Alþýðublaðið - 14.10.1920, Page 1
Greíið tit a>f A-lþýðuflokknum.
1920
Fimtudagian 14. október.
236. tölubl.
Reynzla vor af verðlagsnefndum
^afði ekki verið þess eðlis, að
’eðlilegt væri að menn væntu mik-
af verðlangsnefnd þeirri er
'^jórnarráðið skipaði fyrir Rvílc
2I. sept. í haust. Menn voru
0rðnir svo svo vanir hinu tak-
^arkalausa okri, að þeir tóku því
0rðið sem óhjákvæmilegri bölvun,
mun vart dæmi slíkrar þolin-
^seði sem þeirrar, er íslenzkir
^ytendur hafa sýnt síðustu árin..
mun það hafa skapað nefnd-
it‘«i nokkra tiltrú þegar f byrjun,
Wrsu ágætlega starfhæfir menn
v°ru í liana skipaðir, enda hefir
kað komið á daginn, að verðlags-
^efndin er annað og meira en
^fnið eitt. Hvert hámarksverðið
^fir rekið annað síðan hún tók
raunverulega til starfa, og hefir
^egar borið ágætan árangur.
Hið fyrsta sem verðlagsnefndin
^tvað hámarksverð á var rúgmél.
^ítnarksverðið i heildsölu er á-
Wðið 60 kr. tunnan, en verðið
hafa náð rúml. 75 kr. í smá-
sö>u hér í sumar og í heildsölu
það hafa náð 70 kr., er það
%t eiuungis hjá einum heildsala
í bænum (C. Höepfner).
Landsverzlunin hefir haft rúg-
^'e' meirihluta sumarsins og selt
^ óo kr. tunnuna, og selur ennþá,
er þessa getið hér til þess að
^r>a með hve rétt mál dagblaðið
's'r fór, er það kvað rúgmél eigi
selt lengur í bænum, eftir að
^arksverðið kom. Með því að
k'era má ráð fyrir að kaupmenn
*l»n,
ttr
ent þurfi ekki að leggja meira
rógmél í smásölu en 10%, verð-
verðið í smásölu 33 aura pund-
°ða 5 auiurn ódýrarara en það
suinstaðar um tíma í sumar,
5 nentur verðlækkunin samtals
ið,
var
Kí
sUt,
er
&tórri ijárhæð, með því að
Urtíðin, sem nú stendur yfir,
^ rúSmélsfrekasti tími ársins. Þar
Pví ótvírætt um ágætan árang-
ur af starfsemi verðlagsnefnarinnar
að ræða.
Sú önnur vörutegund, er há-
marksverð hefir verið sett á, er
nýr fiskur. Þar nemur lækkunin
15 au. á heilagfiskispundinu, 5 au.
á ísu og 5 au. á þorski. Fisksalar
kváðu þegar haga sér eftir þessari
ráðstöfun og selja fisk með há-
marksverði. Má telja víst að af
þessari ráðstöfun muni eigi verða
minna en 75—roo þús. króna
hagnaður fyrir reykvíska neytend-
ur yfir árið.
Þá kemur þriðja hámarksverðið
og það er á steinolíu. Það mun
öllum kunnugt, að H. í. S. hækk-
aði nýverið steinolíuverðið um 9
krónur á tunnu.
Þetta gerðist eftir að verðlags-
nefndir var skipuð, og var því
gersamlega óleyfilegt, en. auðvitað
greiða þeir kaupmenn, sem hafa
keypt af olíufélaginu með hækk-
aða verðinu, ekki meira fyrir olí-
una en hámarksverðið.
Sá orðasveimur hefir gengið um
bæinn, að H í. S. mundi ætla að
hætta sölunni á olíunni, en vart
trúum vér að því detti slíkur
barnaskapur í hug. Það eru tak-
mörk fyrir þvf, hvað Islendingar
þola útlendum gróðafélögum, sér-
staklega þar sem velferð eins að-
al atvinnuvegar vors, sjávarútvegs-
ins, er í veði.
Þar að auki má telja víst að
nefndin setji hámarksverð á fleiri
vörutegundir. Starf nefndarinnar
og árangurinn af því er því þegar
orðinn meiri en nokkur mun hafa
vænst í fyrstu.
En það er svo um ráðstafanir
þessarar nefndar, sem um öll önn-
ur Iagafyrirmæli, að þau verða
árangurslaus, ef þjóðin sjálf hefir
ekki vilja til að hjálpa til um
framkvæmd þeirra.
Það er siðferðisleg skylda hvers
eins einasta borgara hér í bænum,
að styðja að framkvæmd ákvæða
verðlagsnefndar, með því að kæra
tafarlaust hvern einasta lögbrjót.
En þeir brjóta ákvæðin, sem selja
dýrar þær vörur sem hámarksverð
hefir verið sett á, en hámarkið
Ieyfir. Og einnig þeir, sem hafa
hækkað nokkra vörutegund síðan
nefndin var sett á stofn, án sam-
þykkis hennar.
Éigi höfum vér enn heyrt fyrir
víst hvort nefndin eigi að ná yfir
land alt, en það er óhjákvæmilegt,
ef koma á í veg fyrir að farið sé
í kring um ákvæði hennar um
verðlagið.
Alþýðublaðið vill brýna fyrir
mönnum að fylgja starfi nefndar-
innar með áhuga, því það er ilt,
ef áhugaleysi almennings stendur
ráðstöfunum nefndarinnar í hans
þarfir fyrir þrifum.
Vér murtum stöðugt flytja eins
nákvæmar upplýsingar um starf
nefndarinnar og oss er unt, og
væntum að lesendur vorir fylgist
með athygli með þessari tilraun
til að draga úr dýrtíðinni. X
priiattilboð.
Khöfn, 13. okt.
Að því er Reuters fréttastofa
segir, hefir æðsta stjórn bolsivíka
boðist til að semja um frið vi&
Wrangel.
Æfsökun föiverja.
Khöfn, 13. okt.
Símað frá París, að pólska
stjórnin kveði hertöku Vilna leið-
inlegt atvik, en Iýsi þó jafnframt
yfir því, að hún vilji ekki skilja
Pólverja þá, er heima eiga í borg-
inni, eftir undir kúgun útlendinga.
[Auðvitað er þetta ekki annað en
tilraun stjórnarinnar til þess að
krafsa yfir fólskuverk sín, að ráð-
ast á borgina og hertaka hana,
rétt þegar friðarsamningar höfðu
verið undirskrifaðir.]