Alþýðublaðið - 19.09.1931, Blaðsíða 2

AfcP YÐUBfaAÐÍÐ
Sjómannafélagar. Munið eftir skemtuninni í kvoid kl. 9.
fhaldið
eða
AlÞýðuflokbnrÍiiii
Dœmi frá Osló.
Norski alpýðuílokkurinn var í
meiri hluta í bæjarstjórninni í
Osló árin 1917—1919 og lagöi pá
grundvöllinn að pví að bærinn
bygði 1000 íbúðir á ári handa
verkamönnum. Á hálfu öðru ári
voru sumpart fullgerðar en sum-
part byrjað á 2000 íbúðum. Þá
komst íhaldið aftur í meiri hluta
í bæjarstjórn og hélt peim meiri
hluta í níu ár.
Vegna almenningsálitsins porði
íhaldið ekki að hætta alveg viö
verkamannabústaðina, en pað
sem pað gerði á pessum níu ár-
um var viðlíka og alpýðuflókk-
urinn hafði gert á hálfu öðru
ári. Hefði verið haldið áfram eins
og alpýðuflokkurinn hafði byrj-
að, hefðu nú verið nægar íbúðir í
Osló, par sem nú vantar um 4000
íbúðir par.
Aipýðuflokkurinn norski náði
aftur meiri hluta 1928, en íhald-
ið gat samt komið í veg fyrir
að hægt væri að byrja á verka-
mannabústöðum fyr en haustið
1929, en síðan hafa verið bygðar
1700 íbúðir, sumpart beinlínis af
bænum, en sumpart með styrk
frá honum. Verði alpýðuflokkur-
inn áfram í rneiri hluta, verður
búið að bæta úr húsnæðisvand-
ræðum verkalýðsins í O.sló eftir
prjú ár, en með peirri aðferð,
sem íhaldið hafði, tekur pað prjá-
tíu ár.
Alpýðuflokkurinn var búinn að
koma pví á, að skólaskyld börn
fengu ókeypis fæði og bækur, en
pegar íhaldið ikomst aftur í meiri
hluta, lét pað p-etta vera komið
undir pví að foreldrar harnanna
gætu sýnt vottorð um að pau
sökum fátæktar ættu erfitt með
að veita börnunum petta. En peg-
ar alpýðuflokkurinn komst aftur
í meiri hluta, var auðvitað bætt
úr pví, sem íhaldið hafði spilt í
pessum efnum.
Eru pessi dæmi, siem. tilfærð .
hafa verið, að eins fá af mörg-
um, er sýna muninn á pví, hvort
pað er alpýðufilokkurinn eða í-
háldið, sem hefir meiri hluta í
bæjarstjórnum.
Þess má geta, að til pesis að
bæta úr atvinnuleysinu hefir al-
pýðufliokksmeirihlutinn í Osló lát-
ið hefja byggingu ráðhúss, ög
verður pár vinna fyrir mörg
hundruð. manns í nokkur ár.
FiU0 Lindberg hjónanna
Lindberghjónin eru nú komin
til Nankimg í Kína frá Tokio í
Jápan.
Jafnaðarmannaíélag íslands.
Vetrarstörfin.
Bréf til félaga.
Nú er við erum að gera áætlun
um vetrarstörf Jafnaðarmannafé-
lags Islands og leggja pað niður
á hvern hátt pað geti orðið að
sem mestu liði í baráttu flokksins
á ikomanda vetri, verður ekki hjá
pví komist að vikja nokkrum orð-
um að væntanlegri starfsemi. Er
jpað gert í pedrri von, að félagar
snúist pegar frá byrjun rösklega
við vetrarstarfinu. I vetur riðiur
ekki að eins á pví að halda vel
hópinn. Það ríður á að auka hanr
— aúka hann stórkostlega að
góðum og áhugasömum félögum.
; Og í pví skyni hefir stjórn fé-
lagsins kornið sér saman um
nokkur atriði, sem ætl.að er að
greiða fyrir pví.
Fyrsta atriðið er pað, að gera
meðlimum annara félaga sem
greiðastán aðgang að félagihu.
