Morgunblaðið - 15.10.1970, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. OKTÓBER 1970
13
Minning:
Jóhannes Lárusson,
hæstaréttarlögmaður
Fæddur 8. ágúst 1925.
Dáinn 3. október 1970.
ER anidlátsfregin Jabaminiegar Lár-
nesonar barst oktkuir vixuuim hans
írá erlendiri gnumd laiuigairda'gkiin
3. októbar urðum við í senm
umdruin og barmi sdjegnár. Fall-
iinin vair í vaiinn á bezta aldri og
Æyrirvaralaiust óvenjulegiuir og
sterisuT persómuleilci, traustur og
vaxamidi vinur, sem við höíðuim
vænzt að yrði meðal okkar uim
langan aldur.
Jóihanmes var sonur Lárusar
fynrverandi hæstaréttairdómaria
Jóhaininiessoniar og komi hans
Stefaníu GuðjónsdóttuT. Bæði
lifa þau son sin,n, sem þau unnu
svo heitt. Afi Jóhamniesar var
Jóhainmes Jóhann'ession, bæjar-
fógeti í Reykjavik, sem kvæntur
vaæ Jósefínu Láru'sdóttur sýsLu-
imanins Blöndal, en Lárus var
sam kuomuigt er sonur Björms
Blömdal sýskumanins í Hvanaimi
(f. 1787). í imóðurætt var Jó-
hamirues Láxuisson kominn af
sterkuim stofnuim og miarunkosta-
fól'ki er mér kuniniuigt, þótt ég
fcumini elkki að rekja þá ætt svo
sem vert væri.
Svo sem sjá mlá af því, sem
ráðið hefur verið, voru í föður-
ætlt Jóthammesar löglærðir memin
mianin frá manmi. Þaið er því ekki
að uindra þótt huigur hans hneigð-
ist snemmia að lögfræðinmi. Á
sból'aiáxúm sínum stumdaði hann,
svo sem vemja er hér á landi,
aligeng stönf meðfram nároi.
Meðal arunars stundaði hann um
ailllamgt Skeið sjómenin.gku.
Stúdentsprófi laiu/k hiamm árið
1945 og emibættisprófi í lögum
árið 1954. Hamn varð héraðs-
dómslögmiaður árið 1959 og hatfði
þá þegar sett á stsofn máltfhitm-
ingsSkrifstofu hér í Reykjavík,
sem hann rak til dauðadaigs. Um
liainigt ákeið féfckst hann samhliða
lögmanmsstörfum einmög við
tfasteigniasölu og fór mikið orð
atf honium fyrir lagni í þvi starfi.
Prófraun hæstaréttarl ögmanns
lauk hann með prýði árið 1963.
Þetta stutta og ágripstoenndia
yfirlit um ævi Jóhanmiesar Lár-
UiSsomar er svipað 'því, sem skráð
mum verða í upp glátt arr itu m
um látnia samferðamenin. En það
'geifur ekfci mifcla huigmiynd um
Truannimn sjáltfan, þótt nokkrar
ályktanir megi að sjáifsögðu
draga af stemkum eðlisiþáttuim,
®em kunnir eru m. a. í föðurætt
hans.
Jóhammies Lárussom var um
margt óvenjulegur og marg-
sluniginm persóniuileiki. Hann var
svo miargbreytilegur í eðli símu,
aið eirfitt er að lýsa því í fáum
orðum. Samt sem áður var hamm
á sérstæðan hátt heilsteyptur og
kom í rauminni vinaim sínum
aldrei á óvart.
í lögfræðistörfuim sínum var
Jóhanmiea þebktur að reglusemd.
Fáa lögmienm þekki ég, sem haifa
öll sín margbrotnu vemketfni í
jafmmifcilli reglu og Jóhannesi
tókst að hatfa í skrifstofu sinmi.
Allt var þar á sánurn stað og
rækiilaga fylgzt mieð hiverju máli
frá uppihafi til enda. Jóhanmes
var þekktur að því nveðal stamfs-
bræðra sininia, að orð hanis og
loiforð í mjálaferluim eða sairn-
irngum stóðu edns og stafur á bók
og þumfti ekki að staðfesta þau
skriflega. Sömu kröfur hlaut
hann einmig að sjáifsögðu að
igera til anniarra, enda gekk hann
rdfct eftir, að staðið væri við
'getfim 'liotforð gagnvairt honum.
