Alþýðublaðið - 25.07.1958, Qupperneq 7

7
Föstudagur 25. iúlí 1958
A 1 þ ý 5 u M a 5 í »
liiliil!

hœðinni og niður að Don, en
þáðiei'ú 44 nietrar. Vatninu er
pumpáð með þremur stórum
dælustöðvum úr Don, og má
nærri ge'.a, að það er nokkuð
mikið vatnsmagn, sem þarf að
nota til að fleyta stórum skíp-
um þannig, að ferðin gangi
fljótt. Var mjög gaman að
skoða þetta mikla mannvirki.
Þegar maður kemur út úr
skurðinum, blasir við sjónum
risastór myndastytta af Stalin,
hvít að Kt.-Hæð styttunnar er
26 metrar fyrir utan stallinn,
sem hún stendur á. Þarna heid-
ur ’Stahn karlinn á einkennis-
ur víða við erfiðisvinnu. Mér
virtist. yfirieitt.sá háftur vera
hafður á, að smábörn vQru bor-
ín í fanginu. Ég held, að ég
hafi ekki séð nema tvo eða þrjá
barnavagna í ailri ferðinni!
Þeir virtust ekki vera almennt
notaðir.
Eftir að við höfðum hvút
okkur stutta stund á Hótel
Ukraine á Yalta fórum við af
stað til að skoða Livadia höll-
ina frægu, þar sem þeir héldu
ráðstefnu á sínum tíma Roose-
velt, Churchill og Stalin. Þetta
er framúrskarandi falleg höll,
sem tilheyrði keisurunum fyrir
húfu sinni, og var okkur sagt | eina tíð. Er þetta sagður hafa
að húfukoliurinn væri 3 metrar : verið sérstakur uppáhaldsstað-
Ráðstefnuhöllin á Yalta, þar sem Roosevelt, C surchill o" Stalin báru saman ráð sín.
Pétur Pétursson:
Þæt ir úr þingmannaför !!.
_ SIGLT Á VOLGU.
EG ætla ekki að gera tilraun
til að lýsa þeirri ógnarmóðu,
Voigu. Mér finnst hún miklu
'likari nrjóum firði. En hvað
sem því líður, þá var farið
-snemma á fætur sunnudaginn
29. júní, þvi að nú skyidi siglt
á Volgu. Auk okkar fasta fylgd
arliðs slógust í förina nokkrirúr
móttökunefndinni og var farar-
stjóri heimamanna kona ein úr
foorgarstjórninni, kvenskörung-
ur hinn mesti. Stiórnaði hún
ferðinni af mikilli röggsemi.
Við fengum iítið skemmtilegt
skip til umráða. og var ferðin
öll mjög ánægjuleg, þrátt fyrir
nokkuð mikinn hita, 35—38
stig.
Við sigldum fyrst í nær því
tvo tíma og komum þá að risa-
stóru orkuveri. s'em verið er að , krónur á mánuði.
byggia og á að byrja að taka til
starfa í október nk. en ekki
í bvermál!
I
FARIÐ SUÐUR AÐ
SVARTAHAFI.
Svo hafði verið ráð fyrir gert,
að við færum suður á Krím-
skaga og alla leið til Yalta, sem
-er undurfallegur lítill bær og
stendur við Svartahafið. Var
eins og venjuiega farið tíman-
lega á fætur hinn 30. júní og
fiogið til Simferopol, sem er,
því sem næst, á miðjum Krím-
skaga. Er það um það bil
þriggja tíma flug frá Stalin-
grad. Þarna er eini flugvöllur-
inn á skaganum, og er það frem
ur lítill moldarvöllur. Eftir mót
tökur á flugvellinum var stígið
í bílana og ekið sem leið liggur
til Yalta. Er þessi leið framúr-
skarandi falleg, að vísu stund-
um nokkuð hátt í fjöllum og
vegurinn óskaplega krókóttur,
en engu að síður indælt ferða-
Ág. Lögregluþjónn á mótor-
I annan hátt við virkjunina. I hjóli, sem við kölluðum
; Þetta er mjög snyrtúegur og Brodda, fór fyrir bílalestinni, og
þetta risamannvirki, var okkur
sýndur bærinn Volgsky, sem er
á eystri bakka Vo'gu. Þessi 70
þúsund manna bær hefur orðið
til nú á allra síðustu árum og
i er byggður eingöngu af því
| fólki, sem vinnur á einn eða
ur Nikulásar II. Roosevelt bjó
einnig í höllinni, vegna þess
hve erfitt hann átti með að
ferðast. Okkur var sagt, að
Churrhiil hefði búið í svokali-
aðri Vorontsov höll, skammt
fyrir utan Yalta, en okkur var
ekki sagt hvar Stalin bjó. Ráð-
stefnuhöllin er nú' hvíldar-
heimili, og komast þar fyrir um
700 verkamenn.
Okkur var sagt, að á Yalta
og umhverfi hennar byggju um
80 þúsund manns. A sl. ári
höfðu hins vegar komið þangað
um 440 þúsund manns til stuttr
ar dvalar og hvíldar, enda er
staðurinn eins konar allsherj-
ar heilsulind fyrir Ráðstjórnar-
ríkin. Þarna eru ekki færri en
40 stór heilsuheimili og helm-
ingi fleiri hvíldarheimili. Mun-
urinn virðist mér vera sá, að á
heilsuheimilin kemur fólk sam-
kvæmt læknisráði og þar eru
ýmiss konar lækningartæki og
fólk er þar þann tíma, sem nauð
synlegur er talinn. Á hvíidar-
heimilin kemur fólk hins vegar
nýtízkulegur bær. Þegar virkj- ] stöðivaðj hann miskunnarlaust í fríinu sínu, og er þar venju
„Svöluhreiðrið“ — gamall
kastali á Yalta.
vinnu. ÖU vinna er unnin
uninni er að fullu lokið kemur
aðeins 500 manns til með að
vinna við orkuverið að stað-
aldri. Allt hitt fólkið verður
I flutt í burt, væntanlega eitt-
hvað þangað, sem verið er að
akkorði og í vaktaskiptum. Var i bySgja annað 01'kðver, þó ekki
okkur sagt, að lægstu laun 1 fe Það ví^- verður bænum
væru 2000—2500 krónur á mán breytt 1 iðnaðarbæ. Þegar er a-
uði. Góður rafsuðumaður hefði
ca. 7000 krónur, &n verkfræð-
ingur hefði frá 7000 til 11000
Skammt frá
kveðið að þarna skuli í fram-
tíðiimi verða ýmsar stórar verk
smiðjur, m. a. kúluleguverk-
| smiðja, efnaverksmiðja og
j margar fleiri. Þannig nýtast að
orkuverinu er fullu allar þær félagslegu fram-
alla, sem við fórum fram úr á
leiðinni eða við mættum. Þessi
ieið er um þriggja tíma akstur,
og er þarna tvímælalaust það
faHegasta landslag, sem ég sá
í ferðinni.
Við keyrðum í gegnum nokk-
ur smáþorp og bæi á leið okkar.
Heldur sýndist mér fólk þar fá-
tæklegt, börnin berfætt og kon-
iega í þrjár vikur. Auk þess
sem fólkið fær algerlega hvíld
og aHa hina beztu aðbúð er
fyigzt með heilsu þess. Okkur
var sagt, að fólkið greiddi
sjálft ferðir sínar, en viðkom-
andi fagfélög greiddu uppihaiá
ið á meðan það dveldi á heim-
ilunum. í raun og veru virtust
Framhald á 8. siðu.
verður verkinu þá líkt því full- I f® gera bttnn skipa-j kvæmdir, sem þegar hafa ver-
tnFis „i.i_P___, st,ga) °S kemur litil kvisl ur ið gerðar á staðnum.
Volgu til með að renna þar, til
lokið. Þetta var okkur sagt að
ætti að verða stærsta orkuver
í heimi, 2 millj. og 310 þúsund
Móvatta. Þetta met mvndi þó
ekki standa nema í tiltölulega
stuttan tima. bví að innan
skamms vrði hafin hveaing mn
stærra orkuvprs í Síbcríu. sem
yrði vfir 3 milii. kw. Mm brest-
tir vi.tanlegá alvea bekkinsu til
þess að lýsa þessari fram-
kvæmd. En hitt a°t éff saat. að
ég dáist að þpirri tæknibekk-
íngu tæm gerir það mögul°f»t
að f’amkvæmq svona vark.
'Vert'ið á að kosta 9 milliárða
rúhrna eða um 36 milliarða
■króna. Við það vinna að stað-
iaMri nú um 35 þúsund manns.
1 stevnuna fara »m 400 húsund
íonn af stevnuiárni. Túrbínurn
ar verða 22. oo framleiðir hver
þeirra 105 þúsund kiOóvött.
Hve” túrbína vigtar 3000 tonn
og hver generotor um 1500
tonn. Fallhæði’-’ er aðmns 20
metrir, en stöðuvíCnið. sem
myndast fyrir ofanstíflunaverð
tir pfarlangt. o« fv,á 4 00 uno
í 30 km. breitf. Stíflan °r 5 km.
3öng Rumt. nf rafmosrnin,, verð-
tir lp'tt alla leið til Moskvu en
’annarq Verður hað notað í S'tal-
Ingrad og héruðunum þar í
krino'.
Við vorum á sunnudegi, eins
og áður er sagt, og var þá vinna
í fullum gangi. Voru bæði kari- I
;ar og konur að vinna við steypu I
j Eftir að hafa skoðað Volgsky ! j
þess að eðlileg umferð. um ána var afíur haldið um borð í skip ! 1
geti^ haldið áfram. Að lokum 0kkar, og var nú ferðinni heitið
skal þess svo getið, að okkui ag hinum mikla skipaskurði á
var sagt, að gsrt væri ráð fyiii milli stórfljótanna Volgu og
að r.ostnaður allur við þet.a Don. Sigldum við upp þrjár eða
oikuver yrði endurgreiddur á fjQrar ))fröppur“ j skurðinum.
næstu 10 árum. Ut frá þeirri ]>essi shurgur er 13 ,,tröppur“,
forsendu væii rafmagnsverðið 9 þrep fra Volgu og upp á
reiknað. | hæstu hæðina og eru það 88
Eftir að við höíðum skoðað ' metrar, og 4 þrep frá hæstu
ALDREI er það svo í stríði,' in fegins hendi vlð þeirr:. borg.
að ekki geti sitthvað skemmti.
legt skeð. Til dæmis vildí það
til í Philippeville í Algier um
daginn, að útsendari uppreisnar
manna kastaði sprengju inn á
mat'stað, þar sem um 40 fransk-
un. Það væri fróðlegt að vita,
hvort islenzkur bóndi gæt: fax-
ið til Sambandsins og gert slík
viðskipti.
-—0—
Amerískuj- glsepon, sem ný-
ir hermenn sátu að sr.æðingi. lega var kallaður fyrir etna af
Sprengjan lenti í súpud.ski eins , rannsóknarnefndum bingsins,
Skipasmí'SaskíU’ðuXíi.n Volga-Don.
hermannsins os þar slökknaði
á kveikjunni.
—o—
Útlenzkir eru oft skrýtnir,
ekki síður en við sjálfir. Kona
nokkur í Wales fékk til dæmis
skilnað frá manni sínum nýlega
á þeirri forsendu, að hann léti
hana alltaf sitja í almennum
sætum. í bíó en sæti ævinlega
sjálfur í beztu’sætum Þetta
hafði konan þolað í 29 ár og
fimm börn.
—0—
Ýmislegt er hægt að gera er-
1ehd's, sem erfitt mundi reynast
hérlendis .Til dæmis gerðlst það
1 Florida fyrir nokkru, að bóndr
nckkur kom í bílasölu nokk.va
og keypti sér nýjan Chevroiet
nq borgaði inn á hann, eins og
+íð'kast vestan hafs. En harm
borgaði ekki í peningum. N' i,
I hann borgaði með 7.800 pund-
I um af kartöflum, og tók bílasal
Joseph Accardo að nafn’, v.irt;-
ist vera feimnari við spurning-
ar en nokkur annar maður, sem
fyrir slíkar nefndir hefur kom-
ið, og hafa þeir þó margir verið
feimnir. Bar hann fyrir sig
ýmsum viðbótargreinum amer-
ísku stjórnarskrárinnar, sem
ætlaðar eru til að vernda rétt
hins óbreytta, heiðarlega borg-
ara. Hann neitaði að svara sam-
tals 172 spurningum á þeirri
forsendu, að hann kynní með
því að flækja s s í hvers konar
mál. Dæmi um hvers konar
spurningum hann neitaði að
svara: Hvar fæddust þér? Barni
ar samvizka yðar, að þér diep
ið mann? Berið þér nokkra sé>-
staka virðingu fyrir ríkisstiórn
inni? Sagt er, að han'n verðí
kærður fyrr að sýna bingimi
óvirðingu.
Framliaíd á 8. síðu.