Morgunblaðið - 07.10.1990, Síða 22
22 C
MORGUNBLAÐIÐ MENNINGARSTRAUMAR SUNNUDAGUR 7. OKTÓBER 1990
MYNDLIST/Ofmargar, ofstuttan tímaf
MYNDLIST íMÁNUÐ
ÍSLENDINGAR hrósa sér oft af því að vera skorpufólk á öllum
mögulegum sviðum; allt skal gert á eins stuttum tíma og hægt er,
og vandvirkni og hagkvæmni má oft lúta fyrir afköstunum. Þessi
sérkennilegi þjóðarlöstur kemur einnig fram í menningarmálum
landsmanna, og er besta dæmiðum það eflaust bókaflóðið sem skell-
ur á fyrir hver jól í landinu. Þetta gerist einnig í myndlistinni, þó
færri taki eftir, og þar sem bylgjan á þessu ári er farin af stað, er
rétt að Iíta á afleiðingar hennar í örlítið víðara samhengi.
Myndlistin birtist landsmönnum
í ákveðnum vertíðum; líkt og
bókmenntimar. Þannig er sumarið
tími yfírlitssýninga og kynninga,
gjaman á íslenskri list almennt, eða
á einstökum lista-
mönnum sem ann-
ars er hljótt um.
Þannig hafa sölu-
sýningarsalirnir
þann ágæta sið að
hafa þá blandaðar
hópsýningar,
Listasafn íslands
almenna sýningu á
verkum í eigu safnsins eða kynn-
ingu á eriendum listamanni, Kjarv-
alsstaðir sýna verk Kjarvals, og
Norræna húsið hefur um nokkurra
ára skeið kynnt einn íslenskan lista-
mann á hverri sumarsýningu.
í september hefst síðan vertíðin,
og stendur sleitulaust fram í síðari
hluta nóvember, en þá hægist nokk-
uð um fram yfir hátíðamar. í síðari
hluta janúar fer myndlistin af stað
aftur, og nær sýningarhald'oft há-
marki í mars/apríl, en dofnar aftur
eftir páska. Vorsýningar frá lista-
skólunum em oft síðasti viðburður
vertíðarinnar, en á Listahátíðar-
ámm lengist hún auðvitað.
Listunnendur gleðjast að sjálf-
sögðu yfír nægu framboði af mynd-
list, og aðsókn á sýningar ber þess
merki að þessu fólki fer sífellt fjölg-
andi. En því verður ekki mótmælt,
að mestu sýningartímabilin fylla
menn einnig örvinglan, þvi að bylgj-
an er orðin of stór. Hér er auðvelt
að benda á tölur:
Samkvæmt fljótlegri talningu
vom nærri þijátíu sýningar í boði
á höfuðborgarsvæðinu einhvern
tíma frá upphafí til loka september-
mánaðar. Til að sjá þær allar þurfti
listunnandinn því að fara á eina á
dag - eða á sex hveija helgi, en
það er sá tími sem fiest vinnandi
fólk getur best skoðað myndlist.
Fjöldi verka á hverri sýningu er
skiljanlega mismunandi (t.d. frá
þremur verkum á lítilli einkasýn-
ingu upp í rúm eitthundað og sextíu
verk' á yfírlitssýningu Svavars
Guðnasonar), en ef reiknað er með
að meðaltalið sé nálægt fjörutíu,
voru milli ellefu og tólf hundruð
listaverk hengd upp eða sett á stall
á tímabilinu.
Er þetta ekki of mikið? Þó að
einhveiju kunni að skeika í þessum
tölum er það orðin staðreynd, að
framboð myndlistar í þessum eina
mánuði var slíkt, að það em vænt-
| anlega fáir sem geta með sanni
sagt að þeir hafi náð að kynna sér
þetta allt. Þessu verður örugglega
líkt farið næstu mánuði, og þannig
áfram út veturinn. Afleiðing sýn-
ingarskorpu af þessu tagi verður
einfaldlega sú, að þeir verða sífellt
færri, sem hafa einhveija yfírsýn
yfír sviðið, en þeim fjölgar að sama
skapi sem einungis fylgjast með
þeirri myndlist sem þeim er kær. -
En hvað er til ráða?
Þessar mörgu sýningar stóðu
mislengi, og þar er komið að atriði
sem þyrfti að endurskoða. Það er
misjafnt eftir stöðuni hver sýning-
artíminn er; stystur hefur hann
verið tíu dagar, en algengt er sext-
án til átján daga sýningartímabil.
(Yfirlitssýning Svavars Guðnasonar
stendur í einar sex vikur, en það
er auðvitað undantekning.) Þetta
er í flestum tilvikum of stutt til að
nýtast öllum. Myndmenntakennar-
ar hafa takmarkað svigrúm til að
skipuleggja ferðir nemenda sinna á
sýningar, og umræða í formi gagn-
rýni og kynninga er ef til vill aðeins
að komast í gang rétt áður en sýn-
ingartímanum er lokið; þeir sem
vilja sjá verkin fyrir hvatningu
slíkrar umræðu hafa því fáa daga
til að gera það.
Það yrði mikið til bóta ef sýning-
artímabilin yrðu almennt lengri en
nú er, t.d. tuttugu og þrír dagar
(þ.e. fjórar helgar), og að þau yrðu
samræmd milli helstu sýningarstað-
anna, þannig að ekki opnuðu allir
á sama tíma. Með þessu mundi
sýningum ekki endilega fækka,
heldur mundu þær dreifast jafnar
og þá yfir lengri tíma, sem gerði
einnig mögulegt að hafa alla um-
fjöllun og kynningu jafnari og
reglulegri; skorpuvinnubrögðin
mundu hverfa.