Jóhanmes hlaut í arf frá föður
sdmum og atfa rdkan áhuiga á öllu,
sem að lögfræði laut. Hamn
atflaði sér einkum staðgóðrar
þefcfcintgar í fjármumarréttinum,
sem er ein fjöLþætitasta og mikil-
vægasta greim lögfræðinniar,
Sömu'leiðis var hamin vel heima í
réttarfari og hatfði lag á því að
þræða stytztu ag fljótfömiuistu
4eiðír í þeim efrvum, eiins og
góðir lögmenm leitast jafmiam við.
Þótit Jóhannies væri þanmiig
prýðilega fær uim að rækja þau
störf, sem hamin tók að sér, hatfði
hamin einmig þanm kosit, sem
miargir aðrir sérfræðinigar á
ýrnsium sviðum hafa því miður
ekki. Bf hamrn var í vafa um
eitthvert úrlausnaretfni leitaði
hainn hiiklaust ráða hjá þeim,
sem harnrn taidi vera betur heima
í því tilviki. Hann lét því ekki
skeika að sköpuðu um þau veirk-
efnd, sem honium voru faiin,
hie'ldur var nógu raumsær til að
igera sér ljósar taikmarkanir
þekfcingar sinmiar, enda er enig-
imn lögfræðimgur fær um að
leysa öll vaindamál í staxtfi sínu
á eigin spýtur.
Þótt Jóhanmes Lárussom væri
þannig einstakur regluimiaður í
startfi sí,nu var hanm a.mik. á
ynigri árum ekki reglusamur í
venjjulegri mierkinigu þess orðs.
Hanm hatfði ákveðna vedkleika
eins og við margir frændur hans.
Hanm þurtfti eins og við hinir að
hiauipa atf sér hornin og etf til
vill stumdum að reka sig harfca-
lega á. En með áruinium og aukn-
um þroska varð hanm maður til
þess að takast á við þenmarn
vanidia. Jóhanmies var viljasterk-
ur maður, ef á þuirfti að halda.
Honium tókst með mi'klu harð-
fylgi að vinna bu,g á veikleika
símum framar flestum mönmum
öðrum, þanmig að hoiwm varð
venu'Legur sómi að.
Þess er áður getið, að Jó-
bamines var margslunginn per-
sónuleiki. Það kiom meðal annairs
firam í því, að hanin var á anman
bóginm sparsamur og gætinm í
fjánmálum, einstaklega nýtinn á
alla hluti og vildi hafa allt í röð
og reglu, þannig að ökkert færi
forgörðum. Á hinm bóginm var
hanrn örlátur svo £if bar, jafnvel
svo að manmi virtist sem hamm
sæist ekki fyrir í þeim etfnum.
Haran hatfði í startfi sínu kynmzt
'því amdstreymi, sem marigir eiga
við að búa og sjáifur í lífi sinu
mátt þola ýmislegt mótlæti.
Þess vegna var hanm, ef á reyndi,
sérlega hjálpfús við vini sma og
stuinidum af slí'kri rausn, að fá-
títt er.
Jóhaninies var listunmamdi
mikill. Harnrn hafði yndi af
tfögrum málveirkum, sótti leik-
sýininigar mikið bæði hér heima
og erliendis. Hann las ógrynmi
bóka og fylgdist mjög vel með
rás nútímiams með lestri blaða
og tímarita, eriemdxia og inm-
liendira. Sjállfur átti hamm gott
satfn ísi'enzkra Ijóðaíbóka.
Mesta mautn hatfði hanm þó
vafalaiuist atf klasáskri tónlist.
Hanm átti mikið hljómplötusatfm
og naut þess í rífcum mæli á
heimili sínu. Sjálfur vax hamm
ágætur píanólteikari og lék otft
á hljóðfærið sjálfum sér til
aflþreyinigar og öðrum til
ánægju.
Áhugamál Jóihammesar urðu
fleiri m,eð aldrinumii. Ferðalög
innanlands og utan stundaði
harnin eftir því sem færi gafst
á, og iaxveiðar urðu eftiriætis-
íþrótt han,s.
