Morgunblaðið - 02.02.1983, Blaðsíða 28
60
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 1983
flttA/Ulfl
'9« Unimal frm
„ig íoib c>k.únnaja. y-flrleitt cJcki Um hlut>
t'iL Ldns, en m’cr Lizt qgehilega d. |pig "
ást er...
... að njóta sælunnar sam-
an.
TM Reo U.S. Pit Off -1« rtohts rnrwl
61983 Lo» Angfltw Tknm SyrKNcate
I»ví geturðu ekki falið andlit þitt á
bak við dagblaðið eins og aðrir
karlmenn gera?
HÖGNI HREKKVÍSI
Heilbrigðisþjónustan sá vett-
vangur þar sem aukin menntun
skilar sér beint í starfi
Sigríður Halldórsdóttir, formaður
Félags háskólamenntaðra hjúkr-
unarfræðinga, skrifar 27. janúar:
„Guðrún Guðmundsdóttir
sjúkraliði beinir nokkrum fyrir-
spurnum til formanna hjúkrunar-
félaganna beggja, Hjúkrunarfé-
lags íslands (HFÍ) og Félags há-
skólamenntaðra hjúkrunarfræð-
inga (FHH), í Velvakanda 26.
janúar sl.
Sjúkraliðanámið ætti
tvímælalaust að lengja
Guðrún spyr t.d. hvort aukin
menntun sjúkraliða rýri gæði
heilbrigðisþjónustunnar. Þessu er
hægt að svara afdráttarlaust neit-
andi. Heilbrigðisþjónustan er sá
vettvangur þar sem aukin mennt-
un skilar sér beint í starfi, að því
tilskildu, að viðkomandi einstakl-
ingur fái tækifæri og hafi per-
sónueigindir til þess að nýta
menntun sína í starfi. Því tel ég að i
sjúkraliðanámið ætti tvímæla-
laust að lengja, þannig að það yrði
tveggja ára nám. Að standa gegn
því að nám einhverrar stéttar sé
aukið og bætt er engum í hag og
síst af öllu þeim sem heilbrigðis-
þjónustan er ætluð, þ.e. skjólstæð-
ingum okkar, sjúklingunum.
Læknar bera ábyrgð
á læknismeðferð
Það er aftur annað mál, hvert á
að vera starfssvið hverrar stéttar
fyrir sig innan heilbrigðisþjónust-
unnar. Háskólamenntaðir hjúkr-
unarfræðingar ljúka sínu námi á 4
árum (skemmstum tíma), en
læknar sínu námi á 6 árum og
þessar stéttir hafa ýmsa þætti
sameiginlega eða svipaða í sínu
námi. Það mun þó varla hvarfla að
nokkrum háskólamenntuðum
hjúkrunarfræðingi að standa að
því að gera læknisfræðilega sjúk-
dómsgreiningu og leggja drög að
læknismeðferð. Nám okkar felur
það einfaldlega ekki í sér og á
þessu sviði eru læknar þeir aðilar
sem veita heilbrigðisþjónustuþeg-
um bestu þjónustuna.
Hjúkrunarfræðingar
bera ábyrgð á hjúkrun
Á sama hátt tel ég að flestir
sem til málanna þekkja geti verið
sammála um að það séu hjúkrun-
arfræðingar sem séu menntaðir í
því að gera hjúkrunargreiningu,
skipuleggja hjúkrunarmeðferð og
meta árangur af veittri hjúkrun.
En alveg eins og starf hjúkrunar-
fræðinga felst m.a. í því að fram-
fylgja fyrirmælum lækna varð-
andi læknismeðferð (án þess að
fara fram á starfsheitið aðstoðar-
læknir), þannig framfylgja einnig
sjúkraliðar fyrirmælum hjúkrun-
arfræðinga varðandi hjúkrunar-
meðferð.
Sjúkraliðar gegna
mjög mikilvægu starfi
En sjúkraliðastarfið felur meira
í sér en það að framfylgja fyrir-
mælum hjúkrunarfræðinga. Eins
og þetta fallega starfsheiti felur í
sér er sjúkraliðinn sá sem kemur
hinum sjúka til hjálpar, leggur
honum lið og er oftast fyrsti tengi-
liður sjúklingsins við þá, sem
stjórna læknis- og hjúkrunarmeð-
ferð hans. Það eru líka ófáir sjúkl-
ingar sem bera hlýjan hug til
sjúkraliða, en segjast lítið hafa
kynnst læknum og hjúkrunar-
fræðingum í sjúkralegu sinni.
