Morgunblaðið - 28.01.1990, Side 6

6 C
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28. JANÚAR 1990
77
BREYTA, HREINSA TIL
06 FLEYGJA...
Magdalena að störfum í höfuðstöðvum OF.
MAGDALENA STANKOVÁ
er 23 ára nemandi í íþróttakennslu og ensku við kennaradeild
Karlsháskóla í Prag og ein þeirra mörgu stúdenta sem hefúr
verið með í öllum aðgerðum og virk í Borgararáðinu frá upphafi.
í höfuðstöðvum þess eru stúdentar meira og minna við störf og
skipulagningu allan daginn og dæmigert fyrir vægast sagt
afslappað andrúmsloftið, að þegar ég bað um að fá að tala við
einhvern þar um þróunina, var náð í þann næsta sem gat talað
ensku. Eg spurði Magdalenu hvernig þetta hefði allt getað gerst
svona hratt.
HÁVÖXTUNARFÉLAGIÐ HF.
- AdaKundur -
Aðalfundur í Hávöxtunarfélaginu hf. verður haldinn
þriðjudaginn 30. janúar nk. kl. 16.15 á Hótel Loft-
leiðum, salur; Höfði.
Á dagskrá eru venjuleg aöalfundarstörf
Að þeim loknum mun
Friórik Sophusson,
alþm. flytja erindi, sem
hann nefnir:
Þátttaka almennings í at-
vinnurekstri
Arsreikningur Hávöxtunarfélagsins hf. liggur
frammi á skrifstofu Kaupþings hf. hluthöfum til sýnis.
Stjóm Hávöxtunarfélagsins Irf.
etta gerðist auðvitað ekki á
augnablikinu og ekki heldur
á einni viku, þótt þaú væri
eins og allt færi af stað þegar
stúdentarnir byijuðu. Það var
margt sem okkur líkaði ekki, en það
þorði enginn að segja neitt, maður
var hræddur um að verða rekinn úr
skólanum eða eitthvað enn verra.
Þetta var frekar eins og eitthvað
ólgaði undir og þegar atburðirnir
fóru að gerast í löndunum kringum
okkur, sérstaklega núna seinast í
Austur-Þýskalandi, kom í ljós, að
fólk hér var tilbúið. Það var eins og
það hefði verið að bíða eftir ein-
hvetju allan tímann, - og t.d. fólkið
sem var með í Charta 77 var mjög
f ljótt að nota tækifærið og koma inn
í málin.
- Það virðist samt hafa komið á
óvart hve stúdentamir voru tilbúnir.
Höfðuð þið haldið fundi eða rætt
opið saman áður?
- Varla neitt, og alls ekki opið,
en ég held að við höfum verið nokk-
uð meðvituð um möguleikana sem-
fælust í breytingunum í löndunum í
kring , að þetta væri eina tækifærið
sem við hefðum og við yrðum að
nota það. Auðvitað voru ekki allir
stúdentar jafn framsæknir eða
reiðubúnir að gera eitthvað, en
margir reyndust vera það.
- Þú hefur bara verið tveggja
ára 1968. - Hafðir þú hugleitt það
sem þá gerðist?
- Nei, enda hafði það litla þýð-
ingu fyrir okkur, fyrr en þá helst
núna. Við sáum aldrei neitt skrifað
um það, aldrei var minnst á það í
skólanum né annars staðar opin-
berlega, - og eldra fólkið talaði
ekki mikið um það við okkur.
Kannski var það of sárt eða því
fannst það hvort sem er engu breyta
fyrir okkur. Það gæti ekkert hjálpað
okkur og því óþarfi að vera að
íþyngja okkur með því.
- Óllum finnst stúdentar hafa
staðið sig svo ótrúlega vel, hafa
verið svo klárir við að skipuleggja
göngur og fundi og hafa samband
við annað fólk. Hvar lærðuð þið þetta
eiginlega?
- Þetta bara kom. Þegar ráðist
var á okkur eftir kertaljósagönguna
á 50 ára alþjóðastúdentadaginn urð-
um við svo reið að við fórum öll að
tala saman, stærri og stærri hópar,
og svo voru þetta orðnir fundir og
það komu fram margar tillögur um
hvernig við ættum að bregðast við
og hvaða kröfur við ættum að gera.
Þetta þróaðist í verkfall í háskólan-
um og stórfundi á Václavské-torgi
og allt í einu voru allir með okkur.
Það var stórkostleg lífsreynsla þegar
við vorum skyndilega farin að tala
saman um hvað okkur fyndist skipta
máli og við urðum svo hamingjusöm
að finna hvað við vorum innilega
sammála.
- Hvað hefur helst komið þér á
óvart í þróuninni frá 17. nóvember?
- Að sumt fólk virðist ekki geta
gert sér grein fyrir hvað er raun-
verulega að gerast. Ekki hér í Prag,
en sums staðar úti á landi, t.d. í
mínum heimabæ. Maður gæti haldið
að fólk heyrði aldrei í útvarpi.
