Morgunblaðið - 29.08.1965, Qupperneq 23

Sunnudagur 29. ágúst 1965
MORGUNBLAÐIÐ
23
SUMARGIfDI UNDIR
SILFURHÆRUM
ÞAÐ er sunnudajgur 11. júlí.
Ja, það er lí'kiega réttara að
eegja: Það er 4. aunniudagur
eftir Trinitatis, vegna þess að
Iþeir, sem hér koma við sögu
hafa talið ciaga sína í kinkju-
árum ekki sáður heldur en í
almanaksánum. Þau ár eru að
vísu bæði jafnlöng, bæði 365
eða 366 dagar, svo að menn enu
jafngaimlir við hvont árið, sem
mniðað er. En lííkiega er þetta
eitt elsta ferðaman naikompan i,
sem hefur lagt land undir föt
á þessu mikla ferðasumri, sem
nú tekur senn að halia. Meðal-
aildiur karlmanna, sem taka þátt
í ferðinni er víst eitbhivað
rúml. 70 ár. Er það í raun og
vemu eklki há tala, þegar þess
er gætt, að hér er um að ræða
íélag fyrrverandi embættis-
manna, sem hafa langan em-
bættisferil að balki sér?
Hér er á ferð Félag fyrrver-
endi presta og prófasta í
Keyikjavik. Leiðin liggur aust-
ttr í Hivenagerði, að Ási í boði
EUiheimiUsins Gnundiar í
Reykjavík. 1 förinni enu 14
prestar, flestir með konur sinar.
Auk þess enu nokkrar pnest-
ekkjiUir, sem fylla hópinn.
Það mun almenn skoðun —
þótt ekíki hafi það máske verið
visindalega sannað — að prest-
ar verði allra embættismanna
(og máske alira stétta) elztir.
Svo mikið er víst, að prestar
eru bæði mangir og aidnir og
þeir einu sem hafa stofnað fé-
íiag fynrverandi starfsmanna.
Ég man ekki til þess að það
Ihafi verið stofnuð nein önnur
slik félög, t.d. fólag fyrrverandi
lækna eða félag fyrrverandi
Ikennara o. s. firv.
Nei, presta.mir og prófastarn-
ir munu vena þeir einu, sem
slílkit hafa gert. Það gerðu þeir
fyrir aldarfjórðungi — 11. nóv.
1939, tóif voru stofnemdurnir,
þeir eru nú allir látnir. Hvata-
menn að stofnun félagsins og
fyrstu stjórn þess vonu þeir
fyrrverandi prófastarnir sr.
Ásmundur fi'á Hálsi, sr. Einar
frá Sauirbæ og sr. Þórður frá
Söndum. Hann var fyrsti for-
uxxaður. Síðar voru þeir for-
menn bæði sr. Ásmundur og sr.
Ekiar. Um aiillamgt skeið Skip-
aði fyrnv. prófastur Dalamanna,
sr. Asgeir frá Hvamimi for-
mannssætið, en núv. formaður
er annar gamall Dalamaður, sr.
Jón Guðnason fyrrv. skjala-
vörður. Með honum eru í ;
stjórn tveir aðrir sr. Jónar, —
©kagan æviskrárritari og Pét-
ursson fyrrv. prófastur frá
Kálfafellsstað. Félagar eru nú
18. Elatur þeirra vígðra manna
á íslandi í dag, er sr. Sigur-
bjönn Á. GísJason. Hann verður
níræður n.k. nýársdag.

SólsikinsveðuT sunnarblær,
sumarið er gestur kær.
Ailt er hér svo kábt í kring,
krveður sem í eirnum hring
undir sólarsalnum.
Sumarljóð í daLnum.
Af því að ferðin austur hefur
gengið eins og í sögu, er ekk-
ert af henni í frásögu færandi.
Við stíginn heim að Ási stend-
ur forstjórinn, Gísli Sigur-
þar sem íbúarnir geta hellt
upp á sína eigin könnu og út-
búið sér eitthvert snarl eftir
geðþótta. Alls er rúm fyrir 50
vistmenn í Ási. Húsin eru orð-
in 14. Af þeim eru 4 í eigu Ár-
nessýslu. Hin á Blliheimilið
Grund, sem er sjálfseignar-
stof-nuin. Það síðasta var keypt
nú í su'ma-r eins og getið hefur
verið um í blaðafregnum.
Þannig er um sífellda aukn-
ingu og viðbót að ræða, enda
væri kyrrstaða sarna og aftur-
för á þessu sviði í þessu landi
milkillair fólksfjölguninar, þar

:

S3i;isi 3i MíSSi
Efri röð frá vinstri: Gísli Sigurbjörnsson, forstjóri, Líney Kristinsdóttir forstöðukona í Asi, frú
Bryndís Þórarinsdóttir Rvik., sr. Sigurbjörn Á. Gíslason, sr. Erlendur Þórðarson, sr. Þorgeir
Jónsson, dr. Bjarni Jónsson vígslubiskup, sr. Jón Skagan, sr. Þorsteinn Jóhannesson, sr. Jón
Guðnason, sr. Vigfús Ingvar Sigurðsson, sr. Magnús Guðmundsson, sr. Jakob Einarsson, sr. Björn
O. Björnsson, sr. Jón Pétursson, sr. Þorvarður Þormar.. — Neðri röð frá vinstri: Fr. Valgerður
Jóhannsdóttir frá Auðkúlu, fr. Ólina Þormar frá Laufási, fr. Ingunn J. Ingvarsdóttir frá Desjar
mýri, fr. Jónina E. Guðmundsdóttir frá Eskifirði, fr. Áslaug Ágústsdóttir Rvik., fr. Laufey
Tryggvadóttir frá Vatnsfirði, fr. Guðrún Pétursdótti-r Rví-k., fr. Jenny Skagan frá Berg-
þórshvoli, fr. Ingibjörg Brie-m frá Melstað, fr. Rósa Einarsdóttir frá Ólafsvík, fr. Guðbjörg
Hjartardóttir frá Hofi, fr. Guðríður Vigfúsdóttir frá Hálsi, fr. Guðlaug Bjartmarsdóttir frá
Prestsbakka,
Þessi sunnudiaguir er ein-n af
hinium mörgu bjönbu, kyrr-u
sólardögum þessa blessaða
sumars. Nú er hægt að taka
undir með skáldunum, sem
sung-u sveitasæl-uini og su-ma-r-
dýrðinni lof eg prís, eins cxg
t.d. Stein-g-rími:

,>5«53ií

Húsin í Ási,
bjömsson og býður okkur
hj-artanlega velkomin og leiðir
okkur í bæinn. Gestirnir safn-
ast saman í hen-ni vistlegu setu-
stofiu, þar sem fögur stofu-
blóm og þróttmikill gxóður
utan dyra horfast í a'Ug-u gegn-
um stóra glugga, sem ná frá
gólfi ti-1 lofts. Þa-ngað kemur
líka margt af vtstfólikin-u og
tekiur þátt í sameiginlegri
helgisfcun-d með gestunum.
Þetta er ágæt og uppbyggileg
sam-verustuin-d, sumgnir sálmar
og flufct sbutt hu-gvekja.
G. Br. skrifar
Síðan er setzt að kaffiiborði.
Uindir borðum fá gesti-rnir að
heyra sitt af hiverj-u um rekst-
ur og starf þessarra stofnana,
EMiheimilan-na Grundar í
Reykjavík og Áss í HveragerðL
Hér í Ási er ekki neitt stórt
húsbák-n með villugjörnum
göngum og ótal vistarverum,
heldur mörg minni hús, sem
bjóða man-n svo innilega vel-
kominn og bjóða upp á nota-
legt h-eimilislíf, þar sem hver
vistmaður hefiur sitt herbergi
annað hvort einn eða tveir
saman, eins og t.d. h-jón. Allar
aðalmál'tíðir dagsins fær fólkið
í sameigi-n'legu mötuneyti í Ási,
sem er stærsta og elzta húsið.
En svo er eldihús í hverju húsL
sem mannsævin lengist með
hverju ári sem liður.
Á Grund í Reykjavík og Ási
í Hveragerði er nú alls rúm
fyrir 410 vistmen-n og er stækk-
unin að meðailtali tíu vistpláss
á ári ihverju þau 30 ár, sem nú-
verandi forstjóri hefiur veitt
stofniun-ni fiorstöðu.
Þannig ecr reytnt að mæta vax-
andi þörf með því að auka vi8
eigið húsrúm og örva aðra til
athafna og framkvæmda. Hvort
sem það nú er æskileg breyt-
in-g í pjóðlífinu eða ekki, þá
stefnir allt að því að eldra
fólkið flytzt fleira og fleira
fiá heimilum ástvina og vanda-
manna og fær övöl á el-li-
og h-júkrunarstofnunum, svo að
þeim þa-rf að fjölga frá því sem
nú er, en þær þurfa þó umfram
aMt að stækka og styrkjast og
vaxa að fjölbreyttn-i í aðbúnaði
og starfsaðferðum svo að fólkið
hafi um fleiri kosti að kjósa,
þegar það flytzt úr sínu prívat
húsi og í þá a-lmennu stofnun,
sem á að verða atíh-varf þess á
ævnkvöldi.
Það, sem sérstaka athygli
vekur þegar að Ási er komið,
er hið framúrskaraindi fagra
umlhverfi þessara húsa og
prýðilega uimgengni bæði utan
húss og i-nnan. Oft hefur það
verið á orði haft, en sjón er
sögu ríkari. Og sannarlega
verður maður ekki fyrir von-
brigðum, eins og oft vil'l verða,
ef maður kemur á stað, sem
miikið hefur verið af látið. Hér
er svo margt sem g-leður augað,
hvar sem li-tið er, votbar um-
h-verfið að hér er a-lit gert tií
þess að þetta heimili verði það
faLlegasta, sem vistfólkið hefur
átt á sinni iöngu ævi. Grænar
grundimar krin-gum hvítmá-luð
húsin og manglit bló-ma-beðin
tala við mann, því máli, sem er
kuiihaldið í þessum erLndium:
Og bér er allt svo fullt af frkS
og fúUit af helgum dóm-um,
og g'uilna sólargeisla við
ég guðspjall les í blómuira.
Og gróðar blær um grumdir fer
sem gerir all-t að hressa
þá finn ég vel að vorið er
í víðri kirkju að blessa.
Gestirnir um-a sér vel við að
Gestirnir una sér vel við að
sikoða hýbýlin, ræða við vist-
fólikið og ganga um garðana 1
sólheitri sumarblíðunni.
Skáld fierðarinnar: Sr. Magn-
ús Guðmundsson, fyrrv. pró-
fastur Snæfellinga, þakikar mót-
tökurna-r fyrir hönd hópsina
með þessari stöku:
Starf hér allt sé áva-llt háð
orku flórnarlund-ar.
Blóm-gis-t gróðu-r, blessist ráð
bæði Áss og Grumdair.
Svo er þessari sbuttu ferð
lokið o-g þessi langi dagur að
kvöldi kominn, dag-ur sem muo
leragi lifa í bjatri minniragu
þeirra, sem tóku þátt í þessaarí
á,gætu ferð.
G. Br.
Sr. Jón Guðnason o* Sr. Sigurbjörn Á. Gislaso^