Alþýðublaðið - 20.01.1959, Blaðsíða 3

Ný kynþáttalöggjöf í undirbúningi
PRETORIA 19. jan. (REUTER).
Réttarhöld í málum 30 Suður-
Afríkumanna hófust að nýju í
Pretoriu í dag. Hefur tvisvar
orðið að fresta þessum réttar-
höldum, í fyrra skiptið vegna
þess að sá, sem átti að flytja
hina ákærðu til réttarins fékk
hjartaslag og síðan bilaði lög-
reglubifreiðin, sem flutti hina
ákærðu til dómshússins. Að-
cins níu manns voru því við-
staddir er réttarhöldin hófust
og varð að fresta þeirn meðan
revnt var að ná í afganginn.
’ Fólk þetta er sakað um land-
ráð. Eru hinir ákærðu flestir
svertingjar en nokkrir hvítir
’menn eru þó í þessum hópi,
gefið að sök, ðð hafa stutt rétt
indabaráttu svertingja í Suður-
Afríku.
AÐSKILNAÐUR HVÍTRA
OG SVARTRA.
aðsstjórnir í Suður-Afríku, er
fara með öll mál héraðsins og
eru þó í nánu sambandi við rík
isstjórnina. Hingað til hafa
negrar kosið þrjá hvíta menn
til neðri deildar þingsins í
Höfðaborg til að gæta hags-
muna sinna. Verður það nú
afnumið en negrar fá í staðinn
sjálfstæði í innanhéraðsmálum
sínum.
JAÐRAR VIÐ PÓLITÍSK
MORÐ.
Aðalstjórnarblaðið í Gbana,
Ghana Times, telur væntanleg-
ar aðgerðir Suður-Afríkustjórn
ar í kynþáttamálinu jaðra við
pólitísk morð á fjölda manns.
Biaðið segir að þróun mála í
Suður-Afríku sé slík, að allir,
kvnbi sér þau, hljóti að
fyllast hryllingi.
STRASBOURG, 19. janúar.
NTB—REUTER. Ef Vesturveld
in rjúfa það loforð sitt að
vernda hinar 2,5 milljónir íbúa
í Vestur-Berlín væru það svik
við allan hinn frjálsa heim,
sagði von Brentano, utanríkis-
ráðherra Vestur-Þýzkalands, á
setningarfundi ráðgjafarsam-
kundu Evrópuráðsins í Strass-
bourg í dag. Strax á eftir sagði
aðstoðarutanríkisráðh. Breta,
Landsdowne lávarður, að Bret-
ar hefðu í hyggju að standa við
öll loforð sín varðandi Berlín.
Willy Brandt, borgarstjóri Vest
ur-Berlínar, hélt ræðu á setn-
ingarfundinum og sagði m. a.,
að sennilega væri hægt að leysa
Berlínardeiluna á fundi æðstu
manna stórveldanna, en sam-
tímis yrði að ræða Þýzkalands
málið í heild. Talið er að Ev-
rópuráðið hafni tillögum sovét-
stjórnarinnar varðandi Berlín.
BUENOS AIRES, 19. janúar.
NTB—REUTER. Allt athafna-
líf er nú lamað í Argentínu
vegna allsherjarverkfalls, sem
breiðist um allt landið. Argen-
tínskar útvarpsstöðvar útvarpa
engu nema orðsendingum ríkis
stjórnarinnar. — Frondizi for-
seti Argentínu, sem nú er á
leið il Bandaríkjanna, hefur,
tilkynnt að stjórnin muni ekki
hika við að láta herinn brjóta
alla mótsþyrnu gegn löglegri
stjórn Iandsins á bak aftúr. Tal
ið er að fylgismenn Perons,
fyrrum forseta í Argentínu,
sem nú lifir í útlegð í Domíiik-
anska lýðveldinu, standi á bak
við allslierjarvergfallið, og hafi
þeir valið að hefjast handa þeg-
ar Frondizi var lagður á stað í
för sína til Bandaríkjanna.
i;AESt fyrirtæki í Buenos Air-
Leysa má Bsrlínar-
deiluna á fundi
æðsiu manna.
,,GERFIKNAPINN“ í SÍÐASTA SINN.