- Eftir 1968 varð margt fólk
útlægt, rekið úr störfum eða meinað
að gera það sem það vildi. Hvað
verður nú um þá sem hafa ráðið að
undanförnu? Ætlið þið að gjalda líku
líkt?
- Við í OF viljum gefa þeim tæki-
færi til að vinna með okkur, hjálpa
okkur að vinna saman öll. En þau
verða að koma sjálf, við förum ekki
til þeirra til að biðja þau að koma . . .

/
Styrkir til
umhverfismála
Landvernd mun á næstunni úthluta styrkjum úr Poka-
sjóði Landverndar.
1. Úthlutun er bundin verkefnum á sviði umhverfis-
mála, svo sem landgræðslu, skógrækt, friðun, vernd-
un, fegrun og snyrtingu lands og til fræðslu og rann-
sókna.
2. Verkefni, sem sótt er um styrk til, þurfa að vera vel
afmörkuð og skilgreind. Styrkumsókninni þarf að
fylgja verk- og fjárhagsáætlun.
3. Farið er fram á að styrkþegar leggi af mörkum
mótframlag, sem getur falist í fjárframlögum, vélum,
tækjum, efni eða vinnu.
4. Styrkþegar skuldþinda sig til að skila skýrslu um
framkvæmd og árangur verkefnisins fyrir lok úthlut-
unarárs.
5. Styrkumsóknir þurfa að berast skrifstofu Landvernd-
ar fyrir 15. febrúar 1990.
Landvernd,
Skólavörðustíg 25,
101 Reykjavík.
- Þetta hefur verið spennandi
tími, en nú er komið að vinnunni
einsog forsetinn segir. Hver telur
þú mikilvægustu verkefnin framund-
an?
- Að breyta, hreinsa og fleygja
burt öllu því illa úr gamla kerfinu.
Það er verið að breyta stjórnar-
skránni, en fólk þarf að kynna sér
hana og sannfærast um að nú mega
allir segja og gera það sem þeir
vilja. Að það er komið á lýðræði.
Langmikilvægast er að breyta við-
horfunum og venja fólk hér á að
fara aftur að hugsa sjálfstætt, - það
er orðið svo vant að gera það ekki.
Ég vona að allur almenningur fari
fljótt að finna að það er óhætt að
leyfa sér að hugsa á lýðræðislegan
hátt, - mig langar að fólk sannfær-
ist um að framtíð okkar getur orðið
betri en okkur gat áður dottið í hug.
- Þið talið mikið um lýðræði.
Gerir fólk hér sér grein fyrir hvað
lýðræði er eftir öll þessi ár án þess?
- Fólk er búið að venja sig á að
þegja og það getur tekið sinn tíma
að snúa því við- aftur. Við í OF lítum
á það sem verkefni okkar að sann-
færa þjóðina um að við þörfnumst
öll hvert annars og að allir þurfa
að nota meðákvörðunarrétt sinn.
- Kvíðirðu ekki efnahagsástand-
inu, atvinnuleysi í kjölfar breyting-
anna eða offjárfestingu erlendra
aðila einsog sumir hafa verið að ótt-
ast?
- Nei, ég er bjartsýn. Við þurfum
að hjálpast að við að leysa mörg
vandamál. Kannski verður efna-
hagskreppa í fyrstu og við verðum
að sætta okkur við að krefjast ekki
of mikils strax. Við viljum, að hér
verði félagslegur rekstur og einka-
rekstur hlið við hlið, en helst innlend-
ur atvinnurekstur. Umfram allt
verður fólk að fá tækifæri til að
vinna þetta upp og þjóðin verður að
fá að finna út sjálf hvað er hættu-
legt og hvað gott. Við verðum að
fá að læra af eigin reynslu.
- Hvað finnst þér persónulega
best við það sem gerðist?
- Mér finnst yndislegust þessi
tilfinning að vera þátttakandi í að
gera góða hluti með OF fyrir okkur
öll, alla þjóðina. Fyrir okkur stúdent-
ana er stórkostlegt að sjá fram á
aðra þróun í framtíðinni og finnast
það skipta máli að vera að læra og
eiga eftir að nota það til gagns. Svo
hlökkum við auðvitað til að fá tæki-
færi til að fylgjast betur með hvað
er að gerast annarsstaðar, hafa
meiri lifandi samskipti við aðrar
þjóðir og læra af þeim.
& Ármúla 29 simar 38640 - 686100
Þ. Þ0RGRIMSS0N & C0
Armstrong LOFTAPLEfTUR
KORKoPtA*!- GÓLFFLÍSAR
^flBMAFLART EINANGRUN
VINKLARÁTRÉ
Hafðu samband við
ferðaskrifstofuna þína
XíT
Laugavegi 3, sfmi 62 22 11