Morgunblaðið - 28.04.1989, Page 2

2 B
MORGUNBLiAÐIÐ FÖSTÚDAGUR 28. APRÍL 1989
ÁKVEÐNIÞJÁLFUN FYRIR KONUR
SJAIFSTRAUST
Tómstundaskólinn býð-
ur nú upp á námskeið í
ákveðniþjálfun fyrir kon-
ur undir leiðsögn Ingi-
bjargar Guðmundsdótt-
ur, uppeldis- og
kennslufræðings. Eins
og nafnið bendir til er
leitast við að þjálfa
ákveðni þátttakenda og
er þá átt við ákveðni í
samskiptum við aðra,
hvort sem er í starf i eða
einkalífi. Okkur lék for-
vitni á að fræðast nánar
um það hjá Ingibjörgu
um hvað námskeiðið
snerist.
Fyrsta spurningin sem
kemur í hugann er sú
hvort konur hafi frekar
þörf fyrir að fara á svona
námskeið en karlar.
„Þó svo námskeiðið
sé fyrir konur koma
samskipti öllum við,“ segir Ingi-
björg. „Ég held að það séu til
bæði karlar og konur sem hafa
þörf fyrir að bæta samskipti sín
við aðra, en mig grunar að það
eigi oftar við um konurnar.
Þeirra hlutskipti hefur verið að
sjá um störf eins og barnaupp-
eldi sem oft krefjast mikillar
fórnfýsi. Konurnar vilja því oft
gleyma að hugsa um sjálfa sig
og láta stjórnast af aðstæðum
hverju sinni.
En það er mikilvægt fyrir alla
að geta staðið á rétti sínum í
samskiptum við annað fólk. Að
geta svarað fyrir sig og neitað
án bess að fá samviskubit eða
líða illa. Fólk þarf að geta látið
í ijós þarfir sínar, skoðanir og
tilfinningar án þess að ganga á
þennan sama rétt hjá öðrum
eða gera iítið úr skoðunum ann-
arra. Þetta á við bæði um karla
og konur."
— Hvernig er námskeiðið
byggt upp?
„Námskeiðin eru byggð upp
á fyrirlestrum, umræðum og
æfingum. Það er fjallað um
mismunandi samskiptahætti
fólks og ég reyni að fá þátttak-
endur til að gera sér grein fyrir
hvar þeir standa. Við ræðum
hugtök tengd samskiptum,
hugtök eins og sjálfsvirðingu,
sjálfstraust og það að bera
ábyrgð á eigin lífi. Það er álit
margra að fólk sé eins og það
er og við því sé ekkert að gera.
Ingibjörg Guðmundsdóttir
leiðbeinandi
ndmskeiðsins
Og það er vissulega rétt að það
getur reynst erfitt að ætla að
breyta öðrum. Hins vegar getur
maður unnið að sjálfsuppeldi
alla tíð og tekið þannig ábyrgð
á eigin lífi.
Ég reyni að auka skilning
þátttakenda á því að nver
manneskja er ein heild. Andleg-
ir og líkamlegir þættir eru ná-
tengdir þannig að ef eitthvað
amar að manni andlega getur
það sýnt sig sem líkamlegur
kvilli. Hjá þeim sem eiga í sam-
skiptaerfiðleikum og hafa lítið
sjálfstraust getur þetta komið
út sem líkamlegir kvillar eins
og vöðvaspenna eða höfuð-
verkur.“
— Hver finnst þér vera al-
gengustu vandamál kvenna í
samskiptum við aðra?
„Algengast er að konum
finnist þeim sýnd yfirgangs-
semi.“
Morgunblaðið/Þorkell
— Er konum þá stjórnað?
„Já, eða við skulum segja að
fólk láti stjórna sér. Því það er
eitt af aðalatriðunum að maður
leyfir þetta sjálfur. Fólk hefur
nefnilega tilhneigingu til að
ganga á lagið ef maður gefur
eftir. Ef maður tekur á sig
ábyrgðina á sínum hluta sam-
skiptanna þá breytist gjarnan
framkoma annarra.
Sjálfstraust er ein af undir-
stöðunum til að ganga vel í
samskiptum," segir Ingibjörg.
Og þá er víst eins gott að hafa
það í lagi því fáir komast hjá
því að eiga samskipti við aðra
Offita/ Framlidarlausnin fólgin i erfóafrœdibreytingum
Offita er erfðafræðilegt vandamál og
sérfræðingar í læknastétt telja nú, að
framtiðarráðið í baráttunni við aukakíló-
in sé að breyta þeim genum eða arf-
berum, sem ráða holdafari fólks að
minsta kosti að hálfu leyti.
Þessi brennheitu offituvandamá! voru
rædd á fundi lækna sem við þau fást
(Society of Behavioral Medicince), sem
haldinn var í San Francisco í byrjun
apríl og hefur vakið athygli. Þar sagði
dr. Albert Stunkard, sem starfar við
læknaskóla háskólans í Pennsylvaníu,
að „nú þegar væri unnt að hefja leit að
þessum genum, og næsta skrefið yrði
að breyta þeim“.
Að sögn Stunkards liggja fyrir niður-
stöður umfangsmikilla rannsókna á fólki
sem var ættleitt og einnig á eineggja
tvíburum. Þær þykja sanna að gen valdi
því að u.þ.b. fjórðungur allra manna eru
þyngri en æskilegt er. Fjögur af hverjum
fimm börnum (eða 80°/o) foreldra sem
bæði eiga við offituvandamál að stríða,
erfa líffræðilega hneigð til offitu. Hann
sagði ennfremur, að í þessum efnum
virtust áhrif gena eða arfbera frá móður
vera helmingi sterkari en áhrif gena frá
föður.
Niðurstöður þessar eru m.a. byggðar
á rannsóknum á 540 Dönum sem voru
ættleiddir. Þegar þeir náðu fertugsaldri
sáust nálega engin áhrif frá því um-
hverfi eða lífsstíl sem þeir ólust upp við
hjá því fólki sem ættleiddi þá, en líkams-
þyngd þeirra samsvaraði fullkomlega
líkamsþyngd blóðforeldra þeirra.
Aðra rannsókn gerðu læknar banda-
ríska hersins á 4.000 eineggja tvíburum.
Hún leiddi í Ijós að það eru 75% meiri
fíkur til þess að slíkir tvíburar hafi svip-
að holdafar og líkamsþunga við fertugs-
aldur heldur en aðrir bræður þeirra eða
systur.
Dr. Stunkard segir: „Það verður eng-
inn maður of feitur nema hann hafi erft
arfbera til slíkrar hneigðar11.
Haft er eftir læknunum, að þessar
nýju staðreyndir, um orsök offitu treysti
grundvöll til forvarna. Nú verði unnt að
ná til hópa fólks, sem sé í mikilli
lífshættu vegna offitu og beina kastljós-
inu að tilraunum til að breyta erfðafræði-
legum offitueiginleikum þess.
Atli Steinarsson í Flórída.