Morgunblaðið - 07.10.1990, Side 8

8 C
MORGUNBLAÐIÐ MANNLIFSSTRAUMAR SUNNUDAGUR 7. OKTÓBER 1990
starfa gób foreldrafélögí skólum?
ÞESSA DAGANA er verið að
endurvekja foreldrafélög í skól-
um eftir sumarhvíidina. Oftast
er það í tengslum við fundi þar
sem foreldrum er kynnt nám og
starf á komandi vetri, tækifærið
þá notað og kosið í foreldraráð
sem síðan velur menn í stjórn.
Víða hafa starfað gróin foreldra-
félög sem vakað hafa yfir velferð
skólanna, tekið þátt í félags-
starfi, beitt sér fyrir nýjungum
eða endurbótum á búnaði
skólanna.
Igrunnskólalögum er gert ráð fyr-
ir að foreldrafélag starfi við hvern
skóla, fulltrúi þess sitji kennara-
fundi og hafi þar málfrelsi og til-
lögurétt. Það er ótvírætt af hinu
góða að efla tengsl
heimila og skóla
og er reyndar for-
senda opins og
heilbrigðs skóla-
starfs. Setja þarf
félögunum lög og
afmarka starfs-
svið þeirra. Fyrir
hvem vetur ætti
eftir Gylfa
Pólsson
stjórn hvers félags að móta sér
stefnu og velja viðfangsefni við
hæfi en varast að færast of mikið
í fang því að flestir hafa ærið að
starfa og allt félagsstarf er tímaf-
rekt sé það vel af hendi leyst.
Tvennt held ég að foreldrafélags-
stjórnir ættu að varast.. í fyrsta
lagi að líta á sig sem eftirlitsaðila
sem sífellt er að leita að því sem
miður kann að fará í skólastarfinu.
Og í öðru lagi að blanda sér í
pólitíska þættí skólamála. Á þeim
vettvangi eiga skólanefndirnar að
standa vörð um hagsmuni skólans.
Leggja ætti þeim mun meiri áherslu
á hin mýkri málin, kynna sér það
sem verið er að gera í skólanum,
öðlast skilning á vandamálum sem
þar er við að glíma. Þá verða þeir
færari um að leggja stofnun barna
þeirra lið og stuðla með því að betri
skóla.
Vinsamleg afstaða foreldra til
skóla kemur nemendunum að meira
gagni en margan grunar, þeir líta
á skólann sem bandamann sinn en
ekki ófeijandi andstæðing og skilja
að stundum þurfa kennarar að aga
þá til að ná árangri. Ég er ekki
Royal
súkkulaðibúðingur
- eftirlæti barnanna
Royal
með þessu að segja að kennarar séu
óskeikulir eða að ekki geti eitthvað
farið aflaga í skólunum. Við vitum
það best sem þar störfum að okkur
eru stundum mislagðar hendur og
alltaf má eitthvað betur fara. Komi
foreldrar auga á misfellur eru þeir
hvattir til að notfæra sér við-
talstíma umsjónarkennara, koma á
framfæri athugasemdum sínum og
tillögum til úrbóta eða fá skýringar
á því sem fyrir þeim vefst. Mörgum
ágreiningi má eyða með upplýs-
ingamiðlun og skoðanaskiptum og
ekkert er verra en misskilningur
sem nær að vinda upp á sig og
herðast í óleysanlegan hnút sem
eitrar hugarfarið. Skólunum er
lífsnauðsyn að njóta sanngirnis.
Hvað sem segja má um einstök
atvik sem upp koma og moldviðrið
sem rótað hefur verið upp vegna
kjarabaráttu kennara er víst að
þeim er umhugað að koma hveijum
nemanda til þess þroska sem efni
standa til og varla entust margii*
kennarar í starfi létu þeir sér á
sama standa um nemendur sína.
En hver er ávinningnr foreldra
af jákvæðu samstarfi við skólana?
Ég hef heyrt foreldra segja að þeg-
ar þeir fóru að taka þátt í félagslífi
í skólanum hafi þeir allt í einu
kynnst nýrri hlið á börnum sínum
- þeirri hlið sem út á við snýr og
sýnir þroska þeirra gagnvart
ókunnum viðfangsefnum. Það hafi
fært þau nær hvert öðru og haft
bætandi áhrif á fjölskyldulífið. Það
er reyndar merkjanlegt að þeim
foreldrum fjölgar sem láta sig í
vaxandi mæli varða skólagöngu og
nám barna sinna þótt meir sé talað
um firringu, afskiptaleysi og van-
rækslu heimila.
Þá ætti að liggja í hlutarins eðli
að því meira traust og velvilji sem
skapast milli heimila og skóla þeim
mun betur ætti börnunum að farn-
ast, betri árangur að nást og heil-
brigðari einstaklingar vaxa úr
grasi. Er það ekki það sem allir
stefna að?
TILBOÐS-
DAGAR
Nýborgy#
Ármúla 23, sími 83636
Lægsta verð á Encyclopedia Britannica hingað til.
Nú er dollarinn hagstæður til kaupa á Britannica 1990.
