Alþýðublaðið - 26.07.1932, Side 2
ALÞÝÐUffiíAÐIÐ
Alþýðusamtökin
og starf þeirra.
Höfuðskilyrðiið fyrir pví að al-
þýöan geti bætt kjör sin, er að
hún eigi sterk og öflug sa-mtök,
sem hún geti beitt sem vopni
tog hlíf í baráttu sinni, en fijrsta
skilijrdit) til pess, að hún geti
eágnast petta vopn, samtökin, og
beitt því, er að hún hafi rétt,
lagalegan rétt, tii að stofna tii
þeirra og starfa í þeim.
Pað er alveg óþarft að benda
á þá staðreynd, að vinnukaup-
endur og yfirleitt öll sú stétt.
sem lifir á alþýðunni og er um
lei'ð í andstöcni við hana, hatar
alþýðusamtökin og vill þau feig,
fyrir hvern rnun. Þ-etta sannar
hinn stöðugi rógur íhaldsblað-
anna um verklýðsfélögin, Alþýðu-
sambandið og þá mienn, sem
kjömir hafa verið til að hafa
framkvæmdastjórn hinna ýmsu
greina samtakanna á hendi. En
hvers vegna eru þá alþýðusamtök
tál, þar sem yfirráðastéttin er það
öflug, að hún hefði getað á
bernskuárum þeirra komið þeim
á kné að fullú? — Vegna þess,
að hið svonefnda lýðræði ríkis í
stjómarháttum og pólitík — og
að þeir, sem mynda yfirráðastétt-
ina, hafa á sínurn tima stofnað
þetta skipulag. Ihaldið á því ó-
greitt um að bauna alþýðunni
með lögum að ,efna til samtaka
e'ða takmarka starfssvið hennar
ad| ástœdirlaum. Lýðræðistilfinn-
ingin er svo samtvinnuð frelsis-
hvöt hvers manns,, að ef alþýðan
væri svift því lýðfrelsi, sem hún
þegar hefir, og það án þess að
hægt væri að færa „rök“ fyrir
hvers vegna það væri gert, þá
fmyndi verða þröngt fyrir dyr-
Um hjá valdhöfunum. Réttlætis-
tdlfinningin myndi efla her
manns gegn þeim, sem lýðfrelsiis-
ránið fremdu, og í þeim her
myndu þeir ekki veröa eingöngu,
sem sviftir höfðu verið frelsi,
heldur líka aðrir, sem heíðu
frelsi sitt óskert.
Fyrsta skilyröiö fyrir þvi að
alþýðan geti átt samtök og gert
þau öflug er því hið pólitíska
lýðræði.
II.
Hlutverk alþýÖusamtakaima er
tvenns konar:
at) auka póíitískt lijdrœoi og
að, skapa hjTjræói í atvhnnu-
og fjárhags-málwn.
Hið síðara er ekki til edns og
kunnugt er. En með baráttuverk-
lýðsfélaganna fyrir hækkuðu
kaupi, myndun samvinnufélaga
bæðá í verzlun og framleiðslu
vinna þau að því að skapa það,
eins og þau vinna að þvi að
auka hið pólitíska lýðræði með
því að berjast fyrir afnámi rétt-
in damis sisákvæðisiins (vegna
styrkþágu) úr stjórnarskránni,
niðurfærslu aldurstakmarks til
kjörgengis og kosningarrétíar og
réttlátri kjördæmaskipun, þannig
að mermirhir, sem landið byggja,
ráði skipun löggjafarsamkomunn-
ar, en ekki öræfi og landamörk
eins og nú er.
Og eftir því sem árin líða og
vald verklýðsfélaganna nær fast-
ari tökum á þjóðiífinu, harðnar
baráttan milli þeirra og séirétt-
indastéttarinnar. Alþýðusamtök-
unum hefir tekiist að ná nokkr-
úm áhrifum í opinberum málum,
á alþingi, í bæjarstjórnum og á
atvinnu- ög fjátmáJa-sviðinu. Yf-
irráðastéttin sér, að þessi sam-
tök eru að skapa nýja tmenn-
ingu, ný viðhorf, en gamJa í-
haldsmenningin hrörnar jafnt
því sem hin breiðist út. Þess
vegna vákir sérréttindastéttin
yfir því eins og fálki í veiiðihug,
að alþýðusamtökin gefi tifefni tii
„varúðarráðstafana þjóðfélagsins
geg;n óheillastefnum“, eins og það
er svo fagurlega kallað á Visis-
og Morgunblaðs-máli.
