Morgunblaðið - 16.11.1988, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 16. NÓVEMBER 1988
9

Vinsælu
dönsku herra
inniskórnir
komnir aftur.
Hagstætt verð.
Póstsendum.
■
-.1..
! ......... ' "•
..
Einar Farestveit&Co.hf
BORGARTÚN 28, SIMAR: (91) 16995 OG 622900 - NÆG BILASTÆÐI
K.B. PELSADEILD
Við gerum þér sértilboð sem
erfitt er að hafna
Minka- og refajakkar frá kr.
50.000 E
Síðir minkapelsar frá kr.
82.000
Pastel, denim-buff
ogranch
PELSJAKKAR,
MINKUR, REFUR,
ÞVOTTABJÖRN,
HÚFUROGBÖNP
20árareynsla
í útflutningi jk,,,
áskinnavöru JÉ-i
Símar 641443 - 41238.
Birkigrund 31, Kópavogi.
ELFA
JjJjJjjgp

Hver er vandi Sambandsins?i
I tilefni af Morgunblaðsgrein um skipulag samvinnuhreyfingarinnar "
Löng og ýtarleg grein birtist í Morgunblaðinu núna
daginn fyrir rússneska bylfingarafmælið, eftir einn af
starfsmönnum blaðsins, og fjallaði hún um málefnl Sam-
bands ísl. samvinnufélaga. Þar var ■ stuttu máli sagt velt
upp þeirri hugmynd, sem að því er þama sagði á að vera í
gangi innan Sambandsins, hvort timabsrrt sé orðið að
skipta því upp í hlutafélög. í stað núverandi skipulags yrði
þá, eftir því sem þama máttjjesa, um aðjgða sérstók

