Morgunblaðið - 02.02.1983, Side 11

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 1983
43
Rangar, rangtúlkaðar
og vafasamar fréttir
sókna á veiðarfærum og gefst því
þarna mjög gott tækifæri til að
finna hvaða breytingar á veiðar-
færum gefa möguleika til olíu-
sparnaðar. Annar möguleiki á
notkun tanksins er við hönnun
mannvirkja, sem standa eiga í
straumvatni, þannig að þau stand-
ist áhrif straumsins sem bezt.
Hins vegar er ekki þarna aðstaða
til prófunar á skipslíkönum svip-
uðum þeim, sem tíðkast, þegar
endanlegt lag skipa er ákveðið áð-
ur en smíði þeirra hefst.
Möguleiki á prófun
öryggisútbúnaðar
I tengslum við veiðarfæratank-
inn verður byggð upp aðstaða til
raunverulegra prófana á þeim
búnaði, sem er um borð í fiskiskip-
um. Má þar nefna spil, krana,
færibönd og öryggisbúnað. Það er
von þeirra, sem að uppbyggingu
rannsóknastöðvarinnar standa, að
þessi þáttur starfseminnar geti
orðið tvíþættur, það er að segja
bæði á sviði öryggisbúnaðar og
tæknilegra prófana einstakra
tækja, sem Danir framleiða í þágu
sjávarútvegs og fiskiðnaðar. Sem
dæmi um þörf fyrir rannsóknir af
því tagi, sem þarna munu fram
fara, bentu danskir á að í dönsk-
um sjávarútvegi teldu menn sig
eyða 0,8 lítrum af olíu fyrir hvert
kíló af veiddum fiski þegar veitt
væri í troll, en aðeins 0,065 lítrum
þegar veitt er í hringnót. Þá má
einnig benda á að 7 sinnum meira
magn fisks á mann um borð fæst
við veiðar í hringnót en þegar
veitt er í troll. Eins bentu þeir á,
að í þeirri samvinnu, sem tekizt
hefur með Dönum, Norðmönnum,
Færeyingum og íslendingum um
leiðir til olíusparnaðar við fisk-
veiðar, er tankurinn mjög líklegur
til þess að gefa möguleika til að
meta þær hugmyndir, sem fram
koma.
100 tnilljónir fengnar
að láni frá EBE
Af framansögðu má sjá, að
Danir eru stórhuga í þessum efn-
um þótt á móti blási í augnablik-
inu hvað sjávarútveg varðar. Það
má svo til gaman geta þess, að
það, sem skipt hefur sköpum við
byggingu og byggingaráform
tengd þessu verkefni, er það, að
sjóðir Efnahagsbandalagsins hafa
staðið Dönum opnir og þegar hafa
fengizt þar um 100 milljónir króna
að láni. Páll
Til þess að koma þjóðinni útúr
því svartamyrkri sem í lífi efna-
hags- og stjórnmála ríkir hér á
landi, duga ekki annað en úrræði
félagshyggju sem byggð eru á
stefnu og skoðunum jafnaðar-
manna. Því þarf að skapa skilyrði
til að öflug hreyfing sósíaldemó-
krata geti gert sig gildandi.
Það er nokkuð ljóst af áratuga-
baráttu forystumanna Alþýðu-
flokks og Alþýðubandalags við að
rífa augun hvorir úr öðrum og að
koma hinum á kné, að það muni
ekki takast. Báðir virðast dæmdir
til að verða smáflokkar og hafa
samtals þetta 20—35% atkvæða.
En það sameiginlega atkvæðafylgi
dugar ekki, því að flokkarnir virð-
ast ekki að jafnaði geta unnið
saman. Og þó að svo ólíklega tæk-
ist til, að annarhvor þessara
flokka þurrkaðist út í kosningum,
er næsta ólíklegt að það yrði til
aukins kjörfylgis hins að því
skapi. Er þannig ekki líklegt að
annar geti fyllt rúm hins á þann
hátt.
Á þeim sviðum sem flokksmenn
þessara flokka hafa haft náin
samskipti, er ekki annað að sjá en
að þeir eigi skoðanalega samleið.
