Morgunblaðið - 07.10.1990, Qupperneq 4

4 C
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 7. OKTÓBER 1990
orðið mun meira starf, ekki síst
vegna þess hversu byggingarnar
eru orðnar stærri og flóknari en
áður. Hin og þessi kerfi eru komin
inn í húsin sem húsverðir verða að
kunna glögg skil á og því eru nú
gerðar meiri kröfur til húsvarða en
áður tíðkaðist. Mikilvægt er að
húsverðir haldi skrá yfir allt við-
hald, sem unnið er í hverju húsi,
en því miður vantar mikið upp á
að það sé gert alls staðar. Því vill
bregða við að alltaf sé verið að
gera við til bráðabirgða því við-
haldsdagbók hefur aldrei verið til,“
segir Jón Jóel.
Engin samtök
Fordómar og sleggjudómar í garð
húsvarða eru ekki eins algengir nú
á tímum og áður. Aftur á móti eru
húsverðir oft ákaflega einmana
hver á sínum stað enda vinna þeir
yfirleitt ekki með öðrum. Þeir eru
sér á báti. Og það sem meira er,
þeir hafa engin samtök að baki sér
þar sem hægt er að ræða sameigin-
leg hagsmunamál. Rætt hefur verið
um stofnun stéttarfélags húsvarða
ansi lengi, en ennþá hefur ekkert
orðið úr því. Það er ýmislegt sem
full ástæða væri að ræða innan slíks
félags svo sem viðverutíma hús-
varða, frítíma og launakjör svo
dæmi séu tekin. Launakjör hús-
varða eru misjöfn og vinnutími er
líka óljós. í mörgum tilvikum þar
sem um íbúðablokkir er að ræða
er reynt að lokka með lítilli húsvarð-
aríbúð. Sumir eru vissulega ánægð-
ir með þá tilhögun, en aðrir sjá
þann ókost að vera nánast á vakt
allan sólarhringinn. Á námskeiði
Iðntæknistofnunar er sérstök rækt
lögð við vinnumarkaðsmál og er þá
verið að kynna starfsmönnum sam-
tök launþega, vinnulöggjöfina,
kjarasamninga, réttindi og skyldur.
Þekking þeirra er aukin á þessum
málum til að eyða misskilningi,
fækka kvörtunum á vinnustað og
einfalda lausn ágreinings.
Mannleg samskipti
Af þeim sextíu stundum sem
námskeiðið tekur, fara tíu tímar í
þáttinn „mannleg samskipti". Hús-
vörðum er skýrt frá grundvallarat-
riðum vinsamlegra samskipta og
þeim gerð ljós þýðing þeirra bæði
fyrir vellíðan einstaklingsins og
árangur í starfi. Útskýrðar eru
kröfur sem gerðar eru til fólks í
þjónustustörfum og hvaða þýðingu
þær hafa fyrir húsverði sérstaklega
og daglega umgengni þeirra við
íbúa og/eða starfslið. Menn eru
þjálfaðir með verklegum æfingum,
sem síðan eru teknar upp á mynd-
band, til að takast á við samskipta-
erfiðleika. Sú aðferð hefur gefist
sérstaklega vel, að sögn Jóns Jóels.
Auk þess sem að framan greinir,
hefur starfsnám Iðntæknistofnunar
að geyma kennslustundir í rafkerfi,
lýsingu, dyrasíma, loftnetskerfí,
vatnshitakerfi, loftræstikerfi,
vatns- og skólplögnum, sorpi og
meindýrum, ytra byrði húsa svo sem
þaki, rennum, gluggum og hurðum,
viðgerðarefni og verkfærum, lásum
og lásakerfum, útisvæðum, stærð-
fræði, rekstri og dagbókum, lögum
og reglugerðum, tryggingum,
brunavörnum, líkamsbeitingu við
vinnu, slysahættum og skyndihjálp
svo eitthvað sé nefnt.
í flestum tilvikum leita fyrirtæki
og stofnanir eftir iðnlærðum mönn-
um þegar að því kemur að ráða
húsvörð. En eftir því sem forráða-
menn fyrirtækja og stofnana eru
meðvitaðri um þá eign, sem liggur
í fasteigninni, því meiri kröfur eru
gerðar til þess starfsmanns, sem
ráðinn er, og húsvörður nútímans
þarf ekki síður að geta þjónustað
fólk en byggingar.