Það er ekki líklegt að allir taki
vel í slíka jöfnun, og þeir eru marg-
ir sem virðast þrífast best í skorpu-
mennsku af einu eða öðru tagi,
myndlistarmenn sem aðrir. En sú
vertíðarhugsun sem þetta byggir á
mun hverfa fyrr en síðar, hvað sem
hver segir. í sjávarútvegnum er
þetta búið að vera; takmörkun afla
hefur leitt til skynsamlegri veiða
og jafnari nýtingar, og vertíðir til-
heyra sögunni. I myndlistinni kem-
ur einnig að því, að menn sjá að
það er meira vit í að jafna sýningar-
hald en að ofbjóða listunnendum
með því að hvolfa yfir þá fimm til
sex nýjum sýningum á hverri helgi
í lengri tíma; þá hætta þeir einfald-
lega að koma.
... nærn
þrjátíu sýn-
ingar í boði
í septem-
ber...
eftir Eirik
Móksson
BOKBDUKA UTSALA
HEFST Á MÁNUDAG
• Straufríir borðdúkar • Straufríir blúndudúkar
• Heklaðirdúkar • Flauelslöberir og dúkar
• Jólavara frá ífyrra, jólasvuntur • og margt fleira
15% til 40% afsláttur
póstsendum Uppsetniitgabúðin,
VISA'
Hverfisgötu 74, sími 25270.
EINBYLIS- 0G RAÐHUSALOÐIR
Setbergshlíð í Hafnarfirði
SH VERKTAKAR óska eftirtilboðum í 8 einbýlishúsalóðir og 2 raðhúsalóðir í hinu eftirsótta
Setbergslandi í Hafnarfirði. Einstakar útsýnislóðir. Tilboðum skal skilað fyrir kl. 18:00 mánudaginn
15. október. Útboðsgögn og allar nánari upplýsingar fást á söluskrifstofu okkar.
I
SH VERKTAKAR
SÖLUSKRIFSTOFA, STAPAHRAUNI4, HAFNARFIRÐI, SÍMI652221
BLÚS/jBorgar sig ad henda
'plötuspilaranumf
GEISLA VÁ
GEISLADISKURINN hefur yfirleitt ekki átt upp á pallborðið hjá
blússöfnurum, enda mun dýrari en vínylplata og blús sá sem gefinn
hefur verið út á diskum iðulega léttvægur og ætlað að ná til rokk-
og poppáhugamanna. Nú er þó vá fyrir dyrum, því helstu blúsút-
gáfufyrirtæki Bretlands og Bandaríkjanna hafa ákveðið að hætta
að gefa út vínylplötur; framvegis verður allt á diskum.
Sigurganga geisladisksins
síðustu ár hefur ráðist af
mörgum þáttum og þeim ekki
sístum að útgefandi hagnast mun
meira á geisladisk en plötu, enda
er ódýrara að
framleiða disk, en
hann seldur á
30-50% meira en
vínylplata. Fyrir
stuttu lýstu
bresku fyrirtækin
Ace, Charly,
Demon og Flyr-
ight, sem hafa
verið helstu endurútgáfufyrirtæki
á blús og gömlu rokki, að þau hygð-
ust eingöngu gefa út tónlist á
geisladiskum framvegis og sum
þeirra tóku til við að nema úr list-
um fjölmarga titla, sem óvíst er
hvort munu birtast aftur á diskum.
í Bandaríkjunum var það Arhoolie,
sem gefið hefur út
grúa af blúsplötum
sem tilkynnti að
framvegis kæmu
bara diskar frá fyr-
irtækinu, um leið
og 20-30 titlar voru
strikaðir út og bú-
ast má við að fleiri
fyrirtæki bætist við
á næstunni. Víst
eru þetta slæm
tíðindi fyrir blús-
safnara, en fela í
sér vissa huggun,
því næstu vikur
verður hægt að
kaupa vægu verði
þær plötur sem
strikaðar voru úr
útgáfulistum (yfirleitt um 50%
ódýrari). Til lengri tíma litið þýðir
þetta þó töluverðan útgjaldaauka,
vilji menn' halda áfram að fylgjast
með.
Einn iðnasti bússafnari hérlend-
ur er Ingimundur Magnússon við-
skiptafræðingur, sem á á milli
2-3.000 plötur. Hann sagðist ekki
eiga diskaspilara og ekki hyggjast
kaupa sér slíkt tæki á næstunni.
Ingimundur sagðist þó hafa velt
fyrir sér að kaupa spilara og hann
hafi fengið lánaðan geislaspilara,
en ekki líkað. Hann sagði greini-
legt að fyrirtæki þau sem hætt
hefðu að gefa út vínyl væru að
reyna að ná til yngri safnara, ekki
síður en freista eldri safnara til að
kaupa titla sem þeir eigi fyrir á
vínyl.
Ingimundur sagðist fá tvær plöt-
ur á verði eins geisladisks og því
ekki í vafa hvort
hann kysi en sagði
þó að svo myndi
líklega fara að
hann keypti sér
geislaspilara, enda
stefndi í að erfítt
yrði að fá vínylplöt-
ur á næstu mánuð-
um. Hann tók undir
að framundan væru
góðar stundir hjá
vínylsöfnurum þeg-
ar plötur sem strik-
aðar hafa verið út
úr útgáfuskrá yrðu
falar fyrir lítið fé
og sagðist þegar
vera farinn að nýta
sér slík tilboð.
eftir Árno
■Motthíosson
Ingimundur
Magnússon
Góðar stundir framund-
an.