Gamanleikurinn Gerfiknapinn verður sýndur í síðasta sinn í
Bæjarbíó; í kvöld. — Myndin er af Ólafi Mixa í hlutve'ki
franska knapans ov Sólveigu Sveinsdóttur í hlutvsrki lögreglu
Herwoerd, forsætisráðherra
S-Afríkusamhandsins gerði í
dág grein fyrir stefnu stjórn-
arinnar í kynþátta'málum.
Kvað hann ætlunina að að-
skilja algerlega hvíta menn og
svarta ög réðu hvorir sínum
landshlutum. Verði á næst-
unni sett lög um sérstaltar hér-
Niðurgreiðsla án
tramnaid af 12. jiðu
ella vofir yfir. En það er ein-
rrntt mesta nauðsynjamál þjóð-
arinnar nú.
Benedikt flutti á fundinum
ítarlegt erindi um stjórnmála-
viðburði síðustu mánaða, mynd
un núverandi ríkisstjórnar og
áform hennar í baráttunni við
dýrtíðina, svo og kjördæma-
málinu. Til máls tóku í umræð
um Hilmar Hálfdánarson, Hálf-
dán Sveinsson, Sveinbjörn
Oddsson, Guðmundur Svein-
björnsson, Sigríkur Sigríksson
o.fl. Kom fram hjá ræðumönn-
um fögnuður yfir því, að mið-
stjórn og þingflokkur Alþýðu-
flokksins skyldu stíga það ör-
lagaríka spor að mynda ríkis-
stjórn og hefja einarðlega bar-
áttu gegn dýrtíðinni.
TÍÐINDAMAÐUR hlaðsins
leit inn hjá Hirti Haildórssyni
í gær. Þar var sem von var glatt
á hjalla, því hann var skyndi-
lega orðinn 10,000 kr. ríkari
en fyrir nokkrum dögum, og
þó 10,000 kr. séu ef til vill ekki
mikið fé á þessum verðbólgu-
tímum, er það óneitanlega
skemmtilegur glaðningur í
skammdeginu.
Hjörtur Halldórsson mennta-
skólakennari vann sem kunn-
ugt er fyrstur 10,000 kr. verð-
laun í þætti Sveins Ásgeirs-
sonar, Vogun vinnur — Vogun
tapar, og viðfangsefnið var —
tunglið.
Hvernig stóð annars á því að
þú fórst að lesa um tunglið?
-— Ég byrjaði eiginlega að
lesa um stjörnurnar eftir for-
sendunni — „maður, líttu þér
nær, Hggur í götúnni steinn“.
Ég veit eiginlega ekki, hvenær
ég fór að kynna mér þetta. Ég
var í máladeild í menntaskóla
bg þar var stjörnufræði ákaf-
lega óvinsæl námsgrein og fór
því svo fjarri, að ég væri ,,dúx“,
ég man ekki núna, livað ég
fékk í einkunn, en það var eitt-
hvað hroðalega lágt. Stjörnu-
fræði sú, sem kennd er í skól-
anum, er heldur engin stjörnu-
fræði, þar er allt reiknað út
frá skipstjórnarlist . . . en það
er jú allt önnur saga.
En hvar grefur þú alla þessa
vitneséju upp?
— Maður grefur allt upp,
sem maður hefur áhuga á.
Við svo skorinortu svari varð
fréttasnápinum næsta orðfátt,
en eins og til þess að segja eitt-
hvað spurðum við, hvort hann
hyggðist verja tíu þúsundun-
um til einhvers sérstaks.
— Já, til þess að kaupa mat
handa konunni og börnunum.
Hvernig er það, þú ert lög-
giltur skjalaþýðari í ensku, er
það ekki?
— Jú, farðu nú ekki að tala
um það. En er það ekki furðu-
legt, að ég hef þegar þýtt fjór-
ar bækur um stjörnufræði og
Framhald á 2. síðu.
iii gegsi
es hafa gefið starfsmönnum sín-
um frí og hætt starfsemi í bili.
Allar Éugsamgöngur liggj a
niðri vegna verkfalls star.fs-
manna flugfélaga. Yfir 70 verka
lý&leiðtogar hafa verið hand-
teknir.
