Morgunblaðið - 12.08.1983, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. ÁGÚST 1983
fyrir
Þessi mynd var tekin af Viktor Korchnoi þegar hann lék fyrsta leikinn í einvíginu gegn Garri Kasparov, sem
fram átti að fara í Pasadena í Kaliforníu. Þangað vildu Sovétmenn hins vegar ekki senda sinn mann og var
Korchnoi því úrskurðaður sigurvegari. Við borðið stendur dómarinn í einvíginu, George Koltanowski.
ur. Víða er nú unnið að því að
finna gler, sem þolir betur
mengunina frá eldfjöllunum.
1249 gefnar
upp sakir
Seoul, 11. ágÚHt. AP.
STJÓRNVÓLD í Suður-Kóreu til-
kynntu í dag, að 1249 manns hefðu
verið gefnar upp sakir, þar af 695
pólitískum fongum sem raunar
ganga flestir lausir.
Tilefni sakaruppgjafarinnar er
þjóðhátíðardagur landsins, sem er
15. ágúst nk. I þessum hópi er 71
stúdent, sem gengið hefur fram í
mótmælum gegn stjórninni, og tíu
kristnir menn, sem fangelsaðir
voru vegna ólöglegs starfs að
verkalýðsmálum. Forseti landsins,
Chun Doo-Hwan, hefur mælt svo
fyrir, að þeir fangar, sem einlæg-
lega iðrast gerða sinna, skuli fá
tækifæri til að vinna þjóð sinni
gagn annars staðar en innan fang-
elsismúranna.
Peð til d4 — mát!
Ósló, 11. ágúst. Frá frétUriUra Mbl.
KYK í háloftunum frá eldfjöllum
víða um heim er orðið að meiri-
háttar vandamáli fyrir SAS-flugfé-
lagið og mörg önnur. Rykið veldur
því fyrst og fremst, að skipta verð-
ur um rúður í hliðargluggum flug-
vélanna miklu oftar en áður gerð-
ist.
Eldfjallavirkni hefur verið
mikil á síðustu árum og þess
vegna verður að skipta um rúður
í þeim flugvélum SAS, sem
fljúga á landleiðum, á tveggja
ára fresti. Þær framkvæmdir
kosta flugfélagið nærri 40 millj-
ónir ísl. króna.
Það eru ál- og brennisteins-
agnir í rykinu, sem skaðanum
valda, en þær sverfa rúðurnar,
sem eru úr plexigleri, og gera
þær ógagnsæjar á skömmum
tíma. Rúðurnar í flugstjórnar-
klefanum endast hins vegar bet-
Eldfjöllin valda
SAS útlátum
lýðræðiö“
Sigur
— sagði Shagari, endurkjörinn forseti
Lagos, Nígeríu, II. ágúst. AP.
SHEHU SHAGARI, forseti Níg-
eríu, var endurkjörinn til embætt-
isins með raiklum atkvæðamun í
kosningunum, sem fram fóru sl.
laugardag. 65 milljónir manna
voru á kjörskrá í þessu fjölmenn-
asta ríki Afríku og var það ekki
fyrr en á miðvikudag, sem Ijóst
þótti hver sigurvegarinn yrði.
„Þetta er sigur fyrir Nígeríu-
Veður
víða um heim
Akureyri 8 þoka
Amsterdam 25 heióskírt
Aþena 35 heiöskírt
Barcelona 28 mistur
Berlín 27 heiðskirt
Brilssel 30 skýjaö
Chicago 33 skýjað
Oublin 22 heiðskírt
Feneyjar 28 heiðskírt
Frankfurt 30 skýjað
Færeyjar 11 skúr
Genf 26 heiöskírt
Helsinki 23 heiðskírt
Hong Kong 31 skýjað
Jerúsalem 26 heiðskirt
Jóhannesarborg 13 heiðskírt
Kaupmannahöfn 28 heiðskírt
Kairó 33 heiðskirt
Las Palmas 25 lóttskýjað
Lissabon 26 skýjað
London 23 skýjað
Los Angeles 33 heiðskírt
Madríd 30 heiðskírt
Majorka 29 mistur
Miami 31 skýjað
Moskva 27 heiöskírt
Nýja Delhi 36 skýjað
New York 26 rigning
Osló 25 heiðskírt
París 28 heióskirt
Peking 31 heiðskirt
Perth 22 skýjað
Reykjavik 9 súld 4 s.k.
