Morgunblaðið - 25.01.1972, Blaðsíða 17
17
•...—--—:---:......*———“4-
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. JANÚAR 1972
EMERSON, LAKE & PALMER
— vinsælasta hljómsveitin
í Englandi 1971
Melody Maker, útbreiddasta
pop-blað veraldar, efndi til
kosninga um vinsælustu hljóm-
sveitir og hljóðfæraleikara
heimsins á árinu 1970. Það ár
kusu lesendur blaðsins Emerson,
Lake & Palmer sem sína björt-
ustu von í pop-heiminum, þrátt
fyrir að þremenningarnir hefðu
þá ekkert látið frá sér heyra,
hvorki á hljómleikum né hljóm-
plötum.
Ekki virðast lesendur hafa
orðið fyrir vonbrigðum, því að
hljómsveitin var kosin nr. 1 í
Englandi í kosningum blaðsins
1971, en úrslit þeirra birtust í
blaðinu i september, 1971. Auk
þess sem hljómsveitin var nr. 1
var Keith Emerson valinn píanó
/orgelleikari nr. 1 og nr. 7 á
ýmis hljóðfæri; Carl Palmer var
valinn nr. 1 sem trommuleikari;
Greg Lake var nr. 2 sem bassa-
leikari (á eftir Jack Bruce), og
númer 5 sem karl-söngvari;
Keith Emerson og Greg Lake nr.
2 sem tónlistarhöfundar (og
texta) og nr. 2 fyrir útsetning-
ar og loks áttu þremenningarn-
ir breiðskífu nr. 1, Tarkus og
einnig nr. 9, Emerson, Lake and
Palmer, sem þeir gáfu út snemma
á árinu.
Sem sagt, Emerson, Lake &
Palmer eru komnir á toppinn.
Og þeir virðast eiga það skil-
ið. Þá 18 mánuði, sem þeir hafa
spilað saman hafa þeir unnið
dag og nótt, farið í hljómleika-
ferðir, tekið upp hljómplötur og
sífellt leitað nýrra hugmynda.
Þriðja breiðskifan er nú kom-
in á markaðinn, jafnvel til ís-
lands, og verður ekki annað sagt
en að hún gefi hinum ekki eft-
ir.
Vinna þeirra hefur borið ávöxt.
Bandaríkin eru enn ekki búin
að jafna sig eftir siðustu hljóm-
leikaferð þeirra félaga þangað.
Tarkus bolaði skífum Rolling
Stones, Yes og George Harrison
til hliðar og lenti i efsta sæti.
Framtiðin virðist örugg. Fleiri
sigrar og betri pop-hljómlist.
Lake segir í viðtali við Melody
Maker; „Það er erfitt að segja
hvert við stefnum í hljómlist-
inni. Keith er búinn að semja
nýja fúgu og Greg er að semja.
ég er sjálfur að fást við útsetn-
ingar. Svo blandast þetta sam-
an — einhvern veginn! Á sviði
erum við farnir að breyta ýms-
um verkum, t.d. Tarkus, nokkuð
mikið. Mér þykir enn gaman að
spila „Take a Pebble“, það er
flókið og skemmtilegt vei'k."
Því má að lokum bæta við, að
Emerson, Lake & Palmer eru
taldir einhver skemmtilegasta
hljómsveitin á sviði, enda hljóm
leikahaldarar hér heima farnir
að velta fyrir sér möguleikum á
að fá hljómsveitina hingað, þrátt
fyrir að hún muni vera mjög
dýr skemmtikraftur.
Og þeim sem enn hafa ekki
heyrt skifur þeirra, er ráðlagt
að ganga við i skífusölu og
leggja við hlustirnar. Það mun
óþarfi að ég mæli með hljóm-
sveitinni.
Neyzla örvandi og deyfandi
efna, hefur mjög mikið verið á
dagskrá hér á landi að undan-
förnu og nú síðast s.l. þriðju-
dag, var um þessi mál fjallað i
sjónvarpsþættinum „Sjónar-
horni“ undir stjórn þess vel
þekkta sjónvarpsmanns Ólafs
Ragnarssonar. Fyrir þá, sem
ekki sáú þann þátt, og reyndar
aðra, að rétt að skýra frá hvernig
þessi þáttur var uppbyggð-
ur. Var það á þann hátt,
að Ólafur Ragnarsson fékk til
viðræðna við sig Odd Ólafsson,
alþingismann og lækni, sem
flutti fyrir jól tillögu fyrir Is-
lands hönd um þetta efni á þingi
Sameinuðu þjóðanna, Krist-
j'án Pétursson, deildarstjóra toll
gæzlunnar . á Keflavikurflug-
velli, sem sdðustu árin hefur haft
mikil afskipti af þessum málum.
