Morgunblaðið - 13.06.1991, Blaðsíða 4
4 B
. M'ORGUN’BLAÐIÐ VIÐSKIPTI/ATVINNIILÍF FIMMTUDAGUR 13. JÚNÍ 1991
Sólarlandaferdir
Tekst ferða-
skrifstofunum að snúa
vömísókn?
eftir Hönnu Katrínu Friðriksen
MIEÐ sumarkomunni er vertíðin hafin hjá ferðaskrifstofunum. Nærri
lætur að sjötti hver íslendingur ferðist til útlanda í sumarleyfi á ári
hverju og þar af fara um 40% með leiguflugi í sólarlandaferðir. Að
sögn Karls Sigurhjartarsonar, hjá Félagi íslenskra ferðaskrifstofa,
voru þannig um 16 þúsund íslendingar sem nýttu sér þessar leigu-
ferðir ferðaskrifstofanna á síðasta ári. Þessi fjöldi hefur haldist
svipaður undanfarin ár, en nú má e.t.v. eiga von á breytingu þar á
því verðið á slíkum ferðum er tiltölulega hagstætt í ár. Að sögn
forráðamanna þriggja stærstu ferðaskrifstofanna er það í mörgum
tilfellúm sambærilegt í krónutölu við verðið frá 1988. Samanlagt
sætaframboð Samvinnuferða-Landsýnar, Veraldar og Úrvals-Útsýn-
ar er nú um' 21 þúsund sæti, þannig að það má spyrja hvort lækk-
andi verð á sólarlandaferðum veki vonir um töluvert aukna sölu í
sumar.
Þegar síðasta sumar gekk í garð
höfðu átt sér stað umtalsverðar
sviptingar á ferðaskrifstofumark-
aðnum. Eftir baráttu upp á líf og
dauða í kjölfar samdráttar í grein-
inni, varð niðurstaðan sú að ferða-
skrifstofum, sem buðu sumarleyfis-
ferðir suður á bóginn í leiguflugi,
fækkaði úr átta í fimm. Ferðaskrif-
stofumar fimm eru Úrval-Útsýn,
Samvinnuferðir-Landsýn, Veröld,
Atlantik og Ferðaskrifstofa
Reykjavíkur. Hafa þær þijár fyrst-
nefndu mikinn meirihluta á mark-
aðnum. Eftir því sem fulltrúar
þeirra segja hefur fækkun ferða-
skrifstofanna skilað sér í meiri hag-
ræðingu og lægra verði til við-
skiptavina. Menn segja framboðið
vera í réttu hlutfalli við eftirspurn
og að þægilegt jafnvægi ríki á
markaðnum.
Fyrir síðasta sumar lækkaði verð
á leiguflugi til sólarlanda til muna
og að meðaltali var um að ræða
raunlækkun upp á 10-20%. í ár
virðist það sama vera uppi á ten-
ingnum og segja ferðaskrifstofu-
menn að raunlækkun milli ára sé
aftur um 10-20%. Þarna er um að
ræða umtalsverðar verðlækkanir
tvö ár í röð og því athyglisvert að
heyra skýringar manna á þessum
tíðindum.
Samstaða tókst um
samvinnu í samkeppninni
Helgi Jóhannsson, forstjóri Sam-
vinnuferða-Landsýna, sagði að í vor
hefði tekist samstaða meðal ferða-
Gengi hlutabréfa
hjá Verðbréfaviðskiptum Samvinnubankans
13. júní1991
1) 2) 31
Kaup- Sölu- Innra V/H
gengi gengi virði Hlut-
' fall
■ Almenni hlutabréfasjóðurinn hf. 1,07 1,11
□ Alþýðubankinnhf. 1,70 1,78 1,56 5
■ Auðlindhf. 1,01 1,06
■ Hf. Eimskipafélag íslands 5,55 5,80 3,82 17
□ Flugleiðir hf. 2,38 2,49 2,23 12
□ Grandi hf. 2,58 2,70 1,56 12
□ Hampiðjan hf. 1,82 1,91 1,84 14
■ Hlutabréfasjóður VÍB hf. 1,02 1,07
■ Hlutabréfasjóðurinn hf. 1,62 1,69
□ Iðnaðarbankinn hf. 2,37 2,48 2,21 7
□ íslandsbanki hf. 1,62 1,71 1,38 . 11
■ íslenski hlutabréfasjóðurinn hf. 1,07 1,12
■ Olíufélagiðhf. 5,70 5,95 6,05 17
■ Olíuverslun íslands hf. 2,10 2,21 2,28 16
■ Samvinnusjóður íslands hf. 1,26 1,32 1,05 93
□ Sjóvá-Almennar hf. 5,95 6,25 1,97 53
□ Skagstrendingur hf. 4,75 4,90 3,79 6
□ Skeljungurhf. 5,70 5,95 5,13 32
■ Sæplasthf. 7,30 7,62 4,51 6
■ Tollvörugeymslan hf. 1,01 1,06 1,20 52
□ Útgerðarfélag Akureyringa hf. 4,30 4,50 2,78 11
■ Verslunarbankinn hf. 1,74 1,82 1,67 8
■ Þróunarfélagið hf. 1,60 1,70 1,66 -15
■ merkir að hlutabréf í fyrirtækinu eru nú fáanleg hjá Verðbréfaviðskiptum Samvinnubankans.
