Morgunblaðið - 13.02.1969, Blaðsíða 23

MORGUNBL.AÐIÐ, FIMMTUDAGUR 13. FEBRÚAR 1969.
23
Frá undirskrift samninga. Torfi Hjartarson, sáttasemjari, og
Gunnar Hafsteinsson hjá LtÚ.
- SJOMENN FA
Framhald af bls. 24.
komandi er hjá sömu útgerð séu
þeir ekki þegar orðnir sjóðsfé-
lagar. Uótt málamiðlunartillaga
sú, sem lögð verður fyrir yfir-
menn hafi ekki verið birt má
telja víst, að þau atriði sem
varða greiðslu á hluta fæðis-
kostnaðar og lífeyrissjóðinn séu
samhljóða í samningum undir-
manna og yfirmanna. Auk fram-
angreindra atriða eru nokkur
önnur nýmælf í samkomulaginu
við undirmenn. Sé síld seid er-
lendis skal söluverð aflans að
frádregnum 19% af síld til
vinnslu og 10% af síld í bræðslu
vegna útflutningsgjalds, tolli og
löndunar- og sölukostnaði koma
til skipta á sama hátt og tekið
er fram í samningnum.
Þegar síld er landað til mann-
eldis erlendis skulu hásetar fá
frí við löndun, en þó skulu þeir
annast þvott lestar, uppstillingu
og móttöku nauðsynja fyrir skip-
ið, án sérstakrar greiðslu fyrir
þau störf.
FLENSAN
FLENZAN er nu gengin yfir
í Bandaríkjunum. Innanlands
sjúkdómastofnunin í Atlanta
segir að hún hafi verið á far-
aldursstigi í 39 ríkjum, er hún
var verst. Önnur ríki gáfu
skýrslur um minni háttar
veikindi. Aðeins í Louisiana
voru of fá tilfelli til að boða
faraldur. f öllum inflúensu-
veikindum eru einkennin
mjög mismunandi.
Nokkrir sérfræðingar í far-
öldrum eru sannfærðir um, að
vírusinn, sem nefndur hefur
verið A2 Hong Kong 68, virð-
ist vera miklu fjölbreytilegri
en hinir fyrri stofnanar. Til
dæmis segjast margir sjúkl-
ingar hafa gersamlega ólík
einkenni þeim, sem nágrann*
inn hefur. Einn kann að þjást
af nefrennsli í 3 daga eða
svo, með höfuðverk, bein-
verkjum og hitavellu, meðan
annar fær háan hita og fer
eftir viku í vinnuna, qg slær
um leið niður aftur.
Af hverju sleppur einn
sjúklingurinn svona vel, en
annar fer svona illa út úr öllu
saman?
Svarið getur oltið á eðli vir
usins og sömuleiðis á því,
hvernig sjúklingurinn hefur
farið út úr öðrum faröldrum
inflúenzunnar. Sá fyrsti var
1957 og lagði í rúmið milljón-
ir manna um heim allan.
Þökk sé uppbyggingu móteit-
urs í líkömum manna, að fólk
ið hefur búið sér til varnir
gegn þessum stofni eða öðr-
um skyldum honum. En inflú-
enzubakteríur eru færar um
að breyta sér í ýmissa kvik-
inda líki og geta breytt ein-
kennum sínurn mjög skjót-
lega.
Þess vegna þarf ný varnar-
lyf til að verjast þeim. HK-
68 kynnir sannarlega fyrir
okkur stökkbreytingu frá
A257-58, og hvort hann er
nægilega breyttur til að geta
kallast A3, er ennþá vafa-
atriði.
Samt sem áður er það ljóst,
að þau fáu einkenni, sem sam
eiginleg eru eldri A2 stofnum
og HK-68, eru skýringin á
mismunandi áhrifum og ein-
kennum sjúklinga, segir dr.
Robert Muldoon í Illinois há-
skóla. Margir þeirra sem
fengið höfðu slæma A2 flenzu
áður höfðu ágæta vörn í
líkama sér gegn hvaða skyld-
um vírus ,sem vera skyldi.
