Morgunblaðið - 25.04.1992, Blaðsíða 6

6 B
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. APRÍL 1992
MENNING/LISTIR
TÓNLEIKAR
f MAÍ
LAUGARDAGINN 2. MAÍ
Gerðuberg kl. 16.00
Tónleikar: Kuran — Swing
Kirkjuhvoli Garðabæ
kl. 17.00
EPTA-píanótónleikar.
Steinunn Birna Ragnars-
dóttir. Verk eftir Scarlatti,
Schubert, Schumann,
Chopin
Bústaðakirkja kl. 17.00
Tónlistarskólinn í Reykja-
vík. Tónfræðideild, frum-
flutt verk nemenda.
3.-17. MAÍ:
Listahátíð í Seltjarnarnes-
kirkju „Vorið og sköpunar-
verkið“
SUNNUDAGINN 3. MAÍ
Seltjarnarneskirkja kl.
17.00
Listahátíð í Seltjarnarnes-
kirkju. „Vorið og sköpunar-
verkið“, Tónlist, upplestur,
ballett. Gunnar Kvaran,
selló, Gísli Magnússon,
píanó, Elísabet F. Eiríks-
dóttir, söngur, Vilhelmína
Ólafsdóttir, píanó, Njörður
P. Njarðvík, upplestur,
Barnakór Seltjarnarnes-
kirkju og Barnakór Tónlist-
arskóla Seltjarnarness, As-
dís Magnúsdóttir, Birgitte
Heide, Ingibjörg Pálsdóttir,
dansarar, Páll Eyjólfsson,
gítar, Kolbeinn Bjarnason,
flauta.
Borgarleikhúsið kl. 20.00
Óperusmiðjan og Leikfélag
Reykjavíkur: La Boheme
eftir Puccini.
MÁNUDAGINN 4. MAÍ
• Norræna húsið kl. 20.30
Tónlistarskólinn í Reykja-
vík. Vortónleikar
ÞRIÐJUDAGINN 5. MAÍ
Listasafn íslands, kl. 20.30
Trio Borealis: Einar Jóhann-
■ esson, klarinett, Richard
Talkowsky, selló, Beth Lev-
in, píanó. Verk eftir Bruch,
Debussy, Þorkel Sigur-
björnsson, Poulenc, Hart-
mann.
MIÐVIKUDAGINN 6. MAÍ
Borgarleikhúsið kl. 20.00
Óperusmiðjan og Leikfélag
Reykjavíkur: La Boheme
eftir Puccini.
FIMMTUDAGINN 7. MAÍ
Háskólabíó kl. 20.00
Sinfóníuhljómsveit Islands
(Grænir)
Stj. Örn Óskarsson. Einl.
Peter Maté. Á steppum Mið-
Asíu e. Borodin, Píanókons-
ert nr. 1 e. Tsjajkovskíj, Sin-
fónía Frá nýja heiminum e.
Dvorák.
FÖSTUDAGINN 8. MAÍ
Listasafn íslands, kl. 20.30
Píanótónleikar: Beth Levin.
Verk eftir Mozart, Beethov-
en, Ravel, Schumann.
- SUNNUDAGINN 10. MAÍ
Islenska óperan kl. 14.00
Tónlistarskólinn í Reykjavík
— próftónleikar. íma Þöll
Jónsdóttir, fiðla, Steinunn
Birna Ragnarsdóttir, píanó.
Seltjarnarneskirkja kl.
17.00
Listahátíð í Seltjarnarnes-
kirkju. „Vorið og sköpunar-
verkið". Tónlist og upplest-
ur . Sigrún V. Gestsdóttir,
söngur, Einar Kr. Einars-
son, gítar, Guðmundur
Magnússon, píanó, Sigríður
Hagalín leikkona, upplestur,
Hólmfríður Þóroddsdóttir,
óbó, Sólveig Anna Jónsdótt-
ir, píanó, Þóra Einarsdóttir,
söngur, Kolbrún Sæmunds-
dóttir, Jón Aðalsteinn Þor-
geirsson, klarinett.
Borgarleikhúsið kl. 20.00
Óperusmiðjan og Leikfélag
Reykjavíkur: La Boheme
eftir Puccini.
MÁNUDAGINN 11. MAÍ
íslenska óperan kl. 20.30
Tónlistarskólinn í Reykjavík
— próftónleikar. Heiðrún G.
Heiðarsdóttir, fiðla, Snorri
Sigfús Birgisson, píanó.
ÞRIÐJUDAGINN 12. MAÍ
íslenska óperan kl. 20.30
Tónlistarskólinn í Reykjavík
— próftónleikar. Kristín
Benediktsdóttir, fiðla,
Kristinn Örn Kristinsson,
píanó.
MIÐVIKUDAGINN 13.
MAÍ
Borgarleikhúsið kl. 20.00
Óperusmiðjan og Leikfélag
Reykjavíkur: La Boheme
eftir Puccini.