Hvað þetta varðar er ástæðan m.a.
sú að alltaf er skortur á hjúkrun-
arfræðingum og margar deildir
þar að auki með leyfi fyrir færri
stöðum en þörf krefur. Þessi
hjúkrunarfræðingaekla hefur svo
aftur leitt til þess m.a. að hjúkr-
unarfræðingar hafa nauðugir vilj-
ugir dregist að einhverju leyti frá
rúmi sjúklingsins, sem ég held að
megi segja að flestir hjúkrunar-
fræðingar harmi.
Sjúkraliöar þurfa á
góðri menntun aö halda
En til þess að sinna störfum sín-
um þurfa sjúkraliðar á góðri
menntun að halda og það að
hindra slíkt tefur aðeins framfar-
ir. Það er ekki í samræmi við
markmið Félags háskólamennt-
aðra hjúkrunarfræðinga. Það voru
líka framfarasinnaðir einstakl-
ingar (einkum hjúkrunarfræð-
ingar og læknar) sem stóðu að
stofnun námsbrautar í hjúkrunar-
fræði við Háskóla íslands fyrir 10
árum og það væri óeðlilegt ef félag
okkar bryti gegn hugsjónum þessa
fólks sem vildi umfram allt að ís-
Hvalir og menn
Þorsteinn Guðjónsson skrifar:
„Velvakandi.
íslendingar ættu ekki að mót-
mæla hvalveiðibanninu — vegna
þess að það mundi á óæskilegasta
hátt vekja athygli á landi og þjóð.
En þjóðin á mjög mikið undir því
að hafa gott álit með öðrum þjóð-
um.
Ávinningurinn af því að halda
áfram hvaladrápi mundi ekki
verða sá sem menn ímynda sér,
heldur hið gagnstæða. Það eru
ópersónulegir, blindir peninga-
kraftar sem knýja á um þetta, sem
enginn vill í raun og veru, að
drepa þessar góðlyndu, til-
finninganæmu skepnur á þann
liátt, sem til lítillar sæmdar er
manninum, drottnara jarðarinn-
ar. Hvalirnir éta ekki frá honum
fiskinn eða fæðu fisksins, heldur
eru þeir réttur þátttakandi í líf-
keðjunni og fæðukeðjunni. Það
fóru engar sögur af offjölgun
hvala hér áður fyrr.
Menn þurfa að éta og þeir þurfa
peninga, en hér hafa menn nóg af
hvoru tveggja og eiga ekki að vera
að þessu.
Þórólfur E. Beck skrifaði ágæta
grein um arfleifð Islendinga sem
friðarþjóðar og hlutverk þeirra.
En það væri að spilla þeirri arf-
leifð að fara að senda þessi mót-
mæli.
íslendingar komast ekki undan
því, að eftir orðum þeirra sé tekið
á alþjóðavettvangi, meira en jafn-
vel flestra annarra. Tunga þeirra
er, rétt töluð, fullkomnari en önn-
ur mál, og þess gætir jafnvel þeg-
ar þeir tala önnur mál. Þegar ís-
lendingur, Hörður Helgason, tók
loks til máls um það að Leifur
heppni hefði fundið sjóleiðina
vestur um haf, fyrstur manna, þá
skipuðust öll mál eftir ræðu hans,
en stórveldi urðu að draga sig í
hlé. Ég hef lítið séð á þetta minnzt
í íslenzkum blöðum, en Árni
Gunnarsson alþingismaður á
þakkir skilið fyrir skilmerkilega
grein um þetta í Dagblaðinu í
þessari viku — því annars hefði
verið líkast því að Hörður Helga-
son hefði sagt þetta í óþökk allra
íslendinga.
En sigur Harðar á alþjóðaþing-
inu er dálítil bending um hverju
íslendingar mættu fá áorkað, ef
þeir mætu annað meira en dráp,
peninga og heimsku."