Alþýðublaðið - 04.09.1958, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 4. sept. 1958
/«Iþý8fibIa8i8
Alþýöublnöiö
Útgefandi:
Ritstjóri:
Fréttastjóri:
Auglýsingastjóri:
Ritstjórnarsímar:
Auglýsingasími:
Afgreiðslusími:
Aðsetur:
Alþýðuflokkurinn.
Helgi Sæmundsson.
Sigvaldi Hjálmarsson.
Emilía Samúelsöóttir.
14901 og 14902.
14906 iT
1 4 9 0 0
Alþýðuhúsið
Frentsmiðja Alþýðublaðsins. Hverfisgötu 8—10.
( Utan úr heiin
- Asninn sem sparkaði
ÞAU GLEÐITÍÐINDI vir'tust gerast, þegar til úrsllta
dró. að allir íslendingar hefðu sameinazt um stækkun land-
helginnar. Ágreiningur um aukaatriði hvarf eins og reyk-
Ur fyrir stormi, en aðalatriðið varð afstaða alira. Blöðin
báru vitni þessa og þjóðareiningin sagði til sín á áhrifaríkan
hátt. Þess vegna gátu íslendingar horfzt djarfir í augu
við brezka ofríkið á örlagastund — fullvissir um sigur.
■ En í gær kom íil sögunnar asnaspark, sem kallazt verður
i'slenzkt, ef miðað er við heimilisfang, þó að hvatirnar séu
ættaðar af öðrum slóoum. Þjóðviljinn missti rétt einu sinni
stjórn á sér og réðist með fíflslegum stóryrðum og getsök-
um að Guðmundi í. Guðmundssyni utanríkisráðherra og
Alþýðublaðinu í tilefni af landhelgismálinu. Þannig þjónar
kommúnistablaðið lund sinni á örlagastund í sögu íslands.
Alþýðublaðinu dettur ekki í hug að elta ólar við
blekkingar og útúrsnúninga Þjóðviljans. Hins vegar er
lærdómsríkt til samanburðar að kynna sér útvarpsræðu
utanríkisráðherra á mánudagskvöld og skrif Alþýðublaðs
ins undanfarna daga. Afstaða ráðherrans og Alþýðu-
hlaðsins dylst engum þeim, sem fylgist með gangi Iand-
helgismálsins af sanngirni og drengskap. En þeir eigin-
leikar fyrirfinnast ekki í fari konmiúnistablaðsins. Þvert
á móti. Asnaspark þcss mun einmitt til komið vegna á-
minnztrar útvarpsræðu utanríkisráðherra, þar sem við-
horf landhelgismálsins voru rakin, ýtarleg grein gerð
fyrir sjónarmíðúm íslendinga og skorað á þjóðina að sam
einast í baráttunni fyrir úrslitasigri. Slíkt þoldi Þjóðvilj-
inn ekki og greip til kleppsvinnunnar.
íslendingar hafa annað að gera þessa dagana en deila
innbyrðis án tilefnis, enda dæmir Þjóðviljinn sjálfan sig
með framkomu sinni. En vafalaust verður þess lengi minnzt,
hvaða asni sparkaði, þegar íslendingar sameinuðust gegn
ofbeldi og í framkvæmd þéirrar lífsnauðsynjar að stækka
landhelgina. — Þjóðviljinn uppsker það eitt að hafa sannað
eðli sitt og innræti einu sinni enn — og átti þó sannarlega
nóg að vera komið. i
Guðmundur í. Guðmundsson utanríkisráðherra lauk út-
varpsræðu sinni á mánudagskvöld svofelldum orðum: „Að
síðustu beini ég því til allra íslendinga, að þeir standi fast
saman um rétt og sæmd þjóðarinnar í máli þessu“. Þjóð-
viljinn hefur svarað Þeim tilmælum fyrir sitt leyti með
asnasparki sínu. En íslenzki málstaðurinn kemst víst af
án hans. Hitt væri fróðlegt að vita, hvort komm|únistablað-
:'ð gerir sig að fífli í nafni Alþýðubandalagsins og ráðherra
þess eða hér er um einstaklingsframtak Þjóðviljans að
ræða. Og því skal ekki trúað fyrr en á reynir, að hér séu
að verki aðrir gripir en asninn. Hann er heldur ekki ís-
lenzk skepna.
