Morgunblaðið - 22.11.1986, Page 24

24
MORGWtílAÐIÖ, LAÚGARDiVGUR 22?. ííðVÉMÖfeít 'AW
Requiem Mozarts í Hallgrímskirkju:
Spennandi að vera með
í þessum flutningi
- segir Sigríður Gröndal ein einsöngvar-
anna með Mótettukór Hallgrímskirkju
Hallgrímskirkja var uppljóm-
uð og björt og tónlistin fyllti
hvern krók og kima. Hún lék um
allar gotnesku hvelfingarnar
hvort sem var veik eða sterk.
Mozart, Mótettukór Hallgríms-
kirkju, einsöngvarar og kapimer-
sveit ætla að sameinast í fyrstu
tónleikum í hinni nýju og stóru
kirkju. Aheyrendur munu skipa
sér þétt í hin mörgu sæti og allir
leggja sitt að mörkum í stemmn-
ingunni. Þetta verður á sunnu-
daginn kemur klukkan 17 og
mörgum mun leika forvitni á að
vita hvernig kirkjan svarar vold-
ugum flutningi kirkjutónlistar.
Síðasta verkið...
Þeir sem sáu kvikmyndina um
Amadeus minnast atriða úr henni
þegar þeir heyra Requiem Mozarts
í dag. Burtséð frá söguskýringum
kvikmyndarinnar er vitað að þama
samdi hann síðasta verk sitt. Langt
leiddur af sjúkdómi skrifaði hann
kaflana Introitus og Kyrie til fulls.
Söngraddir og fylgirödd bassans
voru tilbúnar í fímm fyrstu köflum
Sekvensíunnar en aðeins átta fyrstu
taktar þess næsta, Laerimosa. Þótt
Mozart hafí lokið frágangi söng-
radda og bassa beggja kaflanna í
Offertóríum sem kemur á eftir Se-
kvensíunni er talið að taktamir átta
í Lacrimosa séu síðustu nótur sem
hann festi á blað.
Ungur nemandi hans Franz Xa-
ver Sussmayr lauk verki Mozarts
og kaupandinn óþekkti fékk sitt.
Sá hafði ráðið Mozart til að semja
sálumessu til minningar um konu
sína sem eigin tónsmíð. Sussmayr
hafði fylgst með samningu Sálu-
messunnar og þrátt fyrir að framlag
hans sé umdeilt eru menn sammála
um að viða hafi honum tekist frá-
bærlega og að án hans hefði verkið
trauðla varðveist.
Hörður Askelsson organisti
Hallgnmskirkju stjómar flutningi
verksins hér. Mótettukórinn hefur
Sigríður Gröndal sópransöngkona.
Morgunblaðið/Þorkell
Hörður Áskelsson stjórnandi tónleikanna ræðir hér við flytjendur.
æft verkið síðan í haust ásamt önn-
um tengdum vígslunni á dögunum.
Szymon Kuran er konsertmeistari
þrjátíu manna kammersveitar og
bættist sveitin í æfingarhópinn um
síðustu helgi. í vikunni hafa síðan
einsöngvarar verið kallaðir til:
Sigríður Gröndal kom frá Hollandi,
Sigríður Ella Magnúsdóttir frá
Lundúnum og nærtækari vom síðan
Garðar Cortes og Kristinn Sig-
mundsson.
... fyrsta verkið
— Sálumessan er fyrsta kórverk-
ið sem ég kynntist og þá strax sem
unglingur, segir Sigríður Gröndal
þegar við spjöllum stuttlega við
hana á einni æfíngunni. — Þegar
ég var þrettán eða íjórtán ára og
stundaði nám í söng og píanóleik í
Tónlistarskóla Kópavogs fékk pabbi
mig til að hlusta á verkið og læra
það. Ég þekki það því vel og fínnst
spennandi að fá að vera með í þess-
um flutningi.
Sigríður stundar nú nám í
Hollandi og er að hefja þar sitt
annað námsár. Þar býr hún með
Sólheimar
í Grímsnesi
Sólheimar í Grímsnesi
eftirJan
Ingimundarson
Þjóðhátíðarárið 1974, fjórða dag
nóvembermánaðar, andaðist hin
merka afrekskona og brautryðj-
andi, Sesselja Hreindís Sigmunds-
dóttir, forstöðukona Bamaheimilis-
ins Sólheima í Grímsnesi.
Sesselja fæddist í Hafíiarfírði 5.
júlí 1902, foreldrar vom hin mætu
hjón: Kristín Símonardóttir og Sig-
mundur Sveinsson, síðar umsjónar-
maður Miðbæjarbamaskólans.
Rúmlega tvítug sigldi Sesselja til
framandi landa til að kynna sér
rekstur bamaheimila, hjúkmn og
uppeldi þroskaheftra bama. Hún
stundaði nám við skóla og bama-
heimili f Danmörku, Þýskalandi og
Sviss. Markmið Sesselju með námi
sínu var að stofna hér heimili fyrir
þroskaheft og umkomulaus böm.