1J Áskilinn er réttur til að takmarka þá fjárhæð sem keypt er fyrir.
2) Innra virði ■ Eigið fé 31.12.1990/ Útistandandi hlutafé 31.12.199.0 að viðbættri útgáfu jöfn-
unarhlutabréfa vegna ársins 1990 (jöfnun 1991).
3) V/H hlutfall= Markaðsverð hlutabréfa / Hagnaður eftir skatta.
Leitíð nánari upplýsinga í síma 688568 eða komið í af-
greiðslu okkar að Suðurlandsbraut 18 og fáið faglega og
persónulega ráðgjöf um viðskipti með hlutabréf.
—fjármál eru okkar fag!
VERÐBRÉFAVIÐSKIPTI
SAMUINNUBANKANS
SUÐURLANDSBRAUT 18 ■ SÍMI 688568
skrifstofanna um sameiningu þeirra
ferða sem af gengu þannig að eng-
ar vélar þyrfti að senda út hálftóm-
ar. „Við þurfum því ekki að bjóða
útsöluverð á neinum ferðum og í
staðinn höldum við verðinu eins
langt niðri og mögulegt er,“ sagði
Helgi. Hann bætti við að jafnvægi
ríkti á markaðnum og slíkt skilaði
sér í lægra verði. Það mætti segja
að í ár væri sama verð í krónutölu
og sumarið 1988. Helgi benti einn-
ig á að Samvinnuferðir-Landsýn
hefðu náð mjög hagstæðum samn-
ingum um leiguflug í ár. Ennfremur
sagði hann að rekstur ferðaskrif-
stofunnar hefði gengið vel í fyrra
og ákveðið hefði verið að nota hluta
af hagnaði þess árs til að halda
verðinu niðri núna.
Andri Már Ingólfsson, fram-
kvæmdastjóri Veraldar, tók í sama.
streng. „Sætaframboð þeirra ferða-
skrifstofa sem nú eru á markaðnum
er í samræmi við eftirspurn almenn-
ings. Við sleppum þannig við að
fljúga með hálftómar vélar eða slá
óraunhæft af verði til að fylla vél-
arnar á síðustu stundu," sagði
Andri Már. Hann sagði að með
þessu móti væri hægt að halda verð-
inu niðri. Þannig högnuðust allir
farþegar af hagræðingunni í stað
þeirra fáu sem áður fengu ferðir
undir kostnaðarverði á kostnað
þeirra sem greiddu fullt gjald.
Hörður Gunnarsson, fram-
kvæmdstjóri Úrvals-Útsýnar, sagði
nokkrar skýringar vera á þessari
verðlækkun. „Fyrst og fremst má
nefna það jafnvægi sem ríkir á
markaðnum í dag. Eins munar mik-
ið um að menn hafa undanfarið náð
hagstæðari gistisamningum og þá
hefur flugverð ekki hækkað að ráði
nema rétt undanfarið í kjölfar
hækkunar dollarsins,“ sagði Hörð-
ur.
Menn greina batamerki á
markaðnum
Hjá forráðamönnum ferðaskrif-
stofanna kom fram að sætafram-
boðið í ár er að langmestu leyti
svipað því sem það var í fyrra.
Samvinnuferðir-Landsýn bjóða að
þessu sinni um 8.000 sæti, Veröld
SOLARLANDAFERÐIR — Það er samdóma álit forráða-
manna stærstu ferðaskrifstofanna að sólarlandaferðir séu í sókn á ís-
landi eftir samdrátt undanfarin ár. Verðið er tiltölulega hagstætt í ár og
hefur í flestum tilfellum lækkað um 10-20% frá því í fyrra.
er með um 7.400 og Úrval-Útsýn
er með um 5.500 sæti í sólina. Það
virðist sem mjög vel sé bókað í flest-
ar ferðir og að meðaltali er nýting-
in sögð vera um 90%. „Þróunin er
sú að þessi viðskipti eru að færast
á hendur færri aðila. Stærri stof-
urnar hafa aðstöðu til þéss að bjóða
ferðir/neð lægri tilkostnaði og betri
þjónustu og það hlýtur að ráða úr-
slitum þegar upp er staðið," sagði
Andri Már.
