Morgunblaðið - 23.09.1983, Síða 27

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. SEPTEMBER 1983
27
Frá framkvæmdunum viö Grænumörk í Hveragerði. Ljósm.: Sigrún
Hveragerði:
Bundið slitlag lagt
á Grænumörk
Hvcragerói, 20. september.
SÍÐUSTU daga hefur veriö unnið
mikiö að lagningu bundins slitlags á
Grænumörk í Hveragerði, en hún
liggur frá Suðurlandsvegi í beina
línu upp að heilsuhæli NLFÍ og verð-
ur önnur aðalinnkeyrslan í þorpið.
Grænamörkin, sem er 500 metr-
ar á lengd, hefur alla tíð verið
blaut og ógreiðfær og er því mikil
samgöngubót að þessum nýlagða
kafla. Starfsmenn Hveragerðis-
hrepps unnu alla undirbúnings-
vinnu, jarðvegsskipti og lögðu all-
ar lagnir, Miðfell hf. sá um útfell-
ingu olíumalarinnar. Kostnaður
við þessa vegagerð mun vera um
2V4 milljón króna.
— Sigrún.
Sviðsmynd „Úr Iffi ánamaðkanna".
Anamaökarnir
aftur á kreik
SÝNINGAR hefjast að nýju á
laugardagskvöldið hjá Leikfélagi
Reykjavíkur á leikriti Per Olov
Enquists Úr lífi ánamaðkanna,
sem frumsýnt var í vor og hlaut þá
afbragðsgóðar viðtökur og um-
sagnir. Það gerist í Kaupmanna-
höfn á síðustu öld og aðalpersónur
leiksins eru ævintýraskáldið vin-
sæla H.C. Andersen og leikkonan
Jóhanna Lovfsa Heiberg, sem
þótti ein fremsta leikkona Norður-
landa á sínum tíma. Með þessi
hlutverk fara Þorsteinn Gunn-
arsson og Guðrún Ásmundsdóttir
og hlutu þau bæði mikið lof fyrir
túlkun sína á þessum frægu per-
sónum. I öðrum hlutverkum eru
Steindór Hjörleifsson, sem leikur
Heiberg, og Margrét Ólafsdóttir,
sem leikur gamla konu, sem er á
sviðinu alla sýninguna.
Leikmynd og búninga gerir
Steindór Sigurðsson, Stefán Bald-
ursson þýddi verkið, lýsingu ann-
ast Daníel Williamsson, Snorri
Sigfús Birgisson hefur umsjón
með tónlist en leikstjóri er Hauk-
ur J. Gunnarsson, sem getið hefur
sér gott orð fyrir sviðsetningar
sínar víða um Norðurlönd.
Verulegur samdráttur
í innflutningi í ár
VERULEGA hefur dregið úr inn-
flutningi á þessu ári, en hins vegar
hefur útflutningur aukizt lítilsháttar.
Samdrátturinn í innflutningi er talin
vera í kringum 30%, en endanlega
tölur þar að lútandi liggja enn ekki
fyrir.
Verðmætaaukning innflutnings
fyrstu sjö mánuði ársins var um
74%, eða 10.358,1 milljón króna,
borið saman við 5.957,1 milljón
króna. Meðalgengi dollarans
fyrstu sjö mánuðina í ár var um
22,66 krónur, en til samanburðar
um 10,54 krónur sömu mánuðina í
fyrra. Hækkunin milli ára er því
115%.
Þá má geta þess, að lánskjara-
vfsitala hækkaði um 85% á tfma-
bilinu júli 1982 til júlf 1983. Bygg-
ingarvísitala hækkaði hins vegar
um liðlega 82% á sama tímabili.
Guðrún Auðunsdóttir
í Stóru-Mörk áttræð
Guðrún Auðunsdóttir, hús-
freyja í Stóru-Mörk undir Eyja-
fjöllum, fyllir áttunda áratuginn í
dag. Hún fæddist 23. september
1903 f Dalsseli, dóttir hjónanna
Auðuns Ingvarssonar og Guðlaug-
ar Helgu Hafliðadóttur, sem þar
bjuggu rausnarbúi um langt skeið.