33 stór bindi - yfir 33000 blaðsíður - mikill íjöldi litmynda
1989 útgáfan kostaði kr. 95.000,-
Við bjóðum þér 1990 útgáfuna í vönduðu, brúnu bandi á aðeins
kr. 69.000,- gegn staðgreiðslu, eða á kr. 77.000,- með afborgunum.
Þetta einstaka tilboð gildir meðan núverandi birgðir endast.
BERGSTAÐASTRÆTI7, SÍMI 12030. OPIÐ 1-6 eh.
Sjúkrahús Reykjavíkur við Þingholtsstræti 1884- 1903. Þar var
læknaskólinn til húsa.
LÆKNISFRÆÐI/Vid kryfjum
hann> þann húöarsel!
Malakoff
brennivínsberserkur, mikill* vexti
og kraftakarl en gæflyndur og
hrekklaus. Nokkrum árum fyrir
dauða háns voru menn farnir að
syngja kvæðið alkunna: „Þó deyi
aðrir dánumenn, Loff! Malakoffí"
sem fjallar um það hvernig Þórður
sleppur frá krufningakúnstum
læknanna með því að birtast full-
ur og í fullu fjöri þegar kjaftasag-
an um lát hans gekk fjöllunum
hærra um bæinn. Kvæðið er í
söngbókum talið eftir Björn M.
Ólsen rektor en Ingólfur heyrði
því fleygt að Hannes Hafstein
hefði verið meðhöfundur og
líklega hafi skáldin ætlað að stríða
vini sínum dr. Jónassen sem þá
var forstöðumaður Læknaskól-
ans. „Kvæðið var þannig til kom-
ið,“ segir bókarhöfundur, „að
læknaskólapiltar höfðu lengi haft
ágimd á skrokk þessa fræga
manns og sagt var að hann hafi
verið búinn að meðtaka nokkrar
brennivínsflöskur frá læknaefn-
unum sem fyrirframgreiðslu.“
Strákunum þótti súrt í broti að
missa af Sæfinni með sextán skó
sem líklega var enn frægari vatns-
karl en Þórður. Hann lenti á
krufningaborðinu hjá þeim sem
voru næst á undan Ingólfi og sam-
ferðamönnum hans.
En fleiri hafa ort um líkskurð
en Ólsen og Hafstein. Guðbrandur
Magnússon áfengisforstjóri var
hagyrðingur góður en flíkaði því
sjaldan. Hann lærði ungur prent-
iðn og með honum vann piltur að
nafni Sigurður, ölkær og glað-
lyndur og bauð jafnan „gúmor-
inn“ þegar hann skaust inn úr
dyrunum, stundum nokkuð í
seinna lagi. Siggi varð skammlífur
en ættingjar gáfu sig engir fram
til að sjá um útförina og mun líkið
hafa lent á krufningaborði lækna-
nema og farið þaðan í kristinna
manna reit. Þetta varð hans erfi-
ljóð:
I kirkjugarðinn komst hann Siggi hálfur
af kírúrgunum allur sundurskorinn.
Enginn grætur, allra síst hann sjálfur;
í sölum himna býður nú „Gúmorinn"!
LOK fimmtándu aldar voru
tímar landafundanna miklu og
á þeirri sextándu hófust fyrir
alvöru könnunarferðir um
líkama mannsins.
Andreas Vesalíus fæddist í
Brussel 1514 og að loknu
læknisnámi í Parísarborg fluttist
hann til Ítalíu og gerðist á unga
aldri háskólakennari í Padovu.
Hann lagði stund
á krufningar af
slíku ofurkappi
og skarpskyggni
að tæplega
þrítugur gaf
hann út bók sem
er einn af
áfangasigrum
læknisfræðinnar
á langri leið hennar til raunsannr-
ar þekkingar og vísindalegra
vinnubragða. Vesalíus naut full-
tingis drátthagra manna og prent-
listin ung og upprennandi, tæp-
lega aldargömul, sá til þess að
boðskapur hins nýja tíma barst
út meðal þeirra sem vildu og
þurftu á honum að halda. Sama
árið og meistaraverk Vesalíusar
birtist á prenti kom út bók Kó-
perníkusar um hreyfmgar himin-
hnattanna. Gamlar og fánýtar
kenningar riðuðu til falls.
Allt frá þessum endurreisn-
artímum hefur líkskurður verið
talinn æskilegur þáttur í menntun
læknisefna en hér á landi og víðar
hefur bæði fyrr og síðar gengið
misjafnlega að fá verkefni til þess
háttar æfinga. Ingólfs læknis
Gíslasonar í Borgarnesi hefur áð-
ur verið getið í þessum pistlum,
því að hann var fyrsti sjúklingur
sem skorinn var upp við botn-
Iangabólgu hér á landi. í annarri
minningabókinni sem hann ritaði
á efri árum segir hann frá því
þegar hann og námsfélagar hans
í Læknaskólanum fengu til krufn-
ingar lík Þórðar nokkurs Árnason-
ar sem hafði hlotið viðurnefnið
Alamala eða Malakoff. Þórður
þessi var gamall vatnsbéri og