í við!kynmin,gu mun ýmsuim,
sem ekki þekktu vel til Jó-
hanoesar, hatfa þótt hann fá-
skiptinm og jaifnvel hrjúfur.
Harnm hatfði sig lítt í frammi í
fjöimenini eða á manmtfundum,
en í hópi valinina vina og ætt-
meima nau't hann sín vel. Þó
komst maðuir ekki vel að Jó-
baninesi, að mér fanmst, nema
í einrúmi. Þá fyrst vairð kamizt
inn fyrir vissa skel, sem hann
virtist hafa um sig. Fá-a menm
hef ég þekkt, sem báru jafm-
mifcla virðimgu fyrir foneldrum
síniuim og æskuheimili sem Jó-
hanmes Lárusson. Heimili far-
eldranma var jatfmam hams anmað
heimili allt til dauðadags. Þar
naut hann ástríkis þeirra og
reyndi eftir mætti að emdur-
gjialda það að verðleikum.
í slíkum eimslegum samtölum
minintist Jðhanmies oft á, hversu
mikið Ján það hetfði verið sér
að kyninast eiginkonu sinmi, Erlu
Hanmiesdóttur. Hann bar til
henmar fullikomið traust og
fölskvalausa ást. Hanm var bók-
stafl ega, og að Vterðleikum,
hreýkimn af því að eiga slika
mannkostafconiu sem Erla er.
Hún bjó homum hið fegursta
heimild, var homum stoð og
stytta í aindstreymi og ákjósan-
legasti förumautur í meðlæti.
Honium varð tíðrætt um drerug-
ina sína ungu, sem hann batt
miklar vomir við. — Aðrir ætt-
imgjar, bemigdaifóik og viinir voru
hanum í raum og sanmleika veru-
lega' huigstæðir, enda sýndi hamm
það aft í verki.
Allir eiga þessir aðilar um
sárt að binda vegraa hina ótímia-
bæra fráfalls Jóhamnesar Lárius-
somar. Sárastur er þó söknuður
eiginkomu hains og foreldm,
Drenigiiriniir hans hafa miset
mikið og skynja það vatfalaust,
þótt umigÍT séu að árum. Fátæk-
leg samúðarorð fá eragu áonkað
til að létta sorgir ástvinanma,
•hiöldur er þvá treyst, að aknættið
liikná þeim í raumum þessama
dimmu haustdaga.
Bjarni Beinteinsson.
LAUGARDAGINN 3. októbeir sl.
barst mér sú sorgarfregin, að
Jóhainmes Dárusson, 'hæstaréttair-
lögmaiður, hefði andazt snöggftega
erlendis þá um mopgumiiinm, að-
eims 45 ára að aldri. Ég verð að
játa, að anidlátsfreignim kom mér
tailsvert á óvart, enda þótt ég
vissi, að Jóhamraes væiri búiiran að
gantga með aftivairiegam hjarta-
sjúkdóm í .mörg ár. Ég ræddi
aldrei við Jó'hammies um sjúkdóm
haras einfalldftega atf því, a@ mér
fimmst slíkt aknenmft ekki viðeig-
amdi. Ég reyndi hiims vegar að
gera mér greitn fyrir líðam hamis
m. a. atf útliti hams og framgömgu.
Eragimm, sem sá Jóhamraes 4 ferili
úti eða irarai eða átti tafl við hanm,
gat látið sér detta aniraað í hug,
em að hér væri um fullllf.rískam
mainm að ræða. Hanm bar sjúk-
leifca simn atf fuHlkomimmi hug-
prýði og æðruleysi eirts og sönmu
karimenmii sæmir. Þetta átti simm
þátt í því, að mér kom amdlát
hans á óvart, þráitt fyrir alftt.
Um þessar mundir er iiðið 21
ár frá því a@ ég kynnftiist Jó-
hammesi Lárussyni fyrst og hinmi
elskullegu fjöliskyildu hams í Suð-
urgötu 4. Á þeim langa tíma
hefir mdkið vatn ruiraraið til sjáv-
ar og margt breytzt. Frá þessum
laraga tíma er að sjálfsögðu
margs að miraraast. en hér ©r ekk-
ert rúm til að refcja minmimgair
frá liðinni tíð.
