Morgunblaðið - 25.04.1992, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 25. APRÍL 1992
B 7
IINGUNN EYDAL SÝN-
IR MÁLVERK, GRAFÍK
OG TEIKNINGAR í
HAFNARBORG
Morgunblaðið/Árni Sæberg
uppi á veggjum í sama mæli og
hér. Aðsóknin að myndlistarsýning-
um á íslandi — yfir hundrað þúsund
manns sækja Kjarvalsstaði árlega —
ber líka vott um mikinn áhuga al-
mennings. Ég held að íslenskir lista-
menn megi því vel við una. Á móti
kemur reyndar að hið opinbera kaup-
ir lítið af verkum, íslensk listasöfn
hafa ekki bolmagn til að sinna mynd-
list líðandi stundar.“
I lokin hefur Ingunn skilaboð til
íslenskra sjónvarpsmanna. „Mér
fínnst sjónvarpið vera mjög slakt í
myndlistarumfjöllun. Þetta er alveg
tilvalinn miðill til að kynna mynd-
list, en er svotil aldrei notaður til
þess. Það er alveg furðulegt hversu
afskipt myndlistin er í sjónvarpinu,
útvarpið hefur staðið sig margfalt
betur við að koma myndlist á fram-
færi. Það er einkennilegt að sjón-
varpið skuli hafa svona fáa á sínum
vegum sem hafa áhuga, hvað þá
vit, á myndlist. Mér fyndist það vera
skylda þeirra að gera hér bragarbót
á. Það þyrfti ekki langa þætti,
kannski ekki nema fimm mínútur á
viku. Ég get ekki ímyndað mér að
það sé dýrt.“
I rómantískari
kantínum — og þó
VIÐTAL: RÚNAR HELGI VIGNIRSSON.
„Schubert er í miklu uppáhaldi hjá mér.“ Morgunbiaðið/Sverrir
- SEGIR STEINUNN BIRNA RAGNARSDÓTTIR
PÍANÓLEIKARI SEM HELDUR SÍÐUSTU EPTA-
TÓNLEIKA VETRARINS
SJÖTTU og síðustu píanó-
tónleikarnir sem Evrópu-
samband píanókennara,
EPTA, gengst fyrir á þess-
um vetri verða haldnir í
Islensku Óperunni nk.
mánudagskvöld og hefjast
kl. 20.30. Þar leikur Stein-
unn Birna Ragnarsdóttir
við hvurn sinn fingur, en
hún er nýflutt heim eftir
að hafa dvalið á áttunda
ár við nám og störf í
Bandaríkjunum og á Spáni
þar sem hún vann m.a. til
virtra verðlauna.
Steinunn Birna hefur glímt við
nótnaborðið nánast frá því
hún man eftir sér. Hún byrj-
aði í einkatímum hjá Jakob-
ínu Axelsdóttur, þreytti síðan inn-
tökupróf í Tónlistarskólann í
Reykjavík þegar hún var 11 ára
og var þar undir leiðsögn Selmu
Gunnarsdóttur og Hermínu Krist-
jánsson og síðar Árna Kristjáns-
sonar þangað til hún útskrifaðist,
fyrst sem píanókennari og síðan
sem einleikari. Hún stundaði að
því búnu nám við New England
Conservatory of Music í Boston
og Iauk burtfararprófi þaðan 1987.
Steinunn segist hafa verið mjög
heppin með kennara í Boston. „Ég
var hjá manni sem heitir Leonard
Shure, en hann var 4ður nemandi
og aðstoðarkennari hins þekkta
Schnabels í Þýskalandi. Það vildi
svo vel til að kennslan hjá honum
var í samhengi við það sem ég
hafði lært hjá Árna Kristjánssyni,
það var engin uppstokkun á túlkun
eða aðferðum. Mér líður best þegar
aðaláherslurnar eru svolítið aðrar
en almennt gerist í Bandaríkjun-
um, það er að segja ekki á tækn-
ina sem slíka, heldur sé hún í þágu
túlkunarinnar. Fallegur tónn skipt-
ir máli og tæknin ein og sér er til
lítils. Hitt er annað mál að án
tækninnar getur maður ekki túlk-
að. í Ameríku er þessu tvennu hins
vegar yfirleitt haldið aðskildu, ef
einhver hefur góða tækni getur
hann náð mjög langt þótt hann
hafi ekki mikið að segja sem lista-
maður. Annars er afstaðan til
tækni og túlkunar mismunandi
eftir löndum og kröfur áheyrenda
mjög mismunandi eftir því hvar
maður er staddur í veröldinni. Það
fann ég þegar ég bjó á Spáni og
spilaði fyrir Spánveija, sem vita
meira um tónlist almennt og eru
sem þjóð næmari en Bandaríkja-
menn. Spánverjar vita hvað þeir
eru að hlusta á, það þýðir ekkert
að bjóða þeim fingraleikfími sem
er sneidd allri tjáningu, þá fær
maður bara tómata framan í sig.
