Morgunblaðið - 22.11.1986, Qupperneq 41

fáókGmfáíAM), líúgíöídáIgub! 22. 'nóVeiííber1 Í9éé

Mynd 3:"1. ...... "..................
NEYSLA ÓLÖGLEGRA ÁVANA- OG FÍKNIEFNA
( EINU SINNI EÐA OFTAR) MEÐAL NEMENDA
í 9. BEKK í SVÍÞJÓÐ 1971-84
20
Mynd 4: ..........
NEYSLA ÓLÖGLEGRA ÁVANA- OG
FÍKNIEFNA MEÐAL HERSKYLDUSKRÁÐRA
MANNA í SVÍÞJÓÐ 1971-84
20
Mynd 5: ■
DAUÐSFÖLL AF VÖLDUM ÓLÖGLEGRA
ÁVANA- OG FÍKNIEFNA í DANMÖRKU 1968-83
160
DAUÐSFÖLL
120
80
1968'69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 '80 '81 '82 '83
efna er sveiflukennd og bundin við
ákveðinn aldur. Tilraunaneytendum
hefur fjölgað en síður félagslegum
neytendum og vananeytendum.
Síðustu tvö ár virðist neyslan hafa
verið vaxandi en gæti bráðlega far-
ið niður á við ef við fylgjum fordæmi
annarra Norðurlandaþjóða.
- Þeir, sem leita sér aðstoðar á
meðferðarstofnunum hafa æ oftar
neytt í meira eða minna mæli ólög-
legra fíkniefna. Gögn frá meðerðar-
stofnunum undirstrika þó að nær
útilokað er að einangra neyslu ólög-
legra ávana- og fíknefna frá
áfengis- og eða lyfjamisnotkun.
Blönduð neysla áfengis, lyfla og
annarra fíkniefna er einkennandi
þjá þeim sem leita sér meðferðar
eða koma inn á sjúkrastofnanir af
öðrum ástæðum.
- Ekki er hægt að fullyrða, miðað
við handbær gögn, að fólk hafí lát-
ist af völdum ólöglegra ávana- og
fíkniefna á íslandi.
- Lfkur eru á að framboð á ólögleg-
um ávana- og fíkniefnum hafi verið
mjög sveiflukennt þau tæplega 20
ár sem þessi eftii hafa verið á boð-
stólum hér. Svo virðist sem það
hafí verið umtalsvart síðustu ár,
bæði með hliðsjón af tegundum og
magni. Tæplega er þó hægt að tala
um eiginlegt framboð nema á
kannabisefnum en þau virðast vera
orðin nokkuð rótgróin á vímuefna-
markaði hérlendis. Varlega verður
að fara í að álykta um breytingar
á framboði. Tölur frá toll- og lög-
gæslu segja lítið um þetta þar sem
þeir þættir sem hafa áhrif á árang-
ur hennar í starfi hafa breyst mikið
síðustu ár, með fjölgun í starfsliði,
betri þjálfun og tælq'akosti o.fl.
Þessir þættir skila sér í auknu eftir-
liti og þá í leiðinni betri árangri sem
sést m.a. í hærri tölum yfir tekin
efni.
- Ekki eru dæmi um það í íslenska
dómskerfínu að svokallaðir
„hvítflibbar" standi að baki inn-
flutningi og dreifíngu ólöglegra
fíkniefna. Fyrst og fremst er um
að ræða neytendur, sem neytt hafa
fíkniefna í miklum mæli og fíár-
magna sfna eigin neyslu með sölu
og innflutningi.
- Miðað við handbær gögn virðist
þeim hafa fækkað sem reynt hafa
kannabis og önnur ólögleg ávana-
Þorlákur Oddsson tekur hér við lyklum að íbúðunum úr hendi
Magnúsar Jóhannssonar.
Nýir verkamanna-
bústaðir í Hafnarfírði
FYRIR SKÖMMU voru afhent- 3ja herbergja og tvær 4ra her-
ar nýjar íbúðir í verkamanna- bergja íbúðir. Það var Magnús
bústöðum í Hafnarfirði. Jóhannsson sem afhenti Þorláki
Oddssyni formanni sljómar
Alls voru það 8 íbúðir sem verkamannabústaða í Hafnarfírði
Fjarðarmót hf. afhenti stjóm lyklana að íbúðunum fyrir hönd
verkamannabústaða í Hafnarfírði. Fjarðarmót hf. íbúðir jæssar eru
Em það fíórar 2ja herbergja, tvær að Móabarði 36 þar í bæ.
Hinir nýju verkamannabústaðir í Hafnarfirði eru ;ið Móabarði
Morgunblaðið/Árni Saeberg
Sauðfjárbændur hyggjast _
ráða markaðsfulltrúa
og fíkniefni síðustu ár í Svíþjóð og
Noregi. Samanborið við þessi Íönd
virðist ísland ekki skera sig út m.t.
t. útbreiðslu. Dauðsföllum af
völdum ólöglegra ávana- og fíkni-
efna í Danmörku og Svíþjóð hefur
fíölgað síðustu ár þó enn séu þau
tiltölulega sjaldgæf. Niðurstöðum-
ar hér að ofan stinga að nokkm
leyti í stúf við þá mýnd sem oft er
dregin upp í fíölmiðlum en meðferð
og neysla ólöglegra fíkniefna er
vinsælt fréttaefni, eins og alkunna
er. Því miður hefur of mikið borið
á ýkjusögum og æsifréttum hvers
konar í dagblöðum, sem skapað
hafa neikvæð áhrif á skynsamlega
umræðu um ávana- og fíkniefna-
mál. Afleiðingin af ýktum frétta-
flutningi getur orðið sú að viðbrögð
þjóðfélagsins gagnvart neytendum
þessara efna verði of harkaleg.