Dalssel, sem er einn hinna svo-
nefndu Hólmabæja vestan Mark-
arfljóts, var mjög f þjóðbraut á
fyrri tíð, því að þar lá þá alfara-
leið yfir Fljótið, áður en það var
brúað allmiklu ofar. Það var því
jafnan gestkvæmt í Dalsseli, enda
gott þar að koma. Auðunn var
stórbóndi og rak auk þess um-
fangsmikla verslun og önnur um-
svif. Hann var glaðvær, gestrisinn
og veitull og ekki dró þá húsmóðir-
in úr góðum viðtökum, því að jafn-
an vildi hún hvers manns vanda
leysa.
Á þessu fjölmenna rausnar-
heimili ólst Guðrún Auðunsdóttir
upp f hópi níu efnilegra systkina.
Mikið var starfað, því að margs
þurfti búið við, en þó gafst tóm til
að iðka söngva og sögur, hag-
mælsku og hljómlist, leiki og fé-
lagsstörf, svo að heimilið varð eins
konar menningarmiðstöð æsku-
fólks á nálægum slóðum. Guðrún
dvaldist á æskuheimili sínu fram
undir fullorðinsár. Skólaganga var
stutt og stopul undir Eyjafjöllum
eins og víða í sveitum á þeim ár-
um, en notadrjúg reyndist þó sú
menntun í besta lagi. Það hjálpaði
einnig mjög að í Dalsseli var bóka-
kostur góður, þar sem fslenskar
sögur, fornar og nýjar, og ljóð
góðskáldanna skipuðu öndvegi.
Las Guðrún jafnan mikið frá unga
aldri og hafði snemma hið mesta
yndi af góðum skáldskap.
Sautján ára gömul hélt Guðrún
til Reykjavíkur og dvaldist þar um
skeið hjá góðu fólki á myndar-
heimili. Var dvölin þar sem eins
konar framhaldsskóli og átti
drjúgan þátt í að stækka sjón-
deildarhring hennar. Hún var síð-
an um árabil ýmist við störf í
Reykjavík eða á heimili foreldra
sinna, þar til er hún giftist 1939
Ólafi Sveinssyni, bónda í Stóru-
Mörk. Þau hjónin eiga eina dóttur
barna, Áslaugu, sem gift er ólafi
Auðunssyni, byggingameistara í
Reykjavík. f Stóru-Mörk hefur
Guðrún verið húsmóðir í næstum
hálfan fimmta áratug með rausn
og sóma og haft í mörg horn að
líta við fjölþætt störf á stóru
heimili.
En þrátt fyrir fáar tómstundir í
dagsins margþættu önn, hefur
Guðrún alltaf sinnt bókmenntum
og skáldskap eftir því sem nokkur
tök voru á. Hún hóf að setja sam-
an vísur og kvæði þegar á unga
aldri og sýndi snemma ótvíræða
hæfileika á þeim vettvangi. Lengi
vel var þó þessi iðja hennar nán-
ast sem tómstundagaman, enda er
konan ein hinna hógværu í land-
inu og lítt fyrir það gefin að flíka
verkum sínum. En fyrir hvatningu
og atbeina ýmissa aðdáenda og
vina, lét Guðrún tilleiðast að
koma nokkru af verkum sínum á
framfæri. Það var þegar Bókafor-
lagið Norðri gaf út myndskreytt
þulusafn hennar árið 1956 er
nefndist f föðurgarði fyrrum. Með
þessari fallegu bók varð Guðrún
þjóðkunn og hlaut hún mikla við-
urkenningu fyrir að hefja þulu-
formið til vegs og virðingar á ný.
Ljóð hennar og stökur hafa síðan
birst hér og þar í biöðum og tíma-
ritum, en ekki varð af frekari út-
gáfu fyrr en á liðnu ári, er Goða-
steinsútgáfan í Skógum sá um út-
gáfu á ljóðabók hennar, Við fjöllin
blá. Þar var þó ekki um neina
heildarútgáfu að ræða og margt
ágætra ljóða mun hún eiga enn
óbirt í handraða.
Guðrún Auðunsdóttir getur nú
á áttræðisafmæli sínu litið glöð
um farinn veg. Hún hefur staðið
vel í stöðu sinni, ávaxtað sitt pund
með prýði og á sannarlega gott
dagsverk að baki. Þá hefur henni
auðnast að sinna skáldskaparlist-
inni af slíkri íþrótt, smekkvísi og
andagift að mikla athygli og að-
dáun hefur vakið.