En margir þeirra, sem nú
hafa verst farið út úr flenz-
unni hafa aldrei áður fengið
flenzu ,og hafa því enga vörn
gegn sjúkdómnum.
Þess vegna álíta margir
læknar, að HK68 sé hættu-
leg ungu hrau'stu fólki. f flest
um faröldrum eru það aldrað-
ir, heilsuveilir eða veikbyggð
börn, sem fá lungnabólgu
beinlínis vegna vírussýkingar
lungnanna. Aðrir kunna að
fá væga vírus-lungnabólgu,
vegna þes®, að líkamir þeirra
eru veikari fyrir eftir flenz-
una.
Gagnstætt þessu hafa í vet-
ur margar ungar konur og
ungir menn fengið inflúenzu
lungnabólgu upp úr inflúenzu.
Sumir sjúklinganna fara
strax á fætur og leggjast
strax aftur. Læknar segja
Óþreyju sjúklinganna eina
vera orsök þessa.
Nýjustu skýralur segja, að
flenzan sé gengin yfir að
mestu ,en fyrir lamaðar stofn
anir og lasið fólk ,eru töl-
fræðilegar skýrslur til lítillar
huggunar.
KENNARAR LANDAKOTSSKÓLA
— tái aðild að Lífeyrissjóði harnakennara
LAGT hefur verið fram stjóm-
arfrumvarp á Alþingi um breyt-
ingu á lögum um Lífeyrissjóð
barnakennara. Frumvarpið ger-
ir ráð fyrir þeirri breytingu á
gildandi lögum um Lífeyissjóð
bamakennara, að kennarar við
stofnanir, sem láta í té kennslu
samkvæmt fræðslukerfi ríkisins
og með þeim hætti, er mennta-
málaráðherra samþykkir, geti
orðið sjóðfélagar í Lífeyrissjóði
bamakennara. Er hér um að
ræða einkaskóla fyrir skólaskyld
börn og unglinga. Eins og sakir
standa mun hér um einn skóla
að ræða, sem ákvæði frumvarps-
ins taki til, Landakotsskólann í
Reykjavík.
Leiðrétting
um verðnndi
blnðnmenn
ÞAU mistök urðu á viðtalssíð-
unni: Hvað sækja þau á blaða-
mannanámskeið?, í Morgunblað-
inu í gær, að föðurnafn eins
þess, sem við var rætt, misrit-
aðist. Var Ólafur Haraldsson þar
skrifaður Matthías en hann er
sonur dr. Haraldar Matthías-
sonar, menntaskólakennara að
Laugarvatni. Eru hlutaðei|?andi
beðnir afsökunar á þessum mis-
tökum.
- LITLA-HRAUN
Framhald af bls. 2
SVAR: Forstöðumiaður vinnu-
hælisins hefur ekki verið kærð-
ur, hins vegar barst dómismáia-
ráðuneytinu bréf, dags. 20. marz
1968, kvörtun yfir framkomu og
hegðun forstöðumannsins. Bréf
þetta var undirritað af 6 af 17
starfsmönnum vinnuhælisins að
Litla-Hnauni og einum fyrrver-
andi starfsmanni. Meðferð þessa
kvöntunarbréfs og niðurstaða
ráðuneytisins er rakin í bréfi
dags. 13. des. 1968, og var það
sent stjórnarnefnd vinnuhælisins
og forstöðumanni þess, Magnúsi
Péturssyni gæzlumanni, fyrir
hönd þeirra er báru kvörtunina
fram. Niðurstaða ráðuneytisins
og þar með ráðherra er sú, er
sagt var frá í þessu bréfi, að
ekki sé ástæða til frekari að-
gerða vegna kvörtunarbréfsins
frá 20. marz 1968.
2. spurning: Er það álit fang-
elsisnefndar, sem skipuð var og
falið að rannsaka þessi mál, að
lausn þeirra sé fengin með því,
að Sigurði KriStmundssyni bryta
vinnuhælisins hefði verið sagt
upp starfi án nokkurra viðhlít-
andi skýringa?