Morgunblaðið/Emilía
„Mér finnst gamla fólkið, því miður, allt of einmana þó það eigi kannski alla sína ættingja í Reykjavik,"
segir Ólafur Runólfsson húsvörður hjá félagsmálaráði Reykjavíkurborgar sem hér er á myndinni ásamt
eiginkonu sinni.
BUÐUMIBUUNUM
í KAFFITIL
AÐ KYNNAST
ÞEIM
- segir Ólafur Runólfsson hús-
vöróur h|á Reyk|avxkurborg
Ohætt er að segja að þetta sé
vinna allan sólarhringinn.
Maður er jú alltaf á vakt og íbúar
hússins geta náð í mig á hvaða tíma
sólarhingsins sem er, jafnt um helg-
ar sem og virka daga. Starfið felst
í því að hafa eftirlit með þessari
eign borgarinnar og koma á fram-
færi við húsnæðisdeild borgarinnar
því sem aflaga fer. Ég þarf í raun-
inni ekki að vinna að lagfæringum
eða viðhaldi sjálfur, en ég þarf að
sjá til þess að verkið sé unnið og
jafnvel að útvega í það iðnaðar-
menn,“ segir Ólafur.
Vissri upphæð er úthlutað árlega
til viðgerða og viðhalds á eignum
borgarinnar, en auðvitað kemur
„MITT starfssvið er að fylgjast með sjötíu og tveimur leigu-
íbúðum félagsmálaráðs Reykjavíkurborgar sem skiptast
niður í níu stigaganga. Starfinu fylgir þriggja herbergja
húsvarðaríbúð auk mánaðarlegra launa. Húsverðir hjá
borginni hafa það fyrir reglu að hittast fyrsta fimmtudag
hvers mánaðar ásamt forstöðumanni húsnæðisdeildar til
að bera saman bækur sínar. Stétt húsvarða fer ört vax-
andi og því brýn nauðsyn að húsverðir stofni sitt eigið
félag. Fyrr verður ekki hægt að ræða sameiginleg mál
húsvarða af neinni alvöru,“ segir Ólafur Runólfsson hús-
vörður að Skúlagötu 64 til 80.
alltgf eitthvað óvænt upp á. Blokk-
arlengjan hér verður 44 ára í haust
svo að nokkurs viðhalds er farið
að gæta.
Olafur er Vestmanneyingur í húð
og hár, byggingameistari og mat-
reiðslumeistari að mennt. Lengst
af hefur hann starfað sem bygg-
ingameistari í Eyjum. Síðan var
hann á sjó í fjögur ár með Binna
heitnum í Gröf á Gullborginni og
■eftir að gosið hófst í Eyjum tók
hann að sér kokkastarf fyrir þá sem
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
„Ég reyni að vera þægilegur í viðmóti og ég held að ég fái þau
þægilegheit 100% til baka,“ segir Rúrik Sumarliðason húsvörður
í Fjölbrautaskóianum í Breiðholti.
STARFIÐ ER EKKI
METIÐ í LAUNUM
- segir Rúrik Sumarliöasoxi
húsvöróur í Fjölbrauta-
skólaxium í Breiöholti
„ÉG HEF aldrei orðið þess var að við húsverðir séum litnir
hornauga úti í þjóðfélaginu. Mér hefur alltaf verið tekið sem
fullgildum starfskrafti hér á þessum þijú þúsund manna vinnu-
stað. Umgengni við samstarfsfólkið er til fyrirmyndar og þá
er ég bæði að tala um kennara og nemendur. Ég hef mikil
samskipti við krakkana og get ekki hugsað mér þá betri. Þeir
eru kurteisir og ég fæ ekki séð að þeir séu neitt vandamál.
Ég umgengst krakkana sem mína jafningja og hef alveg látið
það vera að skammast út í þá. Ég reyni að vera þægilegur í
viðmóti og ég held að mér sé óhætt að segja að ég fái þau
þægilegheit 100% til baka,“ segir Rúrik Sumarliðason húsvörð-
ur í Fjölbrautaskólanum í Breiðholti.
Rúrik er 58 ára ísfirðingur,
húsgagnasmiður að
mennt. Hann steig sín fyrstu skref
sem húsvörður í Menntaskólanum
á ísafirði fyrir tólf árum. Tvö ár
eru síðan hann fluttist suður til
Reykjavíkur og tók við starfi hús-
varðar í Bjölbrautaskólanum.