Og ef menn ræddu af hreinskilni
um þau tvö stóru mál sem grund-
vallarágreiningurinn hefur verið
um — og nefnd voru hér að fram-
an — virðist svo sem að ekki ætti
að vera margt í vegi fyrir því að
samstarf gæti tekist um flesta
þætti þjóðmálanna. Því er spurt:
Er ekki kominn tími til að tala
saman?
Sauðárkróki,
á gamlársdag,
Jón Karlsson.
eftir Ragnar M.
Magnússon
Andrés Björnsson útvarpsstjóri
flutti okkur Islendingum nýárs-
boðskap og lagði sérstaka áherslu
á hugtakið réiði og merkingarinn-
tak þess.
Ekki á ég öllu betri ósk í byrjun
þessa árs til útvarpsstjóra og
sumra af starfsmönnum hans en
að þeir taki sig nú til og leggi ríka
áherslu á réttlátan og óhlutdræg-
an fréttaflutning af því sem er að
gerast dag hvern úti í hinum stóra
heimi.
Útvarpsstjóri hlýtur að gera sér
grein fyrir því, að rangur,
mistúlkaður og áróðurskenndur
fréttaflutningur kallar á reiði
þeirra hlustenda sem vita betur og
þeim fer ört fjölgandi, þar sem ís-
lendingar ferðast svo mikið og
víða.
Útvarpsstjóri hlýtur einnig að
gera sér grein fyrir því, að allir
landsmenn eru eigendur ríkis-
fjölmiðlanna og að vissar reglur
hafa verið settar af Alþingi ís-
lendinga um hvernig útvarpsstjóri
og aðrir starfsmenn þessara
stofnana skuli starfa.
Alþingi er ábyrgt gagnvart
landsmönnum öllum um að ríkis-
fjölmiðlarnir starfi hlutlaust að
fréttaflutningi. Útvarpsráð sem
skipað er af Alþingi er ábyrgt
gagnvart þingi og þjóð að starfað
sé á hlutlausan hátt að fréttaöflun
og fréttaflutningi. Útvarpsstjóri
og starfslið hans allt ber sömu
ábyrgð.
Hjá ríkisfjölmiðlunum starfar
margt ágætra manna og sumir eru
afburða menn á sínu sviði. Það er
því skammarlegt að útvarpsráð og
útvarpsstjóri skuli halda hlífi-
skildi yfir þeim sárafáu starfs-
mönnum, sem meta persónulegar
pólitískar skoðanir sínar meira en
þær reglur, sem þeim ber að
starfa eftir. Það er líka skammar-
legt að það skuli vera starfandi
fólk hjá ríkisfjölmiðlunum, sem
metur pólitískar skoðanir sínar
svo mikils, að það kjósi að vera
með áróður í fréttaflutningi og
varpa með því skugga á starfsemi
þessara stofnana. Og ég er hissa á,
að samstarfsfólk þessara fáu ein-
staklinga skuli líða það, að þeir
hagi sér svo ósæmilega í starfi.
Það er alvarlegt mál, ef starfs-
maður gerir sig sekan um það æ
ofan í æ að fara með rangar, rang-
túlkaðar og vafasamar fréttir, og
jafnvel fréttir sem eru ósannar
með öllu. Það vekur réttláta reiði
hjá hluthöfum þessara fjölmiðla,
þegar einstöku manni líðst að
flytja fréttir á þann hátt að þjóna
persónulegum pólitískum skoðun-
um sínum. Til þess brestur heim-
ild, og ósvífni og frekja, sem birt-
ist í slíkri hegðun, hlýtur að enda
með skelfingu fyrir viðkomandi,
því að það er að verða útilokað að
starfsmaður sem lætur þetta
henda sig haldi starfi sínu hjá
þeim fjölmiðlum sem allir lands-
menn eiga.
Eg veit um dæmi þess að komið
hafi frétt í útvarpinu, sem var
röng og margir aðilar hafi hringt
inn strax og fréttin kom; fengið
loforð um leiðréttingu, sem svo
aldrei skilaði sér. Svona fram-
koma vekur reiði þeirra sem fyrir
verða og varpar skugga á þá sem
vinna störf sín hjá stofnuninni á
samviskusamlegan hátt.
Ég spurði í þessu tilfelli, af
hverju þetta hefði ekki verið kært.
Svarið var, að of seint væri að
leiðrétta fréttina.
