Morgunblaðið - 17.09.1982, Side 7

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1982
39
því aö vera pönkiegir og upp í
gripi, sem eru frúarlegir og klass-
ískir. En ég legg áherslu á aö vera
meö stílhreina skartgripi og forö-
ast allt útflúr. Ég hleyp ekki eftir
tískusveiflum heldur legg mest upp
úr því aö grlpurinn sé óvenjulegur
og hafi sterk og sérstæö einkenni.
Viö gerö skartgripa, þar sem
steinar eru notaöir til skrauts, er
mikilvægt aö steinarnir séu bæöi
fallegir og hafi sérstæöa lögun. Ég
fer því til útlanda, einkum til italíu,
Frakklands og Spánar, og kaupi
steina. Þá hef ég líka möguleika
á aö láta skera þá sérstaklega.
Ég er einungis meö jarösteina
í skartgripunum eins og ég
sagöi áðan.“
Paó er til séríslensk
skartgripasmíði
Hvaöan færöu hugmyndir aö
gripum þínum?
„Alls staöar úr umhverfinu. Ég
get nefnt dæmi um það hvernig
hugmyndir geta fæöst. Ég og sam-
Gullbaugur med perlum.
fleiri efnum viö gerö hluta sem
þessara. Þá hef ég hannað flatar
silfurplötur, sem hægt er a nota
bæöi sem veggskreytingu, glugga-
skreytingu eöa sem berustykki á
kjól. Þessar plötur eru í stæröinni
20x15 sm.“
Algengt að konur
ofhlaði sig
skartgripum
Skartgripir voru eitt sinn órjúf-
anlegur hluti af búningi okkar og
má sjá þess greinilegast merki í
íslenska þjóöbúningnum, en
hvernig er þessu háttaö nú, hefur
samband klæðnaöar og skarts
rofnað?
„Þaö má segja aö sú hafi orðiö
raunin. Einstaka konur kaupa þó
skartgripi í stíl viö þann fatnaö,
sem þær klæöast. Ef þær
klæöast til dæmis mikiö
grófum peysum, þá.
kaupa þær ef til
vill gróf háls-
Hjðrdía að etörfum.
starfskona mín, sem þá var, Ás-
laug Jafetsdóttir, vorum beðnar,
að hanna grip, sem Vigdís Fifin-
bogadóttir, forseti, ætlaöi aö gefa
Margréti Danadrottningu í fyrstu
opinberu heimsókn sinni. Kom
Vigdís meö fjögurra blaöa smára,
sem hún haföi fundiö sem ung
stúlka, þurrkaö og geymt og vildi
láta búa til skartgrip, þar sem
þessi jurt nyti sín. Þaö gaf auga
leiö aö skartgripurinn varö aö vera
þjóölegur og lýsa því landi, sem
hann var frá. Mér datt því í hug að
leggja fjögurra blaöa smárann á
hrafntinnu og svo settum viö saf-
írgler yfir.
Umgjöröin myndaöi svo eins og
stuölaberg utan um gripinn og úr
þessu varö hálsmen."
Nú er víravirkiö alíslenskt fyrir-
brigöi innan gullsmíöarinnar, en er
til nútíma séríslensk skartgripa-
smíöi aö þínu mati?
„Já, ég tel aö Jens Guöjónsson
hafi skapaö séríslenska hefö í gull-
og silfursmíöi. Gripir hans eru
grófir og haröir eins og íslenskt
landslag, einnig notar hann mikiö
íslenska steina, sem margir hverjir
eru einstaklega fallegir.
Svo undarlega vill til, aö íslend-
ingar hafa ekki kunnaö aö meta
íslenska jarösteina. Þaö var eigin-
lega ekki fyrr en viö fórum aö tína
þessa steina upp úr vösum útlend-
inga aö viö fórum aö gera okkur
grein fyrir hvers viröi þeir eru.“
Nú hefur þú hannaö fleira en
skartgripi, ekki satt?
„Jú, en þaö hefur þó aöaliega
veriö fyrir sýningar. Ég bjó til grip,
sem ég kallaöi Sirkus í silfri fyrir
síðustu sýningu gullsmiöa. Þetta er
trúöur úr silfri, en síðan klæddi ég
hann í föt úr taui. Trúðurinn er á
hjóli, sem er
er
men. En yfirleitt kaupir fólk
skartgripi nú til dags eingöngu af
því aö þeim finnst þeir fallegir."
En kunnum viö aö bera skart-
gripi?
„Þaö er allt of algengt aö sjá
fólk bera skartgripi, sem alls ekki
eiga saman. Til dæmis tvo eöa
fleiri hringa á sömu hendi sem eru
ósamstæðir, ef til vill er annar meö
bleikum steini en hinn meö græn-
um. Eöa þá aö veriö er meö fín-
geröan gullhring á einum fingri og
á þeim næsta grófan silfurhring.
Þetta er ekki smekklegt. Einnig
virðist vera tilhneiging hjá konum
að ofhlaða sig skartgripum. Þær
eru ef til vill meö mörg armbönd á
sömu hendi eöa margar festar um
hálsinn. Á þennan hátt njóta hlut-
irnir sín ekki auk þess sem gripirnir
slitna, þegar þeir núast saman.
Þegar ólíkir skartgripir eru settir
saman, veröur þaö aö vera gert á
sérstakan hátt, ef vel á aö fara.
Þá er líka allt of algengt aö sjá
illa hirta skartgripi. En ef konur eru
í matartilbúningi, þá eiga þær auö-
vitaö aö taka hringana niöur, en
þaö á ekki aö sjást á hringnum
hvaöa köku þær hafa veriö aö búa
til daginn áöur. En skartgripi þarf
aö hreinsa eins og aöra hluti.
Annars hefur þetta breyst mikiö
á seinni árum, fólk er fariö aö hafa
meiri þekkingu og tilfinningu fyrir
skartgripum. Glyslitlir og óvandaö-
ir skartgripir eru á undanhaldi og
stílhreinni og vandaöri gripir aö
koma í staöinn, þar sem lagt er
meira upp úr vandaöri vinnu og
sérstæöri lögun og gerö,“ segir
Hjördís og látum viö þetta veröa
hennar lokaorö.
Þessi stóri silfurhringur er meö
steini úr rosaquarts og á litla