SVAR: Hæpið virðist að spyrja
ráðherra um álit tiltekinna að-
ila, með þeim hætti sem hér er
gert. Alþingismenn gætu senni-
lega nálgast slík viðhorf ann-
arra aðila, eins og hér er spurt,
með ekki minni varfæmi en
ráðuneýtið, og má vera, að eitt-
hvað slíkt búi á bak við þennan
fyrirspurnarlið þingmannsins.
Engu að síður hefur fulltrúi dóms
málaráðuneytisins óskað umsagn
ar fangelsisnefndarinnar um álit
hennar. Formaður stjórnarnefnd
ar vinnuhælisins svarar á eftir-
farandi hátt í bréfi til dómsmála-
ráðuneytisins, dags. 3. febr. sl.:
f rannsókn þeirri, er nefndin á
sínum tíma framkvæmdi vegna
kærumála á hendur forstjóra
vinnuhælisins, kom aldrei til tals
ráðning á matsveininum né vinna
hans á staðnum sem slík og hef-
ur nefndin engin afskipti haft af
uppsögn hans né fyrri ráðningu.
Ágúst Þorvaldsson þakkaði
ráðherra svörin, en sagði, að
hann hefði séð álitsgerð stjórnar
nefndar vinnuhælisins og væri
hún mjög í ósamræmi við niður-
stöður ráðuneytisins. Þingmað-
urinn sagðist gera sér grein fyr-
ir því að stjórn slíkrar stofnun-
ar vaeri mjög vandasöm, en ekki
bæri samt að fara með slík mál
og þarna hefðu risið upp, sem
einhver pukurmál. Þá vék þing-
maðurinn að því að ekki hefði
nein starfsemi farið fram í vinnu
skálum á Litla-Hrauni, sem reist
ir hefðu verið af tilhlutan fyrr-
verandi forstöðumanns hælisins.
Jóliann Hafstein dómsmálaráð-
herra, sagði að álitsgerð sjálfrar
stjórnarnefindarinnar hefði verið
gaumgæfilega yfirfarin í dóms-
málaráðuneytinu, og henni svar
að í ítarlegri greinargerð, þ£ir
sem ráðuneytið kæmist að þeirri
niðurstöðu, að ekki sé tilefni til
frekari aðgerða í þessu máli. Ekk
ert hefði heyrst um það frá
stjórnunarnefndinni að hún væri
óánægð með þessa niðurstöðu,
eða óskaði annarra aðgerða af
hálfu ráðuneytisins.
Ráðherra sagði, að ekki hefði
verið farið mieð þetta leiðinda-
mál sem neitt pukurmáil. Þetta
hefði ekki verið meira pukurmál
en það, að Morgunblaðið hefði
birt um það á útsíðu heilmiklar
frásagnir frá hálfu fréttamanna.
Þeim hefði ráðuneytið svarað
með yfirlýsingu og leiðrétt þar
með margar þær misfellur og
misskilning, sem verið hefði í
þessum fréttaklausum. Auk þess
hefði ráðuneytið sent öllum dag-
blöðunum yfirlýsingu í sam-
bandi við þetta mál.
— í sambandi við yfirlýsing-
una, eða fréttagreinina í Morg-
unblaðinu, vil ég láta þess get-
ið, sagði dómsmálaráðherra, —
að 10 af 17 Starfsmönnum vinnu
hælisins á Litla-Hraimi sendu
ráðuneytinu yfirlýsingu, þar sem
þeir lýsa því yfir, að fyrrnefnd
grein sé þeim með öllu óviðkom-
andi og þeir vilji ekki vera neitt
við hana riðnir, né önnur slík
blaðaiskrif. Ég hygg að það sé
rétt hjá fyrinspyrjanda, að það
sé nokkrum vanda bundið að
stjórna vinnuhæli eða fangelsi,
en mér er ekki ljóst að skrif,
eins og fram komu, því miður, í
Morgunblaðinu um þetta mál,
séu fallin til þess að bæta úr
skák.
