Morgunblaðið - 22.08.1971, Síða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. ÁGÚST 1271
> J ...........................
RAUOARÁRSTÍG 31
LITLA
BÍLALEIGAN
Bergstaðastræti 13
Sím/14970
Eftir lokun 8Í748 eða 14970.
BÍLALEIGA
CAR RENTAL
TT 21190 21188
BlLALEIGA
Keflavik, sími 92-2210
Reykjavík — Lúkasþjónustan
Sf’kjrlandsbraut 10, s. 83330.
LEIGUFLUG
FLUGKENNSLA
FLUGSTÖÐIN HF
Símar 11422. 26422.
Bilaleigan
SKÚLATÚNI 4 SlMI 15808 (10937)
‘Horðurbraut U1
■Wafnartirði
SfMl 52001
EFTIR LOKUN 50046
íslenzkur maður, sem lengl
hefir dvalizt í Englandi, en þó
fylgzt sæmiiega með í mörgu
því, er hér gernt, er hneykslað
ur á baráttunni fyrir hunda
haldi í Reykjavík, kemst þaanig
að orði um þetta í nýiegu bréfi
til kunningja sins hér í borg-
inni:
0 „Hundaæðið í
Keykjavík"
„Er þetta sjálfræði, og er
nokkur vitglóra í því? Ég á við
þetta nýja áhugamál nokkurra
manna, og meira að segja ekki
allfárra að því er virðist, að tek
ið verði upp á ný hundahald í
borginni. Þó að Gunnlaugur
læknir Claessen hefði ekkert
annað unnið sér til frægðar en
að losa Reykjavík við þá ógur-
legu plágu, sem hinir ótrúlega
mörgu hundar voru orðnir, þá
ætti nafn hans samt að geym-
ast í menningarsögu okkar. En
hann gerði, eins og við vitum,
svo margt annað þjóðinni til
gagns og sæmdar — var líka
síðastur hinna miklu umbóta-
manna í læknastétt landsins
(líklega óhætt að segja bezt
menntuðu stéttinni), svö að við
minnumst hans um leið og Guð
mundanna tveggja, Björnsson-
ar og Hannessonar, sem
„hrundu vorum hag á leið með
heillar aldar taki.“
0 Enska dýraverndunar-
félagið drepur 250
þúsund hunda á ári
Egyptar lifðu af sinar tíu
plágur, en naumast hefðu þeir
gert það ef við hefði verið bætt
hinni elleftu: hundaplágu á við
þá, er Englendingar búa nú við
og ræða nú mikið um, hvernig
takast megi að sigrast á. Ein
hlið hennar er sú, hvernig fara
skuli með þann sæg himda, sem
árlega fer á flækinig, líður mikl
ar þrautir og veslast upp. Ef
mér skjátlast ekki, hlýða marg
ir á íslandi á enska útvarpið,
og sennilegt að einhverjir þeirra
hafi hlýtt á fulltrúa Dýravernd
arfélagsins, er hann ræddi þar
þetta mál í lok síðastliðins mán
aðar (júní). Hann sagði m.a. að
á árinu 1970 hefði félagið orðið
að láta aflífa meir en kvartmillj
ón flækningshunda, sem annað
hvort enginn fékkst til að taka
að sér, eða þá að þeir voru svo
illa farnir að þeim var ekki líf-
vænt.
En þetta er nú samt það sem
almenningur tekur minnst eftir.
Við sjáum meira af óþrifnaðin-
um, þvi víða eru gangstéttir svo
að trauðla er unnt að varast að
stíga ofan á óþverrann. Að vísu
segja iögin, að ef hundur saurg
ar almannaveg, skulí eigandi
hans greiða £5 í sekt, en eins
og margsinnis hefir verið bent
á, er enginn möguíeiki á að
framfylgja þessu ákvæði lag-
anna.
En svo er hættan sem stafar
af þessum hundum, er ganga
lausir. Þeir eru margir grimmir
og ráðast á bæði menn og fén-
að. Búfé bænda stafar hætta af
þeim, þvi þeir rangla út um
haga og verður ekki við gert.
