Morgunblaðið - 08.09.1972, Page 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1972
„Viltu bacon og- egg?“
spurði Jón Olgeirsson Morg-
unblaðsmann. Við vorum
staddir í mötuneyti Boston
Deep Sea útgerðarinnar, en
Jón er framkvæmdastjóri er-
iendra viðskipta við fyrir-
tækið. Þar sátu nokkrir
starfsmenn og snæddu morg-
unverð. Á móti okkur við
borðið sat Wilkins, bæjar-
stjórnarfulltrúi og löndunar-
formaður, alúðlegur að
Frá MacLurestræti.
veiðimálum, og hann segir
obkur Ijótar sögur af því
þegar trollin komu, upp úr
1940 og hreinisuðu heilu
veiðisvæðin við Vestmanna-
eyjar, sem áður voru full af
loðnu. „Þetta var eins og
veggur, og svo toguðu þeir
alveg vestur úr þangað til
ekki var kvikindi eftir í mið-
bugtinni. Og þetta voru bát-
arnir, — ekki togararnir.
Þeir drápu bugtina. Upp úr
þvi hætti ég.“
Þar gætir útfærslunnar ekki
síður en á miðunum
vanda, og svo framkvæmda-
stjóri útgerðarinnar í Grims-
by Murdo Maclnnes, kallað-
ur „Mac“. Hann er auðvitað
skozkur; lítill, dökkur maður
á bezta aldri.
„Mac“ er heldur súr á svip
inn i fyrstu, dálítið úrillur út
í blaðamann og hreint og
beint foxvondur út í Islend-
inga.
„Ef þú ætlar að skrifa eitt
hvað af viti um þetta helvít-
is landhelgismál þá þýð-
ir ekkert annað en taka það
eins og brandara. Að nokk-
ur tvö lönd geti verið svona
vitlaus!" segir hann stór-
hneykslaður. Og þessir
„bloody Icelanders" . . . „Þið
eydduð síldinni sjálfir. Þið
þurftuð enga blóðuga hjálp
við það . . . Og það eru þess-
ir blóðugu Rússar og Þjóð-
verjar sem eru Iíka að eyði-
leggja miðin með of smágerð
um netum . . . Möskvastærð-
in hjá okkur er undir strang
asta kontról . . . Þið þessir
blóðiigu blaðamenn eruð allt
af að blása hlutina upp . . .
Ef þú ætlar að skrifa vel um
þetta þá verðurðu að „play
it cool“ . . . í þessu máli öllu
verður að „play it cool“ . . .“
„HIT L ERSSTEFN A“
En „Mac“ er ekkert á því
að „play it cool“ sjálf-
ur. Það veður á honum og
hann er bara orðinn anzi
skemmtilegur. Ron Woods
fiskkaupmaður situr við
næsta borð. „Mac“ færir
hann yfir til okkar, blæs
honum svolitlum baráttuanda
í brjóst og Woods, sem er
digur, stuttur maður er strax
farinn að lýsa hversu íslend-
ingar haga sér ilia i þessu
miáli, bæði siðferðilega og
lagalega. „Mikið af fiskveið-
um íslendinga byggir á
reynslu Breta, og þið eigið
Mka mikið að þakka fisk-
mörkuðunum okkar. Þjóðverj
ar, Rússar og hinir komu ali-
ir seinna, — eftir að þetta
hafði þróazt í lamgian tíma.“
Og Woods er orðið mikið
niðri fyrir. „Þessi mál þarf
að leysa með aiþjóðlegu sam-
komulagi. Eins og Islending-
ar fara nú að hlutunum, þá
er það hreinasta Hitlers-
stefna að yfirtaka miðin
svona. Við vitum vel að það
er þörf á friðunarráðstöfun-
um, en þetta er ekki leiðin."
Ron Woods ber í borðið svo
diskar skjálfa.
Memn halda áfram að ræða
um fisk og alls konar Hitiera
og vonda menn. Baconið og
eggið var bara gott, en kaff-
ið svona lala.
Ahrifin á
smáfyrirtækin
Eftir morgunverðinn göng-
um við út í sólskinið sem er
smátt og smátt að bora sér
gegnum árdegisþokuna. Um
leið fer sól að skina í sinni
„Macs“, hann er orðinn hinn
hressasti og leikur við hvem
sinn fingur.
„Þessi litlu stræti eru fuill
af smó.fyriirtækjum,“ segir
hann er við röltum eftir
einni hafnargatnanna, Mac-
Lurestræti. „Þú sérð að að-
gerðir Islendinga geta haft
afle.ðingar langt út fyrir 50
mílurnar. öill þessi fyrirtæki
eru litlir atvinnuveitendur.