- 4 BÆNDUR
Framhald af bls. 24.
til Loðmundarfjarðar og
heyja þar. Og í vetur hafa
þeir verið þar með það fé,
sem þeir töldu sig hafa hey
fyrir. Þeir komu í október-
HEILDARAFLI landsmanna
fyrstu 10 mánuði ársins 1968 var
rúmlega 300 þúusnd tonnum
minni en árið áður eða 512 þús-
und tonn. Allan mun gerir síld-
veiðin, sem var aðeins 508 þús-
und tonn 1968 á móti 811 þús-
und tonnum 1967.
Bolfiskveiðin 1968 var nokkru
meiri en 1967. Fyrra árið veidd
LANDHELGISGÆZLAN, fór ís-
flug í gær og kom í Ijós, að ís-
inn hefur breytt sér talsvert fyr
ir norðan land og sigling orðin
erfið fyrir Horn. í skýrslu alnd-
helgisgæzlumanna segir:
Frá Straumnesi að Horn-
fsbrúnin 1-3/10 er 27 sjóm. N
og 20 sjóm. NV frá Skaga. ís-
brún 4-6/10 er 34 sjóm. N og 26
NV frá Skaga, þaðan liggur hún
7 sjórri. A af Hornbjargsvita, 10
sjóm. fyrir Horn, Kögur og
eða nóvemberbyrjun. Sagði
Kristinn, að undanfarið hefði
náðst í jörð, þangað til tók
fyrir beit í gær vegna firosta.
Hefði því fé verið beitt mik-
ið. Hey væru næg og sjálfur
kvaðst hann eiga nægt hey
handa sínu fé, sem er 130 tals
ins.
Tíð hefur verið rysjótt í
vetur, sagði Kristinn, frost
farið upp í 18 stig. En það er
mikill munur að hafa fólk á
næstu grösum.
Alþingi í gær
BJÖRN Pálsson mælti fyrir þings
ályktuniartillögu er hann flytur
ásamt öðrum þingmanni Fram-
sóknarflokksins, um breytiing
lausaskulda útgerðarfyrirtækja í
föst lán.
Björn Jónsson mælti fyrir
þingsályktumartillögu um hús-
næðismál, og fjallar hún um á-
skorun til ríkisstjómiarininar að
láglaunafólk um land allt fái not
ið sömu kjara við íbúðarkaup og
í Reykjavík.
Magnús Kjartamsson mælti fyr
ir þingsályktunartillögu um
eignakönnun.
Páll Þorsteinsson mælti fyrir
þingsályktunartillögu um fjár-
framlög vegna byggingaráætlun-
ar í Breiðholti.
336.5 þúsund tonn. Minna veidd
ist af humar 1968, en hins veg-
ar jókst rækjuveiði úr 1000 tonn
um í 1600.
Árið 1968 skiptist heildarafl-
inn í 443.6 þúsund tonna báta-
fisks og 68.4 þúsund tonna tog-
arafisk. 1967 var bátafiskur 751.4
þúsund tonn, en togarafiskur
64.3 þúsund tonn.
Straumnes, og 11 sjóm. V af Rit
liggur ísbrúnin í V-læga stefnu.
Frá Straumnesi að Horn-
bjargsvita er ísinn 1-3/10 að
þéttleika, eru þar ísspangir sem
ná frá landi og út. Dreifðir jak-
ar voru S að Dýrafirði og inn-
an við ísbrúnina í Húnaflóa. AU
ar víkur frá Hornbjargi og S fyT
ir Geirólfsgnúp eru fullar af ís.
Sigling frá Straumnesi og A
fyrir Horn er seinfær í björtu og
ófær í myrkri.
Heildaraflinn minnkaði
g.°) v-t/.
"Ö%j !-3//0

Wk 1AK** v
/ ^ 34*4* uAþi* /ðé ■*/£,
o'ú * y' "/'~ 'ó o 0 6° &öl>
jS O O 0 0 ó 0 ^ O ö ' /% £ ik
Hlh 'Ú1, q 0 o 0 o °Q ° O ^ - >
r ^ A ~ '■
ufLXxjqir.v-f-vJjiXT jrjrr.|
20*
Sigling erfið fyrir Horn
VIKUR FULLAR AF IS