Þ.ám. þrýst á stjómvöld að grípa
til neyðarúrræða, eins og strangari
refsinga eða óhefðbundinna rann-
sóknaraðferða, sem ógnað geta
réttaröryggi þjóðfélagsþegnanna.
Hann getur einnig stuðlað að því
að einangra enn meira menpingar-
kima fíkniefnaneytenda. Á móti
kemur að sumar „raunsæislegar"
reynslusögur hafa jákvæð áhrif í
þá átt að skapa neikvæð viðhorf
lesenda til neyslu þessara efna.
Heiðarleg og skynsamleg umfíöll-
um er hins vegar affarasælasta
leiðin til vamar hvers kyns (mis)-
notkun vímuefna.
(1) Eins og getið var í fyrstu grein-
inni er ekki getið heimilda nema í
þeim tilvikum þegar notaðar eru
aðrar heimildir en getið er um í
skýrslunni.
(2) Olav Irgens-Jensen: Bruk av
stoffer, alkohol og tobakk blant
Oslo-ungdom 1968-1985 - Tids-
skrift om edruskapsspörsmal nr.
3/1985 - SIFA - Osló.
(3) Bo Svensson: Narkotikasituati-
onen i Sverige 1986 - Kansli PM
1986:3 - Brottsförebyggande radet
- Stokkhólmur.
(4) Narkomandödsfald i Danmark
i 1982 og 1983 - Birgitte Krings-
holm & Karin Helweg-Larsen -
Ugeskrift for læger - 28. april 1986
- Kaupmannahöfn.
(5) Samanburðartölumar era
komnar úr. Yearbook of Nordic
Statistics 1984 - NU 1984:16 -
Stokkhólmur.
(6) Narkotikasituationen i Norden
- En samanstallning och bedömm-
ing av tillgangliga uppgifter -
Rapjx>rt fra en Nordisk arbetsgrupp
till kontaktmannaorganet för nar-
kotikafragor - fíölrit - Stokkhólmur
- 1984.
(7) Sjá heimild (3).
(8) Sjá heimild (6).
(9) Þar sem ein meginforsendan
fyrir aðgerðum í ávana- og fíkni-
efnamálum, m.a. löggjöf, er skað-
semi þeirra efna sem hér um ræðir,
þótti höfundi nauðsynlegt að ræða
sérstaklega um hana, sérstaklega í
samanburði við áfengi. Þessi hluti
er byggður á öðrum heimildum en
getið er í skýrslunni.
(10) Þessi tafla er þýdd úr eftirfar-
andi heimild: Stofmisbrug og
afhængighed - Raben Rosenberg &
Ole J. Rafaelsen - Psykiatrisk Af-
deling - Rigshospitalet - Handrit -
Kaupmannahöfn - 1984.
(11) Þessi listi og aðrar upplýsingar
sem fram koma í kaflanum byggja
á eftirfarandi heimildum:
A. Þorkell Jóhannesson - Lyfía-
fræði miðtaugakerfísins - Mennta-
málaráðuneytið/Háskóli íslands -
Reylq'avík 1984.
B. Cannabis och medicinska skad-
or. en nordisk vardering - Rapport
av en nordisk medicinsk expert-
grapp - NAD-publikation nr. 10
Helsinki - 1984.
C. Narkotikautvecklingen 1983 -
Rapport 1983:6 - Brottsförebygg-
ande radet - Stokkhólmur.
D. Heimild 10.
(12) Sjá heimild (13)
(13) Dr. Þorkell Jóhannesson kemst
að þessari niðurstöðu í bók sinni
„Lyfíafræði miðtaugakerfísins",
bls. 160.
Höfundur er þjóðfélagsfræðingur
ogstarfariyá dómsmálaráðuneyt-
inu.
STJÓRN Landssamtaka sauð-
fjárbænda hefur ákveðið að ráða
markaðsfulltrúa ef til þess fæst
fjármagn. Hefur stjómin sótt um
styrk til Framleiðnisjóðs í því
efni.
Hugmyndin er að markaðsfull-
trúinn vinni að markaðsleit fyrir
kindakjöt bæði innanlands og utan 1
og standi fyrir auglýsingastarfi. {
Stjórn sauðfíárbænda samþykkti að
fara þess á leit við FYamleiðnisjóð
landbúnaðarins að iiann veiti 10
milljónum kr. á ári næstu 5 árin
vegna þessa verkefnis.
Bladburðarfólk
óskast!
ÚTHVERFI
Heiðargerði 2-124
plnrgíiíitiMaibili
/