„Starfssvið okkar húsvarða er
afar víðtækt, en því miður er það
ekki metið í launum. Húsverðir
eru yfirleitt á botninum hvað kaup
og kjör varðar. Ég á að heita með
18 ára starfsreynslu og er að fá
þetta 57 þúsund króna mánaðar-
laun. Mér gengur illa að lifa af
þeim krónum, en sem betur fer
er töluvert um yfirvinnu sem
bjargar manni. Við fáum einfald-
lega ekki greitt fyrir allt það sem
okkur er ætlað að gera. Kjör hús-
varða hjá ríkinu eru auk þess
misjöfn, en mér er sagt að til
standi að samræma þau. Við hús-
verðir höfum hvorki okkar eigið
félag né komum nálægt kjara-
samningagerð. Okkur er bara
skammtað eitthvað um leið og
samið er við aðra hópa.
Mér dettur aftur á móti ekki
til hugar að kvarta yfir aðstöðu
minni hér í skólanum. Hún er
prýðileg. Vinnudagurinn byijar
um kl. 7.00 á morgnana með því
að ég opna skólann, yfirfer stof-
urnar og skipti um ljósaperur hér
og þar. Eftir það hef ég líka nóg
að gera. Ég þarf að vera til taks
ef eitthvað bjátar á, fer í útrétt-
ingar og geri þau innkaup sem
til þarf. Um klukkan 16.00 koma
svo allar ræstingakonurnar, sem
eru um 45 talsins hér í skólanum,
og er það í mínum verkahring að
sjá til þess að þær vanhagi ekki
um neitt auk þess sem ég sé um
að skrá niður vinnustundir
þeirra.“
GÓÐUR ANDIER
LYKILATRIÐIÁ
HVERJUM VINNU-
STAÐ
- segir Smári Wxum húsvöróur
Hjá Vífilfelli
„ÉG ER lærður vélstjóri og hef lengst af starfað sem slíkur hjá
Vífilfelli. Það eru 29 ár síðan ég byijaði hér og þegar árið 1982
sú staða kom upp að ráða þurfti umsjónarmann með fasteignum
fyrirtækisins, fannst mér tilvalið að breyta um. Óneitanlega verð-
ur maður þreyttur á glymrandi hávaða, argi og þvargi til lengd-
ar,“ segir Smári Wíum húsvörður hjá Vífilfelli.
Smári segir að verksmiðjan sjálf
uppi í Árbæjarhverfi sé ekki
í hans verkahring. Aftur á móti sjái
hann um Haga, hús fyrirtækisins
vestur í bæ, þar sem aðalskrifstofur
Vífilfells eru auk tölvu- og þjón-
ustudeildar. Þar sé einnig aðstaða
fyrir listamenn og geymslurými.
„Sjálfur sinni ég þeim verkum sem
til falla hveiju sinni. Ég er til dæm-
is að tappa lofti af hitakerfinu núna
og stilla það. Ef ég sé aftur á móti
ekki fram á að ráða við eitthvað,
kalla ég á utanaðkomandi aðstoð.
Húsverðir verða að vera svolítið
klárir í kollinum við að sjá hvað
þarf að gera þó þeir kannski vinni
ekki allt sjálfir. Aðstaða húsvarðar
hér er í topplagi og hvað laun varð-
ar, er ég þokkalega ánægður. Hér
er góður andi og það finnst mér
vera lykilatriði á hverjum vinnu-
stað. Ég hef aldrei orðið þess var
að samstarfsfólk líti mig eitthvað
öðrum augum nú en áður, eftir að
ég fór úr vélstjórastarfinu yfir í
húsvörðinn. Vissulega hefur maður
þó heyrt að húsvörður sé gamall,
lotinn maður með lyklakippu sem
varla hreyfist úr sporunum.
ímyndin hlýtur að breytast með
tímanum enda er bráðnauðsynlegt
að í störfum húsvarða séu nú menn
sem geta tekið til hendinni. Því
miður er skilningur þeirra, sem
húsin eiga, ekki nægjanlega mikill
ennþá fyrir störfum húsvarða þó
áhugi forráðamanna nýjustu bygg-
inganna sé aðeins að glæðast. Hús-
verðir verða að vera vel að sér svo
ekkert misfarist.
Smári er 52 ára gamall og segist
löngu vera hættur að skipta sér af
vélstjórn þó í hann hafi verið kallað
stöku sinnum fyrst eftir að hann
tók að sér starf húsvarðar. Hann
hefur þó verið að gera upp ýmsa
hluti, sem fyrirhugað er að geyma
>
i
i
i
i
i
i
i
i
i
i
4
m
»
I
i
I