Morgunblaðið - 20.08.1988, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. ÁGÚST 1988
B 7
Konur eru
spennandi inyndefni
Rcett við Sigríði Gyðu Sigurðardóttur myndlistarkonu
Myndlistarkonan
Sigríður Gyða
Sigurðardóttir opnar
næstkomandi
laugardag, þann 27.
ágúst, sýningu í austur
forsal Kjarvalsstaða.
Þarna sýnir Sigríður
afrakstur
undangengins árs við
trönurnar og verða á
sýningunni um 30
verk, unnin í akrýl,
olíu og vatnsliti.
Sigríður Gyða Sigurðardóttir
listmálari.
steinsteypunnar. Þessir skúlptúrar
eru túlkun á umhverfi, tilfinningum
og skynjun. Ég vinn í alls kyns efni
mest í járn og reyni að leita leiða
sem henta best því sem ég vil koma
á framfæri. San Fransisco Art Inst-
itute var upphaflega hugsað sem
vinnuaðstaða fyrir myndlistarmenn
og það besta við skólann er hversu
frjálst val maður hefur um aðferð-
ir. Ég hef tekið kúrsa í kvikmynd-
un, grafík og videogerð með skúlp-
túrnum og fínnst mjög jákvætt að
prófa svona ólíkar aðferðir í list-
sköpun".
Kristín María: „Ég sýni málverk,
vatnslitamyndir og teikningar. Mál-
verkin eru unnin í olíu og með
blandaðri tækni öll gerð á sl. tveim-
ur árum. Ég tek fyrir ákveðin form
úr umhverfinu og raða saman og
túlka upp á nýtt. Ég nota sömu
formin aftur og aftur, raða saman
upp á nýtt og skapa þeim nýja
merkingu. Það er gaman að taka
öll þessi tákn sem eru í umhverf-
inu, umferðamerki t.d. þar sem
ákveðin form og litir hafa vissa
merkingu sem allir skynja eins og
setja þessi form og liti í annað sam-
hengi. Þetta alþjóðlega táknkerfi
sem fylgir hraða nútímans, þar sem
engin hefur tíma til að hugsa um
hvað þessi tákn þýði í sjálfu sér
hefur held ég miklu meiri áhrif á
undirmeðvitundina en við gerum
okkur grein fyrir“.
Engin ákveðin stefna sem þið
fylgið fremur öðrum?
Jóhannes: „Það á ekki lengur við
að tala um stefnur og isma, það
sem skiptir máli er hvað hentar
hveijum og einum að gera. Auðvit-
að verður maður fyrir áhrifum úr
ýmsum áttum, sumum sterkari en
öðrum, en það er úrvinnsla manns
sjálfs sem skiptir sköpum. Ég held
að ungir myndlistarmenn í dag hafí
fleiri tækifæri en menn höfðu áður.
Það er ekki lengur stefnan að mál-
ari vinni eingöngu málverk og
myndhöggvari eingöngu högg-
myndir, þú getur notað hvaða efni
og aðferð sem þú vilt, video, upp-
stillingu og skúlptúr í sama verkið
og hefur þannig meiri möguleika á
að finna nýjar leiðir til að koma
þínu á framfæri“.
Kristín María: „Umhverfið hefur
líka mikil áhrif á það sem maður
er að vinna, án þess maður geri sér
sem sýningargestir hafa meiri
áhuga á kokteilnum og s'úðursög-
um hvor um annan, en verkunum
sem hanga á veggjunum".
Hvernig er búið að myndlist í
Tékkóslóvakíu?
„Það er skemmtilegt að þú skul-
ir spyija að þessu, því mér sýnist
margt líkt með myndlist þar og hér
á íslandi. Bæði þar og hér er listin
mikils metin í samfélaginu, mun
meira en t.d. í Þýskalandi og
Frakklandi, en listamennirnir sjálfir
virðast ekki meta sig og list sína
eins mikils og listamenn gera í
Mið-Evrópu. Atvinnumenn á Ítalíu,
Frakklandi og Spáni t.d. vinna að
list sinni af mikilli alvöru og gera
miklar kröfur, en bæði hér og í
Tékkóslóvakíu finnst mér skorta
nokkuð á að menn taki sjálfa sig
nógu alvarlega. í Tékkóslóvakíu
skiptist myndlist í opinbera og óop-
inbera list, sem er mjög slæmt, því
mönnum hættir til að dæma alla
grein fyrir því. Ég var einu sinni
að vinna hér heima í skammdeginu
og kom út eftir áramótin í stórborg-
ina og sólina, en lengi á eftir mál-
aði ég tómar dimmbláar myndir.