Stjórnin mun pví fyrir sitt leyti
leggja paðytil, að stofngjald verði
nokkuð lækkað frá pví, sem er
nú, eftir pví, sem ástæður leyfa,
en aukagjald eftir efnum og á-
huga verði aukið að pví skapi.
Mundi petta verða nokkur léttir
fyrir pá, sem lágar tekjur hafa,
án pess að rýra tekjur félagsihs.
Þetta er að eins gert til pess að
færa byrðamar yfir á pá, Sem
betri hafa ráðiín, í fullum skiln-
ingi pess, að félagslega séð er
'sá jafn nauðsynlegur og góður
liðsmaður, seim minna getur látið
af mörkum. Eru pað pví vin-
samleg tilmæli mín, að félagar
fjölmenni á fyrsta fund, sem
haldinn verður næsta priðjudag,
með pví að gera má ráð fyrir,
að ákvörðun verði tekin um petta
mál á peim fundi.
Fundir verða haldnir á hálfs-
mánaðar fresti í Iðnó, fyrsta og
priðja priðjudag hvers mán., og
auglýstir með sama hætti og áð-
ur í Alpýðublaðinu.
Öllum er pað kunnugt, að tíma_
bilið frá októberbyrjun til miös
. febrúar er beztur starfstími ‘ fé-
laga. Þá eru fiestir félagsmenn
við heimiii sin og fátt annað, sem
sinna parf eða dreifir, auk dag-
legra starfia hjá p'eim, sem svo
láusamir eru iað hafa eitthvað að
gera. Þenna tíma ríður á að nota
vel, til uppbyggingar sér og öðr-
Um í starfi fiokksins og félagsins.
í pessu skyni hefir stjómin
hafið viðbúnað um p-að, að á
hverjum fundi verði eitt erindi
flutt um pau efni, sem féliags-
menn purfa að kunna skil á. Til
pessa munu eftir föngum verða
fengnir hinir beztu o.g glögg-
(skygnustu menn. Til pess að petta
starf komi að sem beztum notum
verður svo til hagað, að félögum
sé heimiit að bjóða með sér á
fundina mönnum, sem ætla má
að ekki standi íjarri jafnaðar-
stefnunni, — nema pegar beint er
tekið fram, -að sýna skuli skírtieini.
— Á peim fundum verða ,svo sér-
stakLega rædd einkámál félagsins
og flokksins og engin undantekn-
ing. veitt um skírteini við inn-
ganginn. Verður svo á hverjun’
fundi leitað eftir pví mieðal gesta,
hvort peir ós,ki. ekki að gerast
meðlimir.
Þá hefir stjórn félagsins á-
kveðið, ab félagið láti bæjarmálin
til sín taka nokkru meir en und-
anfarið. Er par ætlunin að taka
hin helztu vandamái, og verða
málflytjendur jafnan undirbúnir
í sínu efni, en síðan umræður.
Tilgangurinn með pessu er sá, a.ð
féiagið láti í ljós sem allra
glöggvastian vilja sinn í skorin-
orðum tillögum og verði pær síð-
an lagðar fyrir fulltrúaráð, samb.-
stjórn ög aðra rétta aðilja. Til
pess að petta komi að liði verða
félagsmenn að fjölimenna, láta sér-
málin viðkomandi, leggja sitt til
og standa fast og einhuga mieð
ákvörðun sinni. Á penna hátt
gæti félagið orði'ð trúnaðarmönn-
um flokksins stuðningur og hvöt,
og einnig aðhald og áminning, ef
slíks pyrfti með. Þau mál, sem
með vissu verða tekin fyrir í
pessu skyni, eru: 1. skólamál, 2.
fátækramál, 3. bæjarfyrirtæki, 4.
ræktunarmál bæjarbúa, 5. vinnu-
brögð og verklegar framkvæmdir
bæjarins, 6. heilbrigðismál, 7.
rnjólik og önnur matvæli, 8. lög-
reglumál. Er gert ráð fyrir pví,
að einstakir flokksmenn, sem við
pessi mál eru riðnir fyrir flokks-
ins hönd, noti sér pau tækifæri
sem hér gefast til pesis að skýra
málin og kynnast vilja fólksins í
pessum efnum. Þá verður Jafn-
aðarmannafélagið vegna allrar
aðstöðu sinnar í floikknum að
rækja vel pá meginskyldu sina
að leggja drjúgan- sfcerf til póli-
tískrar starfsemi flokksins út á
við.