Fyrsta tilefnið er svo gripiið
'til að banna verkföll, banna aí-
þýðublöð, banna fundahöld,
banna verklýðsfélög og til hinna
lýðræðiselskandi borgara er svo
snúið sér meÖ miklum fjálgleik
og sagt: „Þetta eru varúðarráð-
stafanir þjóðfélagsins gegn ó-
heililastefnunum, sundrungar-
mönnunum innan þjóðfélagsins,
sem blása í glæður stéttahaturs
og öfundar.“
Skylda a^þýðusamtakanna er
því a'ð gera hvort tveggja í feenu,
vinna að bættum kjörum alþýð- ■
unnar, lýðræði í stjórnmálum og
atvinnumálum, og gefa yfirráða-
stéttinni ekki það tilefni, sem hún
bíður óþoJinmóð eftir. Alþýðu-
samtökin eiga a'ð uinma sitt hlut-
verk með ábyrgðartilfinningu
fyrir alþýðustéttinni, en engum
öðrum. Þau eiga að skapa shna
menningu, sitt almenningsálit, og
þau hafa gert það og gera það.
Það, sem gat gefið íhaldinu
tilefni fyrir nokkrum árum
tid að banna verklýðsfélög-
in, getur það ekki í dag. Það,
sem nægir til að réttlœta lýð-
frelsisrán íháldsins í dag hjá
fjöldanum, er ef til vi'lil orðið
hlægilegt áð áii.
Sá verklýðsfuHtrúi, sem loiðir
samtök þau, sem honum er fal-
ið að hafa framkvæmdarstjórn
á hendi fyrir, út í óþarfa upp-
hláup, tilgangslausar óeirðir, vit-
laust verkfall, er miklu hættu-
legri frelsisbaráttu alþýðunnar en
alþýðuböðulldnn, sem bíður þess
eins að sundra ■ samtökum henn-
ar. Þetta sldlur auðvaldsstéttin,
og því kaupir hún stundum efni-
lega lýðskrumara og sendir þá
inn í alþýÖufélögin til að leiða
þau út í þær öfgar, sem auð-
valdið æskir eftir til þess að til-
efnið til „varúðarráð'stafananna“
skapist. Þessár keyptu memn
þekkjast úr sögu verklýðsfélag-
anna um allan heiim og eru á út-
iendu máli nefndir „próvokatörar“
— þetta er svíviröilegasta orðið
í þeim orðaforða, er alþýðan á
um fjandmenn sína.
Starf þessara maama er að
vinha innan alþýðusam.takannia,
gaspra um „látlausa baráttu",
gagnrýna skoðanir og stefnur
þeirra, sem kjörnir hafa verið
til forystu, hampa róttækum skoð-
unum og nota stór orój til að
vinna hug alþýðunnar frá hin-
um skipulögðu samtökum, koma
iinh hjá henni tortryggni og
sundruníg, óstéttvísi og hatri —
því þeir vita það, að haiur getur
ekki skapað annað en vitlausar
og hættulegar framkvæmdir.
Þessir menn eru jafn hættuiegir
freisisbaráttu alþýðunnar, hvort
som þeir eru keyptir til þiass af
■ auðvaldir.u, eins og Gapon prest-
ur hinn rússneski árið 1905, eða
þeir taka það upp hjá sjálfumi
sér og hafa ekki betri skMmng
á starfsviðhorfum samtakanna en
svo, að þeir álíta að t. d. atvinnu-
bætur fáist fyrst og fremst með því
að syngja níðsöngva, lemja hús
utan, brjóta rúður og hrópa hel-
víti og djöfúll framan í hvern
mann.
III.
Ég býst við að einhverjir muni
halda því fram, að sú starfs,að-
ferð verklýðsfélaganna,, sem ég
hefi hér gert að# umtalseini, að
þau eigi ekki að gefa ílíaldimi
það tilefni, er það bíður eftix, til
að banna þáu, muni leiða tiil kyr-
stöðu og lágra eða jafnvel engra
krafa, en þetta er hinn hrapalleg-
asti misskiLningur. Aðalatrdiðið
fyrir verklýðsfélögin er að þekkja
aðstöðu sína, þekkja styrkleika
sinn, vita hvað þau mega bjóða
sér. — Verklýðsfélögin hafa skap-
að það almenninigsálit, að það
að vera verkfallsbrjótur sé sví-
virðilegt, og þetta er ekki ein-
göngu álit hirma skipulagsbundnu
verkamanna, heldur allra, jafn-
vel líka andstæðiniga alþýðuninar.