Það hlýtur að vera réttlát krafa
okkar íslendinga að Alþingi, út-
varpsráð og útvarpsstjóri sjái bet-
ur fyrir þessum málum en verið
hefur. Þeim ber lagaleg og
siðferðileg skylda til þess.
Sá fréttaflutningur, sem ég er
hér að gagnrýna, kom glöggt fram
„Því meira sem ég hugsa um
þessi mál þvi meira skamm-
ast ég mín fyrir að vera eign-
araðili að stofnun, sem ekki
stendur betur vörð um það
sem kallast geti óhlutdræg
fréttamennska.“
um þessi áramót. Það var langur
kafli í sjónvarpinu frá Líbanon og
ísrael og mjög langur kafli frá
búðum PLO-manna í Líbanon.
Sagt var frá morðunum í búðum
PLO. Það hafa aldrei verið fluttar
fréttir í útvarpi eðá sjónvarpi af
þeim voðaverkum, sem PLO-menn
hafa framið á fjölskyldum þeirra
manna, sem unnu þessi ódæði í
búðum PLO. Það hefur ekki verið
sagt frá því, að þarna voru á ferð
einstaklingar sem misst höfðu
skyldmenni eða jafnvel alla fjöl-
skyldu sína af völdum morðsveita
PLO.
Stundum koma fréttir ríkis-
fjölmiðlanna mér þannig fyrir
sjónir, að mér þykir einsýnt, að
þar starfi fréttamenn, sem dragi
taum sérstakra pólitískra hópa í
hinum ýmsu löndum. Ég skora á
alla íslendinga að fylgjast vel með
erlendum fréttum í útvarpi og
sjónvarpi og skrifa niður hjá sér,
þegar ljóst er, að viðkomandi
starfsmaður þessara stofnana er
uppvís að því að vera hlutdrægur í
starfi. Síðan skora ég á viðkom-
andi hlustanda að skrifa þing-
manni sínum og mótmæla harð-
lega með beiðni um að viðkomandi
fréttamanni verði tafarlaust vikið
úr starfi. Það er kominn tími til að
taka þessi mál föstum tökum.
Ég hitti erlendan lögfræðing á
árinu sem var að líða. Hann spurði
mig, hvort útvarpsstjóri væri
kommi eða Gyðingahatari. Ég
svaraði því til, að á íslandi væru
kommar mjög fáir og ennþá færri
svokallaðir Moskvu-kommar, sem
svo oft hafa verið bendlaðir við
Gyðingahatur. Ég sagði einnig að
Islendingar væru ekki Gyðinga-
hatarar og Gyðingar nytu bæði
samúðar og virðingar á íslandi.
Þá sagði lögfræðingurinn: Ég
hef dvalið á íslandi og útvarp og
sjónvarp eru svo til eingöngu með
fréttir frá ísrael og Líbanon sem
gera ísraela tortryggilega í augum
Islendinga en sleppa þeim fréttum
sem eru þeim hagstæðar.
Þessu gat ég því miður ekki
neitað, vegna þess að á ferðum
mínum erlendis hefi ég oft séð
fréttir mjög hagstæðar ísraelum,
en sömu fréttir hefi ég því miður
ekki séð hér heima.
Hann kvaðst ætla að kynna sér
þetta betur, enda tilheyrði það
starfi hans. Svo bætti hann við:
Ykkar erlendu fréttir eru þó nokk-
uð brenglaðar og ekki alltaf réttar
og er ég hissa á því, að þjóð, sem
státar af góðum bókmenntum,
skuli ekki leggja meira upp úr
góðum fréttaflutningi. Ef til vill
eruð þið með pólitíska fréttamenn.
Ég sagðist nú ekki geta fullyrt
neitt um það, en kvaðst persónu-
lega vera óánægður með erlendar
fréttir bæði í útvarpi og sjónvarpi
og bætti við: En af hverju segir þú
þetta? Og hann svaraði: Ég segi
þetta af því að ég hefi fréttir af
því, að þegar Bandaríkjamenn
voru í Víetnam, þá dundu á lands-
mönnum fréttir af þessu stríði dag
hvern, í fjölmiðlum ykkar, og allt-
af var fréttum hagað Bandaríkj-
unum í óhag. Og ekki man ég eftir
að frá því hafi verið sagt í þessum
sömu fjölmiðlum, að bæði rússn-
eskir og kínverskir hermenn berð-
ust með Norður-Víetnömum til að
leggja Suður-Víetnam undir sig.
