Morgunblaðið - 13.12.1970, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, SUMNUDAGUR 13. DESEIMBER 1970
29
Kristmann Guðmundsson:
Lífið kastar teningiim
Eftir sr. Pétur Magnússon
NÝKOMIN er á markaðirm bók
með þessu heiti, gefin út af
prentv. Jóns Helgasonar. Bókin
hefir að geyma fiimn leikrit, sam
in af skáldklerk inum þjóðkunna,
sr. Pétri Magnússyni. Leikritin
hei'ta:
Lífið kastar teningum,
Lærisveinn og meistari,
í undirheimum,
Talað á milli hjóna, og
Skilningstréð.
Fjögur þessara leikrita eru
ætluð til flutnings í útvarpi, en
aðeins tvö hafa verið flutt þar,
Lærisveinn og meistari og Talað
á milli hjóna. Vöktu þau á sín-
um tíma óvenjulega mikið um-
tal, og þótti þar tekið snilldar-
tökum á efni, sem er mjög við-
kvæmt í meðförum. Voru höf-
undimwn veitt skáldalaun af
Menntamálaráði, fyrir fyrra leik
ritið — og þótti mikil nýlunda,
— en hið síðara hlaut hæstu verð
laun í samkeppni, sem útvarps-
ráð hcifði beitt sér fyrdr. í Und-
irheimum og Lífið kastar ten-
ingum náðu aldrei flutningi í út-
varpinu. — Eftir að því fyrra
hafði verið hafnað þar, réðst höf
undurinn í það, að ráða góða leik
ara, og stjórna sjálfur flutningi
á því í Gamla bíói og vár það
flutt þar í tvö kvöld, fyrir fullu
húsi, og hlaut móttökur, sem dag
blaðið Vísir, skýrir frá, tveim
döguim síðar, m.a. með þessum
orðum: — „Slag í slag dundi
við lófatak áheyrenda, meir en
við eigum að venjast í leikhúsi
hér, þrátt fyrir það, þó að engir
leikendur sæjust. Hvert sæti í
Gamla bíói var skipað. Fjöldi
manna stóð. Þó urðu tugir frá
að hvefa.
Höfundur leikritsins var að
leikslokum kallaður fram með
dynjandi lófaklappi.“
Síðara leikrit séra Péturs er
sjónleikur í þrem þáttum, ásamt
forleiik, og er það alveg skýlauat
veigamesta verkið.
Fjöldi manna hér á landi mun
vera tekinn að líta svo á, að
leikrit séu lítt hæf til lestrar.
Nokkurn þátt í þeirri ahnennu
skoðun mun eiga sú staðreynd,
að hér hefir á síðari árum verið
prentað talsvert af leikritum eft-
ir höfunda, sem eru ekki færir
um að skrifa virkilega góða
„replikku“. Leikrit eru því að-
eins hæf til lestrar, að í þeim
sé góður þráður og stígandi, og
að samtölin séu smellin. — Leik-
rit séra Péturs bregðast ekki í
þessu efni. Maður les þau frá
upphafi til enda, með öndina í
hálsinum og engum hérlendum
höfundum þýðir að keppa við
séra í*étur um listrænt form
samtala „replikskifte“. Eitt af
einkennum hana sem leikritahöf-
undar, er líka hin frábæra kunn
átta í því, að slá botninn í verkið
—• skilja við það á áhrifaríkan
hátt.
Það ætti ekki að spiHa fyrir
sölu umræddar bókar, að í þrem
leikritanna er greint frá aðdrag-
anida að nánustu mökum manns
og konu, í senn á svo „intiman“
háftt, að nær verður ekki kom-
izt, en þó jafnframt án þess að
það meiði velsæmistilfinningu
lesandans. — Ég efast um að
noikkurt af leikritaskáldum sam-
tíðarinnar myndi reynast fært
um að stýra sínum báit fimlegar
en þarna er gert, milli skers og
báru, í jafn kröppum sjó. —
LE5IÐ
JH»r0jjnWa&ifr
DRGLEGfl
Gæti ég trúað, að höfundurinn
hefði gert sér leik að þessu til
að sanna, að það er vel hægt að
fjalla náið um ástamál, án þess
að klæmast.
Víða í sumum leikritanna eru
samtölin mótuð af sálfræðilegi
glöggskyggni og mannviti, og
ætti það ekki heldur að spiilla. —
Og myndirnar af persónunum
eru svo vel dregnar, að þær
stand'a undir eins lifandi fyrir
hugarsjónum lesandans.
Ég minnist þess, að hafa hluHt-
að á útvarpserimdi, flutt af séra
Pétri, þar sem hann hélt fnam
þeirri skoðun, að fyrir laegi nú
svo mikið af ágætum ritverkum
í heiminum, að höfundar ynnu
hér eftir, menningunni meira
gagn með því, að bæta, hver um
sig, bara við fáeinum perlum,
fnemur en hinu, að skilja eftir
sig stóra hlaða af miðlunga bók-
um. — í»að verðair að játast, að
höifundur hinnar fyrirferðariitlu
bókar, Lifið kastar teningum,
hefir sjálfur breytt samkvaemt
þessari skoðun sinni. — Bókin
er ekki mikil að vöxtum, en hún
er verk, sem enginn sannur fag-
urkeri og unnandi bókmennta
getur vansalaust látið vanta í
bókaskap sinn.
Hrúturinn, 21. marz — 19. apnl.
Byrjaðu fús á nýjan leik, og gleymdu l>ví, sem miður Hefur farið.
Þú hefur meiri útgjöid af einhverjum ástæðum eu aðrir.
Nautið, 20. apríl — 20. maí.
Reyndu að gæta þín vel i meðferð véla. Reyndu að eyða kvöldinu
í ró, einn með hugsanir líínar.
Tvíburarnir, 21. maí — 20. júní.
í dag kemur þér a.m.k. eitt atvik skcmmtilega á óvart,
Krabbinn, 21. júní — 22. júlí.
Þú ert svo hörundsár, algerlega að óþörfu.
Ljónið, 23. júlí — 22. Ágúst.
Misskilningur gerir vart við sig, og einhver, sera þú áttir von á,
bregzt þér.
Meyjan, 23. ágúst — 22. september.
Nú er tími til kominn að þú sjáir einliverja umbun fyrir erfiði þitt.
Vog:in, 23. september — 22. október.
Ógætnir vinir þínir koma þér illa. Vertu ekki of þolinmóður í fjár
raálum.
Sporðdrekinn, 23. október — 21. nóvember.
Það verður eitthvað skrifað hjá þér, sem þú átt engan þátt í.
Bogmaðurinn, 22. nóvember — 21. desember.
Þú færð góðar fréttir í dag. Bíddu dálítið raeð lagfæringar heima
fyrir.
Steingeitin, 22. desember — 19. janúar.
Margir vilja hafa áhrif á þig og njóta fylgis þíns.
Vatnsberinn, 20. janúar — 18. febrúar.
Alvarleg málefni þarfnast frekari undirbúnings.
Fiskamir, 19. febrúar — 20. marz.
Auðvelt er að gera skyndiráðstafanir, en það er líka eftirsjóna-
verðast. Reyndu að kúska sjálfan þig til skynsamlcgra aðgerða sem
fyrst.