Ásgeir Friðjónsson, lögreglufull
trúa, og að síðustu Jón Thors
deildarstjóra í dómsmálaráðu-
neytinu. Milli viðræðna var svo
sýnt viðtal, sem Ólatfur Ragn-
arsson átti við móður 18 ára
pilts, sem eftir viðtalinu
að dæma hefur mikið notað um-
raxlrl efni.
Athyglinni var að mestu beint
að eituriyf janeyzlu íslenzkra
ungmenna, sem yfirvöld telja að
vaxi mjög ört og muni leiða til
mjög alvarlegs ástands innan
tíðar, verði ekkert að gert.
Kristján Pétursson kvaðst áiíta,
að hundruð ungmenna neyttu
fikniefna að staðaldri og þús-
undir ungmenna hérlendis
hefðu prófað þetta efni, mun
hann þá hafa átt við hass og
marijuhana, og las fyrir sjón-
varpshlustendur skýrslu, tekna
af ungum manni, sem nú er sjúkl
ingur að hans sögn og fór m i
eituriyfjaneyzlu erlendis.
Ásgeir Friðjónsson minnti á
afskipti lögreglunnar af þessum
málum og þar fram eftir götun-
um. Oddur Ólafsson, sem mér
fannst reyndar sá eini, ,er taí-
aði um þessi mál á skilningsrí'k-
an hátt, sagði m.a. um lausnina
á þessu vandamáli, að fræða
þyrfti unga fólkið um afleiðingu
neyzlu örvandi og deyfandi
efna, en það þyrfti að gera á
þann hátt að það sem fræðar-
inn bæri á borð verkaði ekki
öfugt á unga fólkið — og þar
með er komið að kjarna málsins.
Umræddur sjónvarpsþáttur
var þannig uppbyggður, að ég
er þess fullviss, að áróðurinn
gegn eiturlyfjaneyzlu, sem fólst
í honum, hafði ailt önnur áhrif
á þann f jölda ungmenna, sem á
hann horfðu en umsjónarimaðtir
hans heíur líklega ætlað sér. 1
stað þess að fjalla eingöngu ann
aðhvort um sterk skynvilludyf
eins og LSD og meskalín og
sterk örvándi lyf á borð við efni,
sem falla undir svonefnt
„speed“ og lyf eins og heróín
•— eða fiknieínin hass og mariju
hana, var öilu blandað saman og
útkoman var því sú, að hass,
marijuhana, speed, meskalín og
heróín, virtust öll jafn hættu-
leg. Nú vita hins vegar þúsund-
ir ungmenna, sem reysnlu hafa í
þessum efnum, að langt bil er á
milli hass og marijuhana og
hins vegar hefóíns. Þau vita af
reynslunni, að hass og mariju-
hana hafa alls ekki verri áhrif á
þau heldur en áfengi, fremur
þvert á móti og álíta, m.a. sam-
kvæmt þeim upplýsingum, sem
sérfróðir menn hafa látið frá sér
fara um þetta efni, að fíkniefn-
in hass ög marijuhana geri þeim
mun minni skaða heldur en
Sjónvarpið hefur nýlega sýnt
mjög góða þætti frá Bret-
landi, annan um FAMILY og
hinn um Jack Bruce. Er von-
andi að þetta sé upphaf. nýrra
tíma og sjónvarpið okkar geri
meira af því í framtíðinni að not
færa sér þá fjölmörgu ensku
pop-þætti, sem því standa til
boða.
Family er ofarlega á blaði i
Englandi, og reyndar einnig á
Islandi, einkum eftir að hin vin-
sæla breiðskífa þeirra, Fearless,
kom á markaðinn. Þátturinn,
sem áður er getið, var tekinn
upp meðan Weider, bassa- og
fiðluleikari þeirra var enn með
þeim. Nú hefur John Wetton tek
ið við bassanum, og leikur hann
hér vera um sjómennsku
að ræða, þvi hljómsveitin er í
vandræðum með Rogga á æf-
um líka, og er brambolt hans
nokkuð kostnaðarsamt. Deep
Purple brjóta hins vegar aðeins
ódýrar tegundir gítara, og að-
eins fyrir áhorfendur.
Roger er nefndur villimaður-
inn í Bandaríkjunum og brjál-
æðingurinn í Bretlandi, en hann
mun ekki vera hafður í járnum.
