Morgunblaðið

Dagsetning
  • fyrri mánuðurapríl 1990næsti mánuður
    SuÞrMiFiLa
    1234567
    891011121314
    15161718192021
    22232425262728
    293012345
    6789101112

Morgunblaðið - 04.04.1990, Blaðsíða 41

Morgunblaðið - 04.04.1990, Blaðsíða 41
MQRGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. APRIL 1990 Leiðir til að lækka lyfjakostnaðinn eftir Hörð Bergmann Heilbrigðisráðherra er að reyna að lækka útgjöld ríkisins vegna lyfja- notkunar. Fyllsta ástæða er til þar sem mörg lyf eru ofnotuð, miklu er hent ónotuðu af kaupendum og kostnaður almennings og ríkisins vegna lyfja vex hröðum skrefum. Heildarkostnaður var í fyrra áætlað- ur rúmir þrír milljarðar króna og hlutur ríkisins er a.m.k. 2A upphæð- arinnar. Aðgerðirnar, sem heilbrigðisráð- herra hefur gripið til í því skyni að lækka lyfjakostnað ríkisins, virðast þó mjög í skötulíki. Það staðfesta m.a. upplýsingar sem koma fram í grein eftir Hauk Ingason í Morgun- blaðinu 15. febr. um hvernig reglu- gerðin, sem gekk í gildi þann dag, virkar. Hann nefnir dæmi um að ákveðnum framleiðendum sé hyglað með henni, ekki síst erlendum og útgjöld Tryggingastofnunar aukin með sumum ákvæðanna. Einnig sé lyfjakaupendum í einhveijum tilvik- um gert að greiða minna fyrir stórar pakkningar en smáar. Þegar þetta er skrifað hefur viðhlítandi skýring ekki verið gefin af þeim sem bera ábyrgð á reglugerðinni. Um áramót var smásöluálagning apótekara lækkuð úr 68% í 65% enda þótt komið hefði fram í haust, þegar lyfjanefndin svokallaða skilaði tillög- um um lækkun lyfjakostnaðar, að álagningin væri yfirleitt 65-105% hærri hér á landi en í sænskum apó- tekum þar sem ríkið á meirihluta í sölukerfinu. Margoft hefur verið bent á það í umræðum á Alþingi og í ijöl- miðlum að forsendur hinnar háu smásöluálagningar á lyf hér á landi séu löngu brostnar, m.a. vegna þess að lyf eru nú seld í tilbúnum pakkn- ingum og lyijagerð í apótekum lokið að heita má. Þess vegna virðist ekk- ert því til fyrirstöðu að lækka álagn- ingarheimildina niður í svona 40% og spara þannig rúmar 500 milljónir. Heilbrigðisráðherra gengur of skammt í tilraun sinni til að gæta almannahagsmuna á þessum vett- vangi og ráðgjöfum hans við reglu- gerðasmíði virðast mislagðar hendur svo ekki sé meira sagt. Einkaleyfi eru úrelt Skattskýrslur staðfesta ár hvert hve ábatasöm lyfsala er en segja þó ekki nema hálfa söguna. Fjármagns- kostnaður við reksturinn er óþarflega mikill vegna hins úrelta einkaleyfa- skipulags á lyfsölu í landinu. Með því að ríkið veitir um 40 apótekurum Hörður Bergmann „Veiting einkaleyfa hækkar lyíjaverð. Ríkið á að hætta henni; hætta að auka óþarfan um- búðakostnað við heilsu- leit almennings.“ einkaleyfi til að annast mestalla lyf- söluna verða apótek og það sem þeim fylgir óeðlilega dýr, rétt eins og fiski- skip fá hátt verð þegar kvóti fylgir með kaupunum. Rekstrarkostnaður apóteka ræður sínu um álagninguna og verður hvort tveggja óeðlilega hátt vegna einkaleyfafyrirkomulags- ins. Það verður óeðlilega dýrt fyrir nýja einkaleyfishafa úr hópi lyfja- fræðinga að byija að reka apótek. Þeir verða í raun að kaupa einka- leyfi dýrum dómum af þeim eru að hætta rekstrinum auk fasteignanna sem til þarf. Kostnaðinum 'er velt yfir á alþýðu manna með óeðlilega hárri smásöluálagningu. Auk þess eiga lyfsalar kost á að nota vísan hagnað sinn til að örva fjárstreymið úr ríkissjóði og vösum sjúklinga í sína. Þeir geta t.d. byggt læknastofur í nánd við apótekið sitt og leigt þar læknastofur til sérfræð- inga sem vinna í akkorði við að lækna og gefa út lyfseðla eins og dæmin frá öfugþróuninni í Reykjavík sanna. Það er því orðið brýnt hagsmunamál almennings að hætt verði að veita einkaleyfi til lyfsölu. Veiting