Og þau eru ö«H beint eða
óbeint tengd fiskveiðum og
deilunni."
Þarna hafði „Mac“ Iög að
mæla. Strætið var meira og
miruna krökkt af fiiskkaup-
mönnum, netagerðarmönnum,
litlum frystihúsum o.s.frv.
„Mac“ kvað lifnaðarstand
ardinn á íslandi mun hærri
en í Grímsbæ. „Og skyndi-
lega er atvinnu fólksins
hérna stofnað i hættu vegna
ólöglegra aðgerða af þessu
tagi,“ segir „Mac“ og við
löbbum áfram.
Við hittum Ohatteries bæj-
arstjórnarfulltrúa og fram-
kvæmdastjóra skipamálning-
arfyrirtækis, mann á efri ár-
um. Chatteries segist alltaf
hafa áhyggjur út af því að
missa viðskiptin sem sé fyrir
sjáanlegt að verði. En hann
sendir okkur samt glað-
klakkalegt „cheerio" i
kveðjuskyni.
í litlu frystihúsi í götunni
er Lofthouse verkstjóri og
hans fólk að störfum. Verk-
stjórinn segir okkur að frysti
húsin i Grimsby hafi átt í
nógu miklum erfiðleikum fyr
ir. Útfærsla íslenzku land-
helginnar bæti gráu ofan á
svart.
„Mac“ er orðinn spaugsam
ur mjög. „Þú þarfit nú ekiki
annað en fjöður í lubbann
til að vera orðinn alveg eins
og villimaður,“ segir hann
við blaðamann, og þar með er
hann meira að segja farinn
að taia um anmað en landihielig-
ismálið.
„ÓGURLEGA
SPENNANDI“
„Mac“ feir nú með okkur
upp til kunningja síns, Walk
ers fiskkaupmanns, sem er
maður svo vel i holdum að
þriðjungurinn af honum virð
ist lafa yfir armana á stóln-
um.
„Þetta er allt ógurlega
spennandi," segir Walker
makindalega þegar við spyrj
um hann hvernig honum lit-
ist á médin. „Þetta kem-
ur ekki svo illa við mig. Ég
verzla ekki mikið með djúp-
sjávarfisk. Hins vegar mun
fiskverð almennt hækka og
það finnst mér prýðisgott.
„Mac“ finnst greinilega að
kaupmaðurinn sýni ábyrgðar
leysi í slí'ku máli, segir hon-
um glottandi til syndanna og
við löbbum út.
„HREINASTA
FJARSTÆÐA“
Að lokum er komið við á
netagerðarstöð Boston Deep
Sea, og þar hittum við Sig-
urð Þorsteinsison, fyrrum
skipstjóra. Sigurður var með
al þekktustu og reyndustu
skipstjóranna í Grimsby í
ein 30 ár.
Hann er ekki ánægður með
aðgerðir íslendinga í fisk-
„Ég var heima í sumar og
þá var mér sagt að það væri
varla nokkur fiskur eftir i
bugtinni. Ogt nú ráðast bát-
arnir að loðnunni um leið og
hún kemur upp að Suð-Aust-
urlandd og ef þeir halda
þannig áfram, þá endar með
þvi að hún hverfur alveg
eins og síldin.“
Og Sigurður er jafn
ómynkur í máli varðandi út-
færsluna og meðferð Islend-
inga á brezku togurunum.
„Það á ekki að láta Breta
sæta sömu meðferð og t.d.
Rússa sem eru búnir að vera
þama miklu skemur. Það
þarf að gefa Bretum meiri
tíma, a.m.k. 5 ár, en ekki reka
þá svona fyrirvaralaust af
helztu miðum sínum. Þetta er
hreinasta fjarstæða."
Sigurður er á því að úti-
loka eigi flottrollið og sikut-
togara og aðrar stórvirkar
gerðir frá þessum svæðum.
„En þetta er líka spurning
um hvað megi færa lanigt út.
„Landgrunn" er svo loðið
hugtak. Þeir gætu kannski á
endanum farið alveg út að
Spitzbergen eða Nýfundna-
landi. Þetta verður að
ákveða með aiþjóðlegu sam-
komulagi,“ segir Sigurður að
lokum. Við kveðjum þennan
72 ára Islending og göngum
aftur út á götuna, eina af
mörgum svipaðra sem eiga
mikið undir því hvemig
landhelgisdeilan verður
leidd 'til lytata. Á.Þ.

frystihúsimi