Litimir í landslaginu, myrkrið á
veturna og birtan á sumrin hefur
mjög sterk áhrif á verk Islendinga,
þótt þeir séu búsettir annars stað-
ar, ræturnar koma í gegn“.
Jóhannes: „Kennararnir í skólan-
um segja að það sé eitthvað sameig-
inlegt með öllum myndum íslenskra
listamanna, eitthvað sem er öðruv-
ísi, en við komum ekki auga á
þetta".
Kristín María: „Og hér heima er
talað um erlend áhrif í sömu verk-
um, fólk kemur á sýningar og seg-
ir þetta vera áhrif héðan og þaðan.
En ég held að það hafí mjög góð
áhrif á þróun myndlistar á íslandi
hvað fólk lærir á mismunandi stöð-
um. Menn koma hingað heim með
áhrif sitt úr hverri áttinni og það
verður úr skemmtilegur suðupottur
sem gefur vissan kraft. Þrátt fyrir
leguna held ég að Island sé á marg-
an hátt ekkert meira einangrað en
t.d. einhver borg í Bandaríkjunum".
Jóhannes: „Það er líka eftirtekt-
arvert hvað það er mikið af lista-
mönnum á Islandi og hvað fólk hér
fylgist vel með, þrátt fyrir það að
upplýsingastreymið hingað heim sé
takmarkað. Þú færð t.d. fá mynd-
listartímarit í búðum hér, ef þú vilt
fylgjast með verðurðu að fara út
og sjá og heyra sjálfur og það er
einmitt það sem fólk gerir“.
Kristín María: „Það er líka ein-
kennandi fyrir ísland hvað almenn-
ingur er áhugasamur um myndlist
og óhræddur við að láta í ljósi skoð-
anir sínar. Þegar ég sýndi í Fellabæ
kom oft fólk og byijaði á að segja
að það hefði ekkert vit á myndlist,
en var alveg ófeimið við að segja
sína skoðun og benti mér oft á
mjög skemmtilega og góða hluti.
Það er líka gjörólíkt hér og í Banda-
ríkjunum hvað almenningur hér
sækir mikið sýningar og kaupir
myndlist vegna þess að hún fellur
því í geð, ekki af því að einhver
fræðingurinn hafi lýst því yfir að
þetta séu góð verk eða að verk eft-
ir þennan listamann séu álitin góð
fjárfesting. Fólk treystir eigin
smekk og tilfinningu".
óopinbera list góða og alla opinbera
list lélega, sem er auðvitað langt
frá því að vera rétt“.
Nú ertu búinn að heimsækja
marga íslenska myndlistarmenn og
skoða verk þeirra, telurðu þig vera
kominn með góða mynd af því sem
er eftst á baugi í íslenskri myndlist?
„Nei, ekki góða mynd, en ein-
hveija og ég er sannfærður um að
það er hægt að gera þetta góða
sýningu. Ég á eftir að heimsækja
íslenska listamenn í London og
Amsterdam og tel mig hafa betri
forsendur til að meta verk þeirra í
réttu samhengi, eftir dvölina hér.
Þetta er fyrsta heimsókn mín til
íslands og var hugsuð sem upplýs-
ingaöflun fyrir sýninguna ég á eftir
að koma oftar og þá fyrst er hægt
wað hefja raunverulegan undirbún-
ing. Ég vona bara að þessi sýning
veki jafnmikla athygli og hrifningu
og Sykurmolarnir“.