FIMMTUDAGINN 14. MAÍ
Háskólabíó kl. 20.00
Sinfóníuhljómsveit íslands
(Gulir)
Stj. Petri Sakari. Sinfónía
nr. 2 e. Madetoja, Nýtt verk
e. Karólínu Eiríksdóttur,
Rosenkavalier valsar e.
Strauss.
MÁNUDAGINN 18. MAÍ
íslenska óperan kl. 20.30
Tónlistarskólinn í Reykjavík
— próftónleikar. Þórhildur
H. Jónsdóttir, selló, Stein-
unn Birna Ragnarsdóttir,
píanó..
Gerðuberg kl. 20.30
Tónleikar: KK og hljóm-
sveit.
SUNNUDAGINN 24. MAÍ
Salur FÍH, Rauðagerði 27,
kl. 17.00
Haydnfélagið: Verk eftir
Michaél og Josef Haydn.
Hafnarborg kl. 20.00
Tríó Reykjavíkur og Sigrún
Eðvaldsdóttir, fiðla, Þór-
hallur Birgisson, fiðla, Guð-
mundur Kristmundsson,
lágfiðla, Michael Rudiakof,
selló. Verk eftir Hándel,
Boccherini og Brahms.
MIÐVIKUDAGINN 27. MAÍ
Norræna húsið kl. 20.30
Lisa Ponton, lágfiðluleikari.
Sólveig Anna Jónsdóttir,
píanóleikari.
Laugardalshöll
Listahátíð í Reykjavík.
Gipsy Kings.
LAUGARDAGINN 30. MAÍ
Háskólabíó kl. 17.00
Listahátíð í Reykjavík.
Gösta Winberg, tenor. Sin-
fóníuhljómsveit íslands. Stj.
Mats Liljefors.
Heillast
af einfaldleika
VIÐTAL: RÚNAR HELGI VIGNISSON.
„ÉG ER AÐ taka törn við
að mála núna. Ég hélt síðast
málverkasýningu 1983, þeg-
ar ég var borgarlistamaður,
og ætlaði alltaf að mála
meira, en hef haft svo mikið
af verkefnum í grafíkinni
að ég hef ekki séð mér fært
að mála fyrr, enda er grafík-
in alveg ótrúlega tímafrek.“
Ingunn Eydal er þekktust sem
grafíklistamaður, en í dag opnar
hún sýningu í Hafnarborg í
Hafnarfirði þar sem málverk eru
fyrirferðarmest. Þar gefur þó einnig
að líta grafíkverk og teikningar.
MEIRITILFINNINGAR Í
MÁLVERKINU
„Það var mjög erfitt að byrja að
mála aftur, ég gerði flest annað,“
segir Ingunn. „En síðan ég komst
loks í gang hef ég ekki getað hætt.
Grafíkin heldur manni á vissan hátt
í böndum, til dæmis hvað hraða
snertir, því maður þarf að taka svo
mikið tillit til efnisins. í grafíkinni
lærir maður reyndar líka að gera
hluti sem alls ekki er hægt að gera
í málverki. En til að koma mér í
gang við að mála hafði ég hugsað
mér að útfæra í málverki eitthvað
sem ég hafði gert í grafík. Það var
ekki hægt.“
Við höldum áfram að velta fyrir
okkur muninum á grafík og mál-
verki. Ingunn segir: „Það eru mörg
eintök af grafíkmynd, en á móti
kemur að maður er tíu sinnum fljót-
ari að búa til málverk. Allt í einu
gat maður framkvæmt hugmyndir
sínar á augabragði og fengið útrás
í að gera miklu stærri verk. Kannski
koma tilfinningar meira fram í mál-
verkinu fyrir vikið. Grafík er yfirveg-
aðra form, maður þaulhugsar hana
frekar því það er dýrt að gera mis-
tök. í málverkinu getur maður bara
málað yfir ef manni mistekst. Graf-
íkin hefur það aftur á móti til síns
ágætis að maður veit aldrei ná-
kvæmlega hvað kemur út.“
ÞRÍHYRNINGAR EÐA
PÝRAMÍDAR
Ingunn segist hafa einfaldað
formin mjög mikið á undanförnum
árum og í rauninni hafi hún alltaf
heillast af einfaldleika. í framhaldi
af því berst talið að þríhyrningunum
sem sett hafa svo mikinn svip á
verk hennar undanfarin ár.
„Þríhyrningarnir eru í mínum
huga ekki endilega þríhyrningar
heldur pýramídar. I mínum skilningi
er alltaf eitthvað heilagt, eitthvað
upphafið, við pýramída. Með mynd-
unum núna er ég að vissu leyti að
reyna að túlka þennan skilning og
innri manninn um leið. Sjáðu til,
beinar línur finnur maður varla í
náttúrunni, meira að segja sjóndeild-
arhringurinn er ekki beinn. Sam-
settu myndir mínar byijuðu til dæm-
is sem gluggar, bilin á milli mynd-
anna voru gluggapóstarnir. Það var
þá kannski mín sýn á náttúruna.
Gluggar eru líka af manna völdum
og það má ef til vill segja að ég sé
að bera saman mann og náttúru í
þessum verkum, pýramída og gróð-
ur.