Öll sviðsframkoma Family mót
ast af gífurlegri orku, og marg-
ir hafa getið sér þess til að þeir
notuðu örvandi lyf (speed) á
hljómleikum, sem ekki er óal-
gengt hjá hljómsveitum, sem sí-
fellt eru á ferðalagi og koma
fram á hljómleikum kvöld eftir
áfengi. En stærsti munur-
inn milli þessara fíkniefna og
áfengis er sá, að áfengi er leyfi-
legt en fíkniefnin ekki.
Nú skal tekið fram að öll
neyzla svonefndra eiturlyfja og
þar er áfengi ekki undanskilið
og varla nikótín heldur, er ekki
réttlætanleg athöfn. Hins vegar
verðum við að vera sjálfum okk
ur samkvæm i þessum efnum og
þeir sem prédika um þessi mál
verða að gera sér grein
fyrir því að ungt fólk er vel
uppfrætt um slíka hluti, og það
er af sem áður var, að fullyrð-
ingar á borð við þa'r, sem fram
komu í umræddum sjónvarps
þætti, geri fólk agndofa yfir boð
skapnum. Hvað vita þeir Ólafur
Ragnarsson, Kristján Pétursson
og Ásgeir Friðjónsson um skað-
semi hass og marijuhana, þótt
þeir dragi að sjáifsögðu
þá ályktun af áhrifum speed,
meskalins, LSD og heróins,
að slík efni valdi eyðilegging-
um á heilastarfsemi og líkama
neyténda, og hvað vita þeir um
það hvers vegna unga fólk-
ið neytir hass og marijuhana?
Væri nú ekki réttara að ræða
við sálfræðiiniga urh þessi efni og
jafnvel neytendur sjálfa, i stað
þess að kalla alltaf menn frá lög
regluyfirvöldum á sinn fund, og
ég tala nú ekki um, að ræða
við einhvern annan um áhrif
hass og marijuhana heldur en
móður geðveiks pilts, sem örugg-
lega ekki var eða er á leið til
glötunar vegna þess eins,
að hann byrjaði að neyta þess-
ara fíkniefna. Við skulum hætta
um stund að ræða um öll þessi
efni í einni svipan, og sundur-
greina þau, svo að vonandi fá-
ist einhverjar niðurstöður
en ekki einn hrærigrautur, sem
aldrei getur neitt gagn gert.
Hljómsveitin Faniily.
SJÓNYARPIÐ
SÆKIR SIG
á bassann og pianó á nýju skif-
unni. Ejnnig syngur John þessi,
sem innan hljómsveitarinnar er
kallaður Ken til aðgreiningar
frá hinurn Jónunum tveimur,
með Roger Chapman, aðalsöngv
ara hljómsveitarinnar, sem nú
mun vera þriðji vinsælasti
söngvari Breta.
Það er ekki auðvelt að kom-
ast i starf hjá Famiíy, því að Ken
hlaut stöðuna af um 150 fram-
bjóðendum, sem margir höfðu
verið „prófaðir“ með hljómsveit
inni. Satt að segja kann ég bet-
ur við hljómsveitina eftir að fiðl
an hvarf, þótt hún sé ágætis
hljóðfæri, því að heildin virðist
nú koma mun betur út.
Roger Chapman var hálf fá-
vitalegur í þættinum, en fréttir
herma, að á hljómleikum láti
hann illa, brjóti allt og bramli,
jafnvel sjálfan sig. Ekki mun
kvöld og þurfa alltaf að vera
jafn ,,æðislegir“. Þessum áburði
neita þeir félagar algjörlega.
Framkoma þeirra sé eins og hún
er vegna þess, að þeir þurfi að
fá útrás, sem þeir geti hvergi
fengið annars staðar. Og músik
þeirra ber þessa vott.
John Simon Asher Bruce
stundaði nám við skozku tónlistar
akademíuna frá 17 ára aldri, eft
ir að hafa unnið verðlaun fyrir
tónsmíðar, Honum var boðin
staða sellóleikara í sinfóníuhljóm
sveit — en hafnaði henni (sem
betur fer).
Jack var um tíma í vinnu við
rúðuþvott og spilaði á kvöldin
með jassgrúppum í Glasgow.
Með einni slikri spilaði hann í
Cambridgeháskóla og þar lék á
sama tíma hljómsveit sem hét
Bert Courtley Octet með
Framh. á bls. 24
Jens R. Ingólfsson.
HRÆRIGRAUTUR
UM FÍKNILYF