Óeirðirnar í Argentínu hóf-
ust siíðastliðinn laugardag er
7000 starfsmenn í aðalkjötiðn-
aðarstöð Buenos Aires gerðu
rnGtmœl&verkfaþ vegna þeirrar
ák vörðunar ríkisstj órnarinnar
að fá hana í hendur einkafyrir-
tæki.
Talið er að erindi Frondizi
til Bandariíkjanna sé að sækja
umi efnahagsaðstoð hjá Banda-
ríkj unum.
SÍÐARI FREGNIR
Seint á mánudgskvöld upp-
lýsti talsmaður argentínsku
stjórnarinnar að í undirbúningi
væri að setja lög um að allir
starfsmenn járnbrauta og stræt
isvagna skyldu þegar í stað
fara til vinnu sinnar á ný. L.eið
togar verkfallsmanna komu
saman á fund í kvöld og ræddu
um nýjar leiðir í verkfallsað-
gerðum.
Aukinn sparnaður í ríkisútgjöldum
WASHINGTON, 19. janúar.
NTB—AFP. Eisenhower Banda
ríkjaforseti lagði fjárlagafrum-
varp ríkisstjórnarinnar fyrir
Bandaríkjaþing í dag. Er þar
gert ráð fyri mikilli lækkun út
gjalda ríkisins og örlítilli aukn
ingu skatta.
Ja’fmvægi er milli útgjalda og
Nenni bar sigur úr
býtum á þingi
flokks síns.
NAPOLI, 19. janúar, NTB—
REUTER. Miðstjórn Vinstri
sósíalistaflokksins útnefndi í
dag formann flokksins, Pietro
Nenni og 14 stuðningsmenn
hans í framkvæmdanefnd
flokksins. Sá hluti flokksins,
seip fylgjandi er nánu sam-
starfi við kommúnista, kom
ekki neinum manni í fram-
kvæmdanefndina. I miðstjórn-
inni eiga sæti 42 stuðningsmenn
Nennis, 27 fulltrúar hlynntir
kommúnistum og 7 hlutlausir.
Formaður ítalskra jafnaðar-
manna, Giuseppe Ssragat, lét
svo umi mælt í kvöld, að Nenni
ætlaði sér ekki að keppa um
fylgi við kommánista, heldur
miðaði hann stefnu sína við að
grafa undan lýðr.æðisflokkun-
um cg einkum flokki jafnaðar-
manna. Vinstri jafnaðarmenn í
flokki Saragat telja þó að úr-
slitin á þingi Nennisósíalista í
Napoli ha.fi sýnt, að nú megi
vænta þess, að ítalskir sósíal-
ist SEmeinist á næstunni.
Nenni hefur undanfarið haft
allnáið samstarf við kommún-
ista, þótt hann hafi oft farið
aðr.t,r leiðir en þeir.
tekna. Nemia áætluð útgjöld 77
milljörðum doliiara; en tekjur
eru áætlaðar 77,1 milljarður.
Nið'urstöðutölur siíðasta fjáír-
lagafrumvarps voru um 80
milljarðar diO'llara, og, var hal’l-
inn á þeim 12 milljarðar, sem
einfcum stafaði af atvinnu-
kreppunni á síðasta ári.
Forsetinn lagði áherzlu á, að
auka þyrfti sparnað í ríkis-
rekstrinum, en vænta má að til
raunir stjórnarinnar til að
spara miæti nokkurri andstöðu
Eisenhower
á þingi. Dregið er úr útgjöldum
til varnarmáila um 300 milljón-
ir diollara. Útgjöld til eldiflauga
rannsókna og eMflaugavopna
eru aukin að miklum mun. Aft-
ur á móti er dregið mjög úr
hernaðaraðstoð við erlend ríki,
alls nemur hún 3,5 milljörðum
doliara. Ekkert fé er veitt til
tilrauna rr.eð 'kjarnorkuvopn og
stjórnin gerir ráð fyrir að þær
verði ekki teknar uþp á næst- é
unni. Eisenlhower kvað þó nauð í
synlegt að auka framleið'slu i
kjarnorku- og vetnis-vopna.
r
Alþýðublaðið — 20. jan. 1959 3