Þannig skapa alþýðufélögin sjálf-
áðstöðu sína innan auðvaldsþjóð-
félagsins.
Meðan al.þýðusamtökin eru
ekki megnug þess að brjóta auð-
valdsþjóðfélagið á bak aftur
með valdi, og þó það væri hægt,
þá væri það vafasamur gróði fyr-
ir alþýðustéttina sjálfa án undain-
genginnar eðlilegrar þróunar, er
það skylda þeirra og eina
leiðin, siem þau eiga völ
og eina leiðin, sem þau eiga völ
á, að vinna eins vel og pau geta
aS pví ad stijrkja aóstöóu sína,
hœta kjör alpýóunnar meó tnjgg-
ingum, hœkkucm kcmpi og lœkk-
uxm nauóstjnjaverói, meó auknu
hjórœói og. vemdun á pví hjó-
rœcii, sem fijrir er.
Lífsbarátta alþýðusamtakanna
er eins og lífsbarátta hvers ein-
staklings, einstaklingurinn má til
aö fikra s-iig áfram, undirbúa æfi-
starf sitt, sækja simátt og smátt,
en jafnt og þétt að markinu.
Að gefa auðvaidinu tilefni með
bjánalegum óeirðum, sem allir
sæmilegir menn hafa andstygð
á, til að skerða rétt alþýðunnar
og samtaka hennar, eða banna
iþaiu alveg, er hið sama og að
gefa bren nu vargi num, sem ætlar
að brenna mann inni, olíu og
eldspýtur.
V. S. V.
Flag von Gronaus.
Lundúnumi, 25. júlí. U. P. FB..
von Gronau lagði af stað frá
Ivigtut í Grænlandi kl. 11,25 árd.
(Greenwich timi).
St. Johnsi, Nýfundnalandi. 26.
júlí. U. P. FB. von Gronau lenti
skamt frá Cartwright á Labra-
dor kl. 11 og 8 min. í igærkveldi.
(Austur-Bandaríkjatílmi). Cart-
wright er lítið fisikimannaþorp.
— von Gronau býst við að halda
áfram ferð sinni í dag og kemst,
ef alt gengur að óskum, alla lieið
tii Montreal í kveld.
Minnisvarði Leifs heppna
vestan hafs.
‘ 'I -
Chicago í júlí. U. P. FB. Minn-
isvarði verður reistur hér að
sumri, til minningar um íslenzka
víkinginn Leif Eiríksison, er fyrst-
ur fann Vesturálfu. Verður minn-
isvarðinn afhjúpaður skömmu eft-
ir að heimssýningin verður opn-
uð í Chicago. — Minnisvarðinn
verður reistur í Grants Park,
Drukknun.
FB. 26. júlí. Aðfaranótt 25. þ,.
m. drukknaði Jón Vigfúsison frá
Geirlandi x Skaftárósi. Var hann
þar að silungsviði við þriðja
mann. Jón var að eins 23 ára
að aldri. Hann var systursonur
Lárusiar álþm. í Kirkjubæjar-
klaustri.
Giænlanðsdeilan.
Osló, 25. júlí. NRP.—FB. Kæra:
Norðlmanna verður tekin til mieð'
ferðar af albjóðadómstólnum í
Haag á fimtudaginn..
Þjóðasáítmálf.
Berlín, 25. júlí. U. P. FB. Rík-
isstjórnin í Þýzkalandi hefir til-
kynt Bretlandsstjórn., að hún fall-
ist á bnezk-fr.akknesfea sáttmál-
ann, sem nýlega var gerður, Þær-
þjóðir, sem fallast á sáttmála
þenna, gangast undir að ræða
sameiginlega um vandamál sín og
deilumál, til úrlausnar á þeirn.
Aþenuborg, 25. júlí. Ríkisistjórn-
in í Grikklandi hefir að boði
frakknesku stjórnarinnar fallist á.
frakknesk-brezka sáttmálann og.
gengist undir ákvæði hans.