Alþýðublaðið - 21.09.1931, Blaðsíða 2
II&ÞSÐUS&AÐIÐ
f I
Jónas
oefnrnegar beit er.
Pegar Framsófcniarflokknuim
fvarð ljóst í vetur er leið, iwerjir
erfiðleikar væm fram undan, tók
hann þá stefnu, að stöðva að
imestu allar opiniberar fraim-
kvæmdir. Þetta var nú hans að-
ferð til pess að mæta með erfið-
leikunum, og hefir ekki borið á
því, aÖ íhaldsíliofckurinn væri á
neinn hátt ósamdóma Framsókn
um þetta, einda hjálpuðu íhialds-
men.n Framsókn til þess að koma
fjárlögunum gegnium þdngið, fjár-
lögum, þar sem flestar fram-
kvæmdir, er sköpuðu vinnu fyrir
verkalýðinn, voru skorniar niður.
Eirns og gamli málshátturimn
segir, þá má flestu nafn gefa.
Jónas frá Hriflu var heldur ekki
lengi að gefa nafn þessari aðferð
framsóknar, að eyða öliu í góðu
árunum, en sfcera svo algerlega
niður allar framkvæmdir þegar
erfiðu árin komu. Hann kaliaði
þetta ,yað heyjia í grasárunum" og
spurði, hvort ekki væri rétt að
gera það. En rökrétt getur ekki
spurning hans, heimfærð upp á
landssjóðinn, þýtt annað en það,
hvort ekki sé rétt að leggja
þyngri tolla á þegar vel ári. En
það var nú aldrei um það að
ræða, og spurning hans hefði ver-
ið rétt eims og á stóð, ef hann
hefði spurt, hvort rétt væri að
gefa upp öil heyin eftir góðu
grasárin (þó nóg beit væri) og
eiga svo ekkert þegar illa heyj-
aðist, og er hætt við að flestir
kalli það miður góðan búsikap.
i erlendum blöðum má sjá, að
ríkjastjórnir yiirleitt, hviaða flokks
sem eru, og jafmvel þó rcmmu.stu
auðvaldsstjórnir séu, eru ekki
hrifnar af stefn.u Fraimsóknar (og
gamla íhaldsins okkar) í þessum
málum. Þar imá sem sé lesa, að
aldrei hefiir á neinu ári verið
unnið eins mikið að vegagerðum
í veröldimni eiins og á þessu ári,
sem nú er að líða, og að það er
gert í þeian beiina tilgangi að
vinna á móti kreppunni og at-
vinnuleysinu.
Stjórnirnar í ,auöval dsríkjunum,
sem eru að láta vinna þessa
vegagexð og ýmislegt aininað til
þess að bæta úr atvinnuleysiinu,
eru sannarlega ekki að láta vinna
af umhyggju fyxir verkalýðnum,
heldur af því að þær vita, að
það er stórt tap fyrir löndiin sem
heiid, og þar með þá fyrst og
fremst fyrir auðvaldsstéttiina
sjálfa, að verfcalýðurinn sé að-
gerðalaus, því þan.n tíma skap-
ast engin verðmæti. Þær vœta, að
öll stöðvun á vinnu er tap fyriT
yfirstéttiina, bæði fyrir þann hluta,
sem á framleiðsiutækiin og þann,
sem verzlar með framileiðslu-
afurðimar. — En þó að
auðvaldið okkar ísienzka skilji
það ekki enn þá, að það tapar
iika á atvinnuieysi. verkam.anna,
getur verið, að sá hluti þess,
sem myndar bændaflOikkinn, fari
að skilja það, þegar hann athug-
ar, hve mikið rýrnar afurðasala
bænda, sem er óhjákvæmileg af-
leiðing af atvinnuleysi verkalýðs-
ins. Og þá getur líka verið, að
Jónas fái annan skllning á því,
hvað það raunverulega merki „að
Iheyja í grasárum“.
KaDphallarlokon og skráning-
arfrestnn.
Berlín, 21. sept. UP. FB.
Opinberlega er tiilkynt, að kaup-
höllinni' verði iokað í dag.
Khöfn, 21. sept. UP. FB.
