Morgunblaðið - 06.04.1984, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 6. APRÍL 1984
35
mæöur heföu börn sín á brjósti og
var Björn Halldórsson þar fremstur
í flokki, en hann skrifaöi tvö rit
Arnbjörgu og Atla, ráöleggingar
fyrir ungar konur og karla, sem eru
aö byrja búskap. I báöum þessum
ritum leggur hann áherslu á mikil-
vægi brjóstagjafarinnar. Þaö er þó
ekki fyrr en undir lok 19. aldarinn-
ar aö viöhorfin fara aö breytast og
brjóstagjöfin verður almennari.
Á undanförnum árum hafa heil-
brigöisstéttirnar lagt aukna
áherslu á mikilvægi brjóstagjafar,
meö þeim afleiöingum aö síöasta
áratug hafa mæöur sífellt haft börn
sín lengur á brjósti og sömuleióis
hefur þeim börnum fækkaö, sem
fá pela frá fæöingu, eins og sjá má
á meöfylgjandi línuriti sem birtist
fyrir skömmu í tímaritinu Hjúkrun.
BRJÓSTAMJÓLK; BESTA
FÆDA UNGBARNSINS
Brjóstamjólkin hefur marga
kosti fram yfir mjólkurbland á pela.
Einn sá mikilvægasti er heilsu-
fræöilegur, en móöurmjólkin er
auömeltanleg fyrir barniö og hent-
ar meltingarstarfsemi þess full-
komlega. í henni eru öll þau efni,
sem barnið þarfnast, og auk þess
breytist mjólkin eftir næringarþörf
barnsins á hverjum tíma. Breyt-
ingar veröa einnig á mjólkinni
meöan á máltíð barnsins stendur, í
fyrstu er hún fitusnauö en þegar
líöur á máltíöina eykst fitu og
eggjahvítumagn hennar. Þó ekki
sé mikið af vítamínum í móöur-
mjólkinni nýtir barniö þau efni sem
fyrir eru til fullnustu og óþekkt er
aö brjóstabarn þjáist af hörgul-
sjúkdómum. Fyrstu mánuöi eftir
fæðinguna er næringarþörf barns-
ins meiri en nokkurn tíma síöar á
lífsleiöinni. Fyrir hvert kílógramm
líkamsþyngdar þarf barnið 120
hitaeiningar, en þörf 10 ára barns
er 70 hitaeiningar á hvert kílógram
líkamsþyngdar. Brjóstamjólkin er
hitaeiningaríkari en óblönduö kúa-
mjólk.
Þar aö auki hafa nýlegar rann-
sóknir sýnt aö brjóstagjöf getur
dregið verulega úr hættu á sjúk-
dómum síöar á ævinni. Ofnæmi er
t.d. aö veröa nokkuð algengur
kvilli, en brjóstagjöfin getur komið
í veg fyrir slíkt. Og því lengur sem
barniö er haft á brjósti fyrsta árið,
því minni líkur eru á ofnæmi síöar
á ævinni. Skýringin er sú aö í móö-
urmjólkinni er efni, sem nefnist
„immúnóglóbín", og er mótefni lík-
amans gegn ofnæmi, þannig aö
brjóstamjólkin hefur þá iik áhrif og
bólusetning. Ef móöirin er meö
ofnæmi hefur hún meira af þessu
mótefni í blóöinu en ofnæmislaus
kona. Barnið fær því þannig væn-
an skammt af mótefninu meö
móöurmjólkinni og móöir hjálpar
barni til aö byggja upp öflugan
mótefnaforða. Ofnæmiseinkennin
geta t.d. lýst sér sem astmi, exem
eöa húöútbrot.
Samkvæmt nýlegum rannsókn-
um viröast þeir sem fengiö hafa
móöurmjólk fyrsta æviáriö betur
verndaöir gegn öörum sjúkdóm-
um, svo sem hjarta og meltingar-
sjukdómum, en aðrir. Brjóstabörn
þjást sjaldan af offitu og fá sjaldan
ákveöna tegund tannátu sem herj-
ar oft á smábörn. Aö auki þurfa
brjóstabörn aö hafa meira fyrir því
aö sjúga mjólkina en pelabörn og
soghreyfingarnar styrkja vel vöðv-
ana í neöri hluta andlits og í munni.