Vönduð og ódýr karlmannaföt
• • • •
Stakir jakkar í öllum stœrðum
• • • •
Sfakar buxur í öllum stœrðum
einnig útsniðnar ANFA-buxur
Peysur — fjöldamargar gerðir í
drengja- og karlmannastœrðum,
heilar, hnepptar og með rennilás
Skyrtur í drengja- og karlmanna-
stœrðum — Hvítar ANGLI-skyrtur
fáanlegar í tveim ermalengdum
Ymsar gjafa- og snyrtivörur
• • • •
GERIÐ JÓLAKAUPIN TÍMANLEGA
VÖNDUD
VARA
L'AGT
VERD
waéci
I M/ÐSrÖÐ/AÍ
BANKASTR/ETI 9Á
Aigreiðsla — sérvörur
Ókeypis ndm erlendis
V©( gefio og aðl»öaodi stúlka, sem ta*aT saemsku eSa ensku
getor gengiö starf vf5 aígreiðslu sérvönu á fatoaðairs|víðiou.
Stúlkan þarf að gota fariö Wjóttega úr laodi, til náms í sóngrwn-
inoi á kostnað vinnuveitenda. Umsóknír sendist afgr. Mbl. fyrír
jól merkt: „FnamtíóarstaTf 6248".
Fjölbreytt úrval. — Hagstætt verð.
J. Þorláksson & Norðmann hf.
# Stiglaus, elektrónisk hraðastilling # Sama afl
á öllum hröðum # Sjölfvirkur tímarofi # TvöfaH
hringdrif # öflugur 400 W. mótor # Yfirdlags-
öryggi # Hulin rafmagnssnúra: dregst inn í vél-
ina # Stólskól # Beinar tengingar allra tækja.

HAND-hrærivét
Faest me5 standi og
skál. öflug vél með
fjðlda tækja.
STÓR-hrærivél
á50 W. Fyrir mötu-
neyti, skip og stór
heimili.

Ballemp
VANDAÐAR OG FJOLHÆFAR HRÆRIVÉLAR
Hræra • Þeyta • Hnoða • Hakka • Móta • Sneiða
Rífa • Skilja • Vinda • Pressa • Blanda • Mala
Skræla • Bora • Bóna • Bursta • Skerpa
• slnmn • svtohiiata i« •