Hreyfilsbúðin.
Þáð er hentugt fyrír
FERÐAMENN
ao verzla f Hreyfifsbúðinn!.
n
ÁTÖKIN á Formósusundi
skapar víðtækustu vandamál.
Hvað sem líður öllum alþjóð-
legum lögum og reglum segir
heilbrigð skynsemi manni að
fordæma beri allar slíkar
vopnavaldsárásir. Jafnvel þótt
Kínverjar hafi fyllsta ré-tt á
umræddum evium stafar heims
friðinum alltaf hin mesta
hætta af að beitt skul; vopna-
valdi til að fá rétt sinn viður-
kenndan. Eina rétta leiðin er
vitanlega að fá hann viður-
kenndan með samningum.
Það væri gott ef menn og
þjóðir vildu einhverntíma láta
sér skiljast þetta. En það kem
ur ekki framar tii greina í
þessu máli. Um samninga er
þar ekki að ræða, því ríkis-
stjórnin á Formótu lætur ekki
undan síga. Þar með er máLð
komið í sjálfheldu. Annað
hvort verða Kínverjar því að
taka eyjarnar með- vopnavaldi
eða þeir fá þær ekki.
Enn verður ekki vitað
stjórnariíinar. Það má vel vera
að Bandaríkin viðurkenni ein-
hvern tíma rétt Kínverja til
að taka sæti á bekk með sam
einuðu þióðunum, en þeir láta
það aldrei afskiptalaust að
Kmvérjar leggi undir sig For
mósu. Og sú staðreynd getur
orðið hættuleg þegar fram f
sækir.
En átökin á Formósusundi
er ljóst dæmi þsss hvernig
halda má „sprengingunni“ í
gangi átn þess þó að til raun
verulegrar sprengingar sé lát-
:ð koma. Þessar sömu eyjar
hafa valdið átökum áðúr, eða
fyrir þrem árum, en þau
runnu út í sandinn án þess
til úrslita kæmi. Hvort svo
verður enrn er ekki gott aíí
vita, en verði það ekki er eins-
víst að átökin hefjist aftur ámv
an skamms.
Og þó er lausnin á þessu.
vandamáli jafn sjálfsögð og
hún er auðveld í sjálfu séi'.
Formósa verður að sleppa
eyjunum, sem heyra megin-
landinu og Kínverska alþýða
v&ldinu til, landfræðilegaT
sögulega og stjórnmálalega.
Þar með væri friður unninn.
Styrjöldinni við Formósur
heldur vitanlega fræðilega á—
fram, en. það er þó munur á.
hvort aðskilur meira en hundr*
að kílómetra breitt haf eða:
aoeins örmjótt -sund. —

hversu langt Kínverjar ætla ^
sér að ganga í þetta skiptið.
Það fer eftir því hve djarft
stjórn Kínverska alþýðulýð-
veldisins vill tefla og hvernig
hún reiknar út íblöndun Ame
ríkana. En það gefur auga leið
að Kínverjar geta ekki til
lengdar á það horft að Formósu
herirnir hafi á valdi sínu þess
ar tvær eyjar, og fyrr eða síð
ar hlýtur allt að fara þarna í
bál og brand. Hefji Kínverjar
ekki beina árás f þetta skiptið,
verður þess áreioanlega samt
sem áður ekki langt að bíða.
Jafnvel þótt sleppt sé öllum
viðsjám með Kína og For-
mósu þarf ekk; annað en líta á
landabréfið til þess að sann-
færast um að Pekingstjórnin
hlýtur að hafa yfirráð á þess-
um tveim eyjum. Þær mynda
ekki að neinu leyti eðlilegar
stöðvar í varnakerfi Formósu,
en aftur á móti er auðvelt að
nota þær sem stiklur í innrás
frá Formósu á meginlandið.
Þó verður að teljast harla ó-
líklegt að slíkt get; komið fyr
ir. í rauninni er það fyrst og
fremst af metnaðarlegum á-
stæðum, sem Formósustjórnin
vill ekki með nokkru móti
sleppa hendinni af eyjunum,
hvað sem kosta kann.