SiS brotið upp íhlutafélög?
„Hver er vandi Sambandsins“ er yfirskrift greinar í Tímanum
sl. þriðjudag. Höfundur er ,,-esig". Þetta er hugvekja í tilefni
greinar í Morgunbiaðinu, þar sem fjallað er um þá hugmynd,
sem nú er rædd á vettvangi Sambandsins hvort tímabært sé
að skipta SÍS upp í hlutafélög. Staksteinar gefa ,,-esig“ Tímans
orðið hér og nú.
þess að sama skapi og
Hlutafélags-
hugmyndir í
samvinnu-
hreyfingnnni
Svo segir í grein
„-esig“ í Timanum um
vanda SÍS og mál honum
tengd:
„En hitt er svo annað
mál að hugmyndir á borð
við þær, sem hvað mest
veður var gert út af
þama í Morgunblaðinu,
vekja ýmsar áleitnar
spumingar. Fyrir það
fyrsta þá hefur það svo
lengi sem elztu menn
muna verið talinn einn
helzti kostur jafiit skipu-
lags Sambandsins sem
skipulags blönduðu
kaupfélaganna vítt og
breitt um landið að þar
styddi hver rekstrar-
greinin aðra. Með öðrum
orðum að þegar illa áraði
í einni greininni þá gengi
kannski betur í hinum,
sem nota mætti til að
jafiia reksturinn upp. Á
næsta ári gengur
kannski betur i þeirri
greininni sem árið áður
gekk illa og verr í ein-
hverri annarri, þannig
að til lengri tima litið
styrkti þetta hvað annað.
Með hlutafélagahug-
myndum, sem Morgun-
blaðið blæs sem mest upp
þaraa, verður hins vegar
að ætla að allmikið myndi
skerðast um olnbogarý-
mið fyrir þá samvinnu
einstakra rekstrargreina
sem tíðkaðzt hefiir. Að
minnsta kosti er ekki
gerandi ráð fyrir öðru
en að fúlltrúar á aðal-
fimdi Sambandsins,
æðstu valdastofiiun þess,
myndu telja sig þurfe að
fá töluvert sterk rekstr-
arleg rök fram á borð sin
áður en þeir gætu sam-
þykkt allsheijar sundur-
limun á Sambandinu af
þeirri stærðargráðu sem
Morgunblaðið er þarna
að lýsa.
Lika má vænta þess
að þeir myndu telja sig
þurfa að fá fyrst fiillar
sönnur á þvi að sama
árangri væri alLs ekki
mögulegt að ná með því
einungis að auka heldur
rekstrarlega ábyrgð
deildanna hverrar um
sig. Sú spuming hlýtur
að vakna í þessu sam-
bandi hvort ekki sé hægt
að fara þarna þá millileið
að náð verði fram hugs-
anlegum hagsbótum af
því að gera einingamar
sjálfstæðari en nú er, án
þess að lima alla heildina
i sundur.
Og einnig er að því að
gæta að á bak við þijár
af deildunum,
Sjávarafurðadeild, bú-
vörudeild og Verzlunar-
deild, standa nú orðið
sérstök samtök kaup-
félaga og annarra aðila
sem þær vinna fyrir. Þar
eru á ferðinni starfe-
hættir sem i mörg ár
hafa gefizt ákaflega vel
hjá Sjávarafiirðadeild,
eru yngri hjá Búvöru-
deild en hafe þó sömu-
leiðis sýnt sig að skila
góðum árangri þar, en
era nýtilkomnir hjá
Verzlunardeild og lofe
góðu. Einnig þar hlýtur
að vakna sú spurning
hvort þess sé að vænta
að það myndi skila betri
rekstrarárangri að
breyta rekstrarformi
| þessara deilda, kannski
yfir i Sjávarvörudeild
hf., Búvörudeild hf. og
Verzlunardeild hf.“
FjármögTiun
samvinnu-
starfe
Áfram segir „-esig“
Timans:
„Og eftír stendur lika
sú spuming hveraig sam-
vinnumenn ætla sér að
haga núverandi fiár-
mögnun samstarfe- og
dótturfyrirtækjanna ef
hlutafélagshugmyndin
verður jafii alferið ofen
á og Morgunbfeðið var
að gera skóna. Hingað
til hefiir nefiiilega gjam-
an verið horft til Sam-
bandsins þegar um það
heftir verið að ræða að
hlaupa undir bagga í ein-
stökum byggðarlögum
eða starfegreinum með
framlagningu hlutaQár i
fyrirtæki. í slíkum tilvik-
um hefiir það verið sam-
einaður rekstur þess sem
hefiir gert því mögulegt
að stuðla að þvi að góðar
hugmyndir fengju fram-
gang. Verði rekstur Sam-
bandsins skertur veru-
lega þá skerðast skifjan-
lega telgumöguleikar
þar með möguleikar þess
til að hlaupa undir bagga
í hinum ýmsu landshora-
um.
En hvort sem hug-
myndin um fleiri eða
feerri hlutafélög verður
ofen á eða ekki þá virð-
ist hitt ljóst að framvegis
verði Sambandið að gera
mun harðari kröfiir um
ávöxtun af framlögðu
fjármagni en áður. Með
núverandi vaxtakjörum
og ávöxtunarkröfiun af
Qármagni sýnist það
vera liðin tið að nokkur
aðili i þjóðfélaginu, Sam-
bandið meðtalið, geti
leyft sér að nota lánsfé
tíl að fjárfesta í öðrum
fyrirtækjum en þeim sem
tryggt sé að ávaxti það
í fiillu samræmi við lána-
markaðinn.
Og jafiiframt hlýtur
þá hitt að gilda að stjóm-
endur samstarfe- og dótt-
urfyrirtækja Sambands-
ins standi nú frammi fyr-
ir því að fyrirtækin sem
þeir stýra verði að standa
undir fiillri ávöxtun af
þvi Qármagni sem til
þeirra hefiir verið lagt.
Sem er raunar sama
byrði og verðtrygging
siðustu ára er ferin að
leggja á herðar stjóra-
enda fyrirtækja al-
mennt.“
ofar öllu?
Ef svo er, eru spariskírteini ríkissjóðs besti fjárfest-
ingarkosturinn fjrir þig. Spariskírteini ríkissjóðs
eru öruggustu verðbréfm sem eru á markaðnum.
Þau gefa auk þess góða ávöxtun, frá 7-8% yfír
verðbólgu og af þeim þarf ekki að greiða eignar-
skatt!
Kynntu þér kosti spariskírteina ríkissjóðs hjá
starfsfólki VIB.
S.-..................-..............f
VIB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR IÐNAÐARBANKANS HF.
Ármúla 7, 108 Reykjavík. Sími68 15 30