Morgunblaðið - 02.10.1988, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. OKTÓBER 1988
ú færð héma kaffi
úr könnunni hennar
K U móður minnar, því
þótt við höfum fyrir
Æ. löngu gefið henni
kaffívél, þá neitar hún að bjóða
gestum sínum upp á maskínukaffí
nema í neyð þegar hér er fjöl-
menni, sem sagt, margir gestir —
vont kaffí."
En ég fæ afbragðs kaffí á heim-
ili móður hans, Onnu Jónsdóttur,
eklqu Ólafs Jóhanns Sigurðssonar
skálds, þótt Ólafur yngri hafi
nokkrar áhyggjur af bragðinu, seg-
ir það ailtaf hafa háð sér að honum
var meinaður aðgangur að eldhús-
inu í uppvextinum.
— En þú ert þá með góða ráðs-
konu þama úti?
„Já, mjög góða og alíslenska,"
segir hann ákveðinn og á reyndar
við sambýliskonu sína, Onnu Olafs-
dóttur. „Eg er mjög þjóðlegur, enda
þýðir ekkert að eiga við þessar
amerísku, þær em ekki nándar
nærri eins þolinmóðar og íslensku
konumar. Og ég er nú kannski
ekkert skemmtilegur maður í sam-
búð.“
Anna kennir erobik þar ytra, eða
sprikl eins og hann kallar það, en
honum fínnst það ákaflega undar-
legt með íslendinga, að eftir því sem
þeir fyölgi bílunum þá hlaupi þeir
meira. „Hér em allir hlaupandi, en
mér fínnst nú oft sem líkamsrækt-
arfólk muni eftir öllum líffærum
nema heilanum. En það er mikið í
tísku að hreyfa sig. Þegar ég var
sem þreyttastur á tímabili þá reyndi
ég að lengja vökutímann með því
að koma blóðrásinni í gang, og fékk
mér ágætis hjól sem ég hamast á
inni í stofu. Ég fer líka í langar
göngur, en það er sjmd að segja
að loftið sé gott í San Fransisco,
sést stundum varla til fjalla fyrir
mistri og sóti. Það er því mjög gott
að koma heim í súldina."
Samningar upp á milljarða
í stórborgunum San Fransisco
og New York, þar sem Ólafur Jó-
hann hefur skrifstofur sínar, getur
loftið oft verið Iævi blandið, því þar
fer ekki fram neitt góðiátlegt hjal
um krónur og aura, heldur hörð
orðaskipti um milljarða í dollurum.
Það var í Boston sem Ólafur Jóhann
lærði eðlisfræði og þar hitti hann
forstjóra Sony-fyrirtækisins í boði.
Forstjórann vantaði ráðgjafa með
þekkingu á hátækn^ og prófessor
nokkur mælti með Ólafí Jóhanni í
starfíð. „Forstjórinn er sjálfur eðlis-
fræðingur, og þar sem menn eru
nú yfírleitt hrifíiir af sjálfum sér,
þá ráða þeir fólk sem þeir halda
að sé líkt þeim sjálfum. En hann
áleit það best fyrir mig og heiminn
að ég tæki þessu starfí."
Sony-fyrirtækið framleiðir aðal-
lega hijómtæki og sjóntæki, og þar
byijaði Ólafur Jóhann í ráðgjöf og
sá meðal annars um að þróa og
koma CD-ROM-geisIadiskum fyrir
tölvur í framleiðslu. Ólafur Jóhann
tók síðan sæti í nefnd sem forstjór-
inn stýrði og var einkum ætlað að
Ijalla um stefnumótandi mál og að
fínna leiðir til að styrkja stöðu fyrir-
tækisins. „Japanir eiga mikla pen-
inga og þurfa því að eyða þeim,“
segir Olafur Jóhann og glottir. „Til
að styrkja hljómtækin var CBS-
hljómplötufyrirtækið keypt fyrir 2
milljarða dollara, og er það stærsta
fyrirtæki sinnar tegundar í Banda-
ríkjunum. Reyndar slitnaði oft upp
úr samningum, en þegar verðbréfa-
hrunið var í október sl., og hluta-
bréf féllu í öllum fyrirtækjum, þá
fór skjálfti um menn, kaupendum
fækkaði og allt féll í verði. Upphæð-
in sem þeir hjá Sony buðu var þvi
orðin álitlegri summa en áður.
En CBS er með mörg merki inn-
an sinna vébanda, og með músík
allt frá poppi og upp í fína sígilda
tónlist. Við erum með menn eins
og Michael Jackson og Bruce
Springsteen, en því miður verð ég
að segja að sígilda tónlistin er ekki
nema 5 til 10 prósent af þessu öllu
saman.
Já, peningamir koma frá Japan,
þeir eru að kaupa hálfan heiminn,
eiga stóran hluta af New York, og
meira að segja Frakkland er fallið.
Ólafur Jóhann: Það er ekkert merkilegra að kaupa fyrirtæki en að smíða gott hús eða flaka fisk skammarlaust.