Og Formósustjórnin. getur
því aðeins haldið eyjunum að
( hún hefur Bandaríkjamenn að
[ bakhjarli. Svo vill þó til að í
1 ýaimarsamtningjinum miLli
. þeirra og Fomósustjórnarinn-
ar er eyja þessara, sem um er
deilt, ekki minnst. Sá samning
ur snertir aðeins Piscadere-
eyjama og Formósu. En
bandaríska stjórnin hefur hins
vegar, — og af ásettu ráði, —
látið þess ógetið hvað verða
mundi ef Kínverjar gengu á
land á Quemoy og Matsu. Það
verður undir öllum aðstæðum
komið, 'hafa þeir sagt. og ann
að ekki.
Raunhæf friðarstefna getur
ekki skorið allar árásarstvriald
ir yfir' einn kamb, Því svo
flókin getur flækjan ekki
prðið að ekki sé um
annað að gera' 'en skera á
flækjan verið orðin að ekki sé
um' annað að gera e>n skera á
hnútana. Þannig virðist um
þessa flækju Bandaríkja-
manna, Kínverja og Formósu-
METRO-GOLDWYN- listina, Arthur Laurents
MAYER hefur ráðið Heitor skrifaði 'handritið og Step-
S Villa-Lobos, viðurkennf tón hen Sondheim orti ljóðin.
S skáld frá Brasilíu, til Þess að □
S semja tónlist við myndina John Michel Hayes hefur
S „Green Mansions“. Villa- skrifað kvikmyndahandrit
S Lobos er formaður íónlistar að myndinni „The Match-
^ ráðs Brasilíu ,í Rio de Jan- maker“, sem er.byggo á gam
• eiro. Hann er hljómsveitar- anleik Thornton Wilders.
• stjóri, og hefur meöal ann- Aðalleikendur eru Shirley ?
^ ars stjórnað New York Fíl- Booth, Anthony Perkins og :
^ harmomúhljómsveitinni, Shirley McLoine. Shirley ^
\ Bostan sinfóníuhljómsveit- Booth, sem er Osearverð- s
( inni og Los Angeles sinfóniu launahafi, leikur shmgna en s
S hljómsveitinni sem. gestur. elskulega ekkja, sem tekur S
S Kvikmyndin „Green Man- að sér að finna rétta eigin-
) sions“ er byggð á bók W. H. konu handa ríkurn og nízk-
S Hudsons um frumskóga Súð um gömlum ekkjumanni frá
S ur-Ameríku, og verða aðal- Yonkers, New York. Shirley
leikendur Audrey Heþburn, MeLaine leikur kaupkonu
Anthony Perkins og Lee frá New York, sem flaekist
Cobb. Auk þess sýna 80 Ind- inn í giftingarráðabrugg
íánar helgidansa undir ungfrú Bootli. Joseph Ant-
stjórn Catherine Dunham hony stjórnar myndinni, en
og í sömu atriðum koma hún gerist nemma á þsssari
fram leikararnir Henry Sii- öld.
va í hlutverki Kua Ko og
Sessue Hayakawa í hlut-
verki föður hans, Chief Ru- „Gras“ heitir þögui kvik-
ni. Nehemia Persoff mun mynd, sem Paramountfélag
S leika Don Pata, sem rekur ið sendi á markaöinn áráð
S smáverzlun í frumskóginum. 1925. Fjallaði hún um ferða
S Þess má geta, að Sessue Ha- lög Baktyariættstofnsins í
^ yakawa er þekktur japansk. Iran í leit að beitilöndum
• ur leikari,.sem fékk Oscar- fyrir búfé sitt. Nú hafa C.
□
□ stjórn Toms McAdoos. I því
Kvikmyndafélagið Seven skyni fóru kvikmyndatöku-
Arts Productions í Holly- maðurinn Winton C. Hoch
wood er nú að ur.dirbúa og aðstoðarmenn hans til
kvikmyndun á söngleiknum Irans í fyrra, og þar tóku
„West Side Story“, sem nú þeir 50 þúsund feta litfiimu, ^
er sýndur á Broadway. Le- sem notuð verður í hina ^
onard Bernstein samdi tón- nýju kvikmýnd. c
S
S
s
s
s
V
S -
s
s
s
s
s
V
i
s
s
s
s'
s
s
s
vantar unglinga til aS bera blaðil t:i
áskrifenda í þessum hverfuin:
Skjólunum.
Melunum.
TaliS við afgreiðslyna - Sími