Rio de Janeiro 24 skýjað
San Francisko 21 heiðskírt
Stokkhólmur 30 heiðskírt
Sydney 19 heiðskírt
Tel Aviv 30 heiðskírt
Tókíó 33 heiðskfrt
Vancouver 19 heiðskfrt
Vín 28 heiðskirt
Varsjá 26 heiðskirt
menn, fyrir lýðræðið í þessu
landi og allri Afríku," sagði
Shagari á fréttamannafundi,
sem haldinn var í Lagos, höfuð-
borginni í dag.
Shagari hlaut rúmlega 12
milljónir atkvæða en sá, sem
næstur honum komst, Obafemi
í ÞESSUM mánuði mun gríska
stjórnin taka ákvörðun um mestu
hergagnakaup í sögu þjóðarinnar,
100 nýjar orrustuþotur, sem kosta
munu rúmlega tvo milljarða dollara.
Haft er eftir heimildum, að nú
þegar séu ráðin kaup á bandarísk-
Nígeríu
Awolowo, ættarhöfðingi, var
með tæpar átta milljónir. Alls
kepptu sex menn um forseta-
embættið og hafa sumir þeirra
nú þegar höfðað mál og halda
því fram, að kosningarnar hafi
ekki farið heiðarlega fram. Ekki
fer á milli mála, að víða var
um F-16-orrustuþotum en hins
vegar óvíst enn hvaða evrópsk
flugvélategund verður valin á
móti. Bretar bjóða bestu kjörin en
þó talið líklegast að franskar Mir-
age-2000 verði ofan á. Veldur því
pólitíkin en í fyrra sömdu Grikkir
pottur brotinn við framkvæmd
kosninganna en þeir erlendu
fréttamenn, sem með þeim
fylgdust, segja, að það hafi ekki
bitnað á einum frekar en öðrum.
Segja þeir raunar, að Nígeríu-
menn megi vera stoltir af því
hve vel hafi til tekist þegar þess
sé gætt, að kjörstaðir í landinu
hafi verið um 160.000 talsins og
aðstæður víða mjög bágbornar.
og Frakkar um að hafa með sér
samstarf í varnarmálum. Gríski
flugvélaiðnaðurinn, sem framleið-
ir ýmsa hluti í Mirage-vélar, hefur
nú tekið að sér eftirlit og viðhald á
þessari flugvélategund fyrir írak,
Kuwait og Abu Dhabi.
Breytingar
á Chilestjórn
Santiago, 11. ágúnL AP.
AUGUSTO Pinochet, forseti Chile,
skipaði í gær Sergio Onofre Jarpa,
fyrrum formann íhaldssama þjóðar-
flokksins, leiðtoga ríkisstjórnarinn-
ar, sem nú er skipuð 12 óbreyttum
borgurum og átta mönnum úr hern-
um. Skipt var um menn í öðrum
ráðherraembættum.
Tíu ár eru nú liðin frá því að
Pinochet komst til valda og fer
ókyrrðin vaxandi í landinu. í
ræðu, sem Pinochet flutti eftir að
ráðherrarnir nýju höfðu svarið
embættiseið, sagði hann, að stefnt
yrði „hægum en öruggum" skref-
um að lýðræði í landinu og skoraði
á ráðherrana að hafa um það
„skynsamlega forystu".