Þannig skiptir áheyrendahópurinn
líka miklu máli um það hvernig
kröfur eru gerðar og kröfurnar
hafa svo áhrif á listafólkið því
þeir sem reyna að komast áfram
taka mið af því sem áheyrendur
vilja heyra. Ef þeir vilja einhvern
ólympíuspilara sem leikur fjögur
þúsund nótur á sekúndu þá er það
grein út af fyrir sig, en meira í
ætt við íþróttir en list.“
Árið 1986 vann Steinunn til
virtra verðlauna í keppni ungra
hljóðfæraleikara í Barcelona, Gran
Podium verðlaunanna, en í þeim
felst að umboðsmaður tekur að sér
að koma sigurvegaranum á fram-
færi. „Það var mikill fengur að því
og þarna fékk ég góða eldskím í
tónleikahaldi. Ég var í Barcelona
í hálft annað ár og vann aðallega
við að halda tónleika, bæði ein-
leikstónleika og kammertónleika.
Svo flutti ég aftur til Boston til
að fá meiri starfsþjálfun áður en
ég ákveddi endanlega hvað ég vildi
gera, var þá aðstoðarkennari hjá
Shure við gamla skólann minn.
Þegar hann hætti störfum vegna
aldurs fór svolítið af þessu glans-
inn fyrir mig. Þá setti ég á mig
sjömílnaskóna, tók stökkið til ís-
lands og sé ekki eftir því. En það
var býsna stór ákvörðun eftir þetta
langan tíma að heiman, sérstak-
lega af því ég hafði verið heppin
með verkefni og gengið vel. Það
var svolítið freistandi að láta reyna
á það frekar, en það sem réði úr-
slitum var að eiga ekki nógu margt
sameiginlegt með fólkinu sem ég
umgekkst í Bandaríkjunum. Ef
umhverfið krefst þess ekki að
maður vaxi sem listamaður er
stöðnunin vís. Að því leyti er miklu
betra að vera tónlistarmaður á ís-
landi, sömuleiðis á Spáni; áheyr-
endur hér gera kröfur sem ögra
flytjendunum og hvetja þá til dáða.
Fólk hefur ákveðið innsæi hérna
og tilfinningu fyrir því sem vel er
vandað, lætur sér ekki umbúðimar
einar nægja heldur gerir kröfu um
innihald. Þetta er mjög gefandi á
sinn hátt, það er erfíðara, en mað-
ur vill heldur ekki fara auðveldustu
leiðina.“
Eftir að Steinunn flutti heim í
fýrra hefur hún starfað við Tónlist-
arskólann í Reykjavík og kann því
vel. „Þarna vinn ég aðallega við
að spila með hljóðfæranemendum
og halda tónleika með þeim sem
em að útskrifast. Þetta gerir mér
kleift að spila og vinna fyrir mér
á þann hátt sem mér fínnst
skemmtilegast. Það er í rauninni
mjög merkilegt að geta unnið fyr-
ir sér sem spilandi píanóleikari í
svona Iitlu landi, sérstaklega með
tilliti til þess að píanóleikarar hafa
ekki aðgang að hljómsveitum eins
og strengjaleikarar. Ég hef mestan
áhuga á því að spila og þó að
manni sé meinilla við allt sem heit-
ir sviðsljós og þá aðstöðu sem
maður kemur sjálfum sér í á ein-
leikstónleikum hefur maður ein-
hveija þörf fyrir að koma því frá
sér sem maður er að undirbúa."
Og það sem Steinunn Birna
hefur verið að undirbúa eru verk
eftir Scarlatti, Schubert, Schum-
ann og Chopin. „Þetta er falleg
músík og kannski svolítið í róman-
tískari kantinum. Og þó.“
framúrstefnan 1915-1932“, til 10.
maí.
Stádelsches Kunstinstitut; Ans-
elm Kiefer: „Úber Ráume und
Völker,“ til vors ’93.
Hamborg. Deichtorhallen: Til
10. maí, On Kawara, Michelang-
elo, Pistoletto, Imi Knoebel. —
Gerhard Merz, „Archipittura", 4.
júnítil 26.júlí.