Að beiðni bankastjóra helztu
bankanna hefir kauphallarráðið á-
kveðið að fresta skrásetningu
allra verðbréfa.
„Nautilös“ kominn tii Björg-
vinjar.
Björgvin, 21. sept. UP. FB.
„Nautilus“ kom hingað í gær.
Gullinnlausn seðla
hætt í Bietiandi
um sinn.
Lundúnum 20. sept. UP. FB.
Englandsbanki hefdr hækkað
forvexti um 11/2% í 60/0 frá og
með mánudegi að telja.
Lundúnum, 21. sept. UP. FB.
Ákveðið hefir verið að hverfa
um stundarsakir frá gullinnlausn
iseðlanna og í þv ískyn iað leita
samþykkis þiings'ins á frumvarpi
um það efni, sem borið verður
fram í dag. Eiinniig hefir vierið
ákveðið að loka kauphöllinni
í dag. Opinber tilkynning seg-
ir, að ákvörðunim um afnám gulil-
innlausnarskyldunnar sé fram
komin vegna þess, að síðan í
miðjum júlí hafi meir en 200
milljónir steriingspúnda horfið úr
umferð á peninigamarkaðinum í
Lundúnum. Ákvörðun þessi tekur
ekki til skuldbindinga stjórniar-
innar eða Englandsbanka, sem
greiddar verða í erlendri mynt.
„Zeppelín greifi“.
Lundúnum, 21. sept. UP. FB.
Frá Pernambuoo í Brazilíu er
símað, að „Zeppelin greifi" hafl
lent þar fel. 6,50 í gær.
Viðsjár með Japönnm og
Kínverjom.
FB.-sfeeyti frá Shanghai í Kína
hermir, að járnhrautarbrú í Man-
sjúríu hafi verið sprengd upp.
Þá hafi Japanar sent herlið til
Mukden, óg séu miklar æsingar
bæði í Kína og Japan.
Fyrirspura tii Timans.
Hverja ætlar „Tíminn“ svo
mikla fáráðlinga, að þeir muni
trúa því, að færsla áfengisvei/t-
inga fram á kvöldið verði till þess
að minka drykkjusfeap ?
Jafnaðarmannafélag íslands.
Vetrarstörfin.
Bréf til félaga.
---- (Nl.)
Þá eru enn ótalin nokkur mál,
sem mjög bráðlega koma til
fcasta félagsinsi, mál, sem beint
varða framtíð flokksins og starf.
Er vart hugsanlegt, að nokkur
félagsmaður láti undir höfuð
leggjast að kynna sér þau og
taka ákvörðun sína um þau —
er þau koma til kasta félagsins.
Af slíkum stórmálum vil ég
nefna:
1. Kaupfélagsmál verkalýðsins.
2. Blaðaútgáfa flokksins.
3. Fjárreiður flokksins.
4. Reglur um val opinberra
trúnaðarmianna.
Verða mál þessi auglýst sér-
staklega sem fundarefni að
fengnum rækilegum undirbiúningi
í hverju máli, og rædd á þeim
fundum, sem eingöngu sitja fé-
lagsmenn.
Hér hefir þá verið talið mokk-
uð af því, sem stjórnin hefir haft
undirhúning um, og veltur frani-
kvæmd þessa og gagnsiemi mest
á félagsmönnum sjálfum.