Svo er það annað í sambandi við
þríhyrninginn. Mér er svo illa við
að láta loka mig inni. Málverk eiga
að vera ferhymingar og þess vegna
freistast ég til að brjótast úr viðjum
ferhyrningsins — ég hef líka gert
kringlóttar myndir! Ferhyrningurinn
er í rauninni hlutlaus, en það er
þríhyrningurinn ekki, hann stefnir
alltaf eitthvert og raskar þannig allri
ró. Það skal tekið fram að ég settist
ekki niður að yfirlögðu ráði til að
útfæra þessar hugmýndir, heldur
kom hugsunin líka fram í miðju
kafi.“
Ingunn segist stefna frá þrí-
hyrningnum, hún sé búin að þur-
rausa þann brunn. „En eins og sjá
má í minni málverkunum er ég farin
að mýkja þríhyrninginn býsna mikið.
Mér fínnst ég alltaf þurfa að vinna
mig til hlítar frá ákveðnu viðfangs-
efni. Kannski eru það líka áhrif frá
grafíkinni vegna þess hvað hún er
seinunnin. Ef maður er að vinna
með ákveðið atriði kemur gjarnan
mjög keimlík hugmynd í framhaldi
af því. Það er einmitt mjög algengt
að gera raðmyndir í grafík."
GRAFÍKIN SEM UPPALANDI
Talið berst að þeim góða ár-
angri sem náðst hefur við að koma
grafíkverkum á framfæri, á
skömmum tíma séu þau orðin al-
menningseign.
„Það er nú fyrst og fremst verðið
sem gerir það,“ segir Ingunn. „Aðr-
ir listamenn eru oft svolítið súrir út
í grafíkina, en ég held að það sé
misskilningur. Ég held að grafík
taki alls ekki frá öðrum listgreinum,
heldur stuðli að auknum áhuga á
list. Þeir sem kaupa grafík hafa oft
ekki efni á stærri verkum. íslenskir
listamenn ættu líka að hafa í huga
að erlendis sér maður ekki listaverk
MYIMDLIST I EVROPU MANUÐINA APRIL, MAI, JUNI
Einar Guðmundsson, frá Miinchen
Tími sumarsýninganna fer að
nálgast og þá eru öll söfn með
sýningar handa ferðalöngum, en
myndlistargalleríin taka sér sum-
arfrí þegar kemur fram í júní. Af
sýningum, sem sérstök athygli er
vakin á, eru þessar; Toulouse
Lautrec í París, Rembrandt í Lond-
on og Leonardo da Vinci í Fen-
eyjum. Af listamessum er helzt að
nefna Art-Basel.
Meintur stórviðburður ársins er
svo Dokumenta-sýningin í Kassel.
Um 200 myndlistarmenn hvað-
anæva að úr heiminum hafa verið
valdir til þátttöku — helmingurinn
lítt eða nánast óþékkt nöfn. Hefur
ýmsum „föstum liðum eins og
venjulega" verið ýtttil hliðartil
að skapa pláss fyrir mögulegar
endumýjungar. Er óhætt að segja,
að þessa viðburðar, Dokumenta IX,
er beðið með mikilli eftirvæntingu.
Kostnaðaráætlun hjóðar upp á
15,6 milljón mörk, en ef að líkum
lætur í ljósi fyrri reynslu, verður
ugglaust farið langt fram úr áætl-
uninni.
Amsterdam: Kunst RAI, 3. til
8. júnf; þetta er hollenzka útgáfan
af listamessu.
Rijksmuseum: „Japönsk áhrif á
hollenzka myndlist,“ frá 25. apríl
til 26. júlí.
Basel. ART’23,17.-22. júní;
ásamt Art-Cologne leiðandi lista-
messa í heiminum.
Berlín. Altes Museum: Til 31.
maí, „Entartete Kunst — Örlög
framúrstefnunnar í Þýzkalandi
nazismans."
Bremen. Neues Museum Wes-
erburg: Til 31. maí, Ulises Carrión,
„Other Books & so“. Til 8. júní,
Roman Opalka.
Búdapest. Ernst Múzeum: Gil-
bert & George, „The Cosmological
Pictures," ll.júnítil 17. júlí.
Den Haag. Haags Gemeente-
museum: Jörg Immendorf, 29. maí
til 19. júlí.
Dusseldorf. Kunstsammlung
Nordrhein-Westfalen: Til 10. maí,
Kandinsky, vatnslitamyndir og
teikningar. Frá 30. maí til 28.
ágúst, „Alþjóðlegur konstrúktí-
vismi 1922-27; útópíur fyrir evr-
ópskan kúltúr“.
Stádtische Kunsthalle: „Vision-
áre Schweiz," 27. júní til 6. sept-
ember.
Feneyjar. Palazzo Grassi:
„Leonardo da Vinci og Feneyjar",
til 13. júlí.
Frankfurt am Main. Portikus:
OttoMuhl, 16. júní til 12. júlí.
Schim-Kunsthalle: „Rússneska