Morgunblaðið - 09.03.1985, Blaðsíða 1
fHtfrgmiÞIfifeife
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. MARZ 1985
GUÐMUNDUR GTSLASON
HAGALÍN
Guðmundur G. Hagalín fallinn
frá? — Þá eru nú flestir dauðir, ef
hann er það — þessi maður sem
lifað hefur svo rótsterku og djörfu
lífi síðan ég man eftir mér, að alls
enginn hefur jafnast á við hann,
að mínum dómi. Má ég nefna
nokkur þeirra opinberu hlutverka,
þar sem sviðsljósin léku um hann?
— Hann var rithöfundur, sem
skrifaði milli 50 og 60 bækur, smá-
sögur, langar skáldsögur, ævisög-
ur, ljóð, leikrit, barátturit gegn
pólitískum kerlingabókum sálu-
hólpinna rauðliða, þýðandi út-
lendra skáldverka, hann var rit-
stjóri, forseti bæjarstjórnar,
frambjóðandi til þings, bókavörð-
ur, bókafulltrúi ríkisins, bók-
menntagagnrýnandi bæði i Al-
þýðublaðinu og Morgunblaðinu,
brennivínsberserkur endrum og
eins, oftar þó stækur bindindis-
maður, kennari, erindreki, for-
maður stéttarfélags rithöfunda.
Vafalaust er margt ótalið enn,
sem Hagalín hafði með höndum
fyrir opnum tjöldum í sviðsljós-
inu.
Kkki mátti á milli sjá, hvort han
var meiri ailsherjar-Islendingur
eða svæðisbundinn Vestfirðingur.
Hrafnseyri er kannski helgur
staður og ósambærilegur við ann-
að, vegna Jóns Sigurðssonar þjóð-
ardýrlings, en í þessu landi eru
Lokinhamrar svona allt að því
jafnfrægur sveitabær, ekki beint
helgur staður, en rismikill í það
minnsta, hátimbraður, rammís-
lenskur, af því að hann er fæð-
ingarstaður Hagalíns. Og með ein-
hverjum hætti eru þessir tveir
arnfirsku bæir sterklega tengdir,
enda leitaði Lokinhamrapilturinn
sinnar fyrstu skólamenntunar á
Hrafnseyri.
Vel man ég enn í dag hvenær ég
sá og heyrði Guðmund G. Hagalín
fyrsta sinni. Það var í húsi við
Barónsstíg í Reykjavík haustið
1935. Komin var út bók eftir mig,
Bræðurnir í Grashaga, og Hagalín
búinn að lesa hana og skrifa um
hana ritdóm í Alþýðublaðið. Og
allt í einu er ég kominn inn í stofu,
þar sem Hagalínsfjölskyldan öll
var stödd, það er að segja systir
Hagalíns og foreldrarnir, þau
Guðný og Gísli.
„Nú, svona lítur hann þá út,“
sagði Hagalín og hló við glaður og
heilsaði mér með báðum höndum
samtímis. Einkennilegt er að
muna þetta eitt og ekkert annað
frá þeim fundi, en löng áttu kynni
okkar eftir að verða og margt
minnisstætt frá þeim.
Einn vitrasti maður landsins,
Andrés Björnsson, fyrrverandi út-
varpsstjóri, ritaði eitt sinn þessar
línur um Hagalín, skarpskyggn og
hófsamur að vanda:
Guðmundur Gíslaaon
Hagnlín áaamt tengdasyni
sínum Guðmundi Pálssyni
leikara i gangi í miðborg
Reykjavíkur.
1898/1985