Blaðamaður hitti Sigríði
Gyðu að máli á heimili
hennar á Seltjarnar-
nesinu þar sem hún var
í óða önn að undirbúa
sýninguna. Sigríður gaf sér þó
tíma til að spjalla við blaðamann
um myndlistariðkun sína fyrr og
nú.
„Ég hef málað og teiknað alveg
frá bamsaldri en það er þó aðeins
síðustu tvö árin sem ég hef getað
helgað mig myndlistinni ein-
göngu. Þessi sýning á Kjarvals-
stöðum er mín fyrsta „alvörusýn-
ing“ ef svo má að orði komast
en ég hef sýnt nokkmm sinnum
í Þrastarlundi í Grímsnesi og einn-
ig átt myndir á samsýningum FÍM
árin 1980 og 1982. Ég byijaði
að mála 11 ára gömul 1 hinum
svokallaða Frístundamálaraskóla
sem Axel Helgason setti á fót.
Sá skóli starfaði þó að ég held
aðeins þennan eina vetur. En í
bernsku var ég alltaf að mála og
teikna. Valgerður Briem kenndi
mér teikningu í barnaskóla og
henni á ég mikið að þakka fyrir
stöðuga hvatningu og uppörvun.
Æskuvinkonur mínar vom dætur
Jóns Engilberts listmálara og ég
á margar minningar frá því þar
sem við lágum á gólfi vinnustofu
Jóns, vinkonumar, og sulluðum
með vatnslitina á meðan meistar-
inn málaði stóm verkin."
Sigríður stundaði síðan nám við
Myndlista- og handíðaskólann
veturinn 1961-1962 undir hand-
leiðslu þeirra Sigurðar Sigurðs-
sonar og Steinþórs Sigurðssonar.
Hún stundaði einnig nám við
Myndlistaskóla Reykjavíkur og
naut þar tilsagnar Hrings Jóhann-
essonar og Þorbjargar Höskulds-
dóttur. „Eg fór einnig í gegnum
nám í auglýsingateiknun í gegn-
um amerískan bréfaskóla. Það var
heilmikið nám þó ég hafi nú aldr-
ei lagt slíkt fyrir mig síðan.“
Myndefni sitt sækir Sigríður í sitt
nánasta umhverfi, borgarlífið og
fantasía virðast haldast í hendur
í mörgum mynda hennar. „Ég
mála myndir sem hægt er að lýsa
sem hálf-fígúratívum og hálf-
abstrakt. Ég mála gjarnan konur
og finnst mjög gaman að fást við
þær. Konur em spennandi mynd-
efni og veita ýmsa möguleika í
útfærslu á litum í fatnaði og hára-
lit t.d. Mér finnst mest gaman að
spinna frá eigin bijósti. Ég tek
einnig mikið af ljósmynduhi og
í hallargarðinum.
spifln siðan inn í þær.“
Sigríður Gyða á sæti í menning-
ar- og listanefnd Seltjarnarnes-
bæjar og er einnig einn af stofn-
endum Myndlistarklúbbs Seltjarn-
arness. „Myndlistarklúbburinn
hefur starfað mikið og við höfum
haldið nokkrar sýningar sem tek-
ist hafa vel. Við höfum einnig
fengið þekkta myndlistarmenn til
að kenna okkur og það er nauð-
synlegt. Auðvitað eru markmið
félaganna í klúbbnum misjöfn,
sumir fínna í þessu góða dægra-
styttingu og hvíld en aðrir vilja
komast lengra eins og t.d. ég. Ég
geri mér vonir um það. Ég finn
einnig hvemig vinnubrögðin og
hugmyndimar hafa breyst við það
að helga sig þessu óskipt,“ sagði
Sigríður Gyða Sigurðardóttir að
lokum. Hún bætti því við að bestu
gagnrýnendurnir sínir væru börn-
in og eiginmaðurinn sem hefðu
stutt hana með ráðum og dáð í
gegnum tíðina. Sýning Sigríðar
Gyðu verður opnuð á Kjarvals-
stöðum þann 27. ágúst sem fyrr
segir og stendur til 11. september.
H. Sig.
Jiri Svestka MORGUNBLAÐIÐ/EINAR FALUR