Rithöfundur
írefskák
Meðan hinir hógværu taka strætó úr úthverfum
ofan í bæ og býsnast yf ir vegalengdinni, flýgur
ungur f ramkvæmdastjóri heimshorna á milli,
ræðir við menn úr hörðum helml viðskiptanna
og veltir vöngum yflr milljörðum. Kannski ekki
í f rásögur færandi ef maðurlnn værl ekki
íslenskur rithöf undur og aðeins tuttugu og sex
ára gamall.
Hann er einn af sex f ramkvæmdastjórum
Sony-fyrirtækisins í Bandaríkjunum, með tvö
til þrjú hundruð manns á sínum snærum, og
fyrir hvern meðalmann ættl slíkt starf að fylla
út „kvóta“ dagsins. En Ólafur Jóhann Ólafsson
lætur sig ekki muna um að skrifa skáldsögur
líka. Fyrsta bók hans, „Níu lyklar“, kom út fyrir
tveimur árum og nú er von á þeirri næstu. Engin
furða þótt menn gerðu sór fyrirfram ákveðnar
hugmyndir um útlit og fas, þegar við bætlst að
ungi maðurinn er eðlisf ræðingur að mennt með
hæstu próf úr öllum skóium.
En svo stendur hann þarna svo skrattl
myndarlegur með gömlu kaff ikönnuna hennar
mömmu sinnar í hendlnni og spyr mig hvort óg
hafi kannski haldlð að hann væri með
meiriháttar herðakistlll
En þeir hafa lítið vit á skemmtana-
iðnaði þótt þeir séu seigir í þessari
tæknivitleysu!"
Þess má geta, að nú ætla þeir
hjá Sony að styrkja sjóntækin eins
og þeir gerðu með hljómtækin, og
hafa í hyggju að kaupa eitt af
stærstu kvikmyndaverunum þar
ytra.
Þegar prinsipin Qúka
Ólafur Jóhann er framkvæmda-
stjóri fyrir nýtæknisvið með margar
deildir undir sinni stjóm og ég spyr
hann hvort þessir stórlaxar sýni
honum aldrei vantraust svona ung-
um manninum.
„Nei, segir hann og dregur seim-
inn, ég hef komist upp með ansi
mikið af skrákskratta að vera. Ann-
ars þoli ég illa þegar menn miklast
af afrekum sínum erlendis. Það er
ekkert merkilegra að kaupa fyrir-
tæki en að smíða gott hús eða flaka
físk skammarlaust. Menn meta
þetta oft í hlutfalli við peningana
sem um er að ræða.“
Hann þagnar andartak, segir
svo: „Þetta er refskák. Getur verið
fróðleg fyrir þann sem skrifar, því
þetta er prýðileg uppspretta. Getur
líka verið spennandi, svona eins og
laxveiðar."
Hann virðist nú hafa lúmskt
gaman af öllu saman, en nýja bók-
in hans, „Markaðstorg guðanna",
íjallar að nokkru Jeyti um þennan
harða heim og Ólafur segir, að
hann hefði ekki getað skrifað þessa
bók hefði hann ekki haft reynsluna
af þessu lífí.
„Þetta síast inn og fer í forða-
búr. En allar persónur eru auðvitað
uppspuni og sagan skáldverk.
Sannleikurinn er svo lygilegur að
það mundi enginn trúa honum.
Þeir sem hafa lesið söguna halda
því fram að ég muni missa atvinn-
una þama úti!
En ég punkta ekki mikið, legg
frekar á minnið."
— Situr kannski og skáldar á
háalvarlegum fundum?
Hann hlær: „Ekki nema þeir séu
hundleiðinlegir! En bókin fjallar um
þennan umrædda heim, um Friðrik
Jónsson, guðfræðing frá Háskóla
íslands, sem fer til Boston til að
leggja stund á „húmanísk fræði",
en fer að vinna fyrir viðskiptafyrir-
tæki og lendir í ýmsum ævintýmm.
Þótt sagan gerist í Tókýó, Boston,
Kaliforníu og víðar, þá er þetta
saga Islendings og séð með hans
augum.
En það er margur nútímamaður-
inn sem lendir í refskák nú á dög-
um, því veistu," segir hann og hag-
ræðir sér vel í stólnum, „það er
ekkert eins ódýrt og prinsip manna.
Við getum kallað prinsip grundvall-
arsjónarmið eða bautasteina mann-
gerðarinnar. Menn selja sín prinsip
og þykir það stundum heldur slæmt.
Það er ríkt í mönnum að hugsa um
hvar þeir eigi heima, en heimurinn
fer nú alltaf minnkandi og það er
ýmislegt sem togar. Menn eru aldir
upp við ákveðin lögmál, bæði slæm
og góð og flestir vilja halda í þau
góðu. En stundum eru mörkin óljós,
menn misstíga sig og prinsipin
fjúka. Og þegar það er eitt sinn
byrjað, þá fjúka þau hvert af öðru
og menn hrynja af sjálfu sér.
Ég hef sagt við marga, að það
sé auðveit að selja sannfæringu
sína, því kaupendum fjölgi alltaf."
Af uppum og leigu-
bflstjórum
— Manngæskan, Ólafur Jóhann,
hvorfiir hnn pHfi — — J-----—'