Þegar hér var komið greininni
ætlaði ég eiginlega að láta stað-
ar numið, en varð þá fyrir því
happi að hitta greinda og reynda
Aiþýðuflokkskonu. Ég sagði
henni hvað í ráði væri, — og
var ekki trútt um að hik kæmi á
hana. Hún lét á sér skilja, að
það gæti veriö hættulegt að birta
svona margliðaðar fyrirætlanir, ef
lítið yrði af framkvæmdum. Það
er mikið til í því. En henni virt-
ist ekkii til hugar koma, að hætt-
an gat ekki verið nema tvenns
konar. Að stjórn félagsins væri
þess ekki megnug að standa fyr-
ir slíku félagsstarfi, eða þá hiitt,
að í félaginu leyndust einhverj-
ar þær veilur, að slíkra starfa
væri ekki af því að vænta. Hvort
sem nú kynni að vera, þá fæ ég
ekki betur séð en að það sé
bráðnauðsynlegt að það komi í
ljós. Or fyrra atriðinu er hægt að
bæta. Alþýðuflokkurinn stendur
allra flokka bezt að vígi mieð að
losa sig við miður hæfa menn
úr trúnaðarstöðum, sem gróa eins
og mygla á starfsemi annara
flokka. Bann þarf aldrei að sigla
tneð lík í lestinni af því að andi
flokksins og siðferðis'stefna kriefj-
ast þess að mienin séu ekki að
dingla í þeim störfum fyrir for-
dildar sakir, sem þeir eru ekki
vaxnir, þó að slíkt sé algeng ó-
væra í borgaralegum flokkum.
Og stjórnarstóliarnir í Jafnaðar-
mannafélaginu eru, sem betur fer,
ekkert erfðagóss, fremur en, önn-
ur trúnaðarstörf í þágu þessa
flokks.
Um hitt atriðið, að í félaginu
séu þær veilur, að það geti haft
hættu í för með sér að gera op-
inberlega grein fyrir sjálfsögðum
störfum þess á komanda vetri,
sakir þess, að þar kynni. minna
úr að verða en efni félagsins
standa til, er svo ískyggileg hugs-
un,, að ég vil ekki fara um hana
fleiri orðum að sinni. Hitt liggur
í hlutarins eðli, að þ.að ýtir enn
undir mig, að birta fyrirhugaða
starfsáætlun stjórnarinnar, til
þess þar með að leggja opinber-
lega á herðar einstakra félaga
þá skyldu, sem á þeim hvílir um
það, að láta ekki sitt eftir liggja,
að henni megi verða framgengt,
þanndg að bolmagn félagsins og
áhrif megi fara sívaxandi. Þetta
er gert með harla réttmætu til-
diti til þeirra framherja flokksins,
sem á opinberum vettvangi berj-
ast fyrir málum hans, og sem
kynnu að geria sér í hugarlund,
að flokkurinn ætti í Jafnaðar-
mannafélagi íslands traustara
tæki og einbeittara félagsvald en
raun kann á að verða. Þetta parf
að koma sem allra greinilegast I
ljós, ef ekki vegna Jafnaðar-
mannafélags Islands, þá vegna
jafnaðarstefnunnar og þeirra
möguleika, sem hún hefir til þess
að ryðja sér til rúms á ísiandi.
Annars er ég ekkert smeykur
við síðara atriðið. Ég ætla að
vera svo bjartsýnn að álíta, að
það sé fremur liðsmannafæð, sem
enn háir félaginu, fremur en á-
hugaleysi þeirra, sem fyrir eru,
eða persónulegur vanmáttur. Við-
vikjandi fyrra atriðinu, — getu-
leysi stjórnarinnar, hefi ég bent
á óbrigðult ráð — sjálfslækning-
ar ráð allra heilbrigðra alþýðu-
samtaka — að láta vanmetakind-
ur þoka fyrir öðram hæfari. Það
er einfalt ráð og auðvelt, — en
gefst oft vel. Og það hefir þann
kost, að alþýða þarf ekki að
sækja það til annara en sjálfnar
sín. Og sigurvonir alþýðu yfir
beinátulýð íhaldsins felast með-
^l -annars í því, að þetta félags-
lega heilsulyf notar íhaldsdótið
aldrei. Það skilur að vísu nauð-
syn þess, en skortir jafnan hug
til þess að leggja sig undir slLka
sáralækningu, — af mjög skilj-
anlegum, en, tniður virðulegum á-
stæðum.
Næsti fundur félagsins verðuxj
haldinn 22. þ. m. í Iðnó uppi kl.
8V2 e. m.
Mætumst heil!
Sigurdur Einarsson.
Jafnaðannannaíélag íslands
heldur fund annað kvöld kl.
81/2 í alþýðuhúsinu Iðnó uppi.
Ýms rnerk mál era til umræðu.
Félagar era beðnir að fjölmenna
og mæta stundvíslega.