Afbrigöilegur kjálki og munnvöxtur
er þannig mjög óaigengur hjá fólki
sem var á brjósti í frumbernsku.
Auk þessara heilsufræöilegu
þátta, er móðurmjólkin ókeypis,
mun hagkvæmara er fyrir móöur-
ina aö leggja barnið á brjóst en
blanda mjólk í pela. Hitastig móö-
urmjólkurinnar er einnig ailtaf rótt,
og brjóstagjöf stuölar aö því aö
líkami móöurinnar jafnar sig mun
fyrr en ella eftir fæöinguna.
En brjóstagjöf veitir meira en
gott líkamlegt fóöur. Hún veitir
barninu einnig andlega og tilfinn-
ingalega næringu og skiptir því
miklu máli fyrir tilfinningalegan
þroska barnsins. Nýfætt barn hef-
ur mikla þörf fyrir líkamlega snert-
ingu viö aöra manneskju og á
fyrstu vikum æfinnar þróast sam-
band viö foreldrana og þannig
lagöur grundvöllur aö hæfileika
barnsins til aö mynda eðlilegt
samband viö aöra síöar á lífsleiö-
inni. Þannig stuölar brjóstagjöf aö
þroska taugakerfisins og leggur
grunn aö andlegri heilsu síöar
meir. Brjóstagjöfin hjálpar móöur-
inni einnig til aö tengjast barni sínu
nánum böndum, því móöurástin
kemur ekki af sjálfu sór frekar en
annaö, þaö þarf aö mynda gott
samband og hlú vel aö því. Ef
móöirin getur ekki af einhverjum
ástæöum haft barn sitt á brjósti,
gefst báóum foreldrum tækifæri til
aö halda á barninu meóan þaö fær
pelann og veita því þannig aukna
öryggis og vellíöunartilfinningu, í
staö þess aó láta barnið liggja eitt
meö pelann
Lensidælur
Lensi- og sjódælur fyrir
smábáta meö og án flot-
rofa. 12 og 24 volt. Einnig
vatnsdælur (brunndælur)
fyrir sumarbústaöi, til aö
dæla út kjöllurum o.fl. 220
volt. Mjög ódýrar.
Atlas hf
Armula 7, simi 26755, Reykjavik.
Auglýsing
um löggildingu á vogum
Aö gefnu tilefni skal athygli vakin á því aö óheimilt er að nota
vogir viö verslun og önnur viöskipti án þess að þær hafi hlotið
löggildingu af löggildingarstofnuninni. Sama gildir um fiskverk-
un og iönaö þar sem vogir eru notaöar i þessum tilgangi.
Löggildingastofa ríkisins
apríl 1984.
Veiðimaðurinn — ABU
sýna stangveiðikvikmyndir 6. aprfl 1984 kl. 20 á Hótel
Loftleiöum. Myndirnar eru með ensku tali.
Allir veiðimenn velkomnir.
Hatnarstræti 5, Reykjavík. Sími 16760.
heit og mjuk
í morgunsárió
Opnum kl.7 A
Komidog kaupió sjóóandi m
heit og mjúk brauð meó
morgunkaffinu fl
Opnum kl. 7.00 alla
virka daga
Opnum kl. 8.00 laugardaga
Opnum kl. 9.00 sunnudaga.
Bakaríið Kringlan
STARMÝRI 2 - SÍMI 30580
Bjóðum öll morgunbrauð með 50% af-
slætti fyrir þá sem verzla fyrir kl. 10.00.
Að sjálfsögðu gildir tilboðið einnig á
Skólavörðustíg 2.
Þar sem við opnum ekki fyrr en kl. 9 þá
gildir tilboöið til kl. 11 á Skólavörðustíg.