einka- leyfa hækkar lyfjaverð. Ríkið á að hætta henni; hætta að auka óþarfan umbúðakostnað við heilsuleit al- mennings. Sveitarfélög eða heilsu- gæslustöðvar geta tekið lyfsöluna að sér þegar núverandi leyfi renna út. Einnig mætti hugsa sér að einstakl- ingar fengju tækifæri til að gera til- boð í lyfsöluleyfi. Þeir sem byðu lægstu álagningarprósentuna fengju leyfin. Eitt smásöluverð á sama lyfjaflokki Ég gat áðan um gallana sem fund- ist hafa á reglugerð um lyfsölu og lyíjagreiðslur -sem gekk í gildi 15. þ.m. Tilgangur með setningu hennar er hins vegar sá að draga úr lyfja- kostnaði ríkisins þannig að það bitni sem minnst á sjúklingum. Gallana má lagfæra og ná tilganginum full- komlega með annarri aðferð. I stað þess að vera að eitast við einstök lyfjaheiti, sem kunna að vera ódýr- ust í sínurn flokki á þeim tíma sem svonefndur bestukaupalisti er sam- inn, á einfaldlega að fyrirskipa fasi verð í smásölu á ákveðnum algengum lyíjaflokkum sem taki mið af því verði sem lægst gerist í hlutaðeig- andi flokki og láta það gilda ákveð- inn tíma. Lyfsalar munu þá gæta þess að eiga nóg af því merki sem ódýrast er hveiju sinni og beita áhrif- um sínum til að læknar ávísi þeim en ekki dýru merkjunum. Því það gefur þeim mest í sinn hlut. Þetta skipulag auðveldar lyfsölum hagkvæm og viðeigandi innkaup og kemur í veg fyrir að ríkið (almenn- ingur) og sjúklingar, sem kaupa lyf, séu látnir kaupa óþarflega dýra vöru. Eftir síðustu kjarasamninga og verð- kyrrðina, sem á að fylgja þeim, gefst einstakt tækifæri að taka upp nýja skipan með hætti sem hér er lýst. Við verðum að leyfa okkur að vona að þess sé ekki langt að biða að þær leiðir, sem ég hef bent hér á, verði farnar. Að vísu eru dæmin um veikburða gæslu almannahags- muna innan heilbrigðiskerfisins og grimma vörn sérhagsmunahópa með einkarekstur á ríkisframfæri mörg og til þess fallin að vekja vonleysi um getu stjórnmálamanna og ríkis- valdsins til að rækja það gæsluhlut- verk? En ætli það sé ekki vænlegra fyrir kjörfylgið að sýna í verki að þeir geti haft stjórn á því ijárstreymi úr ríkissjóði sem rennur til sérhags- munahópa en að staðfesta aftur og aftur vanmátt sinn í því hlutverki. Verði ekki breyting á er hætt við að þeim fjölgi sem ekki þykir taka að koma á kjörstaði þegar þeir eru opnir. Höfundur er kennari og rithöiiindur. 41 .. , ;,~s. BRÉFA- BINDIN I frá Múlalundi... ... þar eru gögnin á góðum stað. 5 Múlalundur SÍMI: 62 84 50 0 Sinfóníuhljómsveit fslands 13. áskriftar TÓNLEIKAR í Háskólabíói fímmtudaginn 5. apríl kl. 20.30. Stjórnandi: Eri Klas frá Eistlandi Einsöngvari: Aage Haugland Félagar úr Fóstbræðrum og Karlakór Reykjavíkur. Efnisskrá: Arvo Párt: f minningu Benjamin Britten (frumflutningur á íslandi) Beethoven: Sinfónía nr. 8 Sjostakovitsj:Sinfónía nr. 13 „Babi Jar“ (frumflutningur á íslandi) Aðgöngumiðasala í Gimli við Lækjargötu. Opið frá kl. 9-17, sími 62 22 55 Metsölublad á hverjum degi! Er gjaldkerastarfíð flókið? Við greiðum úr því. Æði margir gjaldkerar húsfélaga og félagasamtaka vita hvernig það er að sitja fram á nótt við að reikna út greiðslur og skrifa gíróseðla eða kvittanir. Vera svo jafnvel andvaka yfir öllu saman. Núna höfum við hjá sparisjóðunum endurbaett féiaga- og húsfélagaþjónustuna. Við reiknum saman gjöld og skiptum þeim niður á greiðendur, skrifum gíróseðla með fullum upplýsingum og sjáum um innheimtu. Með tengslum við Símabanka sparisjóðanna er hægt, hvenær sem er, að fá upplýsingar um reikninga félagsins, hreyfingu o.fl. 3 < n SPARISJÓÐIRNIR

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað: 79. tölublað (04.04.1990)
https://timarit.is/issue/123166

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.

79. tölublað (04.04.1990)

Aðgerðir: