Morgunblaðið - 21.02.1991, Page 7
MORGUNBLAÐIÐ VIÐSKIPTI/ATVINNULÍF FIMMTUDAGUR 21. FEBRÚAR 1991
B 7
hagslífinu sem nú gengur yfir —
ekki aðeins vegna þess hve eignir
hafa lækkað mikið heldur einnig
vegna þess að miklu fleiri eiga eig-
ið húsnæði og hlut í fyrirtækjum
nú en áður. Auknar lántökur heimil-
anna í ljósi mikilla eigna gerir fólk
enn næmara fyrir lækkun á fast-
eigna- og hlutabréfaverði nú en
áður.
Mikilvægt er að gæta
sérstaklega að jafnvægi á
húsbréfamarkaði
Hvað segir þessi kenning um þær
aðstæður á íslenskum fjármála-
markaði sem lýst var hér að ofan?
Eignir heimilanna hafa aukist
gífurlega á síðustu árum. Sparifé
Islendinga, reiknað sem 75% af inn-
lánum bankanna, helmingur af
verðmæti spariskírteina og hluta-
bréfa auk allra eigna verðbréfasjóð-
anna, hefur tvöfaldast að raunvirði
frá árinu 1985 (sjá mynd). Hluti
af aukningunni er vegna þess að
verðmæti skráðra hlutabréfa al-
menningshlutafélaga er nú orðið
30 milljarðar króna en engin hluta-
bréf voru skráð hér innanlands fyrr
en haustið 1985. Hlutabréfaverð
hækkaði að meðaltali um 78% á
árinu 1990. Verðmæti íbúðarhúsa
í landinu er um 280 mrð.kr. og
hefur aukist um nálægt 30% yfir
hækkun lánskjaravísitölu frá því á
árinu 1980.
Þessi mikla aukning á eignum
heimilanna kann að hafa orðið til
þess að fólk fann hjá sér minni
þörf til að leggja eins mikið fyrir
og það hafði gert síðustu misserin.
Hluti af þeirri hugarfarsbreytingu
kann að vera að verðmæti á Islandi
eru nú orðin sýnilegri en áður var.
Nú eru skráð á hlutabréfamarkaði
hlutabréf 20 til 25 fýrirtækja sam-
tals að verðmæti 30 mrð.kr. sem
er nýmæli í sögu þjóðarinnar. Verð-
mæti ýmissa annarra eigna, svo
sem annarra verðbréfa, fasteigna,
listaverka o.s.frv., er líka betur
skráð en áður og auðveldara er að
koma eignum í verð en áður.
Ef þessi kénning á við rök að
styðjast gæti sparnaður á íslandi
sem hlutfall af tekjum haldið áfram
að minnka enn um hríð og vextir
gætu farið hækkandi ef ekki dregur
úr eftirspurn eftir lánsfé. Hvort
þetta er rétta skýringin á breyttu
fjárstreymi í landinu frá því sumar-
ið 1990 kemur ekki í ljós fyrr en
um síðir. Þangað til er full ástæða
fyrir alla viðkomandi til að gæta
sérstaklega að jafnvægi á húsbréfa-
markaði. Húsbréfakerfið er enn
ekki nema liðlega ársgamalt, mark-
aðurinn er enn mjög lítill og mikið
vantar á að húsbréf hafi unnið sér
traustan sess á fasteignamarkaði
eða á verðbréfamarkaði. Mikilvægt
er að viðskipti með húsbréf verði
ekki fyrir skakkaföllum eða álits-
hnekki vegna breytinga á ytri að-
stæðum á markaðnum og eru hús-
bréfum með öllu óviðkomandi.
Höfundur er framkvæmdastjóri
VÍB — Verðbréfamarkaðs íslands-
banka hf.
i ■ r h!' || ! > ■
RsmiSflHHli
SÖLÚAÐILAR:
E. TH. MATHIESEN HF.
PENNINN SF., HALLARMÚLA 2
E.TH. MATHIESEN HF.
BÆJARHRAUN110 • HAFNARFIRÐ! ■ SÍMI651000
ORKUGJALD — Undir-
ritaður hefur verið samningur
milli Eurocard og Hitaveitu
Reykjavíkur um sjálfvirkar skuld-
færslur eða boðgreiðslur orku-
reikninga á Eurocard greiðslu-
kort. Nýti orkunotandi sér þessa
tegund greiðslu færist mánaðar-
lega á kortið upphæð sem sam-
svarar áætlaðri mánaðarnotkun.
Á myndinni eru f.v. Atli Örn Jóns-
son aðstoðarframkvæmdastjóri
Kreditkorta, Gunnar Bæringsson
framkvæmdastjóri Kreditkorta,
Gunnar Kristinsson hitaveitustjóri
og Eysteinn Jónsson frá Raf-
magnsveitu Reykjavíkur.
I Kaupmannahofn
tengist þú áætlunarflugi SAS
til allra heimshorna!
£Sí—^
zzzs***
Þjónusta SAS viö íslendinga fer stöðugt vaxandi.
Kaupmannahöfn er tilvalinn áningarstaöur á ieiðinni lengra út í heim og frá 1. apríl 1991
fljúgum við til Kaupmannahafnar þrisvar í viku.
Þeim fer sífellt fjölgandi hérlendis sem nýta sér hið yfirgripsmikla og þægilega leiðanet SAS
sem nær um heim allan. Nú flýgur SAS til 80 borga í 29 löndum.
Hafðu samband við SAS eða ferðaskrifstofuna þína og kynntu þér nánar þá þjónustu sem við
bjóðum upp á. Þegar haldið er út í heim fellur ferðaáætlun þín vel að áætlun SAS,
- það máttu bóka!
M/SAS
Laugavegl 3, sími: 62 22 11