Það var auðvelt fyrir alla, sem
nokkuð kynmtust Jóhammesi Láx-
ussyni, a@ gera sór greim fyrir
því, að hanm var gæddur mifclum
og fjölbreyttum gáfum, eimis og
hanm átti 'kyn til. Auk ágætra
raámsgáfma komu fram hjá hom-
um þegar á barnsaildri miikilir
tónlistarhæ'fileikar. Á fullorðimis-
árum hatfði harnm atflað sér djúp-
tækrar þekkim.gar á tónlist.
Jóharanes Lárussom hafði mikið
yndi af ferðalögum og hafði
næmt skyn fyrir aillri fegurð í
raáttúrunmar rikí. Hamm ferðaðist
milkið erlendis. Áður en hanm
lagði upp í ferðalög til útlamda,
hafði haran jatf'raam gert raákvæma
ferðaáætlum og atflað sér víð-
tækrar þekkingar á sögustöðum
og öðru því, sem markvert var
að sjá og kyininaist á hverjum stað.
Ferðatfélagar hams hafa tjáð mér,
a@ af þessum sökum hatfi veirið
mjög lærdómsríkt fyrir þá að
ferðast með homim.
Jóbanines Lárusson var mikill
vinuir vina sinma og þeir góðir
vinir bainis. Einlkum var miáið sam-
bamd á milli hans og föreldra
hans og systkima. Hanm var hjálp-
samur og greiðvikinm svo að atf
bar og rautu þess ekfei a@eim«
viinxr hans, heldur eiiranig margiir
a@rir. Hanin mátti ekkert aumt
sj(á, svo að haran þyrfti þar ökfci
úr áð bæta og sást þá stunduim
ekki fyrir í rausn simmí.
IHimn 26. ágúst 1955 kvæntist
Jóhanmes Láruisson eftirfiíamdi
koniu siraná, Eriu Hanm'esdóttur,
Erlendssonax, himmi ágætustu
korau. Það gefur, að skilja, að við
hið skyndilega frátfall hams e<r
þunigur hanrmur kveðiiran að ei'g-
inlkomu bains, umgum börmum, for-
eldruim, öðiruim vamdamöniraum og
viiraum. Ég votta þessum vimum
míraum mína dýpstu samúð á
sorgarstund. En á þessari sömiu
sorgarstund er rétt að muna, að
þeir, sem hatfa mikið misst, hatfa
þá jafnarn mikils að minmiaist.
ÞjóðSkáldið Jónae Hallgrims-
Framhald á bls ’()
Er það virkilega rétt, að ég
eigi að koma með Volvobílinn
minn á verkstæði, þó að ekkert
séaðhonum?
á,þaðerrétt!
Hvers vegna?
Ef þér komið með bflinn
reglulega I VOLVO 10 þús-
und kflómetra skoðun, þá
verður það ódýrara fyrir yð-
ur, þegar til lengdar lætur.
Ódýrara en að aka þangað
til eitthvað bilar.
Af hverju ódýrara?
Jú, 10 þúsund kílómetra
skoðunin kemur f veg fyrir
óþarfa Viðgerðir. Og marg-
ár bilanir er gert við, á með-
an ennþá er ódýrt að gera
við þær. Auk þess fáið þér
gert við ákveðnar bilanir á
lægra verði, af þvf að þær
eru innifaldar f 10 þús. km.
skoðuninni. Bfllinn er jú þeg-
ar kominn á lyftu og margir
hlutir sundurteknir.
Það eykur á öryggi bílsins.
Billinn er alltaf f öruggu
ásigkomulagi. Hann gengur
vel og þér hafið engar
áhyggjur. Þér hafið allar
Ifkur fyrir því, að þér getið
ekið næstu 10 þúsund kílo-
metra, ðn þess einu sinni að
hugsa um verkstæði.
Haekkar endursöluverSið.
Geymið skoðunarblaðið eft-
ir hverja 10 þúsund kíló-
metra skoðun. Það sýnir, að
þér hafið hugsað vel um
bflinn, og það eykur endur-
sölumöguleikana þann dag,
sem þér ætiið að skipta
um bfl.
10.000 kílómetra skoSun er
nauðsyn. I skoðuninni fei-
ast 58 athuganir og rúmlega
30 stillingar atriði.
Suðurlandsbraut 16 • Reykjavik • Simnefni: Volver • Simi 35200
10000
KÍLÓM.
SKOÐUN