Þau mál, sem stjórn félagsins
hefir sérstakan viðbúniað um, að
tekin verði tiil meðferðár í pví
skyni, eru: 1. Kaupdeiliur og
launamál verkalýðsins. 2. Krepp-
an. 3. Dýrtíðin og ráðstafánir
stjórnarflokksins gegn henni. 4.
Afstaðan til annara fliokka. 5.
Kosningaundirbúninigur, auk
margra annara. ÖH eru mál pessi
pannig vaxin, að enginn félags-
maður má láta pau sér óviðkom-
andi. Öll eru pau pannig, að íé-
lagsmenn eiga sjálfir að láta í
ljós um pau giöggan og greinia-
góðan vilja. Alpýðuflokkurinn
má aldrei sökkva pfian 1 pað fen,
að ala með sér hið úrelta for-
ingjahugtak íhaldsflokkanna, par
sem nokkrir ,;maktar“imienn segja
fólkinu fyrst hvað að er, pvíhæst
hvað gera skuli og loks að eng-
inn megi. gera neitt eða geti neitt
nema peir sjálfir. Slíkt atferli
sæmir ekki öðrum én pólitískum
afturgöngum og dúlliurum og
sinnuleysiingjum peim, er pannig
lagaður förulýðiur hefir í eftir-
dragi. Félagarnir verða sjálfir að
kveða upp úr með pað hvar skór-
inn kreppir, sjálfir að knýja sig
til svo alvarlegrar og drengilegrar
íhugunar um pjóðarmálin, að peir
geti einnig bent á hinar sjálf-
sögðu framkvaamdir. Ekkert ann-
að er félagslíf og félagsstari,
heldur pólitísk sauðagæzla, einis
og tíðkast hjá andstæðingunium.
Af pessu má sjá, að stjóm fé-
lagsins parf mikillar aðstoðar við
félagsstarfið í vetur ,af háifu fé-
laganna, um undirbúning peiirrar
starfsemi, sem nú hefir verið lýst.
Hún parf til margra að Léita um
vinnu og störf á fundum. Hún
parf að biðja menn að kynna sér
ákveðin mál til pess að getia síð-
an miðlað öðrum. Þessar línur
eru ’meðal annars ritaðar ti.l pess
að sýna fram, á nauðsyn pessara
starfa, í peiiri von, að allir fé-
lagar bregðist vel við, pegar kall-
ið kemur til peirra.
(Nl.)
Sigurdur Einarsson.
Brnni á Hólmavib.
Hólmavík, 18. sept. FB. Nokkrur
fyrir miðnætti varð elds vart i
húsi kaupfélagsstjórans uppi á.
liofti og voru menn pá gengnir til
rekkju fyrir nokkru. Við nánari
athugun koim í ljós, að loftið var
að verða alelda. Komst fólk
nauðulega út. Húsið, sem er tví-
lyft timburhús, brann til kaldra
kiola og bjargaðist sama sém ekk-
ert úr pví eða búðinni. Sláturhús
og skúrar brunnu og, en önntur
hús tókst að verja, prátt fýrir iað
mikill stormur var á. Mikið af
afurðum brann og var sumt af
peim óvátrygt. Tjón kaupfélags-
ins og kaupfélagsstjórans er pv£
mikið.
Togcimrnir. „Hannes ráðherra“
kom af yeiðum í gær með 2000
köffúr isfískjaré
- / f ; .
Hljómleikar
pé.iria Ejnars. Kristjánssona r og
Garcjgrs .Þorsteinssonar á fimtu-
dagskviild .tókust meö afbrigðum
yitil sem sjá mú af pví, aö fagn-
aðarlæti áheyrenda voru svo mik-
il, aö söngmennirnir urðu að end-
urtaka ilost lögin. Ungfrú Anna
Péturss aðstoðaði af hinni mestu
prýði. Söngskemtunin verður end-
urtekin á morgun kl. 3, og
ætti pá enginn söngelskur mað-
ur að gleyma að mæta. Þ.