Hamburger Kunsthelle: Til 17.
maí, Enzo Cucchi, „Rorna".
Humlebæk/Danmörk. Louisi-
ana Museum: Til 26. apríl, Edward
Hopper. Apríl, Robert Mappel-
thorpe. Maí-ágúst, Jeff Wall.
Kassel. Kunstverein: Donald
Judd, „Mublur,“ 11. júnítil 20.
september.
Museúm Fridericianum: Dokum-
enta IX., 13. júní til 20. september.
Köln. Káthe Kollwitz Museum:
Til 1. maí, Henry Moore — Móðir
og bam, módel og vinnuteikningar.
Kölnischer Kunstverein: Josef
Albers, ljósmyndir, 24. maí til 19.
júlí.
Kunststation St. Peter: Til 17.
maí, Arnulf Rainer. Frá 21. maí
til 5. júlí, Hermann Nitch o.fl.
Museum Ludwig: „List úr einka-
söfnum Kölnarbúa", 23. maí til 9.
ágúst.
Kaupmannahöfn. Statens
Museum for Kunst: René Blocks
Sammlung, 7. maí til 30. ágúst
(safn flúxusverka).
London. Hayward Gallery: „Do-
ubletake“, fyrsta alþjóðlega nútí-
malistasýning haldin í London um
árabil, til 14. apríl. Frá 12. maí til
6. ágúst, Magritte.
Serpentine Gallery: Antoni Tap-
ies, málverk, 19. júní til 9. ágúst.
Tate Gallery: Turner, til 10.
maí. Brice Marden, til 21. júní.
Otto Dix, til 17. maí. David Hockn-
ey, til 26. júlí. — Richard Hamil-
ton, yfírlitssýning, 17. júnítil 31.
ágúst.
National Gallery: „Rembrandt —
The Master & his Workshop“, til
24. maí.
Miinchen. Kunsthalle der Hypo-
Kulturstiftung: Til 17. maí, Georg
Baselitz, yfirlitssýning 1964-1991.
Kunstverein: „Malen ist
Wahlen“, Werner Biittner, Martin
Kippenberger, Albert Ohlen, 24.
júní til 24. ágúst.
Lenbachhaus: Til 10. maí, Claes
Oldenburg, multiples 1964-1990.
Osló. Kunsternes Hus: Til 24.
maí, John M. Armleder, Richard
Artschwager, Ashley Bickerton,
Jan Vercruysse.
París. Centre Georges
Pompidou: Verk úr eigu safnsins,
eftir 1960,18. júnítil 9. nóvember.
Grand Palais: Toulouse Lautrec,
til 1. júní.
Jeau de Paume: Ellsworth Kelly,
frönsku árin, til 24. maí.
Prag. House of Photography:
Frá 4. júní. „Sovézk framúrstefn-
ulist 1917-1940“, lokun sýningar
ekki getið.
Rotterdam. Museum Boymans-
van Beuningen: Til 24. maí, Lawr-
ence Weiner, „& onwards &“ —
„Frá Pisanello til Cézanne, 100
meistaratekningar", 9. maítil 12.
júlí. — Jörg Immendorf málverk
1988-1992, 24. maítil 23. ágúst.
Schaffhausen/Sviss. Alþjóðleg
myndlist 7. og 8. áratugarins, til
30. júní. Robert Ryman, ný mál-
verk, maí til september.
Stokkhólmur. Modem Museet:
„Swedish Classics", verk frá 1900-
1945,20. júní til 4. október.
Stuttgart. Wúrtembergische
Kunstverein: General Idea, „Fin
de Siecle“, 29. apríltil 14. júní.
Elaine Sturtevart, yfírlitssýning,
24. júní til 16. ágúst; þessi lista-
kona gerir eftirmyndir af verkum,
Duchamps, Beuys, Kiefers, Stella,
Warhols, Johns ogLichtensteins.
Torino. Castello de Rivoli: Til
17. maí, Piero Manzoni, yfírlitssýn-
ing.
Vín. Albertina: Til 26. maí.
Listamenn undir áhrifum LSD.
Wiener Secession: Til 17. maí,
Gilbert & George, farandsýningin
„The Cosmological Pictures“, (sjá
Búdapest hér að framan) er síðar
fer til Den Haag, Dublin, Barcel-
ona, Liverpool og Stuttgart.
ZUrich. Kunsthaus: Til 20. apríl.
Walter De Maria, „The 2000
Sculpture".