Við þetta tækifæri vil ég þakka
Guðrúnu Auðunsdóttur ágæt
kynni, vináttu og tryggð, og sendi
henni, fjölskyldu hennar og
vandamönnum öllum, hjartanleg-
ar heillaóskir á þessum merkis-
degi.
í dag er Guðrún á heimili dóttur
sinnar í Reykjavík, í Stuðlaseli 15.
Jón R. Hjálmarsson.
RÁÐSTEFNA
um launamál kvenna á vinnumarkaðinum haldin í Félagsheimilinu
Seltjarnarnesi, laugardaginn 24. september kl. 9.00
Formaöur Sambands Alþýöuflokkskvenna Kristín
Guómundsdóttir setur ráöstefnuna.
Ráöstefnustjóri: Krlstín H. Tryggvadóttir.
Kl. 9.05—11.45: Erindi.
1. Kristinn Karlsson, félagsfraaöingur.
Launamisréttl kynjanna í Ijósi félagsfræöinnar.
2. Hannes G. Sigurösson, hagfraeöingur.
Helstu niöurstöður vinnumarkaöskönnunar
Framkvæmdastofnunar viövíkjandi launamál-
um kvenna.
3. Björn Björnsson, hagfræöingur ASÍ.
Hversu ákvaröandi er eftirvinna, bónus, yfir-
borganir eöa önnur hlunnindi í kjörum kvenna
í samanburöi viö karla á vinnumarkaðinum.
— Á aö viðhalda bónuskerfinu eöa fara nýjar
leiöir?
4. Vilhjálmur Egilsson, hagfraeöingur VSf.
Viöhorf vinnuveitenda til launamisréttis kynj-
anna. Hvaö er til úrbóta?
10 mín. kaffihlé.
5. Kona í frystihúsi, (Aöalheiöur Fransdóttir,
BÚR).
Vinnan og kjörin í frystihúsinu.
6. Láglaunakonan (Ragnhildur Vilhjélmsdóttir,
VR). Aö lifa af lægstu laununum.
7.-8. Ragna Bergmann, formaöur Verkakvenna-
félagsins Framsóknar, Sigþrúöur Ingimund-
ardóttir, formaöur Hjúkrunarfélags Islands.
Er skýringa aö leita á launamismun kvenna og
karla vegna aöildar aö kyngreind jm stéttarfé-
lögum.
9. Sigrún D. Elíasdóttir, formaöur Alþýóusam-
bands Vesturlands.
Hvaö hefur verkalýöshreyfingin gert til aö
koma á raunverulegu launa- og kjarajafnrétti
kynjanna? — Hvaö er til úrbóta?
10. Ester Guðmundsdóttir, formaóur Kvenrétt-
indafélags fslands.
Hvernig er hægt aö ná fram launajafnrétti
milli kynja á vinnumarkaöinum?
11. Erna Indriðadóttir, fréttamaöur.
Geta fjölmiölar gengt hlutverki í aö uppræta
launamisrétti kynjanna?
Kl. 11.45—12.30. Fyrirspurnir og umræöur.
Kl. 12.30—13.45. Matarhlé.
Kl. 13.45—15.30. Pallborösumræöur og fyrir-
spurnir um viöhorf og stööuna í launamálum
kvenna. Stjórnandi: Jóhanna Siguröardóttir.
Þátttakendur:
1. Aöalheiöur Bjarnfreðsdóttir, form. Starfs-
mannafélagsins Sóknar.
2. Ásmundur Stefánsson, forseti ASÍ.
3. Einar Árnason, lögfræöingur VSÍ.
4. Guöríöur Þorsteinsdóttir, fyrrv. framkv.stj.
BHM og form. Jafnréttisráðs.
5. Hrafnhildur Siguröardóttir, fulltrúi,
varaform. SÍB.
6. Kristján Thorlacius, formaöur BSRB.
7. Þorsteinn Geirsson, formaöur Samninga-
nefndar ríkisins.
Kl. 15.30—16.00. Kaffihlé.
Kl. 16.00—17.30. Umræöur.
Ráöstefnuslit um kl. 17.30.
Ráóstefnugjald 250 kr.
(Innifaliö m.a. léttur hádegisveröur og kaffiveit-
ingar).
Ráðstefnan er öllum opin.
Fjölmennum og leitum leiða
til að uppræta launamisrétti
kynjanna.
Samband Alþýðuflokkskvenna.