Shehu Shagari:
Lýðræðislega sinn-
aður mannasættir
SHEHU SHAGARI, forseti Nígeríu, sem sigraði með yfirburðum í
forsetakosningunum sl. laugardag, er 58 ára að aldri, fyrrum skólakenn-
ari og játar trú spámannsins frá Mekka. Hann var fyrst kjörinn í embætt-
ið árið 1979, eftir 13 ára stjórn hersins, og hefur lagt mikið af mörkum til
að styrkja undirstöður lýðræðisins í landinu.
Nígería er langfjölmennasta
ríkið í Afríku. íbúatalan, sem að
vísu er nokkuð á reiki, er ein-
hvers staðar á milli 80—100
milljónir og í landinu eru meira
en 250 ættflokkar, sem hver um
sig talar sína tungu eða mál-
lýsku. Það er því ekki að undra
þótt ágreiningur og ættflokka-
rígur setji sinn svip á daglega
lífið í landinu en um leið er það
líka þeim mun aðdáunarverðara
hve vel hefur tekist til með lýð-
ræðislega stjórnarhætti.
„Ég lít á það sem köllun mina
að treysta lýðræðislegt stjórn-
arfar í sessi," segir Shagari.
„Okkur ber skylda til þess gagn-
vart þjóðinni og allri Áfríku."
Shagari er fæddur árið 1925,
sonur þorpshöfðingja í Sokoto-
fylki, og hóf afskipti sín af
stjórnmálum árið 1954, þegar
hann var fyrst kjörinn á þing.
Eftir sjálfstæðistökuna árið
1960 gegndi hann ýmsum ráð-
herraembættum, hafði t.d. á
sinni könnu hagþróun í landinu
og innanríkismál, en árið 1970,
þegar Biafra-styrjöldinni lauk,
var hann skipaður ráðherra
endurreisnar og sátta meðal
þjóðarinnar. í því starfi þótti
hann standa sig sérstaklega vel
og má nú heita að styrjaldarsár-
in séu að mestu gróin. Sem dæmi
um það má nefna, að á síðasta
ári gaf hann Ojukwu, leiðtoga
Biafra-manna, upp sakir og er
hann nú kominn aftur til Níg-
eríu.
í utanríkismálum hefur Shag-
ari einkum reynt að auka áhrif
Nígeríumanna sem forystuþjóð-
ar í álfunni og lagt sig í líma við
að halda lífinu í Einingarsam-
tökum Afríku, sem oft hafa verið
hætt komin og eru raunar enn.
Hann er enginn vinur Khadafys,
Líbýuleiðtoga, heldur hlynntur
Vesturveldunum og Bandaríkja-
menn eru enda langstærstu
kaupendur olíunnar, sem allt
veltur á í efnahagslífi landsins.
Efnahagsörðugleikar eru
miklir í Nígeríu, eins og íslend-
ingar vita manna best, vegna
þeirra hagsmuna, sem við höfum
af skreiðarsölu þangað. Sam-
drátturinn á olíumörkuðunum
hefur komið illa við þjóðina og
af þeim sökum hefur verið gripið
til umfangsmikilla efnahagsað-
gerða, niðurskurðar á ríkisút-
gjöldum og strangra takmark-
ana á innflutningi.
Shehu Shagari er sagður mað-
ur varkár og sáttfús og strang-
heiðarlegur, þótt spilling og
mútuþægni sé allsráðandi í Níg-
eríu eins og víðar í þriðja heim-
inum.
„Á fyrstu fjórum árum hans í
embætti er ekki að sjá að honum
hafi tekist að hafa nógu gott
taumhald á sínum mönnum og
augljóst, að sumir þeirra áttu
Shehu Shagari, forseti Nígeríu.
aldrei neitt erindi í ríkisstjórn-
ina,“ skrifaði fréttaskýrandi
nokkur nú nýlega. „Margir hall-
ast hins vegar að því, að nú, þeg-
ar hann hefur verið endurkjör-
inn, muni hann sýna þeim hver
það sé sem hafi töglin og hagld-
irnar í Nígeríu."
Grikkir kaupa hergögn