Núna alveg nýlega sögðu blöð
in frá dómi í máii er höfðað var
gegn bónda einum fyrir að hafa
skotið hunda, sem bitið höfðu
fé hans. Hann var sýknaður og
eiganda hundanna gert að
greiða allan málskostnað.
§ Brezka ríkisstjórnin
lætur kanna hunda-
pláguna í Bretlandi
Ríkisstjórnin brezka er nú
að taka allt þetta hundamál til
athugunar og lögreglustjórar um
land allt hafa fengið fyrirskip-
anir um að senda inn skýrslur
og tillögur. Ekki er það efamál,
að þótt ósennilegt megi virðast,
verður barizt hart gegn allri
viðleitni til að takmarka hunda
hald stórlega, enda er það sum
um ekki lítið hagsmunamál, að
hundar séu sem flestir, þvi verzl
un með hundafóður er að von
um ekki lítil. Eitthvað verður
væntanlega gert, en senniléga
miklu minna en skyldi.
0 Hræðileg sjúkdóms-
hætta og mengun
Sjúkdómshætta af hundum er
vitanlega margs konar, þar á
meðal að sögn nokkur sulla-
veikishætta á Skotlandi. Ekki
þori ég að segja, hvort þá hættu
sé enn að óttast á íslandi, en
fyrir li.u.b. tíu árum spurði ég
einn af merkustu læknum í
Reykjavík, hvort búið mundi að
útrýma sullaveiki úr landinu.
„Ætli ekki að bezt sé að segja
sem minnst um það“, var svar
hans. Og ekki er næsta langt
síðan ég heyrði, að tilfelli hefðu
komið fram.
Læknum og heilbrigðisyfir-
völdum er að sjál'fsögðu full-
kunnugt um stórvaxandi hættu
á útbreiðslu bitæðis (hydropho
bia, eða rabies) í hundum, því
allar þjóðir í Vestur-Evrópu
herða nú baráttuna gegn þess-
um ægilega sjúkdómi — einum
hinum ægilegasta er þekkist —
og samt breiðist hann út. Nú
er nýlega komið út álit eða
skýrsla stjórnskipaðrar nefndar
um þetta stóralvarlega mál —
(Report of the Waterhouse
Commission). Það er vitanlega
H. M. Stationery Office aem gef
ur hana út, eins og önnur riit,
er koma beint frá ríkisstjórn-
inni. Ritið kostar, ef ég man
rétt, 25 pence, og væri vel ef
einhver framtakssamur bók-
sali i Reykjavik vildi hafa það
á boðstólum, þvi það er talið
geysilega merkilegt. Læknir
einn (sennilega úr nefndinni)
talaði fyrir nokkrum dögum
um það í útvarpi, og mun ýms-
um hafa verið nóg boðið á að
hlýða. Hann lýsti því, hve marg
faldir örðugleikar væru á að
verjast útbreiðslu sýkinnar og
hve hræðileg hún væri, og al-
veg ólæknandi. Hann sagði
m.a.: „I have seen people die of
it, and I assure you that it is a
horrifying sight.“ Öll spendýr
geta tekið sýkina og flutit hana.
Þangað tdl nýlega var talið, að
sex mánaða sóttkvi nægði til
þess að sleppa mætti úr haldi
innfluttum hundum (eða kött-
um), en fyrir nokkru gerðist
það hér, að hundur reyndist
vera sýktur skömmu eftir að
honum hafði (vitaskuld undir
eftirliti dýralæknis) verið
sleppt úr slikri sóttkvi.
Svo að segja nýlega sá ég þess
getið í Menzku blaði, að erlent
skip hefði snúið aftur til ís-
lenzkrar hafnar þegar það upp
götvaðist að skipshundurinn
hafði orðið eftir í landi. Mér
hreinlega ofbauð. Er þá árvekn
inni þannig háttað á íslandi, að
hunda erlendra skipshafna
megi taka í land? Fregnin var
birt athugasemdalaust.
