að gera samanburð á nú-
tíðinni og fortíðinni í þessum
efnum, þá er einu veigamiklu
atriði oftast sleppt. Hér hef-
ur orðið fóltósfjölgun, hér er
að vaxa upp borgarfólk í
fyrsta sinn á Islandi. Ein-
faldur samanburður við for-
tíðina lýsir ekki miklum
skilningi á vandamálinu. Ég
vil líka taka það fram, að
ég mæli ekki með afnáuni
hafta og takmörkuðu eftir-
liti af annarlegum hvötum.
Sjálfur hef ég aldrei bragðað
áfengi né reykt eina síga-
rettu, er bindindismaður, þótt
ég sé ekki stúkumaður.
— Þú hefur aldrei bragð-
að áfengi?
— Nei, ég var í bama-
stúku, þegar ég vár strákur
— og einhvem veginn hafði
sá félagsskapur þau áhrif á
mig, að ég hef aldrei snert
tóbak og áfengi. Eða — ég
er enn svona barnalegur.
Samt hetf ég nú stækkað eitt-
hvað síðan.
— Þú ætlar að hætta hljóm
sveitarleiknum, en má ekki
búast við að heyra í þér í út-
varpinu?
— Nei, alls ekki. Það er
hægt að byggja upp útvarps-
þætti á margan hátt. Ég
mundi sennilega ekki velja
mér form, sem krefðist
hljómsveitar — og ef þörf
yrði á að fá hljóðfæraleik-
ara, nú, þá ætti það ekki að
vera mikill vandi.
— En hvað um sjónvarpið?
— Já, ég hef heyrt margar
sögur um mig og sjónvarpið.
Meira að segja hef ég feng-
ið uppgefi hjá manni einum,
sem ég mætti í Austurstræii,
hve hátt kaup ég ætti að fá.
þar. Sannleikurinn er sá, að
ég hef ekki staðið í neinu
sambandi við yfirmenn vænt
anlegs sjónvarps og ég hef
engan áhuga á málinu á með-
an sjónvarpið verður á til-
raunastigi.
— Svo að þú hugsar ein-
göngu um plöturnar til að
byrja með?
— Ja, ég get lika sinnt
einu og öðru, sem mér hef-
ur ekki gefizt tími til að
vinna að undanfarin ár, þótt
ég 'hefði mikla löngim til
þess. Ég á ýmislegt í poika-
horninu, skemmtiefni, sögur,
sem ég vil gjarna festa á
pappír. Ég skrifaði nýlega
eina smásögu og hef látið
marga kunningja mína lesa
hana. Enginn þeirra fann
botn í sögunni og ég varð
mjög ánægður, því nú veit
ég að mér hefur tekizt að
skrifa sögu, sem Lesbókin
tekur til birtingar.