Almennt virðist sem bókanir
íslendinga í sumarleyfisferðir hafi
farið seinna af stað í ár en undan-
farið. Ástæðuna má eflaust rekja
til Persaflóastríðsins í upphafi árs-
ins og eins nefndu menn að margir
hefðu haldið að sér höndum fram
yfir kosningar í vor. „Fólk virtist
vilja vita á hveiju það ætti von að
loknu sumarleyfi," sagði Helgi Jó-
hannsson hjá SL. í maí var hins
vegar mjög mikið um bókanir og
að sögn ferðaskrifstofumanna virð-
ist einkennandi fyrir sumarið hve
bókanirnar koma jafnt og þétt inn
sem aftur þykir vera batamerki á
markaðnum.
Lítil breyting er á því hvert
straumur íslendinga liggur í sólina
og virðist landinn seint fá leið á að
heimsækja þá staði sem hafa notið
vinsælda í áraraðir. Hjá Veröld er
Mallorka enn sem fyrr mest sótti
staðurinn og þangað er aukning á
sætaframboði miðað við árið í fyrra.
Auk annarra Spánarferða býður
Vei'öld upg á nýjan áfangastað sem
er írland. Úrval-Útsýn er með leigu-
flug til Portúgal sem nýtur sívax-
andi vinsælda. „Verðlag í Portúgal
er mjög hagstætt og aðstaðan þar
er fyllilega sambærileg við það sem
best gerist á Spáni,“ sagði Hörður,
en Úrval-Útsýn er líka með mikið
af ferðum til Costa del Sol. Helsti
áfangastaðurinn er þó Mallorka líkt
og hjá Veröld. Samvinnuferðir-
Hamborg
Vildi vera íhringiðu
viðskiptalífsins íEvrópu
Rætt við Högna Sigurðsson hjá Intertrade, sem er í eigu íslendinga
I gömlu og reisulegu húsi í miðborg Hamborgar eru samankomin
nokkur fyrirtæki, sem tengjast íslandi á einn eða annan hátt. Þarna
er skrifstofa Eimskipa til húsa, ferðaskrifstofan Island Tours og einn-
ig fyrirtækið Intertrade. Fyrirtækið er í eigu nokkurra íslendinga
og Högni Sigurðsson sér um rekstur þess. Það er ekki á hverjum
degi, sem íslenskt fyrirtæki er stofnað í útlöndum, svo það er forvitni-
Iegt að heyra um tildrögin að stofnun fyrirtækisins og um starfsvett-
vang þess.
Högni lærði skiparekstur í Þýska-
landi og vann þá meðal annars hjá
Mærsk Line, dótturfyrirtæki A.P.
Moller-samsteypunnar dönsku. Þar
vann hann í þeim deildum fyrirtækis-
ins, sem sjá um innflutning frá Kína
og Austurlöndum fjær og einnig
vann hann við inn- og útflutning til
Bandaríkjanna, Mið-Austurlanda og
Vestur-Afríku. í starfi sínu hjá
Mærsk Line komst hann í kynni við
marga inn- og útflytjendur á megin-
landi Evrópu. Það kemur sér vel
fyrir hann núna, þegar hann er að
hasla fyrirtækinu völl í hörðum heimi
viðskiptanna. Eftir námið fór Högni
aftur heim til íslands og vann hjá
IBM í tvö ár, en hafði alltaf bak við
eyrað að freista þess að stofna versl-
unarfyrirtæki í Hamborg og vera
með í miðri hringiðu viðskiptalífsins
á meginlahdi Evrópu. Hann segist
ekki hafa getað losnað við hugmynd-
ina, „svo það var ekki um annað að
ræða en að taka áhættuna. Ég vissi
að ég yrði ekki í rónni, fyrr en ég
hefði að minnsta kosti reynt. Ég fór
að vinna að undirbúningi fyrir rúmu
ári og þegar ég hafði fengið trausta
aðila með mér, var hægt að slá til
og opna skrifstofu hér í mars. Eftir
kynni mín hér á námsárunum var
ég viss um að það væri svigrúm
fyrir fyrirtæki, sem sérhæfði sig í
að koma á viðskiptasamböndum og
viðskiptum milli íslenskra og er-
lendra fyrirtækja. I framtíðinni er
einnig ætlunin að víkka sjóndeildar-
hringinn og þreifa fyrir sér með við-
skipti til og frá meginlandi Evrópu
í hinar ýmsu áttir. En í þeim efnum
er rétt að taka eitt skref í einu.“
Hveijir geta notað sér fyrirtæki
eins og Intertrade?
Bæði út- og innflytjendur, til
dæmis á Islandi. Við erum í sam-
starfi við mjög marga framleiðendur
á meginlandinu, sem hafa áhuga á
útflutningi til Skandinavíu, meðal