§ Þjóðverjar reyna að
hreinsa til með háum
hundaskatti
Vera má að hundaplágan
hafi aldrei verið slik á Þýzka-
landi sem á Englandi, og gat
hún samt verið mikil. Nú er
mér sagt að Þjóðverjar hafi ná
lega losað sig við hana með
geysiháum hundaskatti, svo að
nú sjáist ekki hundar í þýzkum
borgum. Hræddur er ég um að
ekki mundi svo einfalt ráð duga
í Reykjavik, því mér skilst að
peningáflóð sé þar mikið, og
svokallaðir „hundavinir“ láta
sig ekki muna um að greiða 2500
kr. á ári í skatt af seppa sínum.
Það verðum við að vona í
lengstu lög, að heilbrigð skyn-
semi ráði svo miklu, að ekki
verði leyft hundahald í Reykja-
vík eða öðrum bæjum á íslandi.
Þeir eiga þar ekki heima. En
sveitabændum, er stunda sauð-
fjárbúskap, verður alltaf nauð-
synlegt að hafa hunda.
Eitthvað hefir heyrzt um
„hundavinafélag" í Reykjavík.
Ef slíkt félag annaðhvort hefir
verið stofnað eða verður stofn-
að, má gera ráð fyrir að á með-
al félagsmanna verði þeir ekki
færri, sem ekkert hundahald
vilja hafa í bænum, því alveg
eins getur þeim þótt vænt um
hunda. En hvernig er það, er
ekki i landinu dýraverndarfélag
til verndar jafnt hundum sem
öðrum dýrum? Svo var það fyr
ir eina tíð. Og ef svo er, hvað
þá um að stofna mannvinafé-
lag? Æriti mætti það félag hafa
verkefnin.
Að lokum eit’t: Lengi mun.
verða autt með okkar þjóð sæti
Gunnlaugs Claessens. Því er nú
miður“.
0 Leyfum þeim að hafa
hunda, sem vilja
Þá fyrirsögn setur Kristjana
Gestsdóttir bréfi sínu og skrifar
síðan:
„Eftir því, sem ég kynnist
mönnunum betur, þykir mér
vænna um hundinn minn“,
sagði Friðrik mikli Prússakeis-
ari eitt sinn.
Þessi setning hefir orðið fleyg
og lifar.di, af því að hún er sörm
og sannleikurinn hlýtur alltaf
að hrósa sigri að lokum. Við,
sem lásum sögu ólafs Tryggva-
sonar, hins dáða konungs Norð
manna, munum eftir Trygg
hans. HundinUm, sem ekki
sætti sig við fall herra síns.
Þannig mætti lenigi telja. Það
hafa ekki verið og eru ekki
allt eintómir aumingjar, sem
kunna að meta hunda og önn-
ur dýr, sem ganga um meðal
manna og eru í þeirra þjón-
ustu.
Ég álit að það sé eitthvað að
þeim mönnum, og þeir þurfi að
leita læknis, sem ekki kunna að
meta þjónustu dýranna.
Hina falslausu, heiðarlegu
tryggð þeirra og hið andlega og
hreina líf, sem þeim ávallt fylg
ir. Það ætti engum að vera of-
gott að eiga sér einkavin, þó
að hann gangi á fjórum, ef þeir
á tveimur hafa brugðizt. Það er
enginn einn, sem á góðan hund.
0 Bezt að eiga varðhund
eða úlfhund
En bezt væri að eiga varð-
eða úlfhund, sem passaði böm
in og heimilið fyrir fólk.
Það má kenna hundum margt
og í sveit eru þeir á við marg-
ar manneskjur við smala-
mennsku og vörzlu alla.
Hundlausu bændurnir í Kjós-
innji geta gelt sj álfir, ef þá
langar til en hætt er við, að
búsmalinn taki ekki mikið mark
Framh. á bls. 5
TIL ALLRA ATTA
NEW YORK
Alladaga
REYKJAVÍK
OSLÓ
Mánudaga
Miðvkudaga
Laugardaga
KAUPMANNAHÖFN
Mánudaga
Miðvlkudaga
Laugardaga
L0FTLEIDIR
- ÚTSALA -
Útscalan heldur áfram
MÁNUDAG - ÞRIÐJUDAG
ENN MÁ GERA REYFARAKAUP
SKÖBÚÐIN SUÐURVERI
SIMI
8
3
2
2
5