Það var hvorki frama- eða Qár-
von sem knúði Sesselju til þessa
náms, enda átti jafn glæsileg hæfí-
leikakona og hún margra betri
kosta völ. Ástæðan var sú að hún
kenndi í bijósti um þessi umkomu-
lausu böm og skildi þörfma að
stofna heimili fyrir þau. Á þeim
dögum þótti sumum mönnum
skömm að eiga þroskaheft böm og
slíkt var jafnvel talinn blettur á
heimili.
í byijun mars 1930 kom Sesselja
heim frá námi og hóf þá strax að
undirbúa stofnun heimilisins. Málin
þróuðust þannig að Bamaheimilis-
nefnd Þjóðkirkjunnar keypti jörðina
Hverakot í Grímsnesi af Guðjóni
Jónssyni, 31. mars var kaupsamn-
ingurinn undirritaður af Guðjóni og
sr. Guðmundi Einarssyni á Mosfelli
fyrir hönd Bamaheimilisnefndar.
Sama dag gaf sr. Guðmundur út
byggingarbréf til handa Sesselju
fyrir jörðinni.
Bréfið byijar þannig: „Sem for-
maður Bamaheimilisnefndar
evang. Iút. kirkju á íslandi, byggi
ég Guðm. Einarsson pr. á Mosfelli,
ungfrú Sesselju Sigmundsdóttur,
jörðina Hverakot í Grímsnesi ásamt
tveimur kýrkúgildum til ábúðar frá
fardögum 1930 með þessum skil-
yrðum: Landskuld og leigur borgast
í fardögum ár hvert með 400 —
íjögur hundruð — krónur. Ennfrem-
ur fær nefíid Sesselja jafnframt og
hérmeð kauprétt á jörðinni fyrir
8000 — átta þúsund — krónur er
hún vill og getur keypt; en er skyld
til með hálfs árs fyrirvara, annað
hvort að kaupa fyrir það verð eða
standa upp af jörðinni í fardögum
hálfu ári eftir að henni hefur verið
tilkynnt það ...“ Af þessu sést að
Sesselja var eigandi bamaheimilis-
ins, enda stendur í uppkasti að
skipulagsskrá Sólheima: „ ... og
ég Sesælja H. Sigmundsdóttir, sem
nú rek eigið bamaheimili...“
10. maí 1930 kom Sesselja til
Hverakots. Strax næsta dag byijaði
hin lífræna garðrækt, sem síðan
hefur verið stunduð á Sólheimum.
Sesselja hóf þegar smíði „Gamla
Sólheimahússins, en allan efíiivið
þurfti að flytja á vögnum fimm kfló-
metra leið yfír fúamýrar.
Ekki var meiningin að taka böm
fyrr en húsið var fullgjört, en vegna
óskar Reykjavíkurbæjar voru 5
böm tekin i tjald.
Fyrstu bömin komu 5. júlí 1930.
Lúðvík bróðir Sesselju útbjó tjald
með trégólfí og hita frá hvemum,
skúr með trégólfí var reistur, þar
var borðað og bömin böðuð. 4. nóv.
1930 fluttu bömin í kjallara húss-
ins. Haustið 1931 kom fyrsta
þroskahefta fólkið til Sólheima og
var kjallari hússins innréttaður fyr-
ir það. Fyrsti þroskahefti einstakl-
ingurinn kom 1. nóv. 1931.
Brátt kom að því að ekki var
hægt að hafa í sama húsi heilbrigð
böm og þroskaheft og var ákveðið
veturinn 1932—33 að byggja sérhús
fyrir vangefna. Byggingin hófst
strax sumarið 1933 og veitti ríkis-
stjómin styrk til ffamkvæmdanna.
Var nú horfíð að því ráði að
breyta bamaheimilinu í sjálfseigna-
stofnun. Þau Sesselja Sigmunds-
dóttir og sr. Guðmundur Einarsson
gerðu skipulagsskrá fyrir stofnun-
ina, sem staðfest var 12. janúar
1934. Bamaheimilisnefnd lagði
fram jörðina og það sem henni
fylgdi, en Sesselja bamaheimili sitt,
sem nú fékk nafnið Sólheimar.
Eins og fyrr er getið komu fyrstu
bömin til Sólheima 5. júlí á 28.
afmælisdegi Sesselju.
Fyrstu starfsstúlkumar voru:
Hanna Sigurbjömsdóttir, Ást Jóns-
dóttir og Guðrún Ingólfsdóttir.
Fjölskylda Sesselju tók mikinn þátt
í uppbyggingu heimilisins og störf-
um þess.
Sesselja stjómaði síðan Sólheim-