Bæði útvarp og sjónvarp lögðu sig
fram um að afla frétta sem gerðu
Bandaríkjamenn tortryggilega í
augum íslendinga, en stuðnings-
menn Norður-Víetnama voru af-
sakaðir á alla lund, þrátt fyrir
þátttöku þeirra í stríðinu. Þetta
endurtekur sig nú með frétta-
flutningi þessara sömu fjölmiðla
frá Líbanon og fleiri stöðum. Allt
miðast við að gera ísraela tor-
tryggilega í augum íslensku þjóð-
arinnar og ala þar með á Gyðinga-
hatri meðal landsmanna.
Ég svaraði því til, að hann
mætti ekki kenna mér eða íslend-
ingum almennt um það, að ríkis-
fjölmiðlar létu undir höfuð leggj-
ast að halda í heiðri óhlutdræga
fréttamennsku. Þú verður að
skrifa þessar alvarlegu sakir að
mestu leyti á þann mann, sem
fulltrúar okkar íslendinga hafa
falið að gæta þessara stofnana,
sagði ég, — þ.e. útvarpsstjóra.
Hann sagði, að nú væru liðin
þrjú ár frá því að hernaðaríhlutun
Sovétmanna hófst í Afganistan:
Og ekki virðast ríkisfjölmiðlar
ykkar leggja ýkja mikla áherslu á
að sýna eða segja frá þeim hildar-
leik. Þó er þetta stríð að mestu á
milli vel þjálfaðra og vel vopnum
búinna sovéskra hermanna, sem
njóta stuðnings skriðdreka og
flugvéla, og lítt vopnaðra Afgana.
Á hinn bóginn var stríðið í Víet-
nam á milli öflugra herja. En
jafnvel þótt verið sé að fremja
þjóðarmorð í Afganistan, láta
fjölmiðlar ykkar sig það litlu
skipta og eru jafnvel með sovéskar
fréttir frá Kabúl af þessum ójafna
leik.
Að síðustu sagði þessi erlendi
lögfræðingur: Ykkur íslendingum
væri nær að gefa út færri bækur
og leggja því meiri áherslu á að
þurfa ekki að skammast ykkar
fyrir ríkisfjölmiðla ykkar, er þeir
flytja ykkur fréttir utan úr heimi.
Þvi meira sem ég hugsa um
þessi mál, því meira skammast ég
mín fyrir að vera eignaraðili að
stofnun sem ekki stendur betur
vörð um það sem kallast geti
óhlutdræg fréttamennska. Mér er
sagt að áróðurskenndur frétta-
flutningur í norsku ríkisfjölmið-
lunum af atburðunum í Líbanon
sé nú að skila sér í Gyðingahatri í
Noregi. Norðmenn hafa gripið til
þess ráðs að veita tugum aðila
leyfi til útvarpsrekstrar.
Það mætti e.t.v. flokka það und-
ir skemmdarstarfsemi að standa
þannig að fréttaflutningi í ís-
lenskum ríkisfjölmiðlum, að Al-
þingi íslendinga sæi sér ekki ann-
að fært en fara að dæmi Norð-
manna og gefa útvarps- og sjón-
varpsrekstur að mestu leyti frjáls-
an.
Væri það ekki kaldhæðnislegt,
ef kæruíeysi útvarpsráðs og út-
varpsstjóra yrði þess valdandi,
fyrst og fremst, að stíga yrði þetta
skref.
Að lokum fer ég fram á það við
Morgunblaðið, að birt verði lög og
starfsreglur sem settar hafa verið
fyrir útvarpsráð og útvarpsstjóra
og starfslið hans. Fylgja mættu
upplýsingar um hverjir sitja í út-
varpsráði árið 1983.
Vinsamlegast.“
CITROÉNA
I ófærðinni fer CITR0EN það sem
aðrir fólksbílar komast ekki
En hvað
segir eigandi
CITROÉN
GSA PALLAS
Hafsteinn Þorsteinsson,
Símstjórinn í Reykjavík.
„Aö óreyndu heföi ég aldrei trúaö því hvaö hægt
er aö komast á Cirtoén í ófærö.“
G/obusi
LAGMULI 5. SIMIBIS^S
